Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Postanowienia z dnia 10 stycznia 2022 r. w sprawie o sygn. akt XII Cz 78/21

Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy jako Sąd II instancji na skutek dwóch zażaleń Z. (...) na postanowienie tegoż Sądu z dnia 12.07.2021 r. sygn. akt XII Co 343/21 w pkt 1 zmienił postanowienie z dnia 12.07.2021 r. uchylając prawomocności tego postanowienia w pkt 2 oddalił zażalenie na postanowienie z tego dnia.

Postanowieniem z dnia 28 grudnia 2020 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy Łukasz Pakmur ukarał trzeciodłużnika grzywną w wysokości 1 000,00 zł oraz wezwał skarżącego do zrealizowania potrącenia należnego za miesiąc wrzesień 2020 r. w sprawie Kmp 2/20. W uzasadnieniu Komornik wskazał, iż dłużnik zajętej wierzytelności nie zrealizował potrącenia ze świadczenia dłużnika zgodnie z zawiadomieniem o zajęciu z dnia 3 września 2020 r., które zostało odebrane dnia 8 września 2020 r. Komornik wskazał, iż trzeciodłużnik nie wyjaśnił zaistniałej sytuacji, jak również nie dokonał realizacji zajęcia.

Skargą z dnia 7 stycznia 2021 r. Z. (...) wniósł o uchylenie postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy – Łukasza Pakmura z dnia 28 grudnia 2020 r., wydanego w sprawie o sygn. akt Kmp 2/20. W uzasadnieniu wskazał, iż okoliczności podniesione w postanowieniu zaistniały w czasie stanu pandemii, który ma znaczący wpływ na codzienne funkcjonowanie wielu instytucji, w tym również Z. (...). Organ rentowy podniósł, iż korespondencja przychodząca poddawana jest kwarantannie, a korespondencja odbierana jest przez komórki raz dziennie, co wydłuża wewnętrzny obieg dokumentów, czym znacznie przesuwa się czas, w którym możliwe jest podjęcie właściwych czynności. Organ przyznał, iż zajęcie wpłynęło do niego w dniu 8 września 2020 r., jednak na skutek wspomnianych środków ostrożności, mających na celu przeciwdziałanie COVID-19, do właściwej komórki wpłynęło dopiero w dniu 11 września 2020 r. (piątek) w godzinach popołudniowych, natomiast lista wypłat świadczeń na dzień 25 września 2020 r. została zamknięta w dniu 14 września 2020 r. (poniedziałek), co oznaczało brak możliwości realizacji zajęcia zgodnie z żądaniem Komornika. Jednocześnie organ wskazał, iż wobec zrealizowania świadczenia za miesiąc wrzesień, bez uwzględnienia zajęcia, obecnie nie ma już możliwości dokonania potrącenia ze świadczenia za miesiąc wrzesień 2020 r. Organ realizuje zajęcia od miesiąca października 2020 r.

W odpowiedzi na skargę Komornik Sądowy wniósł o jej oddalenie. Komornik podkreślił, iż żaden z przepisów prawa wprowadzonych w związku z epidemią COVID-19 nie zmodyfikował treści art. 900 k.p.c., z kolei Z. (...), posiadający zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, winien zorganizować pracę w taki sposób, aby zrealizować obowiązki wynikające z zajęć egzekucyjnych. Nadto podkreślił, że jeżeli organ rentowy po zamknięciu listy wypłat nie ma możliwości jej modyfikacji to winien zorganizować pracę w ten sposób, aby listy te zamykać w mniejszym odstępstwie czasu od terminu wypłaty niż 11 dni. Zdaniem Komornika bez znaczenia jest również okoliczność, że świadczenie dłużnika za miesiąc wrzesień 2020 r. zostało już wypłacone, bowiem Z. (...) może przekazać należną kwotę ze środków własnych, co zapewne miałoby miejsce gdyby wierzyciel wygrał sprawę z powództwa o naprawienie wyrządzonej szkody.

Składając zażalenia tak na stwierdzenie prawomocności jak i na oddalenie skargi trzeciodłużnika skarżący wskazał, że:

1)  Uniemożliwiono mu zapoznanie się z postanowieniem z dnia 12.07.2021 r. XII co 343/21 poprzez portal informacyjny. Jak wskazała pełnomocniczka skarżącego dopiero w dniu 14 września 2021 r. przyznano jej dostęp do sprawy XII Co 343/21 poprzez portal informacyjny. Tym samym w jej ocenie nie mogło dojść do skutecznego doręczenia orzeczenia i zapoznania się z nim ani poprzez jego odczytanie ani poprzez fikcję doręczenia. Zatem skarżący domagał się uchylenie prawomocności postanowienia z dnia 12.07.2021 r. i przyjęcie zażalenia, jako złożonego w terminie do rozpoznania;

2)  W przedmiocie zarzutów co do merytorycznego rozstrzygnięcia postanowienia z dnia 12.07.201 r. (oddalenie skargi na czynności komornika sądowego) zasadniczo skarżący podniósł zarzuty przytoczono w samej skardze, zatem nie ma konieczności ich pełnego powtarzania w niniejszym uzasadnieniu. Zasadniczo sprowadzają się one, do tego, że Sąd meriti nie wziął pod uwagę przepisów o zwalczaniu pandemii covid, na skutek których Z. (...) nie zrealizował wezwania z zajęcia środków za wrzesień 2020 r.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Sąd II instancji na sądem meriti konstatuje jak niżej:

„Komornik Sądowy wszczął postępowanie egzekucyjne na wniosek małoletnich wierzycieli reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową. Wnioskiem tym wierzyciele żądali wyegzekwowania alimentów bieżących od dnia 1 września 2020 r. oraz zajęcia renty w Z. (...).

Pismem z dnia 3 września 2020 r. Komornik sądowy wezwał Z. (...) do dokonywania potrąceń z renty. Pismo to zostało odebrane przez organ rentowy w dniu 8 września 2020 r.

Pismem z dnia 8 września 2020 r. Z. (...) poinformował Komornika, iż zajęcie wierzytelności będzie realizowane od października 2020 r.

W dniu 30 października 2020 r. Komornik zwrócił się do skarżącego o podanie przyczyny braku realizacji zajęcia świadczenia w miesiącu wrześniu 2020 r. oraz daty wypłaty świadczenia dłużnikowi w tym miesiącu. Wezwanie ponowił pismem z dnia 27 listopada 2020 r. W odpowiedzi na powyższe organ rentowy wskazał jedynie, iż potrącenia ze świadczenia dłużnika dokonywane są począwszy od października 2020 r.

Wobec powyższego Komornik sądowy postanowieniem z dnia 28 grudnia 2020 r. ukarał organ rentowy grzywną w wysokości 1 000,00 zł, na które organ wniósł skargę.”

Zażalenie co do stwierdzenia prawomocności zasługiwało na uwzględnienie.

Z załączonych do zażalenia printscrean’ów wynika, iż faktycznie pełnomocnik mimo posiadanego dostępu do portalu informacyjnego sądów apelacji gdańskiej nie miał dostępu do sprawy pod sygn. XII Co 343/21. Taka sytuacja skutkowała niemożnością zapoznania w sposób przewidziany przepisami procedury cywilnej z orzeczeniem zapadłym w sprawie. Skoro nie było skutecznego doręczenie orzeczenia skarżącemu to tym samym nie mogło dojść do uprawomocnienia się orzeczenie.

Na marginesie wskazać trzeba, iż w sprawach egzekucyjnych Sąd z urzędu doręcza odpis postanowienia z uzasadnieniem (jeśli podlega ono zaskarżeniu) i nie ma tu zastosowania art. 331 § 2 kpc „ Sporządzenie pisemnego uzasadnienia wyroku z urzędu nie zwalnia strony od obowiązku zgłoszenia wniosku o doręczenie wyroku z uzasadnieniem.” Zatem złożony wniosek o sporządzenie i doręczenie odpisu uzasadnienia wraz z odpisem orzeczenia spotka się zawsze z odrzuceniem jako niedopuszczalny.

W powyższych względów Sąd na podstawie art. 386 § 1 pkc w zw. z art. 397 §§ 2 i 3 kpc i w zw. z art. 359 § 1 kpc uchylił prawomocność postanowienia z dnia 12.7.2021 r. i przyjął zażalenie odnośnie merytorycznych zarzutów do rozpoznania – pkt 1 sentencji.

W ocenie Sądu to rozstrzygnięcia Sądu I instancji było prawidłowe i zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd II instancji przyjmuje spostrzeżenia Sądu i instancji za swoje i trzeba za nim wskazać, że: ”Na wstępie wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 896 § 1 pkt 2 k.p.c. do egzekucji z wierzytelności komornik przystępuje przez jej zajęcie. W celu zajęcia komornik wezwie dłużnika wierzytelności, aby należnego od niego świadczenia nie uiszczał dłużnikowi, lecz złożył je komornikowi lub na rachunek depozytowy Ministra Finansów. Jednocześnie zgodnie z art. 900 § 1 zd. pierwsze k.p.c. zajęcie jest dokonane z chwilą doręczenia wezwania dłużnikowi zajętej wierzytelności.

Jednocześnie do skutków niezastosowania się do wezwań komornika oraz do obowiązków wynikających z zajęcia stosuje się art. 886 k.p.c., zgodnie z którym dłużnikowi wierzytelności , który nie wykonał obowiązków (…) komornik wymierza grzywnę w wysokości do pięciu tysięcy złotych.

W przedmiotowej sprawie niewątpliwie doszło do zaniechania wykonania obowiązku ciążącego na Z. (...) wynikającym z zajęcia wierzytelności dłużnika na rzecz małoletnich wierzycieli. Analiza akt egzekucyjnych wykazała, że Komornik zajął przedmiotową wierzytelność pismem z dnia 3 września 2020 r., które zostało doręczone skarżącemu w dniu 8 września 2020 r. Z tym też dniem, wobec treści art. 900 k.p.c., doszło do zajęcia świadczenia należnego dłużnikowi od Z. (...). Jednocześnie organ rentowy nie był w stanie precyzyjnie określić przyczyny swojego zaniechania i dopiero w toku postępowania skargowego podniósł, że ze względu na pandemię COVID-19 pismo komornika wpłynęło do jednostki w dniu 11 września 2020 r. Nadto dzień ten był ostatnim dniem przez dniem zamknięcia list, co miało miejsce w dniu 14 września 2020 r.

W ocenie Sądu okoliczności przedstawione przez skarżącego nie uzasadniają tego zaniechania. Wskazać należy, iż organ rentowy doskonale wiedział jakiej treści pismo zostało mu doręczone w dniu 8 września 2020 r. i czego ono dotyczy, co wynika z pisma skierowanego przez organ do Komornika datowanego na dzień 8 września 2020 r., w którym organ informuje, iż zajecie będzie realizowane dopiero od października 2020 r. Co więcej, należy mieć również na uwadze fakt, iż zajęcie świadczenia związane było z egzekucją świadczenia alimentacyjnego na rzecz małoletnich wierzycieli, co już samo w sobie świadczy o priorytetowym charakterze sprawy. Organ rentowy winien mieć na względzie powyższy fakt.” W ocenie Sądu trzeba było przyjąć inną procedurę przyjmowania tego typu pism, które maja charakter priorytetowy dla uprawnionych, w szczególności małoletnich. Za tego typu działania nie mogą ponosić odpowiedzialności uprawnieni. Okres od daty przyjęcia pisma do daty zamknięcia list wynosił 6 dni. Sąd zdaje sobie sprawę z ilości korespondencji otrzymywanej przez Z. (...). Jednak nic nie usprawiedliwia tak długiego okresu procedowania w sprawie realizacji zajęcia komorniczego. W ocenie sądu powyższe okoliczności wskazując raczej, że to organ naruszył zasady słuszności a tym samym orzeczenie o nałożeniu grzywny było prawidłowe.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 3 kpc jak w sentencji postanowienie pkt 2.

Bydgoszcz, dnia 07 lutego 2022 r. SSR Marcin Kawecki

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis postanowienia z odpisem orzeczenie doręczyć pełnomocnikowi skarżącego poprzez portal.

2.  Zwrócić akta kmp 2/20 do KSR Pakmura.

3.  Po dołączeniu do akt potwierdzeni odbioru akta zszyć, ponumerować i odłożyć.

Bydgoszcz, dnia 07 lutego 2022 r. SSR Marcin Kawecki