Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI Ka 491/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 sierpnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący sędzia Grażyna Tokarczyk (spr.)

Sędziowie SO Piotr Mika

SO Arkadiusz Łata

Protokolant Marzena Mocek

przy udziale Adama Mościńskiego

Prokuratora Prokuratury Rejonowej w R.

po rozpoznaniu w dniu 24 sierpnia 2021 r.

sprawy C. K. ur. (...) w miejscowości Ł.

syna A. i E.

oskarżonego z art. 233§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej

z dnia 4 marca 2021 r. sygnatura akt II K 441/20

na mocy art. 437 § 1 kpk i art. 636 § 1 kpk

1.utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki postępowania odwoławczego w kwocie 20 zł (dwadzieścia złotych) i wymierza mu opłatę za II instancję w kwocie 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych).

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 491/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.1.Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z 4 marca 2021 r., sygn. akt II K 441/20

0.1.Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.Granice zaskarżenia

0.0.1.Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.0.1.Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.Wnioski

uchylenie

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.Ustalenie faktów

0.0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.1.Ocena dowodów

0.0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść orzeczenia polegający na przyjęciu, iż:

- zachowanie oskarżonego zrealizowało znamiona zarzucanego mu czynu określonego w art. 233 § 1 k.k., podczas gdy oskarżony zeznał nieprawdę z obawy przed odpowiedzialnością karną grożąca jemu samemu w związku z naniesionym przez niego podpisem M. B. na umowie sprzedaży z dnia 20 maja 2016 r., tym samym jego zachowanie mogło co najwyżej zrealizować znamiona typu czynu zabronionego określonego w art. 233 § la k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obrońca zdaje się w tym zarzucie nie kwestionować oceny dowodów, która doprowadziła Sąd do krytycznej oceny wyjaśnień oskarżonego i ustalenia, że oskarżony umyślnie z zamiarem bezpośrednim dwukrotnie w toku postępowania przeciwko M. B. zeznał nieprawdę, że nie nakreślił treści i zapisów w funkcji podpisów jej oraz oskarżonego w piśmie, co do którego nie było już wątpliwości, że stanowiło wzór dokumentu, jaki wedle woli obu stron miał w przyszłości zostać sporządzony. Stąd apelująca wywodzi motywację oskarżonego.

Oświadczenia obrońcy, a tym bardziej treść środka odwoławczego nie stanowią środka dowodowego i treści wyjaśnień oskarżonego zastępować nie mogą. W tej sprawie oskarżony w postępowaniu przygotowawczym nie przyznał się do winy i odmówił składania wyjaśnień, a przed Sądem, również do winy się nie przyznając wyjaśnił, to co powiedział jako świadek było prawdą i podtrzymuje to, a dodał jedynie, że po zakończeniu rozprawy otrzymał groźby. Nie tylko, że oskarżony nie powołał się na motywację w postaci obawy przed grożącą mu odpowiedzialnością karną, ale w ogóle zaprzeczył, aby nieprawdę zeznał. Dlatego dalsze rozważania o motywacji oskarżonego i możliwości zakwalifikowania jego zachowania z art. 233 § 1a kk są nieuzasadnione, bo owej motywacji i obawy nie można domniemywać. Co więcej nie wiadomo o jaka obawę chodzić miało, przed oskarżeniem o jakie przestępstwo miałby się bronić, w sytuacji kiedy ówczesna oskarżona potwierdzała, że pismo stanowiło wzór, który nie miał być nigdzie wykorzystany. Obawa, o której mowa w art. 233 § 1a kk ma mieć charakter realnej i osadzonej w rzeczywistych, a nie urojonych, bliżej nieokreślonych okolicznościach. Pomimo odmiennych wniosków, co do istnienia również w obecnie obowiązującym porządku prawnym okoliczności wyłączających odpowiedzialność za czyn z art. 233 § 1 kk, Sąd Najwyższy w postanowieniach w sprawach I KZP 10/19 i I KK 58/19, jednoznacznie wypowiedział się, że mają istnieć warunki wskazujące, że zeznania oceniane w taki sposób muszą dotyczyć realnie grożącej odpowiedzialności.

Tak w niniejszej sprawie nie było, nie było przecież wątpliwości, że chodzi o wzór, a już na etapie sądowym również co do tego, że postępowanie nie dotyczy zachowań oskarżonego, ani pisma datowanego na 20.05.2016 r., co zauważa obrońca w kolejnym zarzucie.

Wniosek

zmiana wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów

w wypadku uznania, iż oskarżony dopuścił się popełnienia przestępstwa zmiana zaskarżonego wyroku poprzez modyfikację przyjętej kwalifikacji prawnej i uznanie oskarżonego za winnego zarzucanych mu czynów z art. 233 § 1 kk w zw. z art. 233 § 1a kk oraz odstąpienie o wymierzenia kary na podstawie art. 233 § 5 pkt 1 kk

ewentualnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Rudzie Śląskiej do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd przeprowadził pełne postępowanie nie uchybiając przepisom procesowym z zakresu gromadzenia i oceny dowodów, prawidłowo ocenił zachowanie oskarżonego stosując przepis prawa materialnego, wyciągną zasługujące na akceptację wnioski o konicznej dla realizacji celów kary konsekwencji prawnokarnych popełnienia przez oskarżonego przestępstw.

W sprawie nie ujawniono bezwzględnych przyczyn odwoławczych, ani innych okoliczności uzasadniających uchylenie zaskarżonego wyroku.

3.2.

błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na treść orzeczenia polegający na przyjęciu, iż:

- w niniejszej sprawie nie wystąpiły okoliczności wskazane w art. 233 § 5 k.k., podczas gdy oskarżony zrealizował przesłanki określone w przedmiotowym przepisie, które pozwalały na nadzwyczajne złagodzenie kary lub odstąpienie od jej wykonania, bowiem złożone przez oskarżonego fałszywe zeznania dotyczyły okoliczności, które nie miały wpływu na rozstrzygnięcie sprawy M. B., ponieważ M. B. w toku prowadzonego przeciwko niej postępowania została oskarżona, a następnie skazana za przestępstwo posłużenia się jako autentycznym innym dokumentem, jak umowa sprzedaży z dnia 20 maja 2016 r., a o którego istnieniu oskarżony nie wiedział.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgodnie art. 233 § 5 kk sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia, jeżeli fałszywe zeznanie dotyczy okoliczności niemogących mieć wpływu na rozstrzygnięcie sprawy, lub sprawca dobrowolnie sprostuje fałszywe zeznanie zanim nastąpi, chociażby nieprawomocne, rozstrzygnięcie sprawy.

Oczywiście nie chodzi o sprostowanie, bo oskarżony nadal twierdzi, że zeznał prawdę. Owszem dla rozstrzygnięcia sprawy zeznania w tym zakresie miały znaczenie śladowe, ale nie tak aby można było ocenić, że w ogóle nie miały. Pierwsze w postępowaniu przygotowawczym spowodowały konieczność wyjaśnienia sprawy w dochodzeniu prowadzonym w sprawie z doniesienia oskarżonego przeciwko M. B..

Przede wszystkim nadzwyczajne złagodzenie jest w takim wypadku fakultatywne, a zatem może zostać zastosowane kiedy nawet najniższa kara przewidziana za przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa (posiłkując się przesłanką z art. 60 § 2 kk), rozstrzygając ten problem, należy zawsze – na zasadach ogólnych – brać pod uwagę postanowienia art. 1 § 2, a więc społeczną szkodliwość czynu. W tym wypadku biorąc pod uwagę postawę oskarżonego realny wpływ zeznań na zakres prowadzonego postępowania i kolejnych z tego wynikających czynności, ów stopień nie jest niczym ograniczony.

Dlatego również ten zarzut nie jest zasadny.

Wniosek

zmiana wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów

w wypadku uznania, iż oskarżony dopuścił się popełnienia przestępstwa zmiana zaskarżonego wyroku poprzez modyfikację przyjętej kwalifikacji prawnej i uznanie oskarżonego za winnego zarzucanych mu czynów z art. 233 § 1 kk w zw. z art. 233 § 1a kk oraz odstąpienie o wymierzenia kary na podstawie art. 233 § 5 pkt 1 kk

ewentualnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Rudzie Śląskiej do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd przeprowadził pełne postępowanie nie uchybiając przepisom procesowym z zakresu gromadzenia i oceny dowodów, prawidłowo ocenił zachowanie oskarżonego stosując przepis prawa materialnego, wyciągną zasługujące na akceptację wnioski o konicznej dla realizacji celów kary konsekwencji prawnokarnych popełnienia przez oskarżonego przestępstw.

W sprawie nie ujawniono bezwzględnych przyczyn odwoławczych, ani innych okoliczności uzasadniających uchylenie zaskarżonego wyroku.

3.3.

naruszenie przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 7 kpk, poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny wyjaśnień oskarżonego przy przyjęciu, iż pomimo braku podstaw do odmówienia wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, w żadnym razie nie podważały one zasadności stawianych mu zarzutów, podczas gdy właściwa analiza i ocena wyjaśnień oskarżonego winna prowadzić do braku zasadności przypisania mu winy w zakresie stawianych zarzutów

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ten zarzut w ogóle nie jest uzasadniony, bo nieznany jest środek dowodowy, w którym oskarżony opisał „wszelkie okoliczności”. Ogólniki o domniemaniu niewinności nie znajdują wsparcia w przeprowadzonych dowodach, a wątpliwości nie wiadomo jakie i nie wiadomo komu miały towarzyszyć, bo takie nie wynikają z zaskarżonego orzeczenia, ani takich nie ma podstaw podejmować.

Wniosek

zmiana wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów

w wypadku uznania, iż oskarżony dopuścił się popełnienia przestępstwa zmiana zaskarżonego wyroku poprzez modyfikację przyjętej kwalifikacji prawnej i uznanie oskarżonego za winnego zarzucanych mu czynów z art. 233 § 1 kk w zw. z art. 233 § 1a kk oraz odstąpienie o wymierzenia kary na podstawie art. 233 § 5 pkt 1 kk

ewentualnie uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Rudzie Śląskiej do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd przeprowadził pełne postępowanie nie uchybiając przepisom procesowym z zakresu gromadzenia i oceny dowodów, prawidłowo ocenił zachowanie oskarżonego stosując przepis prawa materialnego, wyciągnął zasługujące na akceptację wnioski o konicznej dla realizacji celów kary konsekwencji prawnokarnych popełnienia przez oskarżonego przestępstw.

W sprawie nie ujawniono bezwzględnych przyczyn odwoławczych, ani innych okoliczności uzasadniających uchylenie zaskarżonego wyroku.

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

skazanie za przestępstwa z art. 233 par 1 kk z orzeczeniami o karach i kosztach procesu

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Apelująca nie wykazała dających się zaakceptować racji wskazujących na uchybienie przez Sąd przepisom prawa procesowego, czy materialnego.

0.1.Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.1.Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1.Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.0.1.Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.1.Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

O kosztach orzeczono po myśli art. 636 § 1 k.p.k. Przepis ten stanowi, że w sprawach z oskarżenia publicznego, w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego, wniesionego wyłącznie przez oskarżonego lub oskarżyciela posiłkowego, koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi na ogólnych zasadach ten, kto wniósł środek odwoławczy (…). Apelację wniosła obrońca oskarżonego, zatem to oskarżony winien ponieść koszty sądowe postępowania odwoławczego, na które składają się wydatki w kwocie 20 złotych, jako ryczałt za doręczenie wezwań oraz opłata w kwocie 180 zł od kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 1 roku. Nie dopatrzył się Sąd odwoławczy okoliczności, o których mowa w art. 624 § 1 kpk.

1.PODPIS

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

skazanie za przestępstwo z art. 233 par 1 kk

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana