Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 16 marca 2020r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu, V Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia Katarzyna Górna-Szuława

Protokolant: sekr. sąd. Anna Zakrzewska

po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2020r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa: A. G.

przeciwko: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą

w K.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda A. G. na rzecz pozwanego (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  nakazuje pobrać od powoda A. G. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 117,28 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

sędzia Katarzyna Górna-Szuława

Sygn. akt V GC 323/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 25 maja 2015 r. (data wpływu) powód A. G. wystąpił do Sądu Rejonowego w Kaliszu V Wydziału Gospodarczego przeciwko pozwanej (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. o zapłatę kwoty 4.000,00 (...).

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał że dochodzona kwota 2.000,00 (...) wynika
z tytułu rękojmi oraz zaś kwota 2.000,00 (...) stanowi odszkodowanie za nienależyte wykonanie renowacji jego fortepianu przez pozwaną. Pozew uprzednio stanowił pismo procesowe pozwanego złożone do sprawy sygn. akt V GC 1644/14. Przewodniczący potraktował je jako powództwo wzajemne i zarządzeniem z dnia 23 października 2015 r. wyłączył do odrębnego rozpoznania. Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt V GC 1577/15.

Zarządzeniem z dnia 13 października 2015 r. Przewodnicząca zobowiązała powoda do uzupełnienia braków pozwu poprzez uiszczenie opłaty sądowej w kwocie 1.162,00 zł oraz jego uzasadnienie – w terminie 1 miesiąca od doręczenia wezwania, pod rygorem zwrotu pozwu. Natomiast zarządzeniem z dnia 04 lipca 2016 r. Przewodnicząca nakazała, by zwrócić pozew uznając, że jego braki nie zostały uzupełnione w terminie. Z przedmiotowym rozstrzygnięciem nie zgodził się powód, już reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika i w dniu 14 listopada 2018 r. (data wpływu) złożył zażalenie. Postanowieniem z dnia 23 stycznia 2019 r. Sąd Okręgowy w Łodzi XIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy uchylił zaskarżone zarządzenie. Akta sprawy zostały zwrócone do Sądu Rejonowego
w K. V Wydziału Gospodarczego dnia 04 lutego 2019 r. Sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt V GC 323/19 i skierowana do losowania.

W odpowiedzi na pozew z dnia 12 marca 2019 r. (data wpływu) pozwana spółka reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła o oddalenie powództwa
w całości oraz zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwana podniosła, że roszczenie pozwu jest całkowicie bezzasadne, zarówno w zakresie żądania zwrotu kwoty 2.000,00 (...) uiszczonej jej tytułem części wynagrodzenia za renowację fortepianu, jak i zapłaty kwoty 2.000,00 (...) tytułem odszkodowania. Wskazała, że powód nie przedstawił żadnych dowodów na poparcie swoich żądań w zakresie odszkodowania, wobec czego nie może się do niego odnieść. Natomiast kwestia prawidłowości wykonania renowacji fortepianu była już przedmiotem badania Sądu w sprawie o zapłatę z powództwa pozwanej przeciwko powodowi, w której roszczenie pozwanej zostało uwzględnione w całości.

W toku procesu strony podtrzymały dotychczasowe stanowisko w sprawie.

W mowie końcowej pełnomocnik powoda uzasadniając żądanie pozwów powołał na przepisy dotyczące rękojmi za wady fizyczne dzieła.

Sąd ustalił, następujący stan faktyczny:

Powód A. G. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...)
w B. N. w Wielkiej Brytanii. Pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. jest wpisana do rejestru przedsiębiorców prowadzonego w ramach Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem (...).

(fakty bezsporne).

W 2013 r. powód zlecił pozwanej spółce renowację fortepianów marki S.&S. M. A i S.

(fakty bezsporne).

Instrument S. numer fabryczny (...) został dostarczony do pozwanej spółki
w dniu 11 lutego 2013 r. Dnia 13 lutego 2013 r. pozwana złożyła powodowi ofertę jego renowacji. Ustalony pomiędzy stronami zakres prac dotyczył obudowy instrumentu, akustyki i tłumika. Nie obejmował części mechanicznej fortepianu, gdyż powód oświadczył, iż te roboty wykona sam. Wynagrodzenie ze wykonane dzieło zostało przez strony uzgodnione na kwotę 5.690,00 (...), w tym 516,00 (...) tytułem kosztów transportu instrumentu. Jego ustalenie było poprzedzone kompleksowymi oględzinami fortepianu przeprowadzonymi z technikami. Powód zaakceptował zakres i koszty renowacji.

(dowód: karty renowacji fortepianu k. 216-218, zeznania świadków: P. P. (1) k. 219v-220v, e-protokół rozprawy z dnia 01.07.2019r. 00:05:32- (...):40, J. A.
k. 220v-221, e-protokół rozprawy z dnia 01.07.2019r. 00:26:45-00:41:00, przesłuchanie powoda A. G. k. 237v-238, e-protokół rozprawy z dnia 04.11.2019r. 00:02:18-00:51:00).

Renowacja fortepianu była wykonywana etapowo. Obejmowała obudowę i część akustyczną, bez części mechanicznej. Instrument został zdemontowany i przekazany kolejno na dział stolarni, lakierni, szlifierni i polerowni. Renowacja części akustycznej objęła dno rezonansowe, wykonanie nowych nakładek mostka wiolinowego i basowego, założenie nowych strun, wymianę strojnicy na nową, zamontowanie nowych kołków stroikowych. Renowacji została poddana rama żeliwna, która została pomalowana oraz tłumik.

(dowód: zeznania świadków: P. P. (1) k. 219v-220v, e-protokół rozprawy z dnia 01.07.2019r. 00:05:32- (...):40, J. A. k. 220v-221, e-protokół rozprawy
z dnia 01.07.2019r. 00:26:45-00:41:00, przesłuchanie powoda A. G. k. 237v-238, e-protokół rozprawy z dnia 04.11.2019r. 00:02:18-00:51:00, przesłuchanie wiceprezesa zarządu pozwanej spółki (...) k. 238v-239, e-protokół rozprawy z dnia 04.11.2019r. 00:51:19-01:12:40).

W każdym dziale pozwanej spółki jest zatrudniony brygadzista, który przeprowadza kontrolę wykonanego u niego etapu prac. Jeżeli uzna, że prace zostały wykonane należycie, instrument jest przekazywany do kolejnego działu. Fortepian powoda był planowo przekazywany z działu na dział. Nie było żadnych zastrzeżeń co do wykonanych prac
w trakcie wewnętrznej kontroli prowadzonej przez pozwaną. Po zakończeniu całości prac nastąpiła kontrola finalna wykonanej renowacji przeprowadzona przez J. A.. On również nie zgłaszał do niej żadnych uwag.

Każdy klient ma prawo przyjechać i obejrzeć proces renowacji. Może też przeprowadzić własna kontrolę po jego zakończeniu. Powód z tego uprawnienia nie skorzystał.

(dowód: zeznania świadków: P. P. (1) k. 219v-220v, e-protokół rozprawy z dnia 01.07.2019r. 00:05:32- (...):40, J. A. k. 220v-221, e-protokół rozprawy
z dnia 01.07.2019r. 00:26:45-00:41:00, przesłuchanie wiceprezesa zarządu pozwanej spółki (...) k. 238v-239, e-protokół rozprawy z dnia 04.11.2019r. 00:51:19-01:12:40).

Dnia 23 kwietnia 2013 r. pozwana wystawiła powodowi fakturę VAT nr (...) na kwotę 5.690,00 (...) z odroczonym terminem płatności.

(dowód: dokumenty w aktach sprawy V GC 1644/14 tut. Sądu – faktura VAT k. 20).

Po zakończeniu renowacji P. P. (1) skontaktowała się z powodem w celu uzgodnienia z nim terminu dostawy. W dniu 13 maja 2013 r. instrument został odesłany. Powód odebrał go osobiście dnia 17 maja 2013 r. Wrócił w tym celu specjalnie z festiwalu. Przy odbiorze nie zgłosił żadnych zastrzeżeń co do sposobu ani jakości wykonanych przez pozwaną prac renowacyjnych i podpisał list przewozowy. Firma przewozowa złożyła instrument. Powód wręczył kierowcom dwa czeki, jeden na kwotę 2.000,00 (...), drugi na kwotę 3.690,00 (...). Nie dokonał żadnego sprawdzenia fortepianu.

(dowód: list przewozowy CMR nr (...) k. 215, zeznania świadka P. P. (1) k. 219v-220v, e-protokół rozprawy z dnia 01.07.2019r. 00:05:32-00:26:40, przesłuchanie powoda A. G.
k. 237v-238, e-protokół rozprawy z dnia 04.11.2019r. 00:02:18-00:51:00).

Po dostarczeniu instrumentu P. P. (1) telefonicznie skontaktowała się
z powodem w celu weryfikacji prawidłowości wykonanej renowacji. Powód nie zgłosił żadnych zastrzeżeń co do sposobu ani jakości wykonanych przez pozwaną prac.

(dowód: zeznania świadka P. P. (1) k. 219v-220v).

Powód uregulował na rzecz pozwanej spółki kwotę 2.000,00 (...) na poczet wystawionej faktury.

(dowód: dokumenty w aktach sprawy V GC 1644/14 tut. Sądu - kopia czeku k. 20, 21).

W dniu 01 lipca 2013 r. powód wstrzymał realizację czeku na kwotę 3.690,00 (...) na rzecz pozwanej.

(dowód: dyspozycja wstrzymania realizacji czeku wraz z tłumaczeniem k. 247, 256-257).

Dnia 22 lipca 2013 r. D. M. poinformował powoda, że czek na sumę 3.690,00 (...) nie ma pokrycia. W e-mailu z dnia 24 lipca 2013 r. powód zgłosił pozwanej zastrzeżenia dotyczące wykonanych przez nią prac renowacyjnych, wyszczególnił je i opisał. Wskazał, że koszt usunięcia stwierdzonych przez niego usterek wynosi ok. 1.661,00 (...) i oczekuje obniżenia wynagrodzenia pozwanej o taką kwotę. Dodał, że obecnie nie posiada środków na płatności i wstrzymuje je do września. D. M. odpowiedział, że powodowi przysługuje 5-letnia gwarancja na wykonane prace. Zaproponował, że pozwana odbierze fortepian i sprawdzi, czy rzeczywiście występują wskazane przez powoda wady. Z uwagi jednak na ingerencję powoda w instrument po wykonanej usłudze niemożliwa była weryfikacja zgłaszanych usterek.

(dowód: korespondencja mailowa wraz z tłumaczeniem k. 181-185, zeznania świadka P. P. (1) k. 219v-220v, e-protokół rozprawy z dnia 01.07.2019r. 00:05:32-00:26:40, przesłuchanie powoda A. G. k. 237v-238, e-protokół rozprawy z dnia 04.11.2019r. 00:02:18-00:51:00, przesłuchanie wiceprezesa zarządu pozwanej spółki (...) k. 238v-239, e-protokół rozprawy z dnia 04.11.2019r. 00:51:19-01:12:40).

Z zastrzeżeniami powoda zapoznał się J. A.. Jego zdaniem nie były zasadne. Niektóre możliwe byłyby do weryfikacji, gdyby instrument wrócił do firmy.

(dowód: zeznania świadka J. A. k. 220v-221, e-protokół rozprawy z dnia 01.07.2019r. 00:26:45-00:41:00).

Kolejne uwagi do renowacji powód zgłosił pozwanej w mailu z dnia 02 września 2013 r. Jednocześnie zwrócił się o obniżenie wynagrodzenia za wykonane roboty do kwoty 4.990,00 (...), a także odbiór fortepianu w celu usunięcia wad. W odpowiedzi pozwana wskazała, że odbierze fortepian 06 września 2013 r. rano. Powód oświadczył, że przekaże instrument pod warunkiem, że wynagrodzenie za jego renowację zostanie obniżone o kwotę 850,00 (...), na co pozwana spółka nie wyraziła zgody i kontakt się urwał.

(dowód: dokumenty w aktach sprawy V GC 1644/14 tut. Sądu – korespondencja mailowa k. 197-199,
a także korespondencja mailowa 149-152, przesłuchanie powoda A. G. k. 237v-238,
e-protokół rozprawy z dnia 04.11.2019r. 00:02:18-00:51:00, przesłuchanie wiceprezesa zarządu pozwanej spółki (...) k. 238v-239, e-protokół rozprawy z dnia 04.11.2019r. 00:51:19-01:12:40).

Po odebraniu instrumentu powód zdemontował jego elementy i dokonał w nim zmian.

(fakt bezsporny).

Dnia 24 października 2013 r. B.&K. (...) wystawił powodowi fakturę nr (...) na kwotę 1.577,91 euro, w tym 141,36 euro za filcowe bloki o wysokich i niskich tonach S. A fortepian.

(dowód: faktura wraz z tłumaczeniem k. 196, 211).

Powód nie przekazał fortepianu pozwanej, ani nie kontaktował się z nią do dnia 04 lutego 2014 r.

(fakty bezsporne).

Pismem z dnia 25 lutego 2014 r. pełnomocnik pozwanej wezwał powoda do zapłaty kwoty 3.690,00 (...) w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania na wskazane konto bankowe. Wezwanie zostało nadane w urzędzie pocztowym w dniu 26 lutego 2014 r.

(dowód: dokumenty w aktach sprawy V GC 1644/14 tut. Sądu – wezwanie do zapłaty k. 18, wyciąg
z pocztowej książki nadawczej k. 19).

Mailem z dnia 26 lutego 2014 r. powód oświadczył pozwanej, że ma prawo wstrzymać płatność z czeku i znaleźć nowego konserwatora w sytuacji, gdy jest niezadowolony
z wykonanej renowacji. Wskazał, że znalazł więcej błędów w wykonanych przez pozwaną pracach i utracił do niej zaufanie. Jednocześnie zażądał zwrotu kwoty 2.000,00 (...) uiszczonej tytułem częściowej zapłaty za renowację oraz oryginalnej palisandrowej nakrywy modelu A, a także kwoty 500,00 (...) z tytułu kosztów nieprawidłowo wykonanych napraw fortepianu S. M. S.

(dowód: dokumenty w aktach sprawy V GC 1644/14 tut. Sądu - e-mail k. 199-200, a także e-mail
k. 151-153).

W piśmie z dnia 17 marca 2014 r. powód oświadczył, iż ponowna renowacja fortepianu S. M. A seria nr (...), wykonana z uwagi na wadliwość poprzedniej konserwacji kosztowała go 5.000,00 (...) plus VAT.

(dokumenty w aktach sprawy V GC 1644/14 tut. Sądu – oświadczenie k. 201).

W e-mailu z dnia 09 kwietnia 2014 r. powód ponownie zażądał zwrotu wynagrodzenia uiszczonego za wykonane przez pozwaną prace. Wskazał, że renowacja została przez pozwaną wykonana niewłaściwie i musi być zlecona ponownie.

(dowód: dokumenty w aktach sprawy V GC 1644/14 tut. Sądu - e-mail k. 200, a także e-mail k. 153).

Dnia 14 kwietnia 2014 r. J. P. (1) wystawił powodowi rachunek za prace konserwatorskie S. A na kwotę 240,00 (...). W dniu 13 czerwca 2014 r. J. P. (1) wystawił powodowi rachunek za robociznę S. A na kwotę 290,00 (...). Dnia 20 czerwca 2014 r. J. P. (1) wystawił powodowi rachunek za prace konserwatorskie S. A na kwotę 160,00 (...). W dniu 22 lipca 2014 r. P. by P. wystawił powodowi rachunek za S. A na kwotę 239,00 (...). Dnia 24 lipca 2014 r. J. P. (1) wystawił powodowi rachunek za prace konserwatorskie S. A na kwotę 320,00 (...). W dniu 01 sierpnia 2014 r. J. P. (1) wystawił powodowi rachunek za prace konserwatorskie S. A na kwotę 290,00 (...). Dnia 25 sierpnia 2014 r. J. P. (1) wystawił powodowi rachunek za robociznę S. A na kwotę 162,00 (...). Prace objęte tymi rachunkami zostały zlecone przez powoda i dotyczyły renowacji fortepianu S. A wraz z robocizną. Ich łączny koszt wyniósł 1.754,00 (...).

(dowód: rachunki wraz z tłumaczeniem k. 186-191, 204-210, przesłuchanie powoda A. G.
k. 237v-238, e-protokół rozprawy z dnia 04.11.2019r. 00:02:18-00:51:00).

W dniu 05 maja 2014 r. (data wpływu) pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wystąpiła do Sądu Rejonowego w Kaliszu V Wydziału Gospodarczego
z pozwem o wydanie europejskiego nakazu zapłaty przeciwko powodowi A. G.
i nakazanie, by zapłacił jej kwotę 3.690,00 (...) wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 23 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu tytułem wynagrodzenia za renowacje fortepianu marki S..

Nakazem zapłaty z dnia 26 czerwca 2014 r. wydanym w sprawie sygn. akt V GNc 2269/14 Referendarz Sądowy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. Z przedmiotowym rozstrzygnięciem nie zgodził się powód i skutecznie złożył sprzeciw, w którym wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W piśmie procesowym z dnia 25 maja 2015 r. i 27 czerwca 2015 r. pozwany powołał się na uprawnienia z tytułu rękojmi, podniósł zarzut potrącenia z wierzytelnością powoda kwoty 2.000,00 (...) oraz wniósł o zasądzenie od powódki na jego rzecz odszkodowania w wysokości 2.000,00 (...) tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie renowacji fortepianu przez powódkę. Zarządzeniem z dnia 23 października 2015 r. Przewodniczący nakazał potraktować to pismo jako pozew wzajemny i wyłączyć go do odrębnego rozpoznania. Zarzuty w nim zawarte nie były rozpoznawane w toku procesu.

Wyrokiem z dnia 04 lutego 2016 r. wydanym w sprawie sygn. akt V GC 1644/14 Sąd Rejonowy w Kaliszu V Wydział Gospodarczy zasądził od powoda A. G. na rzecz pozwanej (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. kwotę 3.690,00 (...) wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 23 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu. Wyrok uprawomocnił się dnia 26 lutego 2016 r.

(dowód: dokumenty w aktach sprawy V GC 1644/14 tut. Sądu – pozew k. 2-10, europejski nakaz zapłaty k. 43-48, sprzeciw k. 52-53, pismo procesowe wraz z tłumaczeniem k. 153-162, 193-211, 213-223, zarządzenie k. 236, wyrok k. 305).

W dniu 11 czerwca 2019 r. powód złożył oświadczenie, że koszty robocizny wykonanej przez niego renowacji wyniosły 250,00 (...) za dzień, łącznie 2.500,00 (...). Do oświadczenia dołączył wycenę tej robocizny na kwotę 1.650,00 (...) plus VAT sporządzoną przez B. C., specjalistę od pianin.

(dowód: oświadczenie wraz z tłumaczeniem k. 192-193, wycena wraz z tłumaczeniem k. 194-195, przesłuchanie powoda A. G. k. 237v-238, e-protokół rozprawy z dnia 04.11.2019r. 00:02:18-00:51:00).

Pozwana do dnia zamknięcia rozprawy nie wyegzekwowała od powoda należności zasądzonej wyrokiem z dnia 04 lutego 2016 r. wydanym w sprawie sygn. akt V GC 1644/14.

(fakt bezsporny).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów załączonych do akt przez strony, dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy sygn. akt V GC 1644/14 Sądu Rejonowego w Kaliszu V Wydziału Gospodarczego, zeznań słuchanych w sprawie świadków: P. P. (1) i J. A. oraz przesłuchania stron.

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty, z których dowód przeprowadzono w toku procesu, poza dokumentacją fotograficzną fortepianu. Ich autentyczność oraz prawdziwość stwierdzonych w nich faktów nie budziła jego wątpliwości, nie zostały one również zakwestionowane przez strony procesu (art. 230 kpc).

Zdjęcia fortepianu załączone do pisma procesowego powoda i znajdujące się w aktach sprawy sygn. akt V GC 1644/14 nie są w żaden sposób zindywidualizowane. Na ich podstawie nie można czynić żadnych ustaleń poza tym, że przedstawiają fortepian marki S.&S. i jego wnętrze. Nie wiadomo zaś kto, kiedy i w jakich okolicznościach te zdjęcia zrobił. Instrument nie jest oznaczony w sposób umożliwiający ustalenie, że był to ten, który został uprzednio odrestaurowany przez pozwaną. Tym bardziej nie można na ich podstawie ustalić, że obrazują wady powstałe wskutek prac wykonanych przez pozwaną spółkę.

Sąd dał wiarę zeznaniom słuchanych w sprawie świadków oraz wiceprezesa zarządu pozwanej spółki, gdyż były one spójne, logiczne i znajdowały potwierdzenie
w przedłożonych do akt dokumentach. Nie zostały one również zakwestionowane przez strony procesu (art. 230 kpc).

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda, że renowacja fortepianu wykonana przez pozwaną została wykonana nienależycie i że z uwagi na wadliwe jej wykonanie poniósł szkodę, gdyż powód nie przedstawił żadnych dowodów na poparcie podnoszonych okoliczności.
W pozostałym zakresie uznał je za prawdziwe, gdyż były spójne, logiczne
i znajdowały potwierdzenie w przedłożonych do akt dokumentach

Sąd zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie powód domagał się obniżenia wynagrodzenia pozwanej za zrealizowaną przez nią renowację fortepianu S.&S. o kwotę 2.000,00 (...) oraz odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania tych prac w wysokości 2.000,00 (...).

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił, że strony łączyła umowa o dzieło. Zgodnie z treścią art. 627 kc przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Zgodnie z wynikającą z art. 6 kc regułą rozłożenia ciężaru dowodu powód powinien udowodnić okoliczności tworzące prawo. W myśl ogólnych zasad na powodzie spoczywa więc ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie (por. SN w orzeczeniu
z dnia 3 października 1969 r., II PR 313/69), a na stronie pozwanej obowiązek udowodnienia okoliczności uzasadniających jej wniosek o oddalenie powództwa (por. SN w orzeczeniu
z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82). Strona, która powołuje się na nieistnienie określonego faktu powinna również udowodnić swoje twierdzenie, zgłaszając dowody dla wykazania faktów przeciwnych. Ciężar udowodnienia faktu należy zatem rozumieć z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania Sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami poniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu (por. wyrok SN z dnia 07 listopada 2007 r., II CSK 239/07).

W myśl art. 232 kpc zd. 1 strony są obowiązane wykazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Podkreślić przy tym należy, iż rzeczą Sądu nie jest zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest też zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która wywodzi z tych faktów skutki prawne (art. 6 kc) (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, Legalis z glosą A. Zielińskiego). Zaś zgodnie z treścią art. 233§1 kpc Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Dochodząc roszczeń stanowiących podstawę niniejszego powództwa powód zobowiązany był zatem do wykazania, że renowacja została wykonana przez pozwaną wadliwie, w wyniku czego poniósł szkodę oraz wysokość tej szkody, są to bowiem fakty,
z których on wywodzi skutki prawne. W ocenie Sądu powód okoliczności tych nie wykazał.

Przypomnieć trzeba, że w myśl przepisu art. 643 kc zamawiający obowiązany jest odebrać dzieło, które przyjmujący zamówienie wydaje mu zgodnie ze swym zobowiązaniem. Czynność odbioru składa się z elementu faktycznego, polegającego na objęciu przez zamawiającego w posiadanie dzieła o charakterze materialnym lub ucieleśnionego materialnie, względnie umożliwieniu mu korzystania z innych rodzajów dzieła, oraz elementu wolicjonalnego, obejmującego oświadczenie zamawiającego (składane w sposób wyraźny lub dorozumiany), że dzieło zostało wykonane zgodnie z umową (wyrok SN z dnia 15 marca 2012 r., I CSK 287/11). Obowiązek odbioru odnosi się do dzieła wykonanego przez przyjmującego zamówienie zgodnie ze swoim zobowiązaniem i zaofiarowanego zamawiającemu. Zgodność tę należy oceniać, biorąc po uwagę treść zawartej przez strony umowy, elementy dopełniające stosunek prawny z mocy ustawy (art. 56 kc), a także ogólne kryteria prawidłowego wykonania zobowiązania (art. 354§1 kc). Oddawane dzieło powinno być zatem zgodne z treścią stosunku obligacyjnego. Odbiór dzieła stanowi pokwitowanie,
a zarazem potwierdza spełnienie przez przyjmującego zamówienie świadczenia (wykonanie dzieła) zgodnie z treścią zobowiązania (wyrok SN z dnia 12 października 2016 r., II CSK 15/16). Wskazuje się zarazem, iż odbiór stwarza domniemanie faktyczne, że dzieło zostało wykonanie zgodnie z umową. Domniemanie to zamawiający może obalić wykazując, że dzieło nie zostało wykonane w pełni lub zostało wykonane nienależycie (wyrok SN z dnia 01 grudnia 2006 r., I CSK 276/06, wyrok SN z dnia 24 lipca 2009 r., II CSK 61/09). W chwili dokonywania odbioru zamawiający może poczynić odpowiednie zastrzeżenia dotyczące stwierdzonych wad, wskazać terminy ich usunięcia lub skorzystać z uprawnienia do obniżenia wynagrodzenia (wyrok SN z dnia 08 stycznia 2004 r., I CK 24/03, wyrok SN z dnia 19 listopada 2002 r., IV CKN 1474/00).

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, że w dniu 13 maja 2013 r. pozwana odesłała powodowi fortepian po wykonanej renowacji. Powód odebrał go osobiście dnia 17 maja 2013 r. Przy odbiorze nie zgłosił żadnych zastrzeżeń co do sposobu ani jakości wykonanych przez pozwaną prac renowacyjnych i podpisał list przewozowy. Nie kwestionował również wysokości wynagrodzenia za wykonane prace ustalonego przez strony na kwotę 5.690,00 (...) i wręczył kierowcom pozwanej dwa czeki, jeden na kwotę 2.000,00 (...), drugi na kwotę 3.690,00 (...). Tym samym powód dokonał odbioru dzieła wykonanego przez pozwaną bez jakichkolwiek uwag i zastrzeżeń, stwarzając jednocześnie domniemanie, że zostało one wykonane zgodnie z umową.

Zgodnie z treścią art. 638§1 kc do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi. W myśl art. 556 kc w zw. z art. 638§1 kc przyjmujący zamówienie jest odpowiedzialny względem zamawiającego, jeżeli dzieło ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia). Zaś w myśl art. 560§1 kc zd. 1 jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie.

Zgodnie z treścią art. 563§1 kc w zw. z art. 638§1 kc przy umowie o dzieło zawartej pomiędzy przedsiębiorcami zamawiający traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał dzieła w czasie i w sposób przyjęty przy dziełach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie przyjmującego zamówienie o wadzie dzieła, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później - jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu. Zaś w myśl §2 powołanej regulacji zachowania powyższego terminu wystarczy wysłanie przed jego upływem zawiadomienia o wadzie.

Podkreślić w tym miejscu należy, iż zamawiający będący przedsiębiorcą ma nie tylko obowiązek zawiadomienia sprzedawcy o wadzie niezwłocznie po jej wykryciu, ale również ciąży na nim obowiązek zbadania rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju. W obrocie gospodarczym nie ma żadnych wskazówek odnośnie do tego, w jaki sposób obowiązek ten ma być realizowany, ani nawet jakie jest jego minimum. W literaturze podkreśla się, że o zakresie i sposobie wykonania tego obowiązku decyduje rodzaj dzieła,
a także zdrowy rozsądek, wiedza i ogólna dbałość przedsiębiorcy o własne interesy. Przyjmuje się, że zazwyczaj wystarczający jest termin 14 dni.

Poza sporem pozostawało, o czym już była mowa wyżej, że powód odebrał fortepian osobiście, w dniu 17 maja 2013 r. Nie obejrzał instrumentu, ani nie dokonał żadnej weryfikacji wykonanych przez pozwaną prac. Zaś swoje zastrzeżenia po raz pierwszy zgłosił je w mailu z dnia 24 lipca 2013 r. Tym samym jego uprawnienia z tytułu rękojmi wygasły i nie mogą być skutecznie dochodzone przed Sądem. Za bezskuteczne zatem należy również uznać oświadczenie powoda o odstąpieniu od umowy. Tym bardziej, że zamówione przez powoda dzieło zostało przez pozwaną ukończone (art. 644 kc).

Na marginesie tylko trzeba wskazać, że powód nie wykazał, by renowacja fortepianu została przez pozwaną wykonana wadliwie. Nie wykazał również zasadności kwoty, o którą obniżenia wynagrodzenia pozwanej się domagał. Zaś zgodnie z ogólną regułą art. 6 kc fakt istnienia wad oraz kwotę o którą należy obniżyć wynagrodzenie powinien wykazać zamawiający (korzystający z rękojmi), gdyż w odniesieniu do przepisów kc dotyczących rękojmi za wady między stronami będącymi przedsiębiorcami, nie istnieje odwrócenie ciężaru dowodu wynikającego z tej regulacji (por. wyrok SA w Krakowie z dnia 24 października 2017 r. I ACa 446/17).

Jak wyżej wspomniano, powód nie wykazał, zgodnie z obciążającym go obowiązkiem dowodowym, że prace wykonane przez pozwaną były wykonane wadliwie. Dowodem na tą okoliczność nie może być przedłożona przez niego dokumentacja fotograficzna instrumentu. Powtórzyć w tym miejscu należy, iż na jej podstawie nie można czynić żadnych innych ustaleń poza tym, że przedstawiają fortepian marki S.&S. i jego wnętrze. Nie wiadomo zaś kto, kiedy i w jakich okolicznościach te zdjęcia zrobił. W szczególności nie mogą stanowić dowodu na okoliczność, ze jest to fortepian restaurowany przez pozwaną spółkę, ani też na wadliwość wykonanych przez nią prac. Faktu niewłaściwie wykonanej renowacji nie potwierdzają również rachunki przedłożone przez powoda za prace konserwatorskie
i robociznę wystawione mu przez J. P. (2) i firmę (...) by P.. Z ich treści wynika jedynie, że dotyczą instrumentu S. A. Nie wiadomo natomiast, czy był to instrument uprzednio restaurowany przez pozwaną, ani czy wykonane prace stanowiły poprawki wykonanych przez nią prac. Tym bardziej, że były wykonywane w okresie od kwietnia do czerwca 2014 r., zatem rok po odesłaniu instrumentu przez pozwaną. Podobnie, jak z faktury wystawionej przez B.&K. (...) nie wynika, że zakupione części zostały zamontowane w fortepianie będącym przedmiotem sporu.

Nadto, co należy podkreślić, ocena prawidłowości wykonanych przez pozwaną prac oraz kosztów usunięcia ewentualnych ich wad wymaga wiedzy specjalnej, zaś powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie złożył wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego na te okoliczności. W takiej sytuacji nie jest możliwe stwierdzenie ewentualnie mniejszego zakresu wykonanych prac, istnienia ich wad, ani wysokości kwoty, o jaką ewentualnie należałoby obniżyć wynagrodzenie pozwanej spółki.

Tym samym powód nie wykazał swojego roszczenia w zakresie rękojmi ani co do zasady ani co do wysokości.

W przedmiotowej sprawie powód domagał się również zasądzenia od pozwanej odszkodowania w kwocie 2.000,00 (...).

Zgodnie z treścią art. 566§1 kc w zw. z art. 638§1 kc jeżeli z powodu wady fizycznej dzieła zamawiający odstępuje od umowy albo żąda obniżenia ceny, może on żądać naprawienia szkody poniesionej wskutek istnienia wady, chyba że szkoda jest następstwem okoliczności, za które sprzedawca nie ponosi odpowiedzialności. W ostatnim wypadku zamawiający może żądać tylko naprawienia szkody, którą poniósł przez to, że zawarł umowę, nie wiedząc
o istnieniu wady; w szczególności może żądać zwrotu kosztów zawarcia umowy, kosztów odebrania, przewozu, przechowania i ubezpieczenia rzeczy oraz zwrotu dokonanych nakładów w takim zakresie, w jakim nie odniósł korzyści z tych nakładów. Przepis art. 566 kc pokrywa się zakresowo z ogólnym uregulowaniem odpowiedzialności odszkodowawczej
z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez przyjmującego zamówienie jako stronę umowy o dzieło (odpowiedzialności „kontraktowej”). Jest on
w zasadzie norma kolizyjną, dopuszczającą, w razie odstąpienia od umowy lub żądania obniżenia ceny z tytułu rękojmi za wady fizyczne, odpowiedzialność odszkodowawczą na zasadach ogólnych (art. 471 kc). Jeżeli wykonane dzieło jest wadliwe, zamawiający ma wybór co do sposobu uzyskania rekompensaty od przyjmującego zamówienie: może dochodzić swych praw z rękojmi za wady, może też żądać odszkodowania za faktyczną szkodę, jakiej doznał wskutek wadliwości rzeczy (tak SN w wyroku z dnia 25 sierpnia 2004 r., IV CK 601/03). Naprawienie szkody w węższym zakresie poniesionym przez zamawiającego przez to, że zawarł umowę, nie wiedząc o istnieniu wady (negatywny interes umowy), podlega
w pełni zasadom reżimu prawnego rękojmi. Wyłączone są natomiast korzyści, które zamawiający odniósłby, gdyby świadczenie sprzedaży zostało należycie spełnione. Tych nabywca może żądać jedynie w ramach dodatniego interesu umownego (M. M., „Rękojmia i gwarancja”, Pr.Sp. 1997, Nr 10, poz. 34).

W przedmiotowej sprawie powód żądał zapłaty kwoty 2.000,00 (...) tytułem obniżenia wynagrodzenia pozwanej za wykonanie renowacji instrumentu i kwoty 2.000,00 (...) tytułem odszkodowania za usunięcia wad tego samego dzieła. Żądania te sprowadzają
w obu przypadkach się do obniżenia wynagrodzenia o kwotę, jaką, jak twierdził, poniósł
w związku z usunięciem istniejącej wad renowacji fortepianu, czego jednak nie wykazał i się powielają.

Utrata lub zaniechanie skorzystania z uprawnień z rękojmi za wady dzieła, nie pozbawia zamawiającego prawa do powoływania się na nienależyte wykonanie zobowiązania przez przyjmującego zamówienie na zasadzie wynikającej z art. 471 kc, w myśl którego dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Zgodnie z treścią art. 471 kc dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej
z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanej na powyższej podstawie jest więc nienależyte wykonanie zobowiązania, szkoda, jak również adekwatny związek przyczynowy między nimi. Powyższe okoliczności powinien udowodnić powód zgodnie
z ogólna zasadą wynikającą z art. 6 kc. Odpowiedzialność z art. 471 kc oparta jest na zasadzie winy, która jednak jest domniemywana.

W pierwszej więc kolejności powód powinien udowodnić, że pozwana nienależycie wykonała zobowiązanie, czemu jednak nie sprostał. Jak już wyżej wspomniano, z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie okoliczność ta w żaden sposób nie wynika,
a twierdzenia powoda pozostały gołosłowne. Nadto powód nie wykazał wysokości poniesionej szkody, o czym była już mowa wyżej.

Zgodnie z treścią art. 498§1 kc gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność
z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne
i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. W myśl §2 powołanej regulacji wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Zaś zgodnie z dyspozycją art. 499 kc potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.

Dla przyjęcia zasadności zarzutu potrącenia i jego skuteczności, niezbędne jest zatem zaistnienie przesłanek materialnoprawnych potrącenia wskazanych w art. 498§1 kc, które zobowiązany jest wykazać korzystający z potrącenia (powód), zgodnie z regułą rozkładu ciężaru dowodzenia (art. 6 kc i art. 232 zd. 1 kpc). Potrącenie oparte na ustawie następuje
w drodze jednostronnego oświadczenia (art. 499 kc), jednakże aby oświadczenie to mogło odnieść łączone z nim skutki umorzenia wierzytelności (art. 498§2 kc) w momencie jego składania musi wystąpić i trwać stan potrącalności. Mianowicie muszą współistnieć ustawowo określone przesłanki z art. 498§1 kc, a przede wszystkim muszą istnieć wzajemne wymagalne wierzytelności, których przedmiotem są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a które mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem. Oznacza to, że składający oświadczenie o potrąceniu musi w stosunku do swego wierzyciela posiadać własną istniejącą już wierzytelność i wierzytelność ta w dacie potrącenia musi być wymagalna.

Przenosząc te rozważania na grunt rozpoznanej sprawy, stwierdzić należy, że skoro powód nie wykazał wadliwości renowacji fortepianu wykonanej przez pozwaną spółkę, nie mógł skutecznie złożyć oświadczenia o potrąceniu swojej wierzytelności z tytułu rękojmi ani szkody spowodowanej nieprawidłowym jej przeprowadzeniem.

Nadto, powód podnosząc zarzut potrącenia nie wykazał wysokości wierzytelności postawionej do potrącenia z wierzytelnością pozwanej. Nie przedstawił żadnych dowodów, które potwierdzałyby wysokość poniesionej szkody, o czy już była już mowa wyżej.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd oddalił powództwo w całości, o czym orzekł w pkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98§1 i 2 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik.

Na koszty te w rozpoznawanej sprawie złożyła się opłata sądowa w kwocie 1.162,00 zł, obliczona zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.), koszty zastępstwa procesowego stron w kwocie po 2.400,00 zł obliczone zgodnie z §6 pkt 5 obowiązującego w dacie wniesienia pozwu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.), kwota po 17,00 zł wynikającą
z art. 1 ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 09 września 2000 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 86, poz. 960 z późn. zm.), oraz koszty opinii biegłego tłumacza sądowego w wysokości 117,28 zł.

Powód przegrał proces w całości, musiał więc w całości ponieść jego koszty. Dlatego też Sąd zasądził od niego na rzecz pozwanej kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (kosztów zastępstwa procesowego), o czym orzekł w pkt 2 sentencji wyroku.

Nadto, na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 117,28 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (kosztów stawiennictwa biegłego tłumacza sądowego na rozprawie w dniu 04 listopada 2019 r.), o czym orzekł w pkt 3 sentencji wyroku.

sędzia Katarzyna Górna-Szuława