Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 10 listopada 2020 roku Sąd Rejonowy w Pabianicach oddalił powództwo Gminy Miejskiej P. o zasądzenie na swoją rzecz od R. M. i Ł. S. solidarnie kwoty 13.377,98 zł i zasadził od powódki na rzecz pozwanej R. M. kwotę 2952 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd I instancji swoje rozstrzygniecie oparł na ustaleniach, że R. M. w dniu 27 marca 2007r. zawarła z Gminą Miejską P. umowę najmu lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w P. przy ul. (...). Lokal składa się z 2 izb, jego powierzchnia wynosi 55,49 m ². Pozwana zobowiązała się do płacenia czynszu najmu w wysokości 61,59 zł. miesięcznie, z góry do 10-go dnia miesiąca.

Ł. S. zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu do lipca 2012r. Był pod tym adresem zameldowany na pobyt stały od 5 grudnia 2007r. do 26 czerwca 2017r.

W dniu 7 lipca 2012r. Ł. S. zawarł związek małżeński z J. S. i zamieszkał ze swoimi teściami w P. przy ul. (...).

Od 3 października 2015r. do dnia 31 grudnia 2016r. Ł. S. z żoną mieszkał w wynajętym lokalu nr (...) w P. przy ul. (...). W tym lokalu - razem z pozwanym i jego żoną - zamieszkała R. M.. Po ustaniu stosunku najmu, pozwany zamieszkał ponownie u teściów, zaś pozwana - u swojego brata w G..

Po opuszczeniu lokalu, R. M. bywała w nim sporadycznie – raz w miesiącu bądź raz na półtora miesiąca.

Po wyprowadzeniu się z lokalu przy ul. (...) bywał w nim gdyż dokarmiał wolnożyjącego kota. Podczas jednej z takich wizyt pozwany odebrał wezwanie do zapłaty i pokwitował jego odbiór.

W lokalu nr (...) przy ul. (...) nie ma łazienki ani toalety, woda została doprowadzona do korytarza. W lokalu jest piec węglowy. Okna są stare, nieszczelne, przez co lokal jest zimny i zawilgocony. Od czterech lat szyby w oknach są powybijane. Zły stan instalacji elektrycznej powoduje częste zwarcia.

Gmina Miejska P. kierowała do R. M. pisma informujące o wysokości zadłużenia datowane na: 18 kwietnia 2013r., 30 czerwca 2013r., 12 lutego 2014r., 12 stycznia 2015r., 7 maja 2015r.

Na piśmie datowanym na 12 stycznia 2015r. widnieje podpis Ł. S., na pozostałych – podpisy pozwanej.

Wezwania do zapłaty datowane na 4 czerwca 2018r. i 22 września 2017r. kierowane były do obojga pozwanych na adres: ul. (...) w P.. Nie zostały one podjęte.

Pismem z dnia 13 listopada 2013r. powódka wezwała R. M. do zapłaty długu w wysokości 1.749,40 zł., w terminie 30 dni, pod rygorem wypowiedzenia stosunku najmu. Wezwanie nie zostało podjęte.

Pismem datowanym na 26 sierpnia 2014r. powódka wypowiedziała pozwanej umowę najmu. Jako podstawę wypowiedzenia wskazano art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Wskazano, że stan faktyczny w przypadku pozwanej wypełnia dyspozycję powołanego przepisu. Przesyłka z wypowiedzeniem nie została podjęta.

Przed Sądem Rejonowym w Pabianicach, pod sygn. akt I C 1023/16, toczyło się postępowanie z powództwa Gminy Miejskiej P. przeciwko R. M. i Ł. S. o nakazanie opróżnienia lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w P.. Domagając się eksmisji pozwanych, powódka powołała się na opisane powyżej wezwanie do zapłaty i wypowiedzenie najmu.

Przesyłki kierowane do pozwanych na adres spornego lokalu nie były podejmowane.

W pismach Miejskiego Centrum Pomocy (...) datowanych na 2 listopada 2016r. oraz 30 czerwca 2017r., złożonych na żądanie sądu, wskazano, że Ł. S. zamieszkuje w P. przy ul. (...).

Wyrokiem zaocznym z dnia 17 sierpnia 2017r. sąd nakazał R. M. i Ł. S. opróżnienie lokalu mieszkalnego, wyłącznie pozwanej przyznał prawo do lokalu socjalnego i wstrzymał wykonanie eksmisji do złożenia oferty zwarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

R. M. i Ł. S. nie wiedzieli o toczącym się przeciwko nim procesie o eksmisję.

W rozważaniach prawnych Sąd Rejonowy wskazał, że powództwo nie mogło zostać uwzględnione z kilku powodów a mianowicie:

1.  Roszczenie skierowane wobec Ł. S. o zapłatę czynszu najmu dochodzonego za okres od marca 2013r. do października 2014r. powódka wywodziła z faktu zamieszkiwania pozwanego w lokalu wynajętym R. M., powołując się na przepis art. 688 ¹ k.c. Wskazany przepis stanowi, że za zapłatę czynszu odpowiadają solidarnie z najemcą stale zamieszkujące z nim osoby pełnoletnie (§1). Ich odpowiedzialność ogranicza się do wysokości czynszu i innych opłat należnych za okres ich stałego zamieszkiwania (§2). Zgromadzony materiał dowodowy stanowi wystarczającą podstawę do ustalenia, że Ł. S. wyprowadził się z lokalu z chwilą zawarcia związku małżeńskiego – na początku lipca 2012r. Twierdzenie pozwanego w tym przedmiocie znajduje potwierdzenie w zeznaniach świadka J. S., przesłuchaniu pozwanej, oświadczeniach teściów pozwanego, umowie najmu lokalu zawartej przez pozwanego, pismach Miejskiego Centrum Pomocy (...) złożonych w toku procesu o eksmisję toczącego się przed Sądem Rejonowym w Pabianicach pod sygn. akt I C 1023/16, fakcie niepodejmowania przesyłek kierowanych do pozwanego na adres lokalu nr (...) przy ul. (...). Skoro Ł. S. nie mieszkał w lokalu wynajętym pozwanej w okresie, za jaki powódka dochodzi czynszu najmu, to roszczenie skierowane wobec niego, jako pozbawione podstawy prawnej, nie mogło zostać uwzględnione.

2.  Roszczenie skierowane wobec R. M. o zapłatę czynszu najmu dochodzonego za okres od marca 2013r. do października 2014r. uległo przedawnieniu. Roszczenia majątkowe, jak wynika z treści art. 117§1 k.c., co do zasady ulegają przedawnieniu. W myśl art. 117§2 k.c. po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Z mocy art. 118 k.c. termin przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe wynosi trzy lata. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Umowa najmu zobowiązała pozwaną do uiszczania czynszu najmu z góry do 10-go dnia każdego miesiąca. Powódka dochodzi zatem roszczeń o świadczenia okresowe, podlegające trzyletniemu przedawnieniu, których termin przedawnienia upłynął przed złożeniem pozwu (trzyletni okres przedawnienia ostatniego z dochodzonych świadczeń upłynął z dniem 10 października (...)., pozew został złożony w dniu 2 lipca 2019r.). Pozwana – podnosząc zarzut przedawnienia – skutecznie uchyliła się od zapłaty czynszu najmu.

Powódka powołała się na przerwanie biegu przedawnienia przez uznanie roszczenia. Strona powodowa nie sprostała jednak ciężarowi wykazania, że pozwana uznała roszczenie.

Uznanie niewłaściwe polega na tym, że dłużnik nie składa wprawdzie wyraźnego oświadczenia o uznaniu roszczenia, lecz na podstawie objawów jego zachowania wierzyciel może zasadnie przyjmować, że dłużnik ma świadomość ciążącego na nim zobowiązania i ma zamiar dobrowolnego spełnienia świadczenia. W doktrynie i w orzecznictwie, jako przykład takiego uznania niewłaściwego podaje się deklarację dłużnika o spłacaniu należności w ratach. Uznanie niewłaściwe może być dokonane w sposób wyraźny lub dorozumiany przez czynność czysto faktyczną, nie musi ono wskazywać ani podstawy prawnej, ani wysokości uznawanego roszczenia. Zachowanie dłużnika winno jednak w sposób nie budzący wątpliwości wskazywać na jego wolę zaspokojenia roszczenia drugiej strony stosunku zobowiązaniowego. Złożenie przez pozwaną podpisów pod zestawieniem zaległych należności z tytułu czynszu najmu i innych opłat związanych z korzystaniem z lokalu, nie może być zakwalifikowane jako niewłaściwe uznanie powództwa. Nic nie wskazuje na to, aby pozwana składając podpis chciała potwierdzić istnienie i wysokość swego zobowiązania wobec powódki. Z pewnością nie można twierdzić, że pozwana podpisując wykazy zaległości chciała doprowadzić do przerwania biegu przedawnienia. Z zeznań pozwanych wynika, że podpisując przedstawione im zestawienia, kwitowali jedynie ich odbiór. Wypada zwrócić uwagę, że oprócz podpisu, adresaci nie uczynili na pismach żadnej adnotacji, oświadczenia potwierdzającego zadłużenie i wolę jego spłaty.

3.  Roszczenia o opłaty za odpady komunalne za okres od czerwca 2014r. do lipca 2018r. oraz dochodzone tytułem „rozliczenia kosztów świadczeń” za okres od czerwca 2014r. do kwietnia 2015r. dochodzone w stosunku do Ł. S. podlegają oddaleniu jako pozbawione podstawy prawnej – tak jak roszczenie o zapłatę czynszu najmu.

Roszczenia z tego tytułu dochodzone wobec R. M. podlegają oddaleniu z uwagi na niewykazanie ich co do zasady jak i co do wysokości. Strona powodowa nie przedstawiła żadnego dowodu pozwalającego na ustalenie, że na pozwanej ciążył obowiązek zapłaty na rzecz powódki dochodzonych świadczeń i nie wyjaśnił sposobu ustalenia ich wysokości. Trzeba zwrócić uwagę, pozwana podniosła zarzut nieudowodnienia dochodzonych roszczeń co do zasady i co do wysokości. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c.) (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2001r. I PKN 660/00, Wokanda 2002/7-8/44). W przypadku „rozliczenia kosztów świadczeń” sądowi w zasadzie pozostawiono domyślanie się, że zamiarem powódki jest uzyskanie zaspokojenia roszczeń o zapłatę za odbiór nieczystości płynnych, zimną wodę, abonament za wodomierz główny.

Dodatkowo wskazać należy na przedawnienie w całości roszczeń dochodzonych tytułem „rozliczenia kosztów świadczeń” za okres od czerwca 2014r. do kwietnia 2015r., oraz częściowe przedawnienie roszczenia o opłaty za odpady komunalne dochodzone za okres od czerwca 2014r. do lipca 2018r.

4.  Roszczenie o odszkodowanie z tytułu zajmowania lokal bez tytułu prawnego w okresie od listopada 2014r. do lipca 2018r., kierowane wobec Ł. S., podlega oddaleniu z uwagi na wykazanie przez pozwanego, że we wskazanym okresie nie korzystał z lokalu.

5.  Oddaleniu podlega również roszczenie o odszkodowanie z tytułu zajmowania lokalu bez tytułu prawnego kierowane wobec R. M..

Należy stwierdzić, że postępowanie, które toczyło się przed Sądem Rejonowym w Pabianicach, pod sygn. akt I C 1023/16, nie zostało zakończone. Odpisy wyroku zaocznego zostały przesłane pozwanym na adres spornego lokalu, w którym pozwani już nie zamieszkiwali. W tym przypadku doręczenie przez awizo nie może być uznane za skuteczne. Zatem nie rozpoczął się bieg terminu do wniesienia sprzeciwu od wyroku zaocznego.

Skoro wyrok eksmisyjny - wydany na podstawie oceny skuteczności wypowiedzenia umowy najmu - nie jest prawomocny, to sąd rozpoznając niniejszą sprawę może samodzielnie dokonać oceny w tym przedmiocie. Przepis art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego dawał wynajmującemu uprawnienie do wypowiedzenia stosunku najmu w przypadku pozostawania najemcy w zwłoce z zapłatą czynszu, innych opłat za używanie lokalu co najmniej za trzy pełne okresy płatności, pomimo uprzedzenia go na piśmie o zamiarze wypowiedzenia stosunku prawnego i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności. Powołany przepis zastrzegał, że wypowiedzenie powinno być pod rygorem nieważności dokonane na piśmie oraz określać przyczynę wypowiedzenia. Powódka skierowała do R. M. wezwanie do zapłaty (datowane na 13 listopada 2013r.) zakreśliła jednak termin na zapłatę długu trzydziestodniowy a nie miesięczny – jak tego wymaga powołany przepis. Natomiast wypowiedzenie najmu nie spełnia wymogu wskazania przyczyny wypowiedzenia. Składając to oświadczenie powódka poprzestała na podaniu podstawy prawnej wypowiedzenia i stwierdzeniu, że stan faktyczny w przypadku pozwanej wypełnia dyspozycję wskazanego przepisu. Z przedstawionych powodów wypowiedzenie winno zostać uznane za nieważne. Nie doprowadziło ono do rozwiązania stosunku najmu. R. M. służy nadal uprawnienie do korzystania z lokalu wynikające z umowy najmu. Roszczenie o odszkodowanie z tytułu zajmowania lokalu bez tytułu prawnego jest zatem oczywiście bezzasadne.

Jednak nawet gdyby zapatrywania powyższego nie podzielić, to powództwo w części obejmującej roszczenie o odszkodowanie z tytułu zajmowania lokal bez tytułu prawnego podlegałoby oddaleniu jako nieudowodnione co do wysokości. Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu (ust. 2). Skoro wyrok nakazujący opróżnienie lokalu mieszkalnego nie jest prawomocny, to nie wchodzi w rachubę ustalenie wysokości odszkodowania w oparciu o art. 18 ust. 3 powołanej ustawy (w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie art. 2 pkt 12 lit. b) i c) ustawy z dnia 22 marca 2018r. o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw – Dz.U. poz. 756 ze zm.). Nieuprawnione jest przekonanie powódki, że odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu należy ustalić na poziomie czynszu najmu, do płacenia którego pozwana była zobowiązana przez rozwiązaniem stosunku najmu. Określając wysokość odszkodowania sąd winien przyjąć sytuację hipotetyczną, w której przedmiotowy lokal byłby wolny i jego właściciel miałby możliwość wynajęcia go. Ciężar dowodu co do wysokości należnego odszkodowania - zgodnie z ogólną regułą rozkładu ciężaru dowodu przewidzianą w art. 6 k.c. - spoczywa na stronie powodowej. Podkreślenia przy tym wymaga, że z racji tego, iż dla ustalenia wysokości stawki rynkowej czynszu najmu za lokal w okresie bezumownego korzystania konieczne jest dysponowanie wiadomościami specjalnymi. W toku postępowania sądowego o zapłatę odszkodowania niezbędne jest przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. Strona powodowa nie wykazała w tym zakresie inicjatywy dowodowej, choć oboje pozwani w sprzeciwach zwracali uwagę, że stan techniczny spornego lokalu jest tak zły, że w zasadzie wyklucza wynajęcie lokalu a tym samym uzyskiwanie dochodu z najmu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98§1 k.p.c. Powód, jako przegrywający spór, obowiązany jest zwrócić pozwanej koszty niezbędne do celowej obrony, które sprowadzają się do wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu ustalonego w oparciu o § 8 pkt 5 w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (t. j. Dz. U. 2016 poz. 1715).

Apelację od ww. wyroku złożyła powódka i zaskarżyła go w części, w jakiej oddala on powództwo w stosunku do R. M. w kwocie 5.512,75 zł i zasądza od powódki na rzecz pozwanej R. M. kwotę 2952 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Zaskarżonemu wyrokowi powódka zarzuciła:

I.  naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.

1. art 233 § 1 k.p.c. wskutek braku wszechstronnego rozważenia materiału zebranego w sprawie:

a) przez przyjęcie, że pozwana R. M. nie mieszkała w lokalu nr (...) przy ul. (...) w P. od listopada 2014 r., tj. od ustania stosunku najmu i zjawiała się tam jedynie raz na miesiąc bądź półtora miesiąca, podczas gdy stoi to w sprzeczności z oświadczeniami składanymi w toku prawy przez pozwanych na rozprawie z 10 listopada 2020 r. (którym Sąd dał wiarę), a przede wszystkim stoi w sprzeczności z dowodami z dokumentów. które przedstawiła powódka, tj. z sald zadłużenia, podpisywanych przez pozwaną w lokalu nr (...) przy ul. (...) w P. w maju 2015 r., a więc niemal rok po ustaniu między stronami stosunku najmu, a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych co do okresu zamieszkiwania przez pozwaną w lokalu i oddalenie powództwa w zakresie dochodzonego odszkodowania;

b) przez przyjęcie, że powódka nie udowodniła zasadności oraz wysokości dochodzonego roszczenia o odpady komunalne i w konsekwencji oddalenie powództwa w tym zakresie podczas gdy powódka przedstawiła dokumenty przedstawiające wyliczenia dochodzonych opłat za odpady komunalne oraz rozliczenia kosztów świadczeń, a pozwana podnosząc „nieudowodnienie dochodzonych roszczeń co do zasady i co do wysokości" nie podważyła w sposób skuteczny dochodzonego roszczenia.

2. -art. 365 k.p.c. przez uznanie, że postępowanie o sygn. akt: I C 1023/16, które toczyło się przed Sądem Rejonowym w Pabianicach przeciwko pozwanym o eksmisję z lokalu nr (...) przy ul. (...) w P. nie zostało zakończone, a wyrok wydany w tej sprawie nie jest prawomocny, w sytuacji gdy wyrok jest prawomocny, a strona powodowa załączyła do akt sprawy jego odpis zaopatrzony w klauzulę wykonalności, a w konsekwencji oddalenie powództwa w zakresie, w jakim powód dochodzi od pozwanej zapłaty odszkodowania z tytułu zajmowania lokalu bez tytułu prawnego.

II. Naruszenia przepisów prawa materialnego, tj.

1. - art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (dalej: u.o.p.l., Ustawa o ochronie praw lokatorów) przez jego nieprawidłowe zastosowanie i uznanie, że nie zaktualizowały się przesłanki uprawniające do żądania od pozwanych odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu, w sytuacji gdy powódka skutecznie wypowiedziała pozwanej umowę najmu, a pozwana po rozwiązaniu stosunku najmu nie opróżniła lokalu oraz nie przekazała go powódce jako wynajmującej, w związku z czym zajmowała lokal bez tytułu prawnego.

2. - art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów. mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego w związku z art. 112 Kodeksu Cywilnego przez ich nieprawidłowe zastosowanie w stanie faktyczny sprawy i przyjęcie, że wypowiedzenie umowy najmu dokonane przez powódkę było nieważne z uwagi na fakt, że w wezwaniu do zapłaty z dnia 13 listopada 2013 r., bezpośrednio poprzedzającym wypowiedzenie, zakreśliła ona dodatkowy 30 dniowy termin do uiszczenia zaległych i bieżących zaległości, a nie termin miesięczny, w sytuacji gdy zakreślony przez powódkę w wezwaniu 30 dniowy termin odpowiada terminowi miesięcznemu zgodnie z zasadami liczenia terminów wyrażonymi w Kodeksie Cywilnym.

3. – art.11 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów. mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego przez jego nieprawidłowe zastosowanie w stanie faktycznym sprawy i przyjęcie, że wypowiedzenie umowy najmu dokonane przez powódkę było nieważne z uwagi na fakt, że nie wskazała ona wymaganej w/w przepisem ustawy przyczyny wypowiedzenia, podczas gdy powódka w sposób jednoznaczny określiła przyczynę wypowiedzenia umowy najmu przez odniesienie do powszechnie obowiązujących przepisów prawa.

W związku z powyższym powódka wnosiła o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie od pozwanej R. M. na rzecz powódki kwoty 5512,75 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie zgodnie z żądaniem pozwu;

2.  zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje na podstawie norm przepisanych.

Pozwana wnosiła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja podlegała oddaleniu jako bezzasadna.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne.

W pierwszej kolejności rozważeniu podlegały zarzuty dotyczące dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych oraz naruszenia przepisów proceduralnych, albowiem ocena prawidłowości zastosowanych przepisów prawa materialnego może zostać dokonana jedynie po uprzednim stwierdzeniu, że ustalenia faktyczne zostały dokonane w oparciu o poprawnie zastosowane przepisy prawa procesowego.

Odnosząc się do podniesionego zarzutu sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z materiałem zgromadzonym w postępowaniu, a więc innymi słowy zarzutu naruszenia przepisu prawa procesowego art. 233 k.p.c., należy wskazać, że jest on niezasadny.

Jak wielokrotnie wyjaśniano w orzecznictwie Sądu Najwyższego, zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie w wypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa, czy w sposób oczywisty błędna, dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. Sąd drugiej instancji ocenia bowiem legalność oceny dokonanej przez Sąd I instancji, czyli bada czy zostały zachowane kryteria określone w art. 233 § 1 k.p.c. Należy zatem mieć na uwadze, że - co do zasady – Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, dokonując wyboru określonych środków dowodowych. Jeżeli z danego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko wtedy, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych (por. przykładowo postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2001 r., I CKN 1072/99, Prok. i Pr. 2001 r., Nr 5, poz. 33, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2000 r., I CKN 1114/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000r., I CKN 1169/99, OSNC 2000 r., nr 7-8, poz. 139).

Jak wskazał Sąd Najwyższy w licznych orzeczeniach (np. wyrok z dnia 16 grudnia 2005 r., sygn. akt III CK 314/05, wyrok z dnia 21 października 2005r., sygn. akt III CK 73/05, wyrok z dnia 13 października 2004 r. sygn. akt III CK 245/04, LEX nr 174185), skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej, niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu. Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 czerwca 2008r., I ACa 180/08, LEX nr 468598).

Takiego działania skarżącego zabrakło w rozpoznawanej sprawie, Sąd Okręgowy opierając się na całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach, uznał, że Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny i ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy. Nie jest prawdą, że Sąd I instancji popełnił błąd co do ustalenia okresu zamieszkiwania w przedmiotowym lokalu przez pozwaną. Sąd Rejonowy wskazał na jakich dowodach oparł się dokonując tychże ustaleń, w tym zakresie dał wiarę zeznaniom pozwanych i świadka. Z całą pewnością dowodem na okres zamieszkiwania pozwanej nie mogą być podpisane przez pozwaną pisma z sald zadłużenia. Sąd dał wiarę pozwanej, że popisała przedmiotowe pisma będąc sporadycznie w przedmiotowym lokalu. Również prawidłowo Sąd I instancji ustalił, że powódka nie udowodniła zasadności oraz wysokości dochodzonego roszczenia o odpady komunalne. Nie jest prawdą, że powódka przedstawiła dokumenty przedstawiające wyliczenia dochodzonych opłat za odpady komunalne oraz rozliczenia kosztów świadczeń. Brak jest jakiegokolwiek dowodu na powyższe okoliczności. Takim dowodem nie są zbiorcze zestawienia należności ani też rozliczenie zaliczek na pokrycie kosztów świadczeń za okres od 1 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013r. Pozwana zaś kwestionowała wysokość tychże opłat, podniosła zarzut nieudowodnienia wysokości również dochodzonego odszkodowania.

Należy wskazać, że obowiązkiem Sądu jest ustalenie, czy strona inicjująca proces wykazała okoliczności faktyczne, których zaistnienie determinuje możliwość jego skutecznego wpisania (subsumcji) w odpowiednią podstawę prawną. Jeśli ustalenia takiego dokonać nie można, to fakt ten samoistnie niweczy zasadność powództwa i to niezależnie od tego, czy pozwany z kolei udowodnił podstawy faktyczne przyjętej linii obrony, czy też nie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 4 października 2012, I ACa 510/12, LEX nr 1237866). Jeżeli zaś materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Należy to rozumieć w ten sposób, że strona która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na niej spoczywał (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012 roku, I ACa 1320/11, Lex nr 1108777). Wskazać również przy tym należy, iż sytuacji, gdy powód dochodzi konkretnego roszczenia, to na nim przede wszystkim, w myśl art. 6 k.c., spoczywa ciężar udowodnienia zarówno faktu, iż dana wierzytelność rzeczywiście mu przysługuje, jak i wysokości tej wierzytelności. Dopiero zatem w razie przedstawienia przez stronę powodową konkretnych dowodów na okoliczność istnienia i wysokości wierzytelności, pozwany winien przedstawić własne dowody w celu obalenia twierdzeń powoda. Wówczas bowiem konkretyzuje się w stosunku do pozwanego ciężar dowodowy wynikający treści art. 6 k.c., którego procesowym odpowiednikiem jest art. 232 k.p.c..

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy Sąd I instancji słusznie uznał, że powódka nie wywiązała się z ciążącego na nim obowiązku. Sąd Okręgowy w pełni aprobuje ocenę, że materiał dowodowy wskazany przez powódkę nie dawał podstaw do uznania powództwa za zasadne. Sąd Rejonowy słusznie zauważył, że informacje o stanie zadłużenia i wezwania do zapłaty wystawione przez powódkę nie mogą stanowić dowodu na wysokość należności, którymi powinna być obciążona pozwana. Informacje o stanie zadłużenia i wezwania do zapłaty jako dokumenty wystawione wyłącznie przez powoda, nie mogły zostać uznane za wystarczający dowód na wysokość zobowiązania strony pozwanej, ponieważ strona pozwana te dokumenty zakwestionowała. Ponadto pozwana podnosiła, że lokal jest w złym stanie technicznym, ogrzewany piecem węglowym, zawilgocony, zimny, okna ma nieszczelne, posiada zły stan instalacji elektrycznej. Skutecznie przeprowadzone postępowanie dowodowe w przedmiotowej sprawie mogło polegać min. na zasięgnięciu wiadomości specjalnych (art. 278 § 1 k.p.c.), polegających na przeprowadzeniu dowodu z opinii biegłego ds. czynszów, na podstawie której możliwym było ustalenie m.in. jaki byłby możliwy do uzyskania czynsz przez powoda, gdyby lokal zajmowany był przez osobę do tego uprawnioną (uchwała składu siedmiu sędziów SN z 10 lipca 1984 r., III CZP 20/84; uchwała SN z 17 czerwca 2005 r., III CZP 29/05). Ponadto za pomocą opinii biegłego można również było dowieść, że kwoty objęte pozwem dotyczące naliczenia opłat za czynsz i za media (za wywóz odpadów, wodę) zostały prawidłowo naliczone w oparciu o źródłowe zbiorcze faktury i obowiązujące u powódki zasady rozliczania tychże kosztów .

Natomiast powódka dopuściła się zaniechania, nie zgłosiła stosownych dowodów, a Sąd nie mógł dokonać nieuprawnionego przerzucenia ciężaru dowodu na stronę przeciwną. Należy zaznaczyć, iż w pierwszej kolejności to obowiązkiem powoda było przytoczenie okoliczności faktycznych, z których wywodzi roszczenie ( art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c.) i wskazanie na dowody, których przeprowadzenie potwierdzi zasadność jego twierdzeń o faktach ( art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c.). Jeżeli zaś zgromadzony materiał dowodowy, tak jak w przedmiotowej, sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, czyli w tym wypadku zasądzenia odpowiedniej kwoty, sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z powodu braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Należy to rozumieć w ten sposób, że strona która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na niej spoczywał (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 18 stycznia 2012 roku, I ACa 1320/11), tak jak w sprawie niniejszej.

W świetle powyższych rozważań zarzuty dotyczące wadliwego ustalenia przez Sąd I instancji że nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy najmu mają znaczenie drugorzędne, jednakże należy stwierdzić, że rację ma skarżący, iż w obrocie prawnym funkcjonuje prawomocny wyrok nakazujący eksmisję pozwanej i w świetle powyższego należy stwierdzić, brak było podstaw do czynienia przez Sąd Rejonowy odrębnych ustaleń co do prawidłowości wypowiedzenia umowy najmu lokalu mieszkalnego. Tym samym zasadne okazały się zarzuty naruszenia prawa materialnego tj. art. 18 ust. 1 , art. 11 ust 1 i 2 pkt ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego, jednakże nie miało to wpływu na treść rozstrzygnięcia.

Należy bowiem uznać, że powództwo powódki nie zostało udowodnione w sposób należyty, co zostało powyżej wykazane i wobec tego Sąd Okręgowy oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c. jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 8 pkt 4) oraz § 16 ust. 1 pkt 1, w zw. z § 4 ust 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu z dnia 3 października 2016 r. (tj. Dz.U. 2017 r. poz. 1798) zasądzając od powódki na rzecz pozwanego kwotę 738 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.