Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 28 grudnia 2021roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 75.000,00 (siedemdziesiąt pięć tysięcy 00/100) złotych tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 kwietnia 2020 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 3.535,00 (trzy tysiące pięćset trzydzieści pięć 00/100) złotych tytułem odszkodowania za koszty leczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 listopada 2020 roku do dnia zapłaty;

3.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 2.637,25 (dwa tysiące sześćset trzydzieści siedem 25/100) złotych tytułem odszkodowania za pomoc osób trzecich z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 kwietnia 2020 roku do dnia zapłaty;

4.  ustala, że pozwany (...) S.A. w W. ponosi odpowiedzialność na przyszłość za ewentualne skutki na zdrowiu powoda M. S. związane z wypadkiem z dnia 23 lipca 2019 roku ;

5.  oddala powództwo w pozostałej części ;

6.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. S. kwotę 5.417,00 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu ;

7.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 4.472,00 (cztery tysiące czterysta siedemdziesiąt dwa 00/100) złotych tytułem kosztów sądowych od uwzględnionej części powództwa;

8.  nie obciąża powoda M. S. kosztami sądowymi od oddalonej części powództwa, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim.

Sędzia SO Alina Gąsior

Sygn. akt I C 1551/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 listopada 2020 r. powód M. S., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na jego rzecz:

1.  kwoty 75.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 16 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, będącą następstwem uszkodzeń ciała, rozstroju zdrowia powstałych w wyniku zdarzenia, które miało miejsce dnia 23 lipca 2019 r.

2.  kwoty 3.535,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 16 kwietnia 2020 roku do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania, za poniesione w wyniku zdarzenia z dnia 23 lipca 2019 roku koszty leczenia w postaci terapii tkanek miękkich kończyny dolnej i miednicy;

3.  kwoty 2.637,25 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 16 2020 roku do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za konieczną pomoc osób trzecich w związku ze zdarzeniem z dnia 23 lipca 2019 roku;

4.  kwoty 4.575,12 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 16 kwietnia 2020 roku do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za koszty dojazdów do placówek medycznych w związku ze zdarzeniem z dnia 23 lipca 2019 roku;

5.  ustalenie odpowiedzialności pozwanego za przyszłe skutki dla zdrowia powoda mogące pojawić się w związku z wypadkiem;

Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych

W uzasadnieniu wskazał, iż w dniu 23 lipca 2019 r. w miejscowości G. doszło do wypadku, w wyniku którego powód, poruszający się motocyklem marki H. o nr rejestracyjnym (...), został poszkodowany, zaś sprawcą zdarzenia był D. F., kierujący pojazdem marki F. o nr rejestracyjnym (...), posiadający ubezpieczenie OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Na skutek wypadku powód odniósł obrażenia które spowodowały znaczne cierpienia oraz utrudnienia w życiu codziennym, które trwają do dziś. Powód doznał złamania żeber III, VI i VII po stronie prawej oraz żeber III, IV, VI, VII i VIII po stronie lewej, złamania prawej kości lonowej oraz kulszowej panewki stawu z centralnym zwichnięciem prawego stawu biodrowego oraz wielu innych obrażeń. W ocenie powoda kwotą zadośćuczynienia adekwatną do poniesionej krzywdy jest kwota 120.000 zł, przy czym przy uwzględnieniu 30% przyczynienia się powoda do powstania szkody oraz kwoty 8 500 zł wypłaconej powodowi w postępowaniu likwidacyjnym przez pozwanego, powód wniósł o zasądzenie kwoty 75.500 zł. W wyniku zdarzenia powód wymagał zabiegów rehabilitacyjnych i w dniu 26 sierpnia 2020 r. poniósł koszt terapii tkanek miękkich kończyny dolnej i miednicy w (...) — SPORT Gabinecie Fizjoterapii i (...) Manualnej D. Z. w wysokości 5.050,00 zł. Powód, mając na uwadze 30% przyczynienia się do powstania szkody, dochodzi od pozwanego kwoty 3.535 zł. Powód wymagał również pomocy w codziennych czynnościach m. in. w przygotowywaniu posiłków, higienie osobistej, zakupie leków, zawożeniu na konsultacje medyczne, a także przy wykonywaniu ćwiczeń. Opieka nad powodem sprawowana była od dnia wypisu ze szpitala przez oboje rodziców po 2-3 godziny dziennie, a łączna ilość na dzień wniesienia pozwu wynosi 275 godz. (2,5 godziny x 2 x 55 dni), co przy przyjęciu stawki za 1 godzinę opieki opiekunek w wysokości 13,70 zł, będącą minimalną stawką godzinową w 2019 r.), daje łączną kwotę kosztów opieki w wysokości 3.767,50 zł. Powód domaga się zasądzenia od kwoty 2.637,25 zł, mając na uwadze przyczynienie się powoda do powstania szkody w wysokości 30%. W związku ze zdarzeniem z dnia 23 lipca 2019 roku powód poniósł także znaczne koszty dojazdów do placówek medycznych w wysokości 7. 321,61 zł, przy uwzględnieniu przelicznika 0,8358 zł/km w oparciu o rozporządzenie Ministra i Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów i używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. z 2002r., Nr 27, poz. 271). Z uwagi na przyjęte 30% przyczynienia się powoda, a nadto kwotę 550 zł wypłaconą powodowi przez pozwanego powód wniósł o zasądzenie kwoty 4.575,12 zł. Powód podał także, że doznał trwałego i nieodwracalnego uszczerbku na zdrowiu, którego wyleczenie z punktu widzenia aktualnego stanu wiedzy medycznej jest niemożliwe lub istotnie utrudnione, a z uwagi na charakter doznanych obrażeń, który determinuje bardzo rozległy zakres możliwych schorzeń i komplikacji, nie jest możliwe do przewidzenia i ustalenia, kiedy i jakie negatywne skutki zdrowotne powstaną u powoda. Tym samym jest prawdopodobne wystąpienie szkody przyszłej, za którą mógłby odpowiadać pozwany. Jako interes w żądaniu ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość powód podał m.in. obiektywną niepewność stanu faktycznego. W zakresie żądania odsetek za opóźnienie powód wskazał, że termin naliczania odsetek został ustalony na dzień 16 kwietnia 2020 r. tj. dzień następujący po dniu sporządzenia przez pozwanego decyzji odmawiającej świadczeń w żądanej wysokości.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., reprezentowany przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Pozwany wskazał, że analiza materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy karnej wskazuje, że kierujący motocyklem marki H. (...) nr rej. (...), M. S. kierował pojazdem bez wymaganych uprawnień, jak też przy prawidłowej taktyce i technice jazdy miał techniczne możliwości uniknięcia zderzenia z samochodem F., a swoim zachowaniem przyczynił się do zaistnienia zdarzenia. Pozwany wskazał na przyczynienie się do szkody przez powoda M. S. na poziomie 50%, za czym przemawia znaczny zakres zaniedbań i stopień lekkomyślności poszkodowanego. W ocenie pozwanego zadośćuczynienie dochodzone przez powoda jest wygórowane i nieadekwatne do poniesionej szkody, a kluczowe znaczenie ma ustalenie, czy zakres dolegliwości zgłaszanych przez powoda pozostaje w adekwatnym związku przyczynowo-skutkowym ze zdarzeniem. Pozwany zakwestionował zasadność ponoszenia kosztów opieki osób trzecich oraz wysokość stawki za godzinę opieki, wskazując, że winny one być wyliczane w oparciu o kryterium najniższego wynagrodzeni netto. Pozwany zakwestionował również zasadność odszkodowania z tytułu kosztów leczenia, opieki medycznej i dojazdów do placówek opieki zdrowotnej, które zostało ustalone szacunkowo w oparciu o używanie do celów służbowych samochodów osobowych, co nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie. W zakresie powództwa o ustalenie pozwany podał, że brak jest podstaw do przewidywania możliwych dalszych następstw stwierdzonego już uszczerbku zdrowia, jak również nie zachodzą obawy o przedawnienie ewentualnych nowych roszczeń wynikających ze zdarzenia wyrządzającego szkodę. Pozwany zakwestionował także roszczenie w zakresie odsetek, wskazując, że należą się one dopiero od dnia wyrokowania.

Strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 lipca 2019 roku w miejscowości G. w pobliżu posesji nr (...) D. F., kierując pojazdem marki F. (...) o numerach rejestracyjnych (...), wykonując manewr skrętu w lewo w miejscu niedozwolonym (podwójna linia ciągła), doprowadził do zderzenia się z wyprzedającym go motocyklem marki H. o numerach rejestracyjnych (...), powodując wypadek, w którym obrażeń ciała doznał M. S..

Sąd Rejonowy w Pabianicach prawomocnym wyrokiem z dnia 30 czerwca 2020 r. wydanym w sprawie sygn. akt II K 126/20 uznał D. F. za winnego czynu wyczerpującego znamiona art. 177 § 1 kk.

/dowód: akta SR w Pabianicach II K 126/20: wyrok k.214-215/

Powód w chwili zdarzenia nie posiadał uprawnienia do prowadzenia motocykli. Posiadał jedynie uprawnienia w zakresie prowadzenia samochodów osobowych.

Do kolizji doszło, gdy powód wyprzedzał samochód kierowany przez D. F., który zaczął skręcać w lewo w stronę sklepu. Powód wykonał manewr zmiany toru jazdy, by uniknąć zderzenia z samochodem osobowym. W miejscu zdarzenia była podwójna linia ciągła.

Powód nie został ukarany mandatem karnym.

/dowód: zeznania powoda protokół k.158-158v/

W toku postępowania przygotowawczego toczącego się przed KPP w P. w sprawie (...)663/19 została wydana opinia biegłego z dziedziny rekonstrukcji wypadków i techniki samochodowej inż. Z. G., zgodnie z którą:

1.  Kierujący samochodem marki F. nr rej. (...), D. F. popełnił błąd w taktyce jazdy i naruszył zasady ruchu drogowego. Wykonując manewr skrętu w lewo w miejscu niedozwolonym (podwójna linia ciągła), zderzył się z wyprzedzającym go motocyklem marki H..

2.  Manewr zmiany kierunku jazdy przez kierującego samochodem F. był bezpośrednią przyczyną zderzenia pojazdów.

3.  Kierujący motocyklem H. (...) nr rej. (...), M. S. kierował pojazdem bez wymaganych uprawnień.

4.  Kierujący motocyklem H. przy prawidłowej taktyce i technice jazdy miał techniczne możliwości uniknięcia zderzenia z samochodem F.. Zachowaniem swoim przyczynił się do zaistnienia zdarzenia.

/dowód: akta SR w Pabianicach II K 126/20: opinia k.118-142/

Powód z miejsca zdarzenia został przetransportowany na Szpitalny Oddział Ratunkowy (...) Centrum Medycznego w P., gdzie w wyniku przeprowadzonych badań ustalono u niego złamanie żeber III, VI i VII po stronie prawej oraz żeber III, IV, VI, VII i VIII po stronie lewej, wieloodłamowe złamanie prawej kości łonowej i kulszowej panewki stawu z centralnym zwichnięciem prawego stawu biodrowego, krwiak przylegający do prawego mięśnia biodrowo- lędźwiowego zasłonowego wewnętrznego przylegającego do prawej ściany pęcherza moczowego z jego modelowaniem i przemieszczeniem na lewą stronę. Następnie powód został przewieziony na Oddział Ortopedyczny Centrum Urazowego w Szpitalu im. (...) w Ł., gdzie zdiagnozowano u niego uraz wielonarządowy, złamanie poprzeczne (niepełne T-type) panewki biodra prawego juxtatectal za złamaniem ściany tylnej oraz zmiany stłuczeniowo niedodmowe obu płuc.

W dniu 29 lipca 2019 r. u powoda przeprowadzono zamkniętą oraz otwartą repozycję złamań i stabilizację zewnętrzną miednicy płytkami. Powód został wypisany ze szpitala w dniu 14 sierpnia 2019 r. z zaleceniem zakazu obciążania operowanej kończyny, korzystana z kul ortopedycznych, wykonywania ćwiczeń oraz kontroli w poradni ortopedycznej.

Powód przebywał na zwolnieniu lekarskim w okresie od dnia 23 lipca 2019 r. do 24 października 2019 r.

/dowód: karta Informacyjna - (...) Centrum medyczne Sp. z o.o. k.14-15, Karta Informacyjna - Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii w Ł. k.16-19v, zwolnienie (...) r. k.23/

Po wyjściu ze szpitala powód nie mógł się poruszać przez 3 miesiące. Powód korzystał z pomocy rodziców, którzy przygotowywali posiłki, pomagali mu w ubieraniu, przemieszczaniu się, myciu. Powód korzystał z wózka inwalidzkiego. Z czasem powód zaczął poruszać się przy pomocy kul ortopedycznych, jednak z uwagi na dolegliwości bólowe nie był w stanie przebywać dłużej w pozycji stojącej. Powód zażywał środki przeciwbólowe, dodatkowo przez 3 miesiące zastrzyki przeciwzakrzepowe. Początkowo powód zażywał również leki o działaniu uspokajającym.

/dowód: zeznania powoda protokół k.158v, zeznania świadka B. S. protokół k.120v, zeznania świadka H. S. protokół k.121/

Powód nie wrócił do pełnej sprawności. Utyka na nogę, nie może się schylać ani kucać. Z uwagi na dolegliwości powód ograniczył jazdę na rowerze, którą wcześniej praktykował. Nadal zażywa leki przeciwbólowe.

Powód wrócił do pracy w marcu 2021 r. Nadal pracuje w tym samym zakładzie pracy jako elektromonter, jednak obecnie wykonuje inne czynności niż przed wypadkiem.

/dowód: zeznania powoda protokół k.158v, zeznania świadka B. S. protokół k.120v, zeznania świadka H. S. protokół k.121/

U powoda po wypadku z dnia 23.07.2019 r. stwierdzono następujące obrażenia ciała: uraz wielonarządowy, złamanie poprzeczne (niepełne T-type) panewki biodra prawego juxtatectal ze złamaniem ściany tylnej, zmiany stłuczeniowe niedodmowe obu płuc.

Powód doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu ustalonego w oparciu o rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 2002 r. w wysokości 40%, obejmującego:

-

złamanie przezpanewkowe kości biodrowej ze złamaniem kości kulszowej prawej centralnego zwichnięcia wygojone z zaznaczonym pourazowym zwyrodnieniem stawu biodrowego ze skostnieniem poza szkieletowym okolicy górnego brzegu panewki aż do szczytu krętarza z zniekształceniem górnego zewnętrznego kwadratu głowy kości udowej z ogniskiem osteolizy - 35% wg pozycji 97.b)

-

złamanie miednicy w odcinku przednim - 5%

Złamanie było niestabilne i skutkowało istotnym trwałym uszczerbkiem i istotnym trwałym naruszeniem funkcji biodra prawego, złamanie zostało wygojone w dobrym ustawieniu, a nie liniowy przebieg z objawami (...) (martwicy głowy ze zwyrodnieniem) mają charakter pourazowy bez cech zaniedbania lekarskiego. Staw wymaga endoprotezoplastyki.

Dyskomfort życiowy powoda można uznać za znaczny przez ok. 1,5 miesiąca. W tym okresie powód potrzebował średnio 6 godzin dziennie pomocy innych osób. Przez następny okres ok. 3 miesięcy stopień był średni i wymagał pomocy ok. 3 godzin na dobę. Po tym okresie stopień był lekki i powód potrzebował pomocy na poziomie 2 godzin. Obecnie jest samodzielny, jednak z powodu nieodwracalnych zmian w biodrze prawym nie wykluczone jest pogorszenie sprawności biodra prawego.

Rokowania na przyszłość są niestabilne i niepewne w obrębie biodra prawego. U powoda obecnie są objawy kliniczne dysfunkcji narządu ruchu i nie należy spodziewać się istotnego naruszenia funkcji bez wdrożenia alloplastyki biodra prawego.

Doznane obrażenie pozostaje w związku przyczynowo skutkowym ze zdarzeniem z dnia 23.07.2019r

Obecnie u powoda występuje zmniejszenie aktywności życiowej. Mogą wystąpić dalsze przyspieszone zmiany zwyrodnieniowe pourazowe. Obecnie występuje zaznaczona patologia w przebiegu pourazowej artrozy.

/dowód: opinia biegłego ortopedy k.132-136/

Powód korzystał z odpłatnej rehabilitacji, początkowo 5 razy w tygodniu, potem trzy razy w tygodniu, przez pół roku. Powód wykonywał także ćwiczenia we własnym zakresie oraz zaczął uczęszczać na basen.

/dowód: zeznania powoda protokół k.158v, zeznania świadka B. S. protokół k.120v, zeznania świadka H. S. protokół k.121/

W dniu okresie od 9 września 2019 r. do 17 lipca 2020 r. powód odbył terapię manualną, zabiegi fizjoterapeutyczne oraz treningi funkcjonalne połączone z systemem G. R.. Koszt rehabilitacji wyniósł 5.050,00 zł.

/dowód: zaświadczenie (...) Gabinet Fizjoterapii i (...) Manualnej D. Z. k.22, faktura VAT nr (...) k.24/

Powód odbył rehabilitację w ramach świadczenia NFZ w październiku i listopadzie 2019 r. oraz w październiku 2020 r.

/dowód: skierowanie na cykl zabiegów fizjoterapeutycznych k.43, karta postępowania fizjoterapeutycznego k.44, k.48-49 karta badania fizjoterapeutycznego k.45, k.47, k.50/

Sprawca wypadku posiadał ubezpieczenie OC wykupione w pozwanym zakładzie ubezpieczeń.

Powód zgłosił pozwanemu szkodę pismem datowanym na 8 października 2019 r., żądając kwoty 250.000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwoty 641,20 tytułem odszkodowania za poniesione koszty leczenia oraz kwoty 3.767,50 tytułem odszkodowania za konieczną pomoc osób trzecich.

Decyzją z dnia 15.04.2020 r. pozwany uznał swoją odpowiedzialność za skutki przedmiotowego zdarzenia, przyznając powodowi kwotę zadośćuczynienia w wysokości 17.000 zł oraz odszkodowania w wysokości 641,20 zł, pomniejszoną następnie o 50% przyczynienia się powoda do powstania szkody oraz należne składki z polisy niezwiązanej ze szkodą. Pozwany wypłacił kwotę 8.820,60 zł. Na skutek odwołania decyzją z dnia 20.11.2020 r. pozwany przyznał kwotę 1.100 zł tytułem kosztów przejazdów, pomniejszonych o 50% przyczynienia się powoda do powstania szkody, i wypłacił kwotę 550 zł. Decyzją z dnia 27 listopada 2020 r. pozwany odmówił dalszych świadczeń na rzecz powoda, jednakże decyzją z dnia 28.12.2020 r. pozwany zwiększył uznaną kwotę zadośćuczynienia do 24.000 zł i po potrąceniach wypłacił dodatkową kwotę 2.979,18 zł

Łącznie pozwany wypłacił kwotę 12.349,78 zł.

/dowody: zgłoszenie szkody z dnia 8.10.2019 r. k.28-32, decyzja pozwanego z dnia 15.04.2020 r. k.33-34, k.63-64 decyzja pozwanego z dnia 20.11.2020r. k.40, k.66 -67, decyzja pozwanego z dnia 27.11.2020 r. k.41-42, decyzja pozwanego z dnia 28.12.2020 r. k.41-42/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Stosownie do treści art. 822 kc w zw. z art. 34 ust. 1, art. 35 i art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

W myśl art. 436 § 2 kc, odpowiedzialność cywilna posiadacza mechanicznego środka komunikacji w stosunku do drugiego posiadacza w razie ich zderzenia się opiera się na zasadzie winy.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Pabianicach z dnia 30 czerwca 2020 r. wydanym w sprawie II K 126/20 D. F. został uznany za winnego czynu wyczerpującego znamiona art. 177 § 1 kk, w wyniku którego powód doznał obrażeń ciała. Sąd w oparciu o art. 11 zd.1 kpc jest związany ustaleniami wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa. Odpowiedzialność D. F. za skutki wypadku jest więc przesądzona.

Pozwany ponosi odpowiedzialność za szkodę doznaną przez powoda w granicach odpowiedzialności cywilnej sprawcy wypadku kierującego pojazdem. Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności.

W myśl przepisów art. 445 § 1 kc w zw. z art. 444 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W niniejszej sprawie powód wystąpił o dalsze zadośćuczynienie w kwocie 75.500 zł, wskazując jednocześnie, że w toku postępowania przed ubezpieczycielem otrzymał kwotę 8.500 zł z uwzględnionych 17.000 zł. Z akt sprawy wynika, iż podstawą do obliczenia wypłaconej kwoty była suma 24.000 zł. Biorąc pod uwagę, że pozwany wypłacił łącznie kwotę 12.349,78 zł, zaś kwota zadośćuczynienia stanowiła 93% sumy uznanych przez niego świadczeń, należało uznać, że powód uzyskał kwotę 11.500 zł (12.349,78 zł x 0,93) tytułem zadośćuczynienia.

Zgodnie z treścią przepisu art. 361 §1 kc zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

Szkoda na osobie powoda wynika z doznanych obrażeń w wypadku drogowym. Między tymi zdarzeniami zachodzi adekwatny związek przyczynowy.

Celem zadośćuczynienia jest zrekompensowanie osobie poszkodowanego krzywdy doznanej wskutek cierpień fizycznych (bólu i innych dolegliwości) oraz cierpień psychicznych (ujemnych uczuć przeżywanych w związku z doznanymi cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia). Sąd, oceniając krzywdę, bierze pod uwagę wszelkie ujemne następstwa uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia w sferze cierpień fizycznych jak i psychicznych. Nie tylko trwałe, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu polegające na znoszeniu cierpień psychicznych mogą usprawiedliwiać przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego na podstawie art. 445 § 1 kc (por. wyrok SN z dnia 20 marca 2002 r., V CKN 909/00).

Orzekając o tym roszczeniu, Sąd miał na uwadze znaczny zakres cierpień fizycznych i psychicznych będący udziałem powoda. Cierpienia fizyczne związane były z bólem powypadkowym, leczeniem i rehabilitacją. Dyskomfort powoda był znaczny przez półtora miesiąca, potem stopniowo ustępował, jednak powód do dnia dzisiejszego odczuwa dolegliwości bólowe. Powód po wypadku koncentrował się na leczeniu i rehabilitacji doznanych obrażeń ciała, poza tym wypadek miał wpływ na aktywność życiową i zawodową powoda. Powód chociaż jest młody, musiał ograniczyć aktywność fizyczną, a także zmienić dotychczasowe stanowisko pracy na mniej obciążające. Jak wskazał biegły ortopeda, zmiany w biodrze prawym są nieodwracalne.

Powód doznał trwałego uszczerbku w łącznej wysokości 40% ustalonego w oparciu o załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 2002 r. Orzeczony przez biegłego ortopedę nie był kwestionowany przez żadną ze stron.

W ocenie Sądu, w oparciu o całokształt ustalonych w sprawie okoliczności uznać należy, iż wypłacone przez ubezpieczyciela zadośćuczynienie w wysokości 11.500 zł jest bez wątpienia nieadekwatne do poniesionej przez powoda krzywdy. W ocenie Sądu uzasadnione jest zatem przyznanie zadośćuczynienia w żądanej wysokości 120.000 zł. Zadośćuczynienie w takiej wysokości odniesione do zakresu krzywdy doznanej przez powoda na skutek czynu niedozwolonego, nie jest wygórowane, a tym samym zachowuje swoją kompensacyjną funkcję. Przedmiotowa kwota stanowi ekonomicznie odczuwalną wartość i jednocześnie powinna wynagrodzić doznane cierpienia fizyczne i psychiczne związane z uszkodzeniami ciała i ich trwałymi skutkami oraz ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć, dzięki czemu zostanie przywrócona równowaga zachwiana na skutek popełnienia czynu niedozwolonego.

W niniejszej sprawie przyczynienie się powoda do powstania szkody było okolicznością bezsporną, przy czym strony prezentowały odmienne stanowiska w zakresie jego wysokości – powód uznawał za uzasadnione obniżenie należnego odszkodowania i zadośćuczynienia o 30 %, a pozwany o 50 %.

Zgodnie z treścią art. 362 k.c. jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

Jeżeli sprawca szkody ponosi odpowiedzialność na zasadzie winy, o przyczynieniu się poszkodowanego do powstania można mówić tylko wtedy, gdy można przypisać mu winę w znaczeniu subiektywnym.

Przyczynienie powinno nastąpić stosownie do okoliczności, w szczególności z uwzględnieniem stopnia winy obu stron.

Postępowanie dowodowe przeprowadzone w sprawie karnej wykazało, że to manewr zmiany kierunku jazdy przez kierującego samochodem D. F. był bezpośrednią przyczyną zderzenia pojazdów, zaś powód swoim zachowaniem jedynie przyczynił się do zaistnienia zdarzenia, jednakże kierujący motocyklem H. przy prawidłowej taktyce i technice jazdy miał techniczne możliwości uniknięcia zderzenia z samochodem F..

Co do zasady zachowanie poszkodowanego, stanowiące normalną reakcję na działanie sprawcy szkody, nie powinno być kwalifikowane jako przyczynienie się do jej powstania (tak wyrok Sądu Najwyższego z 19.10.1963 r., II CR 976/62, OSNCP 1964, Nr 10, poz. 206). O ile jednak zachowanie powoda w postaci naruszenia obowiązujących reguł poprzez przekroczenie ciągłej linii, stanowiło przede wszystkim manewr nastawiony na uniknięcie zderzenia ze sprawcą wypadku, to wskazać należy, iż powód miał możliwość uniknięcia wypadku bez tego manewru. W konsekwencji zachowanie powoda należy zakwalifikować jako co najmniej obiektywnie nieprawidłowe. Jednakże charakter pobudek kierujących postępowaniem poszkodowanego był zupełnie inny niż sprawcy. W zakresie zaś braku stosownego uprawnienia do kierowania pojazdem stwierdzić należy, iż powód w chwili zdarzenia był osobą pełnoletnią (20 lat) i powinien być świadomy, że nie powinien jechać motocyklem bez uprawnień. W konsekwencji można mu postawić zarzut zawinionego zachowania, jednakże w kontekście znajomości zasad ruchu drogowego wynikającego z posiadania uprawnień do kierowania pojazdami, brak uprawnień na motocykl pozostaje bez związku z wypadkiem. Podkreślić bowiem należy, iż to przede wszystkim sposób prowadzenia pojazdu przez kierowcę samochodu osobowego doprowadził do wypadku i to dynamika uderzenia tego samochodu była bezpośrednią przyczyną doznania przez powoda obrażeń.

Czynnikiem decydującym o zakresie obniżenia odszkodowania w niniejszej sprawie było przede wszystkim natężenie winy poszkodowanego oraz sprawcy szkody. W ocenie Sądu przebieg wypadku daje podstawy do przyjęcia, że po stronie powoda występuje przyczynienie się do zaistnienia wypadku w wysokości 30%, gdyż to stopień winy sprawcy D. F. należy oceniać jako znaczny i rażący, a skutek (dojście do wypadku) należy wiązać bezpośrednio i ściśle z zaniechaniem stosowania przez niego podstawowych zasad w ruchu drogowym.

W konsekwencji Sąd przyjął, że powód przyczynił się do wyrządzonej mu szkody w 30%, co implikuje odpowiednie zmniejszenie obowiązku zapłaty zadośćuczynienia na rzecz powoda. W konsekwencji ustaloną kwotę zadośćuczynienia należało zmniejszyć do kwoty wynoszącej odpowiednio 86.500 zł.

Po uwzględnieniu kwoty zadośćuczynienia wypłaconej powodowi, zasądzeniu na jego rzecz podlegała kwota 75.000 zł.

O odsetkach za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 kc. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Zgodnie z art. 481 kc odsetki należą się za samo opóźnienie w spełnieniu świadczenia, choćby więc wierzyciel nie poniósł żadnej szkody i choćby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Stanowią one zatem opartą na uproszczonych zasadach rekompensatę typowego uszczerbku majątkowego doznanego przez wierzyciela wskutek pozbawienia go możliwości czerpania korzyści z należnego mu świadczenia pieniężnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2000 r., II CKN 725/98). Jeżeli zobowiązany nie płaci zadośćuczynienia w terminie wynikającym z przepisu szczególnego lub w terminie ustalonym zgodnie z art. 455 in fine kc, uprawniony nie ma możliwości czerpania korzyści z zadośćuczynienia, jakie mu się należy już w tym terminie. W konsekwencji odsetki za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia należnego uprawnionemu już w tym terminie powinny się należeć od tego właśnie terminu. Powód zgłosił pozwanemu na etapie postępowania likwidacyjnego roszczenie z tytułu zadośćuczynienia objęte niniejszym pozwem, a pozwany zajął stanowisko w decyzji z dnia 15 kwietnia 2020 r. Pozwany w tym dniu znał wszystkie ujawnione w toku niniejszego postępowania okoliczności pozwalające na ustalenie rzeczywistej krzywdy powoda. W związku z tym Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie zgodnie z żądaniem pozwu od dnia następnego tj. od dnia 16 kwietnia 2020 r.

W niniejszej sprawie powód domagał się również zasądzenia od strony pozwanej odszkodowania obejmującego zwrot kosztów leczenia, opieki i dojazdów.

Stosownie do treści art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego obowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

Odszkodowanie przewidziane w art. 444 § 1 kc obejmuje wszelkie wydatki (koszty) pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne i celowe. W grupie tych wydatków tradycyjnie wymienia się koszty leczenia (pobytu w szpitalu, pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych specjalistycznych aparatów i urządzeń (np. protez, kul, aparatu słuchowego, wózka inwalidzkiego). Zalicza się do niej również wydatki związane z transportem chorego na zabiegi i do szpitala, koszty związane z odwiedzinami pacjenta w szpitalu czy wynikające z konieczności specjalnej opieki i pielęgnacji nad chorym, koszty zabiegów rehabilitacyjnych, wreszcie koszty przygotowania do innego zawodu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 27 lutego 2013 roku, sygn. akt I ACa 1199/12, Legalis 734390).

Powód przedstawił fakturę potwierdzającą poniesienie wydatków związanych z rehabilitacją w wysokości 5.050 zł. Poniesienie ich pozostawało w adekwatnym związku przyczynowym z doznanymi przez powoda urazami. Świadczenie ubezpieczyciela w ramach umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje także uzasadnione i celowe koszty leczenia oraz rehabilitacji poszkodowanego niefinansowane ze środków publicznych (tak uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2016 r., sygn. akt III CZP 63/15, Legalis 1446706). Zdaniem Sądu poszkodowany nie może być pozbawiony możliwości korzystania z leczenia lub rehabilitacji, które mogłyby doprowadzić do odpowiedniego efektu restytucyjnego w zakresie jego stanu zdrowia, nawet, jeżeli realizowane świadczenia medyczne powodują powstanie zwiększonych kosztów. Po pierwsze, poszkodowany ma prawo wyboru co do systemu leczenia, czy to prywatnego czy publicznego, a po drugie częstokroć nie tylko dostęp, ale i poziom merytoryczny czy techniczny usług medycznych oferowanych publicznie, może być mniej efektywny w zakresie poprawienia stanu zdrowia poszkodowanego. Tym bardziej, że na gruncie spraw o odszkodowanie i zadośćuczynienia z tytułu uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia poszkodowany powinien podejmować wszelkie działania, które prowadzą do polepszenia jego stanu zdrowia lub przyspieszenia tego procesu, a zaniechać wszelkich działań, które utrudniają osiągnięcie tych celów. W ocenie Sądu stan zdrowia powoda, jak również niewystarczająca ilość zabiegów dostępna w krótkim czasie w ramach bezpłatnych świadczeń z NFZ uzasadniały korzystanie z rehabilitacji prywatnej. Powód ograniczył swoje żądanie o uznany również przez Sąd wymiar przyczynienia w wysokości 30%, tj. do kwoty 3.535 zł.

W konsekwencji Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda żądaną kwotę 3.535 zł tytułem odszkodowania za koszty leczenia.

Sąd na podstawie art. 481 kc od powyższej kwoty zasądził odsetki od dnia 28 listopada 2020 roku do dnia zapłaty. Sąd przyjął, że początkowy termin biegu odsetek winien obejmować dzień następny po zajęciu przez pozwanego stanowiska w piśmie z dnia 27 listopada 2020 r (k.41).

Powód po wyjściu ze szpitala, korzystał z pomocy bliskich osób. To, że opiekę zapewniali poszkodowanemu członkowie rodziny, nie zaś profesjonalny personel medyczny, nie może prowadzić do wyłączenia lub ograniczenia jego prawa do odszkodowania z tego tytułu. Wystarczającą podstawą zasądzenia na rzecz poszkodowanego renty jest bowiem wykazanie przez niego istnienia zwiększonych potrzeb stanowiących następstwo czynu niedozwolonego. Opiekę tę mogą sprawować zarówno członkowie rodziny, jak i opiekunka, czyniąc to nawet nieodpłatnie (tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi w wyr. z 11.6.2014 r., I ACa 1593/13, Legalis 1024064). Jako podstawowe kryterium określenia wysokości odszkodowania za sprawowanie opieki przyjąć należy koszty zapewniania opieki przez osobę dysponującą odpowiednimi kwalifikacjami (np. pielęgniarkę) (por. wyrok Sądu Najwyższego z 4.10.1973 r., II CR 365/73, OSNCP 1974, Nr 9, poz. 147).

Z opinii biegłego ortopedy wynika, że po wypadku powód potrzebował pomocy innych osób w wymiarze 6 godzin dziennie przez ok. 1,5 miesiąca, następnie ok. 3 godzin dziennie przez następny okres ok. 3 miesięcy, a potem 2 godz. dziennie. Powód, dochodząc odszkodowania z tytułu kosztów opieki, posłużył się wyliczeniami obejmującymi 275 godz. opieki, co mieści się w ramach opieki wyznaczonych przez biegłego ortopedę. Przyjęta przez powoda stawka w wysokości 13,70 zł za świadczenie usług opiekuńczych nie przekracza także stawek za usługi opiekuńcze świadczone przez pracowników lokalnych ośrodków pomocy społecznej. Łącznie tak wyliczone przez powoda koszty opieki wynoszą 3.767,50 zł (275 godz. x 13,70 zł), co przy uwzględnieniu przyczynienia na poziomie 30% daje żądaną przez niego kwotę 2.637,25 zł. Kwota ta nie wykracza ponad ustalony przez biegłego wymiar opieki, który jedynie w ciągu 4,5 miesiąca wyniósł 540 godz. nawet przy przyjęciu niższej stawki godzinowej, np. obowiązującej w 2019 r. stawki 10,70 zł netto dla umów zlecenia.

W konsekwencji Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda żądaną kwotę 2.637,25 zł tytułem odszkodowania za pomoc osób trzecich.

Sąd na podstawie art. 481 kc od powyższej kwoty zasądził odsetki od dnia 16 kwietnia 2020 roku do dnia zapłaty, mając na uwadze, iż pozwany zajął stanowisko w zakresie tego żądania w decyzji z dnia 15 kwietnia 2020 r., a zatem, od dnia następnego znajdował się on w opóźnieniu.

Powód wniósł również o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych

Dochodząc zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych, powód zgodnie z ogólną zasadą ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6 kc zobowiązany był je udowodnić. Powód przedstawił w tym zakresie przede wszystkim nieczytelne rozliczenie dojazdów (k.27), którego treść również budzi wątpliwości w zestawieniu z pozostałym materiałem dowodowym. Brak jest uzasadnienia, co do szerokiego czasokresu niektórych pozycji zestawienia, przede wszystkim z uwagi na brak dokumentacji w zakresie odbytych konsultacji czy wizyt w ZUS, z których można by wywnioskować, iż takie dojazdy miały miejsce. W kontekście ostatniej pozycji tabeli dotyczącej odpłatnej rehabilitacji zauważyć należy, iż zgodnie z zeznaniami świadka H. S. rehabilitacja ta odbywała się jednak w domu powoda. Z kolei odwiedziny powoda w czasie jego hospitalizacji 2 razy dziennie przy odległości 50 km w jedną stronę budzą wątpliwości choćby w kontekście zasad doświadczenia życiowego, nie znajduje to również potwierdzenia w zeznaniach samego powoda. W konsekwencji uznać należało, że powód w tym zakresie nie udowodnił roszczenia.

Ponadto powód zażądał ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku z dnia 23 lipca 2019 r.

W sprawie o naprawienie szkody wynikłej z uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia zasądzenie określonego świadczenia nie wyłącza jednoczesnego ustalenia w sentencji wyroku odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości z tego samego zdarzenia.

Szkody na osobie nie zawsze powstają jednocześnie ze zdarzeniem, które wywołało uszkodzenie ciała. Są one z istoty swej rozwojowe. Poszkodowany z reguły nie może w chwili wszczęcia procesu dochodzić wszystkich roszczeń, jakie mogą mu przysługiwać z określonego stosunku prawnego. Następstwa bowiem uszkodzenia ciała są z reguły wielorakie i zwłaszcza w wypadkach cięższych uszkodzeń wywołują niekiedy skutki, których dokładnie nie można określić ani przewidzieć, gdyż są one zależne od indywidualnych właściwości organizmu, osobniczej wrażliwości, przebiegu leczenia i rehabilitacji oraz wielu innych czynników. Przy uszkodzeniu ciała lub doznaniu rozstroju zdrowia poszkodowany może określić podstawę żądanego odszkodowania jedynie w zakresie tych skutków, które już wystąpiły, natomiast nie może określić dalszych skutków jeszcze nie ujawnionych, których jednak wystąpienie jest prawdopodobne. Często bowiem nie da się przewidzieć wszystkich następstw rozstroju zdrowia, chociaż nie można wyłączyć wystąpienia w przyszłości dalszych następstw uszkodzenia ciała obok tych, które się już ujawniły. Art. 189 kpc nie stoi zatem na przeszkodzie jednoczesnemu wytoczeniu powództw o świadczenie i o ustalenie w sytuacji, gdy ze zdarzenia wyrządzającego szkodę w postaci uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia przysługują już poszkodowanemu określone świadczenia, ale z tego samego zdarzenia mogą się ujawnić w przyszłości inne jeszcze szkody, których dochodzenie nie jest na razie możliwe. Interesu poszkodowanego w żądaniu ustalenia odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości upatrywać trzeba w złagodzeniu trudności dowodowych w ewentualnym przyszłym procesie, a spowodowanych upływem czasu między wystąpieniem zdarzenia wywołującego szkodę, a dochodzeniem jej naprawienia (tak. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12 grudnia 2014 r., I ACa 858/14, L.).

Zgodnie z opinią biegłego ortopedy, rokowania na przyszłość co do stanu zdrowia powoda w obrębie biodra prawego są niestabilne i niepewne. U powoda obecnie są objawy kliniczne dysfunkcji narządu ruchu i mogą wystąpić dalsze przyspieszone zmiany zwyrodnieniowe pourazowe. Biegły podał także, iż wskazane u powoda jest leczenie operacyjne. W ocenie Sądu istnieje zatem podstawa do przyjęcia, iż w przyszłości mogą ujawnić się dalsze następstwa rozstroju zdrowia powoda i pozwany ponosi odpowiedzialność na przyszłość za ewentualne skutki wypadku, jakiemu uległ powód.

W pozostałym zakresie Sąd powództwo oddalił jako bezzasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 2 kpc, bowiem powód tylko nieznacznie uległ co do swojego żądania (z żądanych 86.248 zł zasądzono 81.172 zł) W związku z tym Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą składają się wynagrodzenie pełnomocnika ustalone na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w zw. z art. 100 zd. 2 kpc, Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 4.472 zł tytułem kosztów sądowych od uwzględnionej części powództwa

Na podstawie art. 102 kpc Sąd nie obciążył powoda kosztami sądowymi od oddalanej części powództwa, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa-Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim. Sąd miał na uwadze sytuację majątkową oraz osobistą powoda, a także charakter dochodzonego przez niego roszczenia.

SSO Alina Gąsior

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego.

SSO Alina Gąsior