Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 23 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anna Walus – Rząsa

Sędziowie: SO Beata Hass - Kloc

SO Anna Harmata (spr.)

Protokolant: sekr. sądowy Joanna Stafska

po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2014 r. w Rzeszowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa E. H.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w R.

o udzielenie zabezpieczenia

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Rejonowego
w R. V Wydziału Gospodarczego z dnia 27 stycznia 2014 r., sygn. akt V GCo 42/14

postanawia:

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 21 stycznia 2014r. uprawniona E. H. wniosła
o udzielenie zabezpieczenia roszczenia przed wszczęciem postępowania
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w postaci aktu notarialnego
z dnia 25 stycznia 2012r., rep. A nr (...) opatrzonego klauzulą wykonalności nadaną przez Sąd Rejonowy w (...) postanowieniem z dnia 20 grudnia 2013r. wydanym w sprawie o sygn. akt V GCo 456/13. Oznaczając sposób zabezpieczenia uprawniona wniosła o zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie wyżej wymienionego tytułu wykonawczego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym
w Ł. J. W. o sygn. akt Km 37/14.

Na uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek uprawniona podała, że przedmiotowy tytuł wykonawczy dotyczy egzekucji należności wynikających z umowy najmu z dnia 31 lipca 2011r., co do której pismem z dnia 21 sierpnia 2013r. w sposób skuteczny uchyliła się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu wywołanego celowo przez powoda przekazaniem jej nieprawdziwych informacji co do istotnych okoliczności warunkujących chęć podpisania przez uprawnioną umowy najmu, w szczególności przez złożenie zapewnień co do stopnia komercjalizacji (...) tj. bezpośredniego otoczenia wynajmowanego lokalu oraz tego jakie podmioty będą najemcami sąsiednich powierzchni handlowych.

Dla uzasadnienia interesu prawnego uprawniona wskazała, iż w toku czynności egzekucyjnych Komornik dokonał zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego uprawnionej, należących do niej dwóch samochodów oraz wierzytelności przysługującej jej wobec (...) S.A. Zdaniem uprawnionej, biorąc pod uwagę fakt, że jest to rachunek związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, na który wpływają dochody, zajęcie to, podobnie jak i pozostałe zajęcia oraz w ich następstwie – sprzedaż pojazdów - mogą doprowadzić do zaspokojenia w całości roszczeń obowiązanego. Udzielenie zabezpieczenia umożliwi uprawnionej skuteczne wytoczenie, jak również prowadzenie postępowania przeciwegzekucyjnego, wyegzekwowanie bowiem należności oznaczać będzie utratę prawa wytoczenia powództwa przeciwegzekucyjnego, które może być realizowanego tylko pod warunkiem, że istnieje możliwość wykonania tytułu wykonawczego.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy zabezpieczył roszczenie uprawnionej E. H. przysługujące wobec obowiązanego (...) Sp. z o.o. w R. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci aktu notarialnego z dnia 25 stycznia 2012r., rep. A nr (...) opatrzonego klauzulą wykonalności nadaną przez Sąd Rejonowy
w R. postanowieniem z dnia 20 grudnia 2013r. wydanym w sprawie
o sygn. akt V GCo 456/13, poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie wyżej wymienionego tytułu wykonawczego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) J. W.
o sygn. akt Km 37/14 (I), wyznaczył uprawnionej termin 2 tygodni do wniesienia pozwu o pozbawienie wykonalności w/w tytułu (II) stwierdził, iż postanowienie jest natychmiast wykonalne (III).

W uzasadnieniu dla powyższego Sąd uznał, iż uprawniona uprawdopodobniła roszczenie poprzez swoje twierdzenia oraz dołączone do wniosku dokumenty, z akt sprawy wynikało bowiem, że tytuł wykonawczy został wydany obowiązanemu, a komornik dokonał czynności egzekucyjnych
w tym zajęcia pojazdów uprawnionej, przysługującej jej wierzytelności z rachunku bankowego oraz wierzytelności wobec (...) S.A. Sąd podkreślił, iż postępowanie zabezpieczające nie służy dokonywaniu oceny, czy zostały spełnione przesłanki z art. 840 k.p.c. przemawiające za zasadnością powództwa, albowiem decyzję w tym zakresie podejmie Sąd w fazie wyrokowania. Zakresem kognicji Sądu orzekającego w przedmiocie zabezpieczenia objęte jest jedynie – zgodnie z brzmieniem art. 730 ¹ § 1 k.p.c. – ustalenie, czy strona żądająca udzielenia zabezpieczenia, uprawdopodobniła roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, a zdaniem Sądu, te okoliczności uprawniona wskazała.

Analizując interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, Sąd Rejonowy przyjął, iż polegał on na uniemożliwieniu lub poważnym utrudnieniu osiągnięcia celu postępowania. Celem bowiem powództwa przeciwegzekucyjnego jest zwalczanie zasadności lub dopuszczalności egzekucji (obrona merytoryczna), a tym samym brak zabezpieczenia może – wobec zaspokojenia wierzyciela wskutek dokonanych zajęć - uniemożliwić lub znaczenie utrudnić realizację celu postępowania z powództwa przeciwegzekucyjnego, nie wspominając o uniemożliwieniu wszczęcia, jak również prowadzenia tego postępowania, wobec jego bezprzedmiotowości w obliczu wyegzekwowania przez obowiązanego należności, a oceny tej nie zmienia możliwość ewentualnego wystąpienia o zwrot nienależnego świadczenia po jego wyegzekwowaniu przez Komornika.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł obowiązany (...) Sp. z o.o. w R., zaskarżając w całości w/w postanowienie i zarzucając mu naruszenie art. 730 ¹ kpc poprzez bezzasadne przyjęcie, iż uprawniona uprawdopodobniła istnienie roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, podczas gdy przytoczone przez uprawnioną okoliczności, w szczególności rzekomo skuteczne uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wypływem błędu nie dają podstaw do takiego twierdzenia, chociażby ze względu na fakt, że uprawniona w żaden sposób nie została wprowadzona w błąd. W oparciu o powyższe zarzuty obowiązany wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i oddalenie wniosku o zabezpieczenie. Żalący przedłożył: wydruk komputerowy zawierający korespondencję email skierowaną przez pracownika kancelarii komorniczej do pełnomocnika obowiązanego wraz ze skanem postanowienia Sądu Rejonowego w (...) z dnia 27.01.2014r., umowę najmu z dnia 31.07.2011r., protokół zdawczo-odbiorczy odbioru lokalu z dnia 9.09.2011r., akt notarialny z dnia 25.01.2012r., wezwanie do zapłaty z dnia 9.07.2013r. oraz pismo obowiązanego z dnia 10.09.2013r.

W uzasadnieniu dla wniesionego zażalenia obowiązany wskazał, iż strony zawarły w dniu 31.07.2011r. umowę najmu lokalu nr (...) o pow. 160,33 m ² w Galerii Handlowej (...) w R., w umowie zgodnie zastrzegły, iż powierzchnia lokalu ma charakter orientacyjny, uprawniona zobowiązana była do uiszczania na rzecz obowiązanego czynszu podstawowego, opłaty eksploatacyjnej, opłat związanych z dostawą mediów, z powyższych tytułów powód wystawił faktury VAT. Na poczet zabezpieczenia roszczeń wynikających z treści umowy uprawniona w akcie notarialnym z dnia 25.01.2012r. złożyła oświadczenie o poddaniu się egzekucji. Pomimo wystosowania do uprawnionej pisemnego wezwania do zapłaty i upływu wskazanego w nim dodatkowego terminu płatności należności wynikające z umowy najmu w zakresie płatności czynszu i opłaty eksploatacyjnej nie zostały uregulowane w związku z czym obowiązany wystąpił z wnioskiem o nadania klauzuli wykonalności w/w aktowi notarialnemu na podstawie którego komornik sądowy wszczął i prowadzi postępowanie egzekucyjne (Km 37/14). W ocenie obowiązanego oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli z dnia 21.08.2013r. nie mogło odnieść pożądanych przez uprawnioną rezultatów, gdyż uprawniona nigdy nie została wprowadzona w błąd i odnosi się to zarówno do stopnia komercjalizacji Galerii (...) jak i obecności w niej określonych marek. Tym samym umowa najmu pozostawała w mocy, a uprawniona była zobowiązana do regulowania należności z niej wynikających. Stąd Sąd Rejonowy bezpodstawnie uznał, że istnieją rzeczywiste przesłanki do udzielenia zabezpieczenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zażalenie obowiązanego nie jest zasadne.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, iż analiza zgromadzonego w sprawie materiału dołączonego do wniosku pozwalała na przyjęcie, iż nastąpiło uprawdopodobnienie roszczenia i uprawdopodobnienie interesu prawnego dla wnioskowanego zabezpieczenia.

Uprawniona wniosła o udzielenie zabezpieczenia roszczenia przed wszczęciem postępowania o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci aktu notarialnego z dnia 25.01.2012r. opatrzonego klauzulą wykonalności. Tym samym obowiązana była w pierwszej kolejności do uprawdopodobnienia tegoż roszczenia, w drugiej do uprawdopodobnienia interesu prawnego w zabezpieczeniu.

Dla uprawdopodobnienia roszczenia powódka powołała akt notarialny zaopatrzony postanowieniem Sądu w klauzulę wykonalności jako tytuł wykonawczy z którego wynikało udzielenie przez nią zabezpieczenia wykonania umowy najmu z dnia 31.07.2011r. oraz zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego z dnia 13.01.2014r., protokół zajęcia ruchomości z dnia 20.01.2014r., zawiadomienie o zajęciu wierzytelności względem (...) SA z dnia 20.01.2014r. z których wynikał fakt wszczęcia na podstawie w/w tytułu wykonawczego postępowania egzekucyjnego oraz zakres niniejszego postępowania. Uprawniona powołała się na okoliczność uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wypływem błędu wywołanego celowo przez powoda i dla uprawdopodobnienia niniejszej okoliczności przedłożyła pismo z dnia 21.08.2013r. wraz z potwierdzeniem doręczenia z którego wynikało, iż istotnie oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli skutkującego zawarciem umowy najmu z dnia 31.07.2011r. złożyła z podaniem szczegółowych motywów dla niniejszego, w tym uzasadnienia dla jej twierdzeń o świadomym oraz podstępnym wprowadzeniu jej w błąd dotyczącym stopnia komercjalizacji obiektu handlowego jak i obecności określonych tam marek ze wskazaniem konkretnych firm, sklepów, w odniesieniu się do prowadzonych postępowań sądowych w tym zakresie. Wnioskodawczyni przedłożyła również dla uprawdopodobnienia zasadności twierdzeń w/w oświadczenia z dnia 21.08.2013r., wydruki ze stron internetowych zawierających informacje co do zajętych powierzchni handlowych i marek oraz maile w zakresie prowadzonych negocjacji przed podpisaniem umowy z planami komercjalizacyjnymi wskazującymi na rozkład planowanych marek i zakres komercjalizacji, a także treść zeznań T. T. i M. P. odnośnie tejże komercjalizacji zawartych w protokole sprawy toczącej się przed Sądem Rejonowym w (...) o sygn. V GC 1234/12 z dnia 1.03.2013r. odnośnie przebiegu negocjacji z najemcami i posługiwania się podczas tych negocjacji mapami na których naniesiono rozkład lokali dla firm z którymi w tamtym czasie nie było podpisanych umów; co miało jak wskazywała wnioskodawczyni wprowadzić ją w błąd w zakresie przesłanek i okoliczności stanowiących o podpisaniu umowy najmu.

Podkreślić należy, iż na etapie postępowania zabezpieczającego Sąd bada jedynie uprawdopodobnienie roszczenia nie wymagając jego wykazania czy udowodnienia. W niniejszej sprawie wnioskodawczyni uprawdopodobniła przesłanki dla powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności przedkładając tytuł wykonawczy co do należności z umowy najmu z dnia 31.07.2011r. oraz oświadczenie z dnia 21.08.2013r. o uchyleniu się od skutków prawnych tejże umowy jako oświadczenia złożonego pod wpływem błędu, uprawdopodobniając w sposób wystarczający, na potrzeby postępowania zabezpieczającego, okoliczności działania pod wpływem błędu i przyczyny dla niniejszego. Powyższego nie niweczyły dowody przedłożone przez pozwanego przy zażaleniu. Trzeba wskazać, iż merytoryczną analizę w tym zakresie, również w pryzmacie ewentualnych twierdzeń i zarzutów pozwanego przeprowadzi już Sąd, który będzie rozpoznawał powództwo w sposób merytoryczny, a niniejsze będzie możliwe również dzięki ustanowionemu zabezpieczeniu w postaci zawieszenia postępowania egzekucyjnego,
w przypadku bowiem braku jego zawieszenia i wyegzekwowania roszczenia, zgodnie z ugruntowaną linią orzecznictwa Sądu Najwyższego powództwo
o pozbawienie tytułu wykonawczego stawałoby się bezprzedmiotowe.

Stąd też orzeczono jak w sentencji na mocy art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc.