Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 grudnia 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił J. P. prawa do odsetek od wypłaconego zasiłku chorobowego za okres od dnia 29 kwietnia 2019 roku do dnia 26 października 2019 roku oraz zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 27 października 2019 roku do dnia 24 października 2020 roku.

J. P. odwołała się od powyższej decyzji, organ rentowy w toku postępowania pierwszoinstancyjnego wnosił o oddalenie odwołania.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 25 maja 2021 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. akt X U 111/21 mienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał J. P. prawo do odsetek od wypłaconego zasiłku chorobowego za okres od dnia 29 kwietnia 2019 roku do dnia 26 października 2019 roku oraz zasiłku macierzyńskiego za okres od dnia 27 października 2019 roku do dnia 31 sierpnia 2020 roku i z tego tytułu zasądził na jej rzecz od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. kwotę 2 779,34 złotych, oddalił odwołanie w pozostałym zakresie oraz zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz J. P. kwotę 180 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. złożył apelację od powyższego orzeczenia zaskarżając je w zakresie, w jakim Sąd Rejonowy zmienił zaskarżoną decyzję i obciążył organ rentowy kosztami postępowania. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 64 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa i art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez przyznanie prawa do odsetek w sytuacji gdy świadczenie zostało wypłacone w ustawowym terminie;

2.  naruszenie prawa procesowego tj. art. 233 k.p.c. poprzez niewłaściwą ocenę materiału dowodowego i niedostateczną analizę akt kontroli ZUS skutkującą błędem w ustaleniach faktycznych;

3.  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że ubezpieczona wykazała aktywność dowodową w trakcie postępowania administracyjnego, a w szczególności zgłaszała wniosek o przesłuchanie świadka.

Na tle powyższego organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania w całości albo przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

W odpowiedzi na apelację J. P. reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika wniosła o oddalenie apelacji w całości jako oczywiście bezzasadnej oraz o zasądzenie od organu rentowego na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest niezasadna i podlega oddaleniu.

Zdaniem Sądu II instancji orzeczenie Sądu Rejonowego jest prawidłowe i znajduje oparcie zarówno w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, jak i w obowiązujących przepisach prawa.

Sąd Okręgowy w pełni aprobuje ustalenia faktyczne Sądu I instancji i przyjmuje je jako własne, jednocześnie uznając, że nie ma potrzeby powielania ich w tym miejscu (por. np. orzeczenie SN z 10.11.1998 r., III CKN 792/98, OSNC 1999/4/83).

Ponadto Sąd II instancji w całości podziela też wywody prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, nie znajdując żadnych podstaw do jego zmiany.

Przechodząc do oceny poszczególnych zarzutów apelacyjnych Sąd Okręgowy zważył, że zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Sąd dokonuje oceny wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów, mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności (tak np. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 11.07.2002 r., IV CKN 1218/00, niepubl).

Ramy swobodnej oceny dowodów są zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnym poziomem świadomości prawnej, według których Sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (tak Sąd Najwyższy w licznych orzeczeniach, np. z 19.06.2001 r., II UKN 423/00, OSNP 2003/5/137).

Przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko wtedy, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych (por. postanowienie z 11.01.2001 r., I CKN 1072/99, Prok. i Pr. 2001 r. Nr 5, poz. 33, postanowienie z 17.05.2000 r., I CKN 1114/99, wyrok z 14.01.2000 r., I CKN 1169/99, OSNC 2000 r. Nr 7 - 8, poz. 139).

Biorąc pod uwagę, iż ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego została przeprowadzona prawidłowo, a wyprowadzone z niego wnioski są logiczne, spójne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to apelacja organu rentowego ma charakter polemiczny i jako taka nie może stanowić podstawy do skutecznego postawienia Sądowi I instancji zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c.

W sprawie niniejszej bezsporne pozostaje, że wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi - VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 6 sierpnia 2020 roku wyroku (wydanym w sprawie o sygn. akt VIII U 4396/19) zmieniono decyzję ZUS z dnia 12 sierpnia 2019 roku i ustalono, że J. P. podlega jako pracownik u płatnika składek I. S. (...)od dnia 15 stycznia 2019 roku obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadkowemu.

Nie zasługuje zaś na aprobatę tutejszego sądu podnoszona przez organ rentowy teza, że dopiero wyrok ten stanowił ostatnią okoliczność niezbędną do ustalenia prawa do zasiłku.

Wbrew twierdzeniu apelanta opisane orzeczenie nie zostało wydane na podstawie dowodów, których źródła byłyby nieznane organowi rentowemu w dniu wydania decyzji. Jak słusznie bowiem wskazał to Sąd meriti, w istocie ubezpieczona i płatnik w toku postępowania kontrolnego poprzedzającego wydanie decyzji o niepodleganiu ubezpieczeniom przyjmowały postawę aktywną, wskazując źródło dowodowe – osobę pracownika Kancelarii - (...), w której faktycznie wykonywana była przez J. P. praca.

Brak reakcji na zeznania płatnika, który powołał się na możliwość potwierdzenia przez pracownika jego kancelarii charakteru czynności wykonywanych przez ubezpieczoną pozostaje obojętna dla istniejącej możliwości ustalenia - jeszcze w toku postępowania administracyjnego - stosunku ubezpieczenia skarżącej, bez narażania jej na zwłokę w wypłacie świadczeń należnych z tego stosunku. To na organie rentowym, a nie na stronach, ciążył obowiązek zbadania wszystkich okoliczności faktycznych, które wynikają z przeprowadzonych dowodów, a nie tylko wybiórczo tych, które są dlań korzystne.

Tym samym uznać należy, że brak wskazania przez płatnika - w zeznaniach składanych w toku postępowania administracyjnego - danych kontaktowych świadka, bez zobowiązania przez organ rentowy do ich wskazania, oczywiście nie może skutkować przyjęciem, że w toku postepowania przed ZUS okoliczność ta nie mogła być zbadana. Zaniechanie tego obowiązku włąściwie Sąd Rejonowy uznał za okoliczność obciążającą organ rentowy.

Jak słusznie bowiem podnosi wnioskodawczyni w odpowiedzi na apelację ani ubezpieczona ani płatnik w postępowaniu przed organem rentowym miały status stron, a nie zawodowych pełnomocników, a zatem to nie na nich ciążył obowiązek dążenia do właściwego wyjaśnienia wszystkich okoliczności faktycznych, stanowiących podstawę ustalenia czy J. P. podlegała ubezpieczeniu społecznemu w związku z zatrudnieniem u I. S..

Mając powyższe okoliczności na uwadze wskazać zatem należy, że błędne pozostaje twierdzenie organu rentowego, że wszystkie okoliczności istotne dla ustalenia faktu wykonywania przez ubezpieczoną na rzecz płatnika pracy w ramach stosunku zostały wyjaśnione dopiero w postępowaniu sądowym w drodze zeznań świadka R. S. oraz wyjaśnień J. P..

Uznając zatem, że stwierdzenie przez Sąd Okręgowy w Łodzi w wyroku z dnia 6 sierpnia 2020 roku podlegania przez J. P. jako pracownika u płatnika składek I. S. Kancelaria Adwokacka od dnia 15 stycznia 2019 roku obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadkowemu nastąpiło na podstawie tych samych dowodów, które stanowiły podstawę wydania decyzji ZUS będącej podstawą odwołania w sprawie zakończonej wskazanym orzeczeniem.

Organ rentowy stwierdzając, że ubezpieczona nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek I. S. (...) od dnia 15 stycznia 2019 roku, przy prawidłowej analizie materiału dowodowego, po jego prawidłowym zgromadzeniu oraz przy prawidłowej wykładni przepisów prawa – powinien mieć świadomość tego, że zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące owe podleganie. Stąd też podniesiony w apelacji zarzut, jakoby na etapie postępowania przed organem rentowym nie zostały przedstawione dowody na wykonywanie przez ubezpieczoną pracy u płatnika w ramach stosunku pracy, nie zasługiwał na uwzględnienie.

Tym samym Sąd Okręgowy uznał, że zarzuty apelacji dotyczące niewłaściwie dokonanej przez Sąd I instancji oceny materiału dowodowego oraz błędu w ustaleniach faktycznych - pozostają chybione.

Powyższe skutkuje twierdzeniem, że Sąd ten nie dopuścił się także naruszenia prawa materialnego – przepisu art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, prawidłowo go stosując w ustalonym stanie faktycznym.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł na podstawie art.98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz.U.2015.0.1800).

W niniejszym postępowaniu Sąd Okręgowy rozpoznał sprawę na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 374 k.p.c., uznając że w sprawie niniejszej przeprowadzenie rozprawy nie było konieczne zaś żadna ze stron (ani w apelacji ani w odpowiedzi na apelację) nie złożyła wniosku o przeprowadzenie rozprawy.

W rozpoznawanej sprawie złożone dotychczas pisma procesowe i brak złożenia na etapie postępowania II instancyjnego wniosków dowodowych, dawały podstawę do przyjęcia, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne; w przypadku, gdy głosy stron miałyby się ograniczyć tylko do powtórzenia argumentacji zawartej w pismach procesowych, to wyznaczanie rozprawy tylko w tym celu nie wydaje się uzasadnione .(por. wyrok SA w Gdańsku z dnia 26.06.2018, III AUa 1815/17).