Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 372/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie wydany w dniu 23 czerwca 2021 roku w sprawie XVIII K 248/20

Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

x obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

x na korzyść

☐ na niekorzyść

x w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

x

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

x

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

x

uchylenie

x

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  Naruszenie przepisów procesowych, mające wpływ na treść kwestionowanego orzeczenia, polegające na obrazie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez dowolną ocenę zebranego materiału dowodowego, w szczególności wyjaśnień oskarżonego M. P., zeznań J. A. (1), I. S. (1), kopii nakazu w sprawie XGNC 1014/18, kopii zawiadomienia komornika oraz kopii postanowień komornika w sprawie egzekucyjnej wszczętej przez firmę (...) S.A. , bez zachowania zasady obiektywizmu oraz z naruszeniem zasady prawidłowego rozumowania, dokonaną przez Sąd z przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów, a polegającą na przyjęciu, że M. P., pełniąc funkcję prezesa spółki (...) doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości (...) sp. z o.o. poprzez przedłożenie faktur poświadczających nieprawdę (FV nr (...) oraz (...)) w sytuacji gdy:

a)  oskarżony ustalił z upoważnionym pracownikiem faktora- p. Z. Ż. (1), że należność za wycofaną fakturę nr (...) zostanie rozliczona z następnej realizowanej przez faktoring Faktury, zatem brak było zamiaru oskarżonego do doprowadzenia pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, tym bardziej, że pomiędzy stronami umowy faktoringu już wcześniej dochodziło do ustalania potrąceń nienależnie przelanych środków z później nabywanymi wierzytelnościami- np.: przy rozliczaniu FV (...);

b)  osobą odpowiedzialną za fakturowanie budowy w S. była p. I. S. (1). To do jej obowiązków należało prawidłowe wypełnienie faktury oraz złożenie jej u inwestora tj. w Urzędzie Miasta S.. To świadek I. S. (1) na stałe rezydowała na miejscu budowy. Wobec powyższego, przyjeżdzający na budowę w S. raz w miesiącu oskarżony pozostawał w błędnym przekonaniu odnośnie do złożenia faktury nr (...) w UM S., zatem brak było zamiaru oskarżonego do doprowadzenia pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem;

c)  zmiana numeru konta na umowie zawartej przez oskarżonego z Miastem S. spowodowana byłą koniecznością ujawnienia konta firmowego, (...), gdyż umowa o roboty budowlane uniemożliwiała cesje wierzytelności. Zatem zamiana nr konta na fakturze nr (...) zainicjowana byłą przez inwestora i dążyła do prawidłowego wykonania umowy.

2.  Naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 286 § 1 k.k. poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że wina za nienależyte wykonanie umowy jest dorozumiana z winą umyślną w rozumieniu prawa karnego, podczas gdy dla przyjęcia realizacji znamion oszustwa konieczne jest wykazanie, że oprócz obiektywnego niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzonego, działaniu oskarżonego towarzyszył zamiar bezpośredni kierunkowy wprowadzenia pokrzywdzonego w błąd albo wyzyskania jego błędu.

Na wstępie uzasadnienia apelacji, podsumowując postawione zarzuty, obrońca skazanego wskazał na pominięcie przez sąd I instancji szeregu faktów, które „wskazują na brak winy umyślnej w zachowaniu oskarżonego” oraz na zrównaniu odpowiedzialności kontraktowej umowy faktoringu z odpowiedzialnością karną. Nadto, zdaniem apelującego, zaskarżony wyrok „wynika z niewłaściwej oceny dowodów, czego konsekwencją było błędne ustalenie stanu faktycznego”.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

W wyniku postępowania apelacyjnego, żaden z zarzutów apelacyjnych nie doprowadził do zmiany zaskarżonego wyroku bądź do jego uchylenia i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Odnośnie wskazanego w apelacji naruszenia przepisu art. 7 k.p.k. to należy zauważyć, że „Przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodność innych pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. wówczas, gdy spełnione są kumulatywnie następujące przesłanki: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.); stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności, przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.); jest wyczerpująco i logicznie, z jednoczesnym uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.) (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 27.09.2012r. II AKa 211/12; LEX nr 1220566).

Sąd I instancji w pełni zastosował się do treści tych przepisów. Po przeprowadzeniu przewodu sądowego, a w tym wszystkich, najbardziej istotnych dla rozstrzygnięcia dowodów, dokonał ich prawidłowej oceny w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia do prawdy oraz uwzględnienia wszystkich okoliczności, zarówno na korzyść M.R. P. jak i na niekorzyść tej osoby a następnie wydał prawidłowy wyrok i w sposób bardzo szczegółowy oraz zgodny z zasadami logiki i doświadczenia życiowego go uzasadnił. Należy dodać, że zgodnie z tezą wyroku Sądu Najwyższego z 20.04.2004 r., V KK 332/03, Prok. i Pr.-wkł. 2004/7–8, poz. 6 (vide też postanowienie Sądu Najwyższego z 26.07.2017 r., II KK 239/17, LEX nr 2342163): „Podobnie jak zasada prawdy materialnej zasada obiektywizmu ma charakter gwarancji procesowej i samo naruszenie tej zasady, aby mogło stanowić zarzut apelacyjny, kasacyjny czy zażaleniowy, nie jest wystarczające, niezbędne jest wykazanie konkretnej normy prawnej procesowej, którą naruszono w związku z przedmiotową zasadą”. Jeżeli więc w niniejszej sprawie nie została naruszona zasada określona w art. 7 k.p.k., nie może być też mowy o naruszeniu zasady obiektywizmu.

Przechodząc do szczegółowych rozważań, odnoszących się do zarzutu apelacyjnego z punktu 1., to miał rację sąd I instancji oceniając wyjaśnienia M.R. P. jako zasadniczo nie odpowiadające prawdzie. Sąd apelacyjny podziela w szczególności stanowisko sądu meriti, że „Złożone przez oskarżonego w postępowaniu sądowym na ostatnim terminie rozprawy głównej wyjaśnienia, po przeprowadzeniu całego postępowania dowodowego, należy uznać jedynie („jako chęć”- przyp. sądu) dopasowania się do wymowy dotychczas przeprowadzonych dowodów (w szczególności zeznań I. S. (1)…)”. Dopasowanie to dotyczyło w szczególności dwóch kwestii, z których jedna, tj. telefoniczne ustalenie z Z. Ż. późniejszego rozliczenia nadpłaty dokonanej przez (...) S.A. (dalej skrót (...)) w związku z przedstawieniem temu podmiotowi do rozliczenia faktury VAT nr (...), poza wyjaśnieniami skazanego, nie wynika z jakiegokolwiek innego dowodu a druga, przenosząca odpowiedzialność za opisane w opisie czynu zachowania na pracowników jego spółki, w tym zwłaszcza I. S., ignoruje główną, decyzyjną pozycję M.R. P. w spółce (...) sp. z o.o. (dalej skrót (...)). Już uwzględnienie tylko tych uwag czyni wyjaśnienia tej osoby wątpliwym źródłem dowodowym. Przy czym, dowód ten zawiera także inne, nieprawdziwe informacje, o czym będzie jeszcze mowa niżej. Sąd I instancji, dążąc do czynienia ustaleń zgodnych z prawdą poszedł dalej, odnosząc je zwłaszcza do hierarchii obowiązującej w firmie skazanego, wskazującej kto w niej odpowiadał za podejmowanie decyzji oraz do dat czynności mających za przedmiot obrót prawny, dołączonymi do akt sprawy dokumentami. Przedstawiony w uzasadnieniu wyroku obraz poczynań M.R. P., pozwala na postawienie jednoznacznych wniosków, że osoba ta dopuściła się popełnienia zarzucanego mu czynu. Ma więc rację sąd I instancji ustalając, że:

a) w dniu 04 czerwca 2018r., za wiedzą skazanego, została złożona w UM S., wystawiona przez I. S., faktura nr (...) opiewająca na kwotę 190.479,17 zł; jako rachunek bankowy do uregulowania płatności wskazany był rachunek A.; faktura ta obejmowała zakres prac przedstawionych w protokole częściowego odbioru robót nr 2 z 30 maja 2018 roku, który został zakwestionowany przez inspektor J. z UM S.,

b) w dniu 05 czerwca 2018 roku faktura ta, wraz z wnioskiem podpisanym przez M.R. P. o nabycie, wynikających z niej wierzytelności (...), została skierowana do A.; „Środki pieniężne przysługujące (...) Sp. z o.o. w postaci zaliczki wynikające z nabycia wierzytelności przez (...) S.A. zostały przelane na rachunek bankowy (…) prowadzony na rzecz (...) Sp. z o.o. w (...) Banku (...) w kilku transzach: w dniu 14 czerwca 2018 r. na kwotę 29 977,88 zł (zaliczka za fakturę nr (...)), 20 czerwca 2018r. na kwotę 100 000,00 zł i 21 czerwca 2018r. na kwotę 21 374,56 zł. (…) Na poczet zapłaty zaliczki z tytułu tej faktury zaliczono także częściowo przelew z 25 maja 2018r.,

c) w dniu 06 czerwca 2018r. ww. faktura, za wiedzą M.R. P., została wycofana z UM S. ale o tym fakcie skazany nie powiadomił A.,

d) w tym samym dniu (data prezentaty) do UM S., za wiedzą skazanego, „została złożona faktura nr (...) z dnia 6 czerwca 2018r. opiewająca na kwotę 173.243,18 zł wraz z protokołem odbioru częściowego robót nr 2 z dnia 30 maja 2018r. Zakres podlegających rozliczeniu prac budowlanych ujętych w treści faktury nr (...) był prawie tożsamy (nieco węższy) z zakresem opisanym w wycofanej fakturze (...) (protokół odbioru częściowego elementów robót nr 2 z 20.05.2018r.). Jako rachunek bankowy do uregulowania płatności na fakturze wskazany był rachunek (…) (...) S.A.; fakturę tę wystawiła I. S.,

e) „M. P. skierował do (...) S.A. w dniu 6 czerwca 2018r. kolejny wniosek o nabycie wierzytelności przysługujących z faktury nr (...)”,

f) należności te „zostały przekazane na rachunek bankowy (…) prowadzony na rzecz (...) Sp. z o.o. w dniach; 21 czerwca 2018r. na kwotę 138 594,54 i 22 czerwca 2018r. na kwotę 34 648,64 zł (wypłata funduszu gwarancyjnego)”,

g) w dniu 29 czerwca 2018r. „I. S. (1) w porozumieniu z M. P. wystawiła w imieniu (...) Sp. z o.o. fakturę nr (...) opiewającą na kwotę 471 491,25 zł z tytułu „ protokołu odbioru częściowego elementów robót nr 3 z 29.06.2018r.”. Jako rachunek bankowy do uregulowania płatności na fakturze wskazany był rachunek (…) należący do (...) S.A.; protokół ten nie został podpisany przez przedstawiciele inwestora a faktura ta nie została w ogóle złożona w UM S.; o okolicznościach tych wiedział skazany i nie powiadomił o nich A.,

h) w dniu 29 czerwca 2018r., M.R. P. złożył do A. wniosek o nabycie wierzytelności związanych z wystawieniem powyższej faktury i w efekcie tej czynności „Środki pieniężne przysługujące (...) Sp. z o.o. wynikające z nabycia wierzytelności przez (...) S.A. zostały przelane na rachunek bankowy (…) prowadzony na rzecz (...) Sp. z o.o. (…) w dniu 3 lipca 2018r. w dwóch przelewach na kwotę 111 966,46 zł i 100 000,00 zł. Na poczet zapłaty zaliczki z tytułu tej faktury zaliczono także częściowo przelew z 25 maja 2018r.”,

i) w dniu 28 września 2018r. (data prezentaty) do UM S. „została złożona faktura nr (...) z dnia 28 września 2018r. opiewająca na kwotę 385 171,77 zł brutto oraz protokół odbioru częściowego elementów robót nr 3 z dnia 28 września 2018r. Jako rachunek bankowy do uregulowania płatności na fakturze wskazany był rachunek (…) należący do (...) Sp. z o.o.”.

Odnosząc się do zaprezentowanej w apelacji argumentacji należy stwierdzić, że oparcie ww. ustaleń między innymi na zeznaniach J. A. (1) było jak najbardziej zasadne. Świadek ten, jako dyrektor departamentu bezpieczeństwa A. Holding oraz pełnomocnik (...) S.A., został wskazany przez pokrzywdzony podmiot jako osoba posiadająca najpełniejszą wiedzę na temat dokonanego na jego szkodę przestępstwa. Wskazane w apelacji odwołanie się świadka do wiedzy analityków dotyczyło odpowiedzi na pytanie „czy zawierając umowę faktoringową (...) S.A. miał wiedzę na temat treści umowy pomiędzy (...) Sp. z o.o. a miastem S.”, a więc kwestii mniej istotnej z punktu widzenia przedmiotu postępowania sprowadzającego się do skutków prawnych i finansowych przedłożenia przez M.R. P. do A. nierzetelnych dokumentów. Tym samym, zakres informacji przekazanych przez tę osobę, które były szczegółowe i zgodne z innymi, wskazanymi w uzasadnieniu wyroku dowodami, był wystarczający do prawidłowego zrekonstruowania przez sąd I instancji stanu faktycznego sprawy. Należy zauważyć, że J. A. w trakcie rozprawy sądowej (k.616) przytoczył wypowiedź skazanego, tłumaczącego się z zaistniałej sytuacji, tj. wyłudzenia środków pieniężnych od A. tym, że „miał problemy finansowe, a uzyskane od A. S..S. pieniądze przeznaczył na płatności”, co wprost wskazuje na w pełni świadomy zamiar pozbycia się tych problemów kosztem pokrzywdzonej spółki. Zwraca w tym miejscu także zanotowana przez świadka wypowiedź M.R. P. do windykatora, „że były przeciwko niemu prowadzone trzy postępowania o wyłudzenie i wszystkie zostały umorzone i dlatego nie boi się też niniejszego postępowania (…) w najgorszym razie przyzna się do popełnienia zarzucanego mu czynu i dobrowolnie podda się karze, a Sąd orzeknie karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania”. Świadczyła ona o w jakiejś mierze poczuciu bezkarności i jeszcze wtedy dość lekceważącym podejściu tej osoby do konsekwencji prawnych swojego przestępnego działania.

Odnośnie ustaleń, jakie skazany miał uczynić ze Z. Ż. (1), to uwzględniając to, co na ten temat zostało już w niniejszym uzasadnieniu napisane należy przyjąć, że zdarzenie takie nie miało miejsca a wskazujące na nie wyjaśnienia skazanego zostały podniesione wyłącznie jako pozbawiona podstaw próba obrony tej osoby przed grożącą mu odpowiedzialnością karną. Przy czym, sąd I instancji, w oparciu o dołączone do akt sprawy dokumenty trafnie ustalił, że układ pomiędzy stronami umowy faktoringu rzeczywiście istniał, ale dotyczył innej sytuacji, tj. omyłkowego przelania w dniu 25 maja 2018r. przez A. na rzecz (...) kwoty 133.036,80 zł. Wskutek tej nadpłaty, A. potrącił na swoją rzecz część z kwot, które miały zostać przekazane spółce skazanego w związku ze złożeniem faktur nr (...). Zarzut apelacji, że sąd I instancji w nielogiczny sposób odrzucił „ustalenia odnośnie do potrącania nadpłaconych środków” jest więc nietrafny. Okoliczność powstania i rozliczenia nadpłaty pomiędzy stronami umowy faktoringu została przez ten sąd potwierdzona przy czym, jak zostało to prawidłowo przyjęte, odnosiła się ona do innej, niewskazanej w wyjaśnieniach M.R. P. sytuacji. Zwraca też uwagę fakt, że przestępstwo oszustwa z art. 286 k.k. dokonane jest z chwilą doprowadzenia pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Tak więc, ustalenia jakie mieli zawrzeć pomiędzy sobą Z. Ż. i M.R. P., do których musiałoby dojść po przelaniu kwoty wynikającej z faktury nr (...), nie miałyby wpływu na byt tego przestępstwa ale na kwestię naprawienia wyrządzonej nim szkody w majątku pokrzywdzonej spółki.

Odnośnie, wskazanego w apelacji, powodu wycofania z UM S. faktury nr (...), to należy za sądem I instancji przyjąć, że nastąpiło to nie tyle wskutek „utrudnionej współpracy z insp. J.” co tego, że osoba ta „zakwestionowała wykonanie prac opisanych w treści faktury z 30 maja 2018r.”. Właściwy porządek został przedstawiony w zeznaniach I. S., tj.: „Żeby faktura mogła być złożona (do UM S.- przyp. sądu), musiała być zaakceptowana przez inspektora nadzoru z ramienia zamawiającego, czyli panią J.”. Oznacza to, że złożenie faktury (...) mogło nastąpić dopiero po jej akceptacji przez tę osobę, co w tej sytuacji, wskutek zawyżenia przez spółkę skazanego zakresu przeprowadzonych prac, nie nastąpiło. Należy dodać, że kolejny, sporządzony przez (...) protokół odbioru częściowego elementów robót nr 2 z 20 maja 2018r. został już sporządzony w sposób odpowiadający rzeczywistemu stanowi budowy. Jako taki, dołączony został do faktury nr (...) i ta, nie została przez insp. J. zakwestionowana. Przyczyna wycofania pierwszej z tych faktur leżała więc po stronie nie tej osoby, która działała w interesie UM S. ale (...), która początkowo zawyżyła to, co udało jej się wykonać.

Zawarty w apelacji argument o sprzecznym z logiką ustaleniu sądu, „że oskarżony powinien cofnąć wniosek do faktora” (związany z przejęciem wierzytelności wynikającej z faktury (...)- przyp. sądu) i „Cofnięcie wniosku nic by nie dało, gdyż pieniądze były już wypłacone” nie uwzględnia, prawidłowo ustalonych przez sąd I instancji dat dokonywania przelewów na rzecz spółki skazanego. Pierwszy z nich miał miejsce dopiero 14 czerwca 2018r., a więc 9 dni po złożeniu przez M.R. P. wniosku do A. o przejęcie wierzytelności wynikającej z faktury nr (...). Skazany miał więc wystarczająco dużo czasu i brak jakichkolwiek przeszkód, aby powiadomić faktora, przed uruchomieniem przez niego środków, o jej wycofaniu z UM S.. W tych warunkach, argument zawarty w apelacji jest sprzeczny z zebranymi w sprawie dowodami i jako taki, nie może zostać uwzględniony.

Przechodząc do kolejnego argumentu zawartego w apelacji, tj. do niesłusznego, zdaniem obrońcy skazanego, przerzucenia przez sąd I instancji odpowiedzialności karnej z I. S. na M.R. P. należy przyjąć, że jest on pozbawiony podstaw. Ustalenia tego sądu są w tym zakresie w pełni prawidłowe. Z niezakwestionowanych przez jakąkolwiek ze stron, a więc niewątpliwie wiarygodnych zeznań I. S. wynikało, że jakkolwiek to ona w spółce skazanego (którego był prezesem jednoosobowego zarządu- przyp. sądu) zajmowała się wystawianiem faktur i sporządzeniem innych dokumentów, związanych z realizacją umów oraz przedkładaniem części z nich w UM S., to jednocześnie wskazywała, że wszystko to działo się to na polecenie M.R. P.. Niewątpliwie, taki właśnie rozkład zadań, uprawnień i obowiązków, w których pracownik spółki wykonuje polecenia swojego przełożonego jest i pożądany i typowy. Jak wyjaśnił to skazany: „Pani S. mimo, że miała dużą autonomię w swoich poczynaniach, przed wystawieniem faktury była zobowiązana dostarczyć protokoły odbioru wyliczone i wstawione przez inspektora nadzoru” (k.699v). Brak jest więc powodów dla przyjęcia, że typowy dla spółek porządek podejmowania działań nie występował w spółce (...) co oznacza, że zaprezentowana w apelacji argumentacja jest gołosłowna. Bez względu na to, kto rezydował „na miejscu budowy” w S., to skazany decydował więc o treści wystawianych przez jego spółkę dokumentów i o tym, który z nich i gdzie ma zostać złożony. Apelacja pomija też bardzo istotną okoliczność, to jest fakt podpisywania się przez M.R. P. na wnioskach kierowanych do A.. Nie sposób w oparciu o tę okoliczność przyjąć, że skazany nie znał treści tych dokumentów oraz, stanowiących ich integralną część, załączników do nich.

W pełni uprawnione są więc, potwierdzające występowanie po stronie skazanego zamiaru popełnienia przestępstwa, następujące spostrzeżenia sądu I instancji:

a) M.R. P. „mimo świadomości, iż faktura nr (...) nie powinna być finansowana przez (...) S.A. nie wycofał wniosku o nabycie wierzytelności z tej właśnie faktury” a nadto „złożył (…) wniosek o nabycie wierzytelności z kolejnej faktury wiedząc, że wierzytelność z poprzedniej nie istnieje, gdyż faktura z 30 maja 2018r. została de facto zastąpiona fakturą z 6 czerwca 2018r. Nie podjął żadnych działań w celu naprawienia zaistniałej sytuacji. Nie zgłosił (...) S.A., że zaistniała taka sytuacja”; zdaniem sądu I instancji, najpóźniej w dniu 06 czerwca 2018r., skazany „ miał świadomość, że jego działania pozbawione są podstaw faktycznych i prawnych” oraz „ złożenie faktury z 06.06.2018r. i wystąpienie do (...) S.A. o jej sfinansowanie (bez anulowania wniosku poprzedniego dotyczącego cofniętej faktury z 30.05.2018r.) ilustruje najlepiej przestępczy zamiar oskarżonego i dążenie do wyłudzenia nienależnych świadczeń”,

b) „…faktura nr (...) była zawyżona o 17 235,99 zł, bowiem prawidłowo wystawiona faktura nr (...) opiewała na kwotę 173 243,18 zł, która została uiszczona przez Urząd Miasta S.”,

c) „M. P. spowodował wystawienie w dniu 29 czerwca 2018r. faktury nr (...), która nie została przedłożona w Urzędzie Miasta S.. Jednak na podstawie tej faktury skierowany został wniosek o nabycie wierzytelności z tej faktury (…) opiewała (ona- przyp. sądu) na kwotę 471 491,25 zł”;

d) „…jedynym powodem powstania dokumentu- faktury (...) było wytworzenie u pracowników Faktora błędnego przekonania, że dokument ten dotyczy wierzytelności wkrótce wymagalnej i przedstawienie jej do rozliczenia (...) S.A. oraz- w konsekwencji otrzymanie zaliczki”,

e) „M. P. znał warunki umowy zawartej z (...) S.A. i wiedział, kiedy może złożyć wniosek o nabycie wierzytelności wynikającej z faktury. W związku z tym miał świadomość, że nie powinien składać wniosku o nabycie wierzytelności z faktury nr (...)”,

f) skazany „korzystając z tego, że termin wymagalności pierwszej z przedstawionych do rozliczenia faktur ( (...)) przypadał 30 dni od jej wystawienia (czyli w piątek, 29 czerwca 2018r.), przedstawił w tym czasie do rozliczenia kolejną nierzetelną fakturę ( (...)), wyłudzając w ten sposób od pokrzywdzonej spółki kwotę łącznie 497.386,60”.

Tytułem uzupełnienia tych spostrzeżeń należy zwrócić uwagę na, wynikający z ustaleń sądu I instancji fakt posługiwania się w kontaktach z A. „protokołami odbioru częściowego elementów robót” zawierającymi nieprawdziwe, zawyżone informacje o zakresach wykonanych już prac. Mowa tutaj o protokole nr 2 z 30 maja 2018r. i o protokole nr 3 z 29 czerwca 2018r. To w oparciu o nie zostały wystawione faktury na zawyżone kwoty, tj. w przypadku faktury nr (...) o 17 235,99 zł a w przypadku faktury nr (...) o 86 319,48 zł. Prawdziwy koszt wykonanych prac wynikał z faktur, odpowiednio o nr (...) i (...). Przy czym, posłużenie to polegało na dołączeniu, zgodnie z umową faktoringu zawartą pomiędzy A. a (...) tych protokołów do podpisanych przez M.R. P. wniosków z 05 i 29 czerwca 2018r. do pierwszej z tych spółek o nabycie wierzytelności.

Uwzględniając całokształt powyższych okoliczności miał więc rację sąd I instancji, zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego i logiki oraz biorąc pod uwagę zebrane w sprawie dowody twierdząc, że faktury nr (...) „nie zostały zaakceptowane przez Urząd Miasta S. i dlatego faktury te nie byłyby w przyszłości wymagalne, a co za tym idzie, nie zostały opłacone przez Zamawiającego (tj. Urząd Miasta S.- przyp. sądu). W związku z tym, złożenie wniosków o nabycie wierzytelności z przedmiotowych faktur przez (…) M. P. wprowadziło w błąd pracowników (...) S.A. co do rzetelności i przyszłej wymagalności tych faktur (…) (...) S.A. będąc wprowadzeni w błąd co do podstawy do dokonania wypłaty należności za świadczenia usług faktoringowych, co do przedmiotowych faktur, wypłacili na konto należące do (...) Sp. z o.o. pieniądze w łącznej wysokości 497.386,60 zł i w związku z tym po stronie (...) S.A. doszło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wyżej wskazanej wysokości”.

Wnioski te jawią się jako konieczne, „wynikające z analizy całokształtu przedmiotowych i podmiotowych okoliczności zajścia, a w szczególności z analizy postrzegania przez oskarżonego realiów zawartej umowy” i prowadzą do ustalenia, że M.R. P. miał bezpośredni zamiar wprowadzić pokrzywdzonego w błąd a następnie, uzyskać tego wymierne, finansowe efekty i to mu się w pełni udało.

Posługując się wyżej zaprezentowaną argumentacją, sąd I instancji w pełni wykazał więc zrealizowanie przez M.R. P. wszystkich, podmiotowych i przedmiotowych znamion przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. Nie budzą jakichkolwiek zastrzeżeń także inne rozważania tego sądu odnoszące się do podstawy skazania tej osoby.

Odnosząc się do pozostałych argumentów przedstawionych w apelacji i odnosząc je do ustaleń sądu, należy zauważyć co następuje.

Podnosząc tezę o zrównaniu przez sąd I instancji odpowiedzialności kontraktowej umowy faktoringu z odpowiedzialnością karną, obrońca skazanego nie przedstawił jakichkolwiek okoliczności świadczących o tym, że właściwą drogą dochodzenia przez pokrzywdzony podmiot należności była wyłącznie droga procesu cywilnego (na marginesie, ona również została wykorzystana- przyp. sądu). Niewątpliwie, przedkładanie przez M.R. P. do A. wniosków o przejęcie wierzytelności nie przysługujących (...) w oparciu o nierzetelne dokumenty, bo tak należy ocenić faktury nr (...) oraz stanowiące ich podstawę „protokoły odbioru częściowego elementów robót” nr 2 z 30 maja 2018r. i nr 3 z 29 czerwca 2018r., nie zostało przewidziane w ww. umowie i stanowiło zamierzony, umyślny element działania skazanego obliczony na doprowadzenie kontrahenta jego firmy do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Tym samym, skazany winien ponosić odpowiedzialność także na gruncie prawa karnego.

Odnośnie natomiast „zamiany numeru konta na fakturze nr (...)” w związku z którą to okolicznością sąd I instancji miał pominąć „całkowicie, że zmianę nr konta zainicjował inwestor i stanowiło to wezwanie do właściwego wykonywania umowy o roboty budowlane, gdyż umowa ta nie dopuszczała cesji wierzytelności. Z tego powodu doszło do aneksu zmieniającego numer konta”, należy zwrócić uwagę na dwie okoliczności. Po pierwsze, na m.in. fakturach nr (...), wbrew umowie z UM S., zostały jednak wskazane konta (...) S.A. (tzw. „faktoring cichy- vide wyjaśnienia oskarżonego k.699) a po drugie, wrześniowa zmiana numeru konta na konto (...) Sp. z o.o., wbrew gołosłownie deklarowanej przez skazanego takiej gotowości, uniemożliwiła zaspokojenie pokrzywdzonego podmiotu, gdyż jak wynikało ze sprzecznych wewnętrznie, ale ujawniających taką tego konsekwencję wyjaśnień tej osoby: „kolejna faktura (czyli (...)- przyp. sądu) poszła w dużej części na wynagrodzenie Indosu i zapłatę na rzecz podwykonawców, którzy mieli podpisaną cesję przez Urząd Miejski S.” (wyjaśnienia skazanego k.700- przyp. sądu) bądź „na rachunek komornika” (wyjaśnienia skazanego, k.699).

Podsumowując, apelacja w całości jest niezasadna i jako taka, nie zasługuje na uwzględnienie.

Wniosek

Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. i 437 § 2 k.p.k. o:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu ewentualnie o

- uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Uwagi jak wyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie wydany w dniu 23 czerwca 2021 roku w sprawie sygn. akt XVIII K 248/20.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

Uwagi jak wyżej.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

M. P.

II

Sąd zasądził od M. P. na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu za postępowanie apelacyjne, w tym opłatę w kwocie 360 złotych, które to rozstrzygnięcie znajduje uzasadnienie w treści art. 634 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt. 3 i ust. 2 Ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983r. 49. 223 t.j.).

7.  PODPISY

SSA Katarzyna Capałowska

SSA Anna Kalbarczyk SSO (del.) Sławomir Machnio