Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z 5.10.2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z 29.07.2020 r. odmówił M. O. ustalenia kapitału początkowego wobec nieudowodnienia okresów składkowych wymienionych w art. 6 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS – przebytych przed 1.01.1999 r., tj. przed dniem wejścia w życie tej ustawy.

/decyzja k. 30 akt ZUS/.

W dniu 15.10.2020 r. wnioskodawca złożył odwołanie od powyższej decyzji.

/odwołanie k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując dotychczasową argumentację.

Dodatkowo podniósł, że do okresów składkowych nie uwzględniono okresów zatrudnienia w Akademii Rolniczej w K. od 10.08.1974 r. do 20.11.1974 r. (świadectwo pracy nie spełnia wymogów formalnych – brak pieczątki imiennej osoby odpowiedzialnej za jego wystawienie), w Kółku Rolniczym (...) od 24.02.1971 r. do 12.03.1973 r. oraz od 1.02.1974 r. do 8.08.1974 r., w Kółku Rolniczym (...) od 13.03.1973 r. do 12.01.1974 r., w (...) Oddział Naprawczy od 23.05.1975 r. do 18.07.1988 r. (przedłożone świadectwa pracy zawierają datę urodzenia nie dotyczącą osoby wnioskodawcy, a w przypadku Kółka Rolniczego (...) dodatkowo brak pieczątki imiennej). Do podstawy wymiaru kapitału początkowego nie uwzględniono również wynagrodzeń za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w latach 1980-1988 (z ww. przyczyn).

/odpowiedź na odwołanie k. 4-4v/

W piśmie procesowym z 30.03.2021 r. wnioskodawca wniósł o uwzględnienie w okresach składkowych przyjętych do obliczenia kapitału początkowego zakwestionowanych okresów zatrudnienia oraz wynagrodzenia osiąganego przez ubezpieczonego w zakwestionowanym okresie.

/pismo k. 55-57/

Na rozprawie z 7.12.2021 r. pełnomocnik (córka) wnioskodawcy poparła odwołanie. Pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

/stanowiska 00:30:10, 00:32:24 - płyta CD k. 131/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca M. O. urodził się w dniu (...) Data urodzenia jest zgodna z nr PESEL wnioskodawcy. Nr PESEL wnioskodawcy jest zgodny z jego danymi osobowymi.

/bezsporne, odpis zupełny aktu urodzenia koperta k. 73, zaświadczenie (dane osobowe) z systemu (...)-SAD koperta k. 109, pismo ZUS k. 86, zeznania wnioskodawcy 00:30:10 – płyta CD k. 131 w zw. z 00:02:43 i dalej – płyta CD k. 116/

Wnioskodawca w roku szkolnym 1962/1963 uczęszczał do klasy pierwszej w Szkole Podstawowej nr (...) w Ł.. Był uczniem tej szkoły w latach 1962-1969. Z dniem 7.10.1969 r. został wypisany i przeniesiony dla szkoły dla Pracujących w Ł. przy ul. (...).

/zaświadczenie ze szkoły k. 125/

Wnioskodawca uczęszczał przez około rok czasu do Szkoły Zawodowej Metalowej. Nie ukończył jej.

/zeznania wnioskodawcy 00:30:10 – płyta CD k. 131 w zw. z 00:02:43 i dalej – płyta CD k. 116/

Ubezpieczony pobiera rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy z KRUS.

/bezsporne, pismo KRUS k. 17 akt ZUS/

W dniu 29.07.2020 r. odwołujący złożył wniosek o przyznanie emerytury kapitałowej. We wniosku wskazał prawidłową datę urodzenia.

/wniosek k. 1-3v akt ZUS/

W oświadczeniu z 30.09.2020 r. wnioskodawca wyjaśnił, że zawarcie w jego dokumentacji osobowej błędne daty urodzenia nastąpiło omyłkowo.

/oświadczenie na piśmie wnioskodawcy k. 25, k. 31 akt ZUS/

Zaskarżoną decyzją z 5.10.2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z 29.07.2020 r. odmówił M. O. ustalenia kapitału początkowego wobec nieudowodnienia okresów składkowych przebytych przed 1.01.1999 r.

/decyzja k. 30 akt ZUS/.

Decyzją z 8.10.2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z 29.07.2020 r. odmówił M. O. prawa do obliczenia emerytury wobec nieudowodnienia jakiegokolwiek okresu składkowego (brak podstaw do naliczenia kapitału początkowego) oraz nie podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym i nieopłacania składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe po 31.12.1998 r.

/decyzja k. 34 akt ZUS/.

Od 24.02.1971 r. do 12.03.1973 r. ubezpieczony był zatrudniony w Kółku Rolniczym (...) w Ł. w pełnym wymiarze czasu pracy ostatnio na stanowisku montera samochodowego. W świadectwie pracy wskazano błędną datę urodzenia wnioskodawcy (9.04.1953 r.).

/świadectwo pracy k. 5-5v akt ZUS/

W chwili podjęcia pracy u ww. pracodawcy wnioskodawca nie miał ukończonych 18 lat. Ze względów rodzinnych zmuszony był podjąć zatrudnienie. Świadomie podał pracodawcy błędną datę urodzenia, zawyżając swój wiek.

/zeznania wnioskodawcy 00:30:10 – płyta CD k. 131 w zw. z 00:02:43 i dalej – płyta CD k. 116/

W ww. zakładzie nie było innego pracownika legitymującego się tożsamymi danymi osobowymi (imieniem i nazwiskiem) co wnioskodawca.

/zeznania świadka S. Ś. 00:05:44 – płyta CD k. 131/

Ponownie w Kółku Rolniczym (...) w Ł. wnioskodawca był zatrudniony w okresie od 1.02.1974 r. do 8.08.1974 r. w pełnym wymiarze czasu pracy ostatnio na stanowisku montera ciągnikowo - samochodowego. W świadectwie pracy wskazano błędną datę urodzenia wnioskodawcy (9.04.1953 r.).

/świadectwo pracy k. 6-6v akt ZUS/

W obu ww. okresach ubezpieczony pracował po 8 godzin dziennie początkowo jako pomocnik ładowacza/pomocnik kierowcy, przy załadowywaniu i rozładowywaniu towarów na samochody, a następstwie jako monter w warsztacie, przy naprawie ciągników.

/zeznania świadka S. Ś. 00:05:44 – płyta CD k. 131, zeznania wnioskodawcy 00:30:10 – płyta CD k. 131 w zw. z 00:02:43 i dalej – płyta CD k. 116/

W okresie od 13.03.1973 r. do 12.01.1974 r. wnioskodawca był zatrudniony w Kółku Rolniczym (...) w pełnym wymiarze czasu pracy ostatnio na stanowisku montera ciągnikowo-samochodowego. W świadectwie pracy wskazano błędną datę urodzenia wnioskodawcy (9.04.1953 r.). Świadectwo pracy jest opatrzone podpisem osoby odpowiedzialnej za wystawienie świadectwa pracy w imieniu zakładu pracy, wraz z pieczątką zakładu pracy. Nie zawiera pieczątki imiennej.

/świadectwo pracy k. 8-8v akt ZUS/

W ww. okresie ubezpieczony pracował po 8 godzin dziennie jako monter, przy naprawie ciągników, samochodów.

/zeznania wnioskodawcy 00:30:10 – płyta CD k. 131 w zw. z 00:02:43 i dalej – płyta CD k. 116/

W okresie od 10.08.1974 r. do 20.11.1974 r. wnioskodawca był zatrudniony w Akademii Rolniczej w K. Rolniczym Zakładzie (...) w M. w pełnym wymiarze czasu pracy ostatnio na stanowisku pracownika sezonowego. Świadectwo pracy jest opatrzone podpisem osoby odpowiedzialnej za wystawienie świadectwa pracy w imieniu zakładu pracy, wraz z pieczątką zakładu pracy. Brak jest pieczątki imiennej.

/świadectwo pracy k. 4-4v akt ZUS/

W ww. okresie ubezpieczony pracował po 8 godzin dziennie jako pracownik sezonowy.

/zeznania świadka K. O. 00:20:17 – płyta CD k. 131, zeznania wnioskodawcy 00:30:10 – płyta CD k. 131 w zw. z 00:02:43 i dalej – płyta CD k. 116/

W okresie od 23.05.1975 r. do 18.07.1988 r. wnioskodawca był zatrudniony w Krajowej Państwowej (...) Oddział Naprawczy w Ł. (uprzednio Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Państwowej (...) w Ł.) w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ślusarza. Początkowo był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na 14-dniowy okres próbny, a po jego upływie na czas nieokreślony. Wynagrodzenie wnioskodawcy było określone stawką godzinowa plus premia regulaminowa. W świadectwie pracy wskazano błędną datę urodzenia wnioskodawcy (9.04.1953 r.). Błędna data urodzenia (9.04.1953 r.) została także wskazana w kwestionariuszu osobowym wnioskodawcy oraz w życiorysie załączonym do podania o przyjęcie do pracy, a kolejno w zaświadczeniu o ukończeniu kursu bhp

/świadectwo pracy k. 9-9v akt ZUS oraz k. 20-20v, umowa o pracę koperta k. 58 oraz k. 21, wniosek w sprawie zatrudnienia k. 22, angaże k. 7 akt ZUS, k. 23-34v, k. 37-40, zaświadczenie o ukończeniu kursu bhp k. 35, pismo rozwiązujące umowę o pracę k. 36, kwestionariusz samochodowy k. 41-41v, podanie o przyjęcie do pracy k. 42, życiorys k. 43, legitymacja ubezpieczeniowa koperta k. 58, zaświadczenie o zatrudnieniu wystawione przez Archiwum Zakładowe k. 20 akt ZUS/

W życiorysie wnioskodawca konsekwentnie, z uwagi na wcześniej wskazany inny rok urodzenia w poprzednich zatrudnieniach, podał ww. pracodawcy błędną datę urodzenia, by uniknąć problemów.

/zeznania wnioskodawcy 00:30:10 – płyta CD k. 131 w zw. z 00:02:43 i dalej – płyta CD k. 116/

W Krajowej Państwowej (...) Oddział Naprawczy w Ł. wnioskodawca pracował jako ślusarz (w brygadzie ślusarzy) po 8 godzin dziennie, przy naprawie (rozbiórce i montażu) autobusów.

/zeznania świadka A. J. (1) 00:13:34 – płyta CD k. 131, zeznania świadka K. O. 00:20:17 – płyta CD k. 131, zeznania wnioskodawcy 00:30:10 – płyta CD k. 131 w zw. z 00:02:43 i dalej – płyta CD k. 116/

W ww. zakładzie nie było innego pracownika legitymującego się tożsamymi danymi osobowymi (imieniem i nazwiskiem) co wnioskodawca.

/zeznania świadka A. J. (1) 00:13:34 – płyta CD k. 131/

W związku z ubieganiem się wnioskodawcy o rentę rolniczą pojawiły się rozbieżności dotyczące błędnej daty urodzenia w dokumentacji osobowej wnioskodawcy. Podjęto czynności celem wyjaśnienia tych rozbieżności. Przedłożono m.in. oświadczenia z podpisem notarialnie poświadczonym A. Ł. i Z. C. potwierdzających fakt zatrudnienia wnioskodawcy w ww. zakładzie. Wnioskowane okresy zatrudnienia nie zostały wówczas uwzględnione, chociaż początkowo wnioskodawca z żoną myśleli, że zostały uwzględnione.

/zeznania świadka K. O. 00:20:17 – płyta CD k. 131, oświadczenie na piśmie A. Ł. k. 22 akt ZUS, oświadczenie na piśmie Z. C. k. 23 akt ZUS/

W zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu na druku Rp-7 wystawionym przez Zakład (...) przy (...) w Ł. Archiwum Zakładowe w dniu 13.01.1999 r. poświadczono zarobki wnioskodawcy za następujące lata zatrudnienia u ww. pracodawcy odpowiednio w kwotach: za rok 1980 - 52.789 zł, za rok 1981 – 70.887 zł, za rok 1982 – 103.976 zł, za rok 1983 – 147.396 zł, za rok 1984 – 154.644 zł, za rok 1985 – 201.153 zł, za rok 1986 – 254.722 zł, za rok 1987 – 364.609 zł, za rok 1988 – 330.510 zł. Kwoty wynagrodzenia zostały wyodrębnione w jednej pozycji - składniki stałe, i powielone w pozycji dotyczącej łącznej kwoty wynagrodzenia.

Ww. zaświadczenie wystawiono w oparciu o karty wynagrodzeń. W ww. zaświadczeniu wskazano błędną datę urodzenia wnioskodawcy (9.04.1953 r.).

Tożsame kwoty wynagrodzeń wskazano w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionym przez Zakład (...) przy (...) w Ł. Archiwum Zakładowe w dniu 24.09.2001 r., na podstawie kart wynagrodzeń.

/zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 13.01.1999 r. k. 21-21v akt ZUS, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z 24.09.2001 r. koperta k. 58, listy płac za lata 1975-1988 k. 44-51/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów zarówno w postaci dokumentów, jak i osobowych źródeł dowodowych w postaci zeznań wnioskodawczyni i zgłoszonych świadków, zatrudnionych w spornych okresach w tych samych zakładach co wnioskodawca. Analiza zgromadzonych dowodów wskazuje, iż są one spójne i wzajemnie się uzupełniają i nie ma żadnych podstaw by kwestionować ich wiarygodność.

Sąd pominął wniosek dowodowy pełnomocnika organu rentowego o zwrócenie się przez Sąd do KRUS celem załączenia akt rentowych na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 5 kpc jako zmierzający jedynie do przedłużenia postępowania. Zebrany w sprawie obszerny materiał dowodowy pozwolił na dostateczne wyjaśnienie wszystkich istotnych spornych okoliczności sprawy. Nadto należy podkreślić, że skarżący nie kwestionował, iż ostatecznie KRUS nie uwzględnił jego okresów zatrudnienia z uwagi na niezgodność w roku urodzenia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Stosownie do art. 173 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U z 2021 r. poz. 291 ze zm.) dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy na dzień wejścia w życie ustawy.

Kapitał początkowy stanowi równowartość kwoty obliczonej według zasad określonych w art. 174 pomnożonej przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone zgodnie z art. 26 ust. 3 dla osób w wieku 62 lat (ust. 2).

Zgodnie z art. 174 ust. 1 ustawy kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Przepis ust. 2 art. 174 stanowi, że przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2, to jest w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych.

W myśl ust. 3 w/w przepisu podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się przed dniem przed dniem 1 stycznia 1999 roku.

Natomiast w myśl ust. 7 analizowanego przepisu do obliczenia kapitału początkowego przyjmuje się kwotę bazową wynoszącą 100 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w II kwartale kalendarzowym 1998 roku. Ustęp 8 powyższego przepisu stanowi, że przy obliczaniu kapitału początkowego część kwoty bazowej wynoszącej 24 % tej kwoty mnoży się przez współczynnik proporcjonalny do wieku ubezpieczonego oraz okresu składkowego i nieskładkowego osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 roku.

Z kolei z mocy art. 15 ust. 1 analizowanej ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 tego samego przepisu przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok,
w którym złożono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176. Ust. 6 tego samego przepisu stanowi, że na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Zgodnie z ust. 4 i 5 w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty:

1) oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3,
w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,

2) oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu,

3) oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty,

oraz

4)  mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%.

W związku z treścią zacytowanych przepisów można stwierdzić, iż kwota kapitału początkowego zależy od długości udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych przebytych przed 1 stycznia 1999 rokiem, podstawy wymiaru oraz współczynnika proporcjonalnego do wieku ubezpieczonego, który służy do obliczenia tzw. części socjalnej.

Z kolei w myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy okresami składkowymi są okresy ubezpieczenia.

Natomiast zgodnie z ust. 2 pkt 1 ppkt a i 12 ppkt a i b w/w art. 6, za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne: zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia: na obszarze Państwa Polskiego – w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową (pkt 1 ppkt a), pracy na obszarze Państwa Polskiego w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i w innych spółdzielniach zrzeszonych w (...) Związku Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych, w zespołowych gospodarstwach rolnych spółdzielni kółek rolniczych zrzeszonych w Krajowym Związku (...) oraz pracy na rzecz tych spółdzielni: a) objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki, b) przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tego tytułu (pkt 12 ppkt a i b).

Przytoczone zasady postępowania – w świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2003 roku w sprawie o sygn. III UZP 2/03 (OSNP 2003/14/338) - tak przy ustalaniu prawa do świadczenia, jak i jego przeliczaniu, pozwalają na ogólną uwagę, iż zamiarem ustawodawcy było umożliwienie ubezpieczonym dokonanie wyboru, w ramach prawa, najkorzystniejszego z ich punktu widzenia okresu, z którego podstawa wymiaru składek ubezpieczeniowych, będzie stanowić podstawę wymiaru świadczenia.

Zgodnie z § 22 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. (Dz. U. z 2011 r., Nr 237, poz. 1412) jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności:

1) legitymacja ubezpieczeniowa;

2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia.

Jeżeli ustawa przewiduje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia , dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres (ust. 2).

Zgodnie z § 21 ust. 1 cytowanego rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument na podstawie, którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Wysokości wynagrodzenia lub danego składnika wynagrodzenia nie można ustalać
w sposób przybliżony, ale pewny, na podstawie konkretnego dokumentu bądź jego kopii, który zachował się w dokumentacji osobowej ubezpieczonego. Chodzi tutaj o umowy pracę czy angaże, w których zawarte są dane dotyczące wynagrodzenia. W takim wypadku uwzględnić można składniki wynagrodzenia, które są pewne, wypłacane były w danym okresie, stałe i w określonej wysokości (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012 r., III AUa 1555/11, LEX nr 1113058).

Należy podkreślić, iż Sąd nie jest związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi, co wynika z treści art. 473 k.p.c. i sprawia, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe.

Mając powyższe na uwadze Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe obejmujące analizę dostępnej dokumentacji związanej ze spornym okresem zatrudnienia wnioskodawcy, dopuścił dowód z jego przesłuchania, a także dopuścił dowód z zeznań świadków, których zeznania pozwoliły na zweryfikowanie wiarygodności zachowanej dokumentacji wnioskodawcy, co dało Sądowi podstawę do oceny prawidłowości zaskarżonej decyzji w świetle zarzutów odwołującego.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było nieuwzględnienie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Akademii Rolniczej w K. od 10.08.1974 r. do 20.11.1974 r. (bowiem świadectwo pracy nie spełnia wymogów formalnych – brak pieczątki imiennej osoby odpowiedzialnej za jego wystawienie), w Kółku Rolniczym (...) od 24.02.1971 r. do 12.03.1973 r. oraz od 1.02.1974 r. do 8.08.1974 r., w Kółku Rolniczym (...) od 13.03.1973 r. do 12.01.1974 r., w (...) Oddział Naprawczy od 23.05.1975 r. do 18.07.1988 r. (bowiem przedłożone świadectwa pracy zawierają datę urodzenia nie dotyczącą osoby wnioskodawcy, a w przypadku Kółka Rolniczego (...) dodatkowo brak pieczątki imiennej) oraz wynagrodzeń za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w latach 1980-1988 (z ww. przyczyn), przy obliczaniu kapitału początkowego.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do wskazanej w niektórych z ww. świadectwach pracy błędnej daty urodzenia (9.04.1953 r.) wnioskodawcy podkreślić należy, że bezspornym jest, że wnioskodawca urodził się w dniu (...), data urodzenia jest zgodna z nr PESEL wnioskodawcy (pismo ZUS k. 86), a nr PESEL wnioskodawcy jest zgodny z jego danymi osobowymi (dane osobowe z systemu (...)-SAD).

W ocenie Sądu Okręgowego zachowane świadectwa pracy ze spornych okresów zatrudnienia w Kółku Rolniczym (...) w Ł. od 24.02.1971 r. do 12.03.1973 r. oraz od 1.02.1974 r. do 8.08.1974 r., zeznania wnioskodawcy oraz zeznania świadka S. Ś., którzy potwierdzili wynikające ze świadectwa pracy dane dotyczące zatrudnienia wnioskodawcy, dają podstawę do ustalenia, iż w ww. okresach wnioskodawca był zatrudniony w ww. zakładzie w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku montera samochodowego (w pierwszym okresie) i montera ciągnikowo – samochodowego (w drugim okresie). Trzeba podkreślić, iż złożone świadectwa pracy nie wzbudzają również żadnych zastrzeżeń ani Sądu ani wcześniej organu rentowego, co do ich wiarygodności. Głównym problemem było wskazanie w świadectwach pracy roku urodzenia (1953 zamiast 1955), przy zgodnej dacie dziennej i miesięcznej (9.04). Wnioskodawca w sposób logiczny i przekonujący, w toku zeznań, wyjaśnił przyczynę wskazania w świadectwie pracy błędnej daty urodzenia (jedynie roku, zawyżonego o dwa lata, dzień i miesiąc urodzenia były prawidłowe) podnosząc, że w chwili podjęcia pracy u ww. pracodawcy świadomie podał pracodawcy błędną datę urodzenia, zawyżając swój wiek celem zwiększenia swoich szans na zatrudnienie. Miał ciężką sytuację rodzinną i musiał znaleźć pracę. Dodatkowo świadek S. Ś. potwierdził, że w ww. zakładzie nie było innego pracownika legitymującego się tożsamymi danymi osobowymi (imieniem i nazwiskiem) co wnioskodawca. Nadto świadek jednoznacznie podał, że pracował razem z odwołującym we wskazanym zakładzie, gdzie wnioskodawca świadczył pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Tym samym należało uznać, że rok urodzenia podany przez skarżącego, aczkolwiek nieprawidłowy, nie wyklucza możliwości uznania tego okresu zatrudnienia.

Kolejnym okresem zatrudnienia, który w ocenie Sądu Okręgowego, winien zostać uwzględniony jest okres pracy w Kółku Rolniczym (...) od 13.03.1973 r. do 12.01.1974 r. Z tego zakładu wnioskodawca również przedstawił zachowane świadectwo pracy, które nie budzi żadnych wątpliwości co do jego wiarygodności, jest opatrzone podpisem osoby odpowiedzialnej za wystawienie świadectwa pracy w imieniu zakładu pracy, wraz z pieczątką zakładu pracy. Jednocześnie okres pracy w tym K. potwierdzają zarówno zeznania wnioskodawcy, jak i pośrednio świadka, który wskazał jasno, że wnioskodawca kontynuował zatrudnienie. Powyższe daje podstawę do ustalenia, iż w ww. okresie wnioskodawca był zatrudniony w ww. zakładzie w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku montera ciągnikowo-samochodowego. Co do przyczyny błędnej daty urodzenia wskazanej w świadectwie pracy Sąd uwzględnił, co już wyżej wskazano, przekonujące zeznania wnioskodawcy.

W ocenie Sądu Okręgowego także zachowane świadectwo pracy (opatrzone podpisem osoby odpowiedzialnej za wystawienie świadectwa pracy w imieniu zakładu pracy, wraz z pieczątką zakładu pracy) ze spornego okresu zatrudnienia w Akademii Rolniczej w K. Rolniczym Zakładzie (...) w M. od 10.08.1974 r. do 20.11.1974 r., zeznania wnioskodawcy oraz zeznania świadka K. O., którzy potwierdzili wynikające ze świadectwa pracy dane dotyczące zatrudnienia wnioskodawcy, dają podstawę do ustalenia, iż w ww. okresie wnioskodawca był zatrudniony w ww. zakładzie w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pracownika sezonowego. Tak jak we wcześniejszych rozważaniach, świadectwo pracy z tego okresu nie budzi wątpliwości co do jego wiarygodności, a błędny rok urodzenia jest wynikiem błędnego jego podania przy pierwszym zatrudnieniu.

Według Sądu Okręgowego również zachowane świadectwo pracy (oraz pozostała obszerna dokumentacja osobowa) ze spornego okresu zatrudnienia w Krajowej Państwowej (...) Oddział Naprawczy w Ł. od 23.05.1975 r. do 18.07.1988 r., zeznania wnioskodawcy oraz zeznania świadków A. J. (2) i K. O., którzy potwierdzili wynikające ze świadectwa pracy dane dotyczące zatrudnienia wnioskodawcy, dają podstawę do ustalenia, iż w ww. okresie wnioskodawca był zatrudniony w ww. zakładzie w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ślusarza. Świadek zeznał wprost, że współpracował ze skarżącym codziennie, praca była wykonywana minimum w pełnym wymiarze czasu pracy, a w zakładzie nie było innego pracownika o tym samym imieniu i nazwisku. Jednocześnie wnioskodawca w sposób logiczny i przekonujący w toku zeznań wyjaśnił przyczynę wskazania w świadectwie pracy błędnej daty urodzenia (jedynie roku, zawyżonego o dwa lata, dzień i miesiąc urodzenia były prawidłowe) wskazując, że w chwili podjęcia pracy u ww. pracodawcy świadomie podał (w kwestionariuszu osobowym wnioskodawcy oraz w życiorysie załączonym do podania o przyjęcie do pracy) pracodawcy błędną datę urodzenia, celem zachowania dotychczasowej konsekwencji w działaniu i uniknięcia problemów pracowniczych. Także świadek K. O. (żona wnioskodawcy) potwierdziła, że rozbieżności dotyczące błędnej daty urodzenia w dokumentacji osobowej wnioskodawcy pojawiły się już w związku z ubieganiem się wnioskodawcy o rentę rolniczą, co już wówczas próbowano konwalidować przedkładając oświadczenia z podpisem notarialnie poświadczonym współpracowników wnioskodawcy w tym zakładzie (...) (potwierdzających fakt zatrudnienia wnioskodawcy w ww. zakładzie). Dodatkowo świadek A. J. (2) potwierdził, że w ww. zakładzie nie było innego pracownika legitymującego się tożsamymi danymi osobowymi (imieniem i nazwiskiem) co wnioskodawca.

W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego zachodzą także podstawy do uwzględnienia w spornym okresie zatrudnienia wnioskodawcy
w Krajowej Państwowej (...) Oddział Naprawczy w Ł. od 1.01.1980 r. do 18.07.1988 r. dochodów wynikających z zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu na druku Rp-7 wystawionego w dniu 13.01.1999 r. przez Zakład (...) przy (...) w Ł. Archiwum Zakładowe na podstawie kart wynagrodzeń za te lata (znajdujących się zresztą w zgromadzonym materiale dowodowym). Zdaniem Sądu dokumenty te wskazują na wysokość wynagrodzenia wnioskodawcy w ww. spornym okresie w sposób niewątpliwy. Tożsame kwoty wynagrodzeń wskazano także w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionym przez Zakład (...) przy (...) w Ł. Archiwum Zakładowe w dniu 24.09.2001 r., na podstawie kart wynagrodzeń. Jednocześnie organ rentowy nie kwestionował autentyczności sporządzonych dokumentów. Co do wskazania w ww. zaświadczeniu błędnej daty urodzenia wnioskodawcy aktualne pozostają powyżej poczynione rozważania.

Zasada swobodnej oceny dowodów przez Sąd orzekający wyrażona w art. 233 § 1 k.p.c. z jednej strony uprawnia Sąd do oceny tychże dowodów ,,według własnego przekonania” z drugiej natomiast strony zobowiązuje Sąd do ,,wszechstronnego rozważenia zebranego materiału”. Uprawnienie sądu do oceny dowodów według własnego przekonania nie oznacza oczywiście dowolności w tej ocenie, bowiem poza sporem winno być, iż dokonując tej oceny Sąd nie może ignorować zasad logiki, osiągnięć nauki, doświadczenia czy też wyciągać wniosków nie wynikających z materiału dowodowego (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 25 września 2013 roku, sygn. akt III AUa 329/13, LEX nr 1378585).

W związku z powyższym - w ocenie Sądu - brak jest podstaw do odmowy wiarygodności zgromadzonym w toku postępowania dokumentom, zeznaniom wnioskodawcy oraz zeznaniom świadków, a zatem brak jest prawnych przesłanek do zaniechania przez organ rentowy uwzględnienia ww. spornych okresów zatrudnienia oraz wynagrodzeń ze ww. spornego okresu zatrudnienia przy wyliczaniu kapitału początkowego.

Podkreślić jeszcze raz należy, że należało mieć na względzie powszechnie znane trudności w dokumentowaniu nie tylko wysokości wynagrodzenia, ale nawet samego zatrudnienia w latach odległych od daty wniosku, związane z brakiem dokumentów (te podlegały bowiem niszczeniu po upływie określonego czasu), czy wręcz likwidacją zakładów pracy.

W kontekście powyższych rozważań bez wpływu na rozstrzygnięcie pozostaje również zarzut organu rentowego, że na dwóch świadectwach pracy brak jest imiennej pieczątki osoby upoważnionej do wystawiania świadectw pracy. Należy podkreślić, że ten rodzaj braku nie jest jednostkowy i niejednokrotnie jest on spotykany na sali sądowej, co jedynie potwierdza, że w tamtym okresie nie przykładano należytej wagi do wskazywania imienia i nazwiska osoby upoważnionej do wystawiania świadectwa pracy. W zakładach pracy były komórki i osoby do tego upoważnione, których upoważnienia nikt nie kwestionował i które zawsze wystawiały świadectwa pracy dla wszystkich pracowników. Nadto wskazane świadectwa pracy zawierają oryginalne podpisy tych osób oraz są opatrzone stemplami zakładu pracy. Dodatkowo w kontekście zeznań wnioskodawcy i świadków brak jest jakichkolwiek powodów do odmowy wiarygodności dokumentom, które nie budzą żadnych wątpliwości, jedynie z powodu braku pieczątki imiennej osoby wystawiającej świadectwo pracy.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i zobowiązał organ rentowy do przeliczenia kapitału początkowego wyliczonego przy przyjęciu dodatkowo jako okresu stażowego – okresów zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu od 24.02.1971 r. do 12.03.1973 r. oraz od 1.02.1974 r. do 8.08.1974 r. (w Kółku Rolniczym (...) w Ł.), od 13.03.1973 r. do 12.01.1974 r. (w Kółku Rolniczym (...)), od 10.08.1974 r. do 20.11.1974 r. (w Akademii Rolniczej w K. Rolniczym Zakładzie (...) w M.), od 23.05.1975 r. do 18.07.1988 r. (w Krajowej Państwowej (...) Oddział Naprawczy w Ł.) oraz przy uwzględnieniu wynagrodzeń w okresie zatrudnienia w Krajowej Państwowej (...) Oddział Naprawczy w Ł. od 1.01.1980 r. do 18.07.1988 r. zarobków w wysokościach wynikających z zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu na druku Rp-7 z 13.01.1999 r. wydanego na podstawie kart wynagrodzeń.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego wraz z aktami rentowymi pocztą oraz pouczeniem, iż w terminie 14 dni od dnia otrzymania wyroku z uzasadnieniem przysługuje mu prawo złożenia apelacji do tutejszego Sądu Okręgowego w Łodzi, które rozpoznaje Sąd Apelacyjny w Łodzi

K.W.