Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 412/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2021 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący

Sędzia SO Alina Gąsior

Protokolant

Beata Gurdziołek

po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2021 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa P. N.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda P. N. kwotę 81.173,85 (osiemdziesiąt jeden tysięcy sto siedemdziesiąt trzy 85/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3 października 2020 roku do dnia zapłaty ;

2.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda P. N. kwotę 9.476,00 (dziewięć tysięcy czterysta siedemdziesiąt sześć 00/100) złotych tytułem kosztów procesu , w tym kwotę 5. 400,00 ( pięć tysięcy czterysta 00/ 100) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Alina Gąsior

Sygn. akt I C 412/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 marca 2021 r. powód P. N., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A kwoty 81.173,85 zł tytułem zwrotu kosztów wynajmu auta w związku ze szkodą z dnia 17.04.2020r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3.10.2020 r. do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych oraz 17 zł tytułem zwrotu kosztów opłaty od pełnomocnictwa wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że przysługuje mu uprawnienie do odszkodowania za szkodę z dnia 17.04.2020 r. w pojeździe P. nr rej. (...) na podstawie umowy cesji z dnia 17.04.2020 r. Powód domaga się zapłaty kwoty 81.173,85 zł wynikającej z kosztów wynajmu pojazdu zastępczego od dnia 17.04.2020 r. do dnia 2.09.2020 r. zgodnie z fakturą VAT (...) z dnia 3.09.2021 r . Koszt wynajmu pojazdu zastępczego wyniósł 102.582,00 zł, zaś stawka 600 zł netto wynika z zawartej umowy najmu oraz zaakceptowanego przez poszkodowanego cennika wypożyczalni powoda. Naprawa uszkodzonego pojazdu odbywała się w sieci naprawczej należącej do (...) S.A, wobec czego poszkodowany nie miał wpływu na przebieg procesu naprawy uszkodzonego pojazdu, w szczególności czasu naprawy. Pozwany zaś uznał za zasadne 59 dni najmu oraz stawkę w wysokości 2 950 zł netto i wypłacił kwotę 21 408,15 zł. Powód domaga się także zapłaty odsetek ustawowych liczonych od dnia następnego po upływie 30 dni od dnia wezwania pozwanego pismem z dnia 3.09.2020 r. do zapłaty tj. od dnia 3.10.2020r. do dnia zapłaty.

W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że po zgłoszeniu szkody przeprowadził postępowanie likwidacyjne i wypłacił na rzecz poszkodowanego odszkodowanie za wynajem pojazdu zastępczego w kwocie 21 408,15 zł za 59 dni najmu z zastosowaniem stawki 363 zł a nie jak przyjmuje powód kwotę 738 zł brutto. Pozwany zakwestionował cenę wynajmu pojazdu zastępczego i czas jego trwania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17.04.2020r. samochód marki P. (...) o nr rej. (...) uległ uszkodzeniu w wyniku najechania przez inny pojazd. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę OC wykupioną w pozwanym zakładzie ubezpieczeń nr (...). Uszkodzeniu uległ przód pojazdu marki P..

/dowód: akta szkody k.81 (płyta)/

Umową cesji z dnia 17.04.2020r powód P. N. nabył wierzytelność w postaci prawa do zwrotu kosztów z tytułu najmu pojazdu zastępczego przysługującego P. Ż. wobec sprawcy szkody z dnia 17.04.2020 r. oraz wszelkich osób i podmiotów za nią odpowiedzialnych.

P. Ż. był użytkownikiem pojazdu. Na skutek wypadku został pozbawiony możliwości korzystania z pojazdu marki P..

/dowód: umowa cesji k.11, oświadczenie właściciela pojazdu k.46/

W dniu 17 kwietnia 2020 r. powód zgłosił szkodę pozwanemu. W zgłoszeniu wniósł o udostępnienie pojazdu zastępczego i kontakt pozwanego w tej sprawie. Ponownie zwrócił się z prośbą o udostępnienie auta zastępczego drogą elektroniczną w dniu 18 kwietnia 2020 r., przy czym jednocześnie zaznaczył, że poszkodowany będzie kontynuował najem na zasadach rynkowych.

/dowód: zgłoszenie szkody k.25-26, wydruk e-mail z 18.04.20 r. k.27, akta szkody k.81 (płyta)/

Poszkodowany P. Ż. korzystał z pojazdu zastępczego na podstawie umowy nr (...) r., wynajętego od FocusCar P. N. w P. Poszkodowany najął pojazd A. (...). Zgodnie z umową doba najmu pojazdu trwa od godz. 0.00 do 24.00, a stawka dobowa wynosiła 600 zł netto + 23% Vat. Umowa została zawarta na okres 30 dni, jednak po tym terminie będzie przedłużona do czasu ustania szkody. Umowa została zawarta w dniu 17.04.2020 r. Forma płatność wskazywała cesję OC.

/dowód: umowa nr (...) k.13, cennik k.14/

Poszkodowany najmował auto przez 139 dni. Po zakończeniu najmu w dniu 3 września 2020 r. FocusCar P. N. wystawił poszkodowanemu fakturę nr (...) z dnia 3.09.2021 r. na kwotę 102 582 zł brutto.

/dowód: faktura V AT WA/3/9/2020 k.15/

Uszkodzony pojazd był naprawiany w serwisie (...) w Ł., prowadzonym przez (...) Sp. z o.o. sp. k. w Ł.. Pojazd znajdował się w serwisie od 28 kwietnia 2020 r. do 2 września 2020 r. Serwis w dniu 5 maja 2020 r. przesłał pozwanemu do akceptacji pierwszy kosztorys, a w dniu 11 maja 2020 r. kosztorysy zmodyfikowany. Pozwany zaakceptował kosztorys w dniu 8 czerwca 2020 r., wówczas serwis zaczął zamawiać części.

/dowód: harmonogram naprawy k.19/

W czasie, gdy pojazd znajdował się w serwisie, powód wielokrotnie zwracał się do pozwanego w celu uzyskania informacji, na jakim etapie jest naprawa samochodu, jak też ponaglał do zakończenia likwidacji szkody.

/dowód: wydruki e-mail k.29-43/

(...) Sp. z o.o. sp. k. w Ł. jako warsztat autoryzowany P. należy do tzw. Sieci Naprawczej (...). Sieć Naprawcza (...) stanowi program pomocowy adresowany do klientów (...) i kierowców poszkodowanych przez posiadaczy ubezpieczenia OC w (...), zawiera ponad 1 000 warsztatów w całej Polsce autoryzowanych i niezależnych współpracujących z (...) S.A.

/dowód: wydruk ze strony (...) k.20, k.21-23, k.24/

W dniu 3 września 2020 r. poprzez wiadomość e-mail powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 102.582,00 zł w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. Decyzją z dnia 7 września 2020 r. pozwany wypłacił na rzecz powoda odszkodowanie za wynajem pojazdu zastępczego w kwocie 21.408,15 zł za 59 dni najmu z zastosowaniem stawki dziennej 363 zł.

/dowód: wezwanie do zapłaty z 3.09.2020 r. k.16, decyzja pozwanego z 7.09.2020 r. k.17/

Uszkodzony pojazd P. (...) jest pojazdem typu (...) klasy E. R. stawki wynajmu pojazdu tej klasy w 2020 r. wynosiły pomiędzy 400,00 zł a 1.091,75 zł brutto, zaś średnia stawka wynosiła 622,69 zł brutto za dzień.

/dowód: opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej k.93-97/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w całości.

Pozwany odpowiada gwarancyjnie za sprawcę szkody z dnia 17 kwietnia 2020 r., posiadającego wykupione ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Podstawa tej odpowiedzialności nie była sporna i wynika z regulacji art. 34 ust ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2214). Również bezsporna była odpowiedzialność sprawcy szkody, która w niniejszej sprawie wynika z art. 436 § 1 kc.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zgodnie zaś z § 4 tego przepisu uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Zgodnie zaś z dyspozycją art. 361 § 1 kc zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W myśl § 2 tego przepisu w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Przepis art. 361 § 2 kc wprowadza regułę pełnego odszkodowania, zgodne z którą należne poszkodowanemu odszkodowanie powinno odpowiadać wysokości doznanej przez niego szkody i rekompensować mu uszczerbek, jaki dotknął jego prawnie chronione dobra lub interesy. Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Naprawieniu podlega przy tym jedynie taka szkoda, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego i nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. Poszkodowany będzie miał roszczenie, jeżeli w związku z uzyskaniem pojazdu zastępczego w jego majątku powstanie uszczerbek (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku sygn. akt III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28). Uszczerbek w majątku w związku z korzystaniem z pojazdu zastępczego powstaje zaś nie tylko w sytuacji opłacenia faktury za najem tego pojazdu, ale także wówczas kiedy jedynie została wystawiona ta faktura, bowiem w tej sytuacji w majątku powstają pasywa. Poszkodowany przedkładając fakturę za najem pojazdu zastępczego udowadnia, że w jego majątku powstał uszczerbek w związku z korzystaniem z pojazdu zastępczego. W sytuacji cesji wierzytelności z tytułu najmu pojazdu zastępczego skuteczne dochodzenie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego przez powoda będącego cesjonariuszem, który wynajął poszkodowanemu pojazd zastępczy, uzależnione jest zatem od wykazania, że poszkodowany wynajął pojazd zastępczy i jest zobowiązany do poniesienia kosztów z tym związanych. Dowodem wynajęcia przez poszkodowanego pojazdu zastępczego i powstania z tego tytułu pasywów w jego majątku jest faktura za najem pojazdu zastępczego. Poniesienie zaś przez poszkodowanego kosztu najmu pojazdu zastępczego nastąpiło poprzez przeniesienie na rzecz powoda wierzytelności przysługującej poszkodowanemu względem pozwanego z tytułu odszkodowania, w zakresie kosztów pojazdu zastępczego. Już bowiem samo powstanie wymagalnej wierzytelności o zapłatę czynszu najmu przysługującego wynajmującemu wobec poszkodowanego powoduje u tego ostatniego powstanie nowych lub zwiększenie się istniejących pasywów. Zwiększenie pasywów lub powstanie nowych jest zaś niczym innym jak poniesieniem straty przez poszkodowanego w rozumieniu art. 361 § 2 kc. (tak np. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy w wyroku z dnia 20 października 2015 roku, sygn. akt VIII Ga 162/15).

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, iż w majątku poszkodowanego P. Ż. powstała szkoda majątkowa, której część stanowią koszty zasadnego wynajmu pojazdu zastępczego na czas dokonywanej naprawy pojazdu uszkodzonego w wyniku kolizji. W sytuacji gdyby do kolizji nie doszło, nie powstałyby dodatkowe koszty związane z najmem pojazdu zastępczego.

Pozwany w sprawie kwestionował cenę wynajmu pojazdu zastępczego i czasokres najmu.

W zakresie ceny wskazać należy, że poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania najtańszej na rynku oferty najmu pojazdu zastępczego i w ramach powyższego obowiązku nie sposób wymagać od niego jakiejś ponadprzeciętnej aktywności w poszukiwaniu takiej oferty.

Powód w sprawie domagał się refundacji przedmiotowych kosztów według stawki w wysokości 600 złotych netto za dobę (738 złotych brutto).Z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej wynika, że rynkowe stawki wynajmu pojazdu klasy E, do której należał pojazd poszkodowanego, w 2020 r. wynosiły pomiędzy 400,00 zł a 1.091,75 zł brutto, zaś średnia stawka wynosiła 622,69 zł brutto za dzień. A zatem stawka, według której powód domaga się zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w niniejszej sprawie, tj. w kwocie 738 złotych brutto, jest stawką rynkową i nie wykracza poza wskazany przez biegłego przedział. Jednocześnie pozwany nie przedstawił żadnych argumentów przemawiających za zastosowaniem w sprawie stawki przyjętej przez siebie w kwocie 363 złotych brutto, która w ogóle nie mieści się w zakresie stawek rynkowych. Pozwany nie wykazał też, że w chwili zgłoszenia szkody zaoferował poszkodowanemu niezwłoczne zorganizowanie innego najmu pojazdu zastępczego.

Z kolei rozstrzygając kwestię zasadnego okresu najmu pojazdu zastępczego, Sąd miał na uwadze, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem koszty najmu przez poszkodowanego tzw. samochodu zastępczego obejmować mogą tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (tak Sąd Najwyższy z dnia 05 listopada 2004 roku, sygn. akt II CK 494/03, Biuletyn Sądu Najwyższego 2005/3/11).

W ocenie Sądu poszkodowany był uprawniony do najmu pojazdu od dnia zdarzenia tj. od dnia 17 kwietnia 2020 roku do dnia 2 września 2020 roku tj. do dnia zakończenia naprawy pojazdu. W tym okresie poszkodowany nie miał możliwości korzystania z pojazdu P.. Zwrócić należy uwagę, iż poszkodowany dokonał naprawy w (...) serwisie (...), który był przy tym rekomendowany przez pozwanego. Z akt sprawy nie wynika, aby powód czynił jakiekolwiek działania mające na celu przedłużenie okresu najmu. Uszkodzony pojazd już następnego dnia po szkodzie był przekazany do serwisu. Dostrzec należy, iż pozwany w czasie naprawy zwlekał z akceptacją kosztorysu, co wpłynęło na czas naprawy pojazdu.

Mając powyższe na uwadze należało uznać, iż pozwany zobowiązany był do zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego stanowiących iloczyn uzasadnionego okresu najmu (139 dni) oraz stawki w kwocie 738 złotych brutto, a zatem kwotę 102.582,00 złotych brutto. Pozwany z tytułu najmu pojazdu zastępczego wypłacił powodowi kwotę 21.408,15 złotych, zatem do zapłaty pozostała jeszcze kwota 81.173,85 złotych, co powodowało, że żądanie pozwu było zasadne w całości.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w punkcie I zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 81.173,85 zł.

Od powyższej kwoty na podstawie art. 481 kc Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 3 października 2020 r. do dnia zapłaty. Odsetki należało zasądzić od dnia 3 października 2020 roku tj. od dnia następnego po upływie 30 dni od daty wezwania do zapłaty z tytułu najmu pojazdu zastępczego.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie II wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu na podstawie art. 98 § 1 kpc i zasądził od pozwanego jako strony przegrywającej niniejszy proces na rzecz powoda kwotę 9 476 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu. Na kwotę tę składają się kwoty: 4.059 złotych tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, 5.400 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 roku, poz. 265) oraz 17 złotych tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

SSO Alina Gąsior