Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 987/13

POSTANOWIENIE

Dnia 10 lutego 2014 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny - Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Bogumił Goraj

Sędziowie: SO Irena Dobosiewicz/spr./

SO Wojciech Borodziuk

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2014 roku w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku: (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B.

przeciwko: małżonce dłużnika A. N.M. N.

o nadanie klauzuli wykonalności

na skutek zażalenia uczestniczki M. N. na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 23 września 2013 r., sygn. akt XII Co 7390/13

postanawia:

o d d a l i ć z a ż a l e n i e .

II Cz 987/13

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 23 września 2013 roku Sąd Rejonowy w Bydgoszczy nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty Sądu Rejonowego w Bydgoszczy wydanemu 14 czerwca 2012 roku w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt VIII GNc 3593/12 przeciwko małżonce dłużnika A. N.M. N., z ograniczeniem jej odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków /punkt 1/ oraz zasądził od M. N. na rzecz wierzyciela kwotę 127 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania /punkt 2/.

W uzasadnieniu Sąd wskazał, iż wierzyciel (...) sp. z o.o. z siedzibą w B. wniósł o nadanie klauzuli wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty Sądu Rejonowego w Bydgoszczy Wydział VIII Gospodarczy z dnia 14 czerwca 2012 roku wydanemu w sprawie VIII GNc 3593/12 klauzuli wykonalności także przeciwko małżonce dłużnika z ograniczeniem jej odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków N. oraz zasądzenie kosztów.

Wierzyciel przedstawił kserokopię wypisu z księgi wieczystej, gdzie w dziale II oznaczono, iż właścicielem nieruchomości jest dłużnik A. N. i M. N. w ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej. Ponadto wskazał wierzyciel, iż wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Sąd Rejonowy wskazał, iż zgodnie z art. 787 1 k.p.c. tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika z ograniczeniem jego odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Sąd Rejonowy wskazał, iż badaniu podlega więc czy istnieje podstawa do nadania klauzuli wykonalności, a w szczególności czy przedłożony przez wierzyciela dokument jest tytułem egzekucyjnym, czy wskazana przez wierzyciela osoba jest małżonkiem dłużnika, czy małżonkowie żyją we wspólności majątkowej oraz czy przedsiębiorstwo wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków, wreszcie czy wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa oraz czy wierzyciel wykazał to dokumentem urzędowym lub prywatnym.

Sąd Rejonowy podkreślił, iż wierzyciel przedłożył oryginał tytułu wykonawczego, jak i wyciąg z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej RP, z której wynika iż dłużnik w okresie od 3 grudnia 1998 do 31 lipca 2012 roku prowadził działalność gospodarczą pod nazwą sklepy (...)Ponadto wierzyciel przedstawił wydruk z księgo wieczystej, z której wynika, iż własność nieruchomości stanowi wspólność ustawową małżeńską A. i M. N.. Okoliczność pozostawania w związku małżeńskim nadto pozytywnie zweryfikowana została przez Sąd w elektronicznym systemie PESEL.

Mając na uwadze powyższe Sąd Rejonowy na podstawie art. 787 1 k.p.c. nadał klauzulę wykonalności przeciwko M. N. z ograniczeniem jej odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków.

Zażalenie na postanowienie wniosła małżonka dłużnika, zaskarżając je w całości, wnosząc o jego uchylenie.

Skarżąca wskazała, iż Sąd naruszył art. 787 1 k.p.k. uznając, że wierzyciel wykazał dokumentem prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Skarżąca podniosła, iż z faktu że oboje małżonkowie widnieją w księdze wieczystej nie wynika, iż oboje prowadzili przedsiębiorstwo.

Ponadto podniosła, iż od dnia 16 maja 2011 roku ustanowiony został między małżonkami ustrój rozdzielności majątkowej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej analizy przesłanek możliwości nadania klauzuli wykonalności na małżonka dłużnika z ograniczeniem jego odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków.

Wbrew twierdzeniom skarżącej wierzyciel nie przedłożył „jedynie” wyciągu z księgi wieczystej, ale jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy przedstawił dokumenty, które pozwoliły na weryfikację okoliczności jakie musi badać Sąd rozstrzygający o nadaniu klauzuli wykonalności na małżonka dłużnika.

Bez znaczenie dla treści rozstrzygnięcia pozostaje przy tym podnoszony przez skarżącą fakt, iż małżonkowie nie prowadzili wspólnie przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 41 § 2 k.r.o. jeżeli wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw , o których mowa w art.. 33 pkt 9 k.r.o., a ponadto także z przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Konsekwencją procesową tegoż uregulowania jest art. 787 1 k.p.c. zgodnie, z którym jeśli przedsiębiorstwo wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków, to sąd – nadając tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko dłużnikowi pozostającemu w związku małżeńskim klauzulę wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika – ograniczy jego odpowiedzialność do tego przedsiębiorstwa. Należy przy tym zaznaczyć, iż w celu podjęcia działalności gospodarczej małżonek nie musi uzyskiwać zgody współmałżonka, a tym bardziej więc nie zachodzi konieczność by to oboje małżonkowie prowadzili wspólnie przedsiębiorstwo.

Również fakt zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej nie stoi na przeszkodzie nadaniu klauzuli wykonalności przeciwko małżonce dłużnika w przedmiotowej sprawie. Zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej nie ma bowiem znaczenia z punktu widzenia dopuszczalności nadania klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika. Oznacza to, iż małżonek dłużnika nie może skutecznie powoływać się na taką umowę w postępowaniu o nadaniu przeciwko niemu klauzuli wykonalności. Małżonek, który zawarł umowę majątkowa małżeńską, będzie mógł się na nią powołać, w myśl art. 840 1 k.p.c. tylko w drodze powództwa przeciwegzekucyjnego, wykazując nadto, że umowa małżeńska była skuteczna wobec wierzyciela. Umowa taka będzie zaś skuteczna jedynie w sytuacji, gdy zostanie wykazane, że wierzyciel wiedział o takiej umowie – art. 47 1 k.r.o. Zgodnie z ugruntowanym poglądem judykatury małżeńska umowa majątkowa jest skuteczna względem innej osoby wówczas, gdy o jej zawarciu oraz rodzaju osoba ta powzięła wiadomość przed powstaniem przysługującej jej wierzytelności .W istocie ważna jest zatem nie chwila powstania wierzytelności, lecz chwila powstania między małżonkami lub jednym z nich a inną osobą stosunku prawnego, z którego wynika wierzytelność takiej osoby.

Jeśli natomiast zawarcie przez małżonków umowy majątkowej oraz jej rodzaj nie było wiadome innej osobie, zachodzi w stosunku do tej osoby bezskuteczność względna częściowa, ocenia się bowiem względem takiej osoby stosunki majątkowe małżonków jakby postanowienia umowy godzące w interesy tej osoby nie istniały.

Skarżąca natomiast w żaden sposób nie wykazała, iż fakt zawarcia pomiędzy małżonkami umowy o ustanowieniu rozdzielności majątkowej był znany wierzycielowi.

Reasumując powyższe Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej analizy przesłanek uzasadniających nadanie klauzuli wykonalności na małżonka dłużnika z ograniczeniem jego odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków, w świetle załączonych przez wierzyciela do wniosku dokumentów.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy oddalił zażalenie na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 .k.p..c w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. jako niezasadne