Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 18 lutego 2020 roku, wydanym w sprawie z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko K. O. o zapłatę, Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi:

1.  oddalił powództwo,

2.  zasądził od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz K. O. kwotę 3 600 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Uzasadniając przedmiotowe rozstrzygnięcie, Sąd Rejonowy wskazał, iż powód nie udowodnił, że doszło do skutecznego zawarcia wskazanej w pozwie umowy o korzystanie z karty kredytowej. Sąd Rejonowy zwrócił w tym kontekście uwagę, że załączony formularz zawarcia umowy nie jest opatrzony podpisem żadnej ze stron. Powód nie załączył też egzemplarza wniosku pozwanej o zawarcie umowy za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, w związku z czym nie sposób mówić, by do zawarcia umowy doszło również i w tej formie. Jeśli nawet przyjąć, że do zawarcia umowy doszło, to w aktach brak jest potwierdzenia skutecznego wezwania do zapłaty i wypowiedzenia umowy (korespondencja była kierowana na inny adres pozwanej, niż wskazany w pozwie). Dowodem na wysokość roszczenia nie jest także elektroniczne zestawienie operacji na rachunku bankowym, który trudno powiązać z pozwaną.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku złożył powód, zaskarżając go
w całości. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił naruszenie:

- § 3 pkt 1). b). rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 października 2004 r. w sprawie sposobu tworzenia, utrwalania, przekazywania, przechowywania i zabezpieczania dokumentów związanych z czynnościami bankowymi, sporządzonych na elektronicznych nośnikach informacji przez jego błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, że nie doszło do zawarcia umowy kredytu;

- art. 7 § 3 Prawa Bankowego przez brak jego zastosowania skutkujący oddaleniem powództwa;

- art. 60 k.c. w związku z art. 61 k.c. w związku z art. art. 65 k.c.
w związku z art. art. 70 k.c. przez brak jego zastosowania skutkujący oddaleniem powództwa;

- art. 15 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta przez błędne przyjęcie, że powód nie przesłał pozwanej potwierdzenia zawarcia umowy kredytu;

- art. 233 § 1 k.p.c. w związku z art. 328 § 1 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego w sprawie skutkujący oddaleniem powództwa:

- art. 245 k.p.c. - poprzez błędne zastosowanie skutkujące nie przyznaniem mocy dowodowej, a co za tym idzie pominięciem dowodów
w postaci potwierdzenia zawarcia umowy o kredyt gotówkowy nr (...), a także elektronicznym zestawieniem operacji i rozstrzygnięciem sprawy w oparciu o błędnie ustalony stan faktyczny

- art. 6 k.c. w związku z art. 232 k.p.c. przez brak jego zastosowania skutkujący przyjęciem, że brak inicjatywy dowodowej pozwanej ma większą moc dowodową od dowodów przedłożonych przez powoda;

- art. 6 k.c. w związku z art. 233 k.p.c. przez błędną jego wykładnię skutkującą przyjęciem, że powód nie przedłożył materiału dowodowego na okoliczność zawarcia umowy oraz nie wykazał wysokości roszczenia.

W świetle tak podniesionych zarzutów skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów z tytułu zastępstwa procesowego wg. norm przypisanych, ewentualnie o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi
I instancji wraz z pozostawieniem mu rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja okazała się bezzasadna.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, że Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w oparciu o zgromadzone dowody, które Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne.

Wbrew zarzutowi naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił materiał dowodowy sprawy, prezentując rozumowanie odwołujące się do całokształtu okoliczności sprawy, osadzone w regułach logiki i doświadczenia życiowego, a więc spełniające wymogi swobodnej oceny dowodów. Stanowisko to zostało prawidłowo uzasadnione, co bezzasadnym czyni zarzut naruszenia art. 328 § 1 k.p.c. Sąd I instancji trafnie wskazał, że
– pomimo wyraźnego zarzutu podniesionego przez pozwaną – skarżący nie wykazał faktu zawarcia umowy kredytu, zwłaszcza na warunkach wymaganych w obrocie konsumenckim. Skarżący bezpodstawnie zarzuca naruszenie art. 7
§ 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.- Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r., poz. 1896), gdyż Sąd Rejonowy nie zakwestionował możliwości składania oświadczeń woli w formie elektronicznej, ale słusznie podniósł brak wykazania, że do zawarcia umowy w tym trybie doszło. Skarżący złożył przecież wyłącznie wydruk potwierdzenia zawarcia umowy, ale nie wykazał, że stosowne oświadczenie woli dotarło do pozwanej w sposób wynikający z § 3 pkt. 1). b). rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 października 2004 r. w sprawie sposobu tworzenia, utrwalania, przekazywania, przechowywania
i zabezpieczania dokumentów związanych z czynnościami bankowymi, sporządzanych na elektronicznych nośnikach informacji (Dz.U. Nr 236, poz. 2364). Innymi słowy, nie można zanegować, że do zawarcia umowy w trybie przywołanym w apelacji mogło dojść, ale nie wykazano, że faktycznie doszło, gdyż w aktach sprawy nie ma dowodów na spełnienie wymogów z § 5, § 6 i § 7 ust. 2 cyt. rozporządzenia z 2004 roku. Podobnie jest z zarzutem naruszenia art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz. U. z 2014r., poz. 1497 ze zm.), który reguluje sposób zawierania
z konsumentem umów na odległość, możliwość taka niewątpliwie istnieje, ale
w okolicznościach sprawy brak jakiegokolwiek potwierdzenia spełnienia warunków ustawowych, choć pozwana zakwestionowała fakty, na które powołał się powód . Wywód Sądu Rejonowego na okoliczności dotyczące braku wykazania zawarcia umowy jest w pełni przekonujący, Sad odwoławczy aprobuje to stanowisko bez potrzeby ponownego przytaczania tej argumentacji.

Nie można uznać za uzasadniony zarzutu naruszenia art. 245 k.p.c. Sąd Rejonowy nie zakwestionował mocy dowodowej dokumentów prywatnych. Za podstawę ustaleń faktycznych przyjął dokument prywatny w postaci wyciągu
z ksiąg banku. Wyciąg z ksiąg rachunkowych banku stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokument prywatny nie dowodzi natomiast materialnej prawdziwości zawartego w nim oświadczenia. Materialna moc dowodowa dokumentu prywatnego zależy od jego treści merytorycznej i rozstrzyga o niej sąd według ogólnych zasad oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.). Omawiany wyciąg z ksiąg banku nie stanowi więc dowodu wystarczającego do ustalenia powstania zobowiązania
i jego wysokości. Także inne dowody z dokumentów, co uzasadniono
w poprzednim akapicie, nie potwierdziły tych istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności, co Sąd I instancji prawidłowo ocenił w kontekście art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c., nie popełniając w tym zakresie błędu zarzucanego w apelacji.

Zaprezentowanego przed chwilą stanowiska nie zmienia odwołanie się przez skarżącego do zasad składania oświadczeń woli, interpretowania ich i sposobu zawarcia umowy (art. 60 k.c. w związku z art. 61 k.c., art. 65 k.c. i art. 70 k.c.). Nie ma wątpliwości, że skarżący przypisuje pozwanej określony dług, ale zabrakło wykazania, że zobowiązanie rzeczywiście powstało
z przywołanego tytułu i w deklarowanej wysokości. Skarżący nie próbował wykazać w jaki sposób mogło dojść do zadłużenia przekraczającego 19 000 zł (tylko kapitał), choć limit kredytowy wynosił – w świetle wydruku potwierdzenia zawarcia umowy – 5 000 zł. Nie powiązał również nr rachunku przywołanego
w § 3 ust. 1 potwierdzenia zawarcia umowy z pozwaną ani z obrotami na rachunku, którego numer wskazano w wezwaniach do zapłaty, wypowiedzeniu umowy, wyciągu z ksiąg bankowych czy elektronicznym zestawieniu operacji. Niedostatków tych w żaden sposób nie można wypełnić interpretacją oświadczeń woli, których treści w ogóle nie wykazano.

Abstrahując od bezzasadności zarzutów dotyczących zasady odpowiedzialności pozwanej, warto podkreślić, że nie sposób podzielić zapatrywania skarżącego co do udowodnienia wysokości dochodzonego roszczenia. Potwierdzeniem wysokości dochodzonego pozwem roszczenia nie mogło być elektroniczne zestawienie operacji, na podstawie którego nie sposób ustalić rzeczywistej wysokości zadłużenia. Zestawienie zawiera kwoty jednostkowych operacji dokonywanych na karcie, kwoty pobrane z konta tytułem należności bankowych oraz kwoty uznane tytułem spłat zadłużenia.
Z zestawienia, zupełnie nieczytelnego także pod względem poszczególnych zapisów, nie wynika na poczet którego zadłużenia określona kwota spłaty została zarachowana. W związku z tym, wskutek tak przedstawionych okoliczności, ujętych na przedmiotowym zestawieniu, nie sposób określić czy
i ewentualnie z jakiego tytułu i w jakiej wysokości pozwana winna dokonać spłat na rzecz powódki. Stosownie zaś do art. 232 k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne, stąd też - co do zasady - w postępowaniu cywilnym to powódka powinna udowodnić istnienie dochodzonej wierzytelności, okoliczności jej powstania oraz wysokość. Mając na uwadze powyższe, strona powodowa nie wykazała przedstawianymi przez siebie dokumentami, iż istnieje roszczenie w określonej wysokości, z którym wystąpiła na drogę sporu sądowego. Nadto podkreślić należy, że pozwana kwestionowała wysokość dochodzonego roszczenia. Tym samym powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika powinien był wykazać wysokość dochodzonego roszczenia, chociażby przez złożenie czytelnych zestawień z saldami za poszczególne okresy, czy zgłaszając dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości lub księgowości. Podkreślenia wymaga, że powód trudni się profesjonalnie działalnością bankową, której standardy wymagają zachowania pełnej dokumentacji dotyczącej konkretnej wierzytelności i zaprezentowania jej sądowi w sposób nie budzący wątpliwości, zwłaszcza w odniesieniu do konsumenta. W związku z powyższym, nie można zatem zarzucić Sądowi I instancji, że nieprawidłowo ocenił ciężar dowodów w sprawie i ich wiarygodność co do wysokości dochodzonego pozwem roszczenia.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sad Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c.

Wobec oddalenia apelacji, zasądzono od powoda na rzecz pozwanej koszty postępowania apelacyjnego w oparciu o art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw.
z art. 108 § 1 k.p.c. Zasądzona kwota 1 800 zł stanowi wynagrodzenie pełnomocnika powoda za II instancję. Przy ustalaniu wysokości kosztów zastępstwa procesowego sięgnięto do unormowań zawartych z § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.).