Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II A Ka 140/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2021r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący Sędzia Sądu Apelacyjnego Ewa Gregajtys (spr.)

Sędziowie Sądu Apelacyjnego Marzanna A. Piekarska-Drążek

Sądu Apelacyjnego Zbigniew Kapiński

Protokolant sekr. sąd. Aleksandra Duda

przy udziale Prokuratora Anny Adamiak i oskarżyciela posiłkowego P. K.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 grudnia 2021r.

sprawy M. S. urodzonego (...)w W., syna S. i K. z domu K.

oskarżonego z art. 156 § 1 pkt 2 kk

na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę oskarżonego i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 14 grudnia 2020r. w sprawie sygn. akt XII K 54/19

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądzoną w pkt. III, na podstawie art. 46 § 1 kk, na rzecz oskarżyciela posiłkowego kwotę zadośćuczynienia podwyższa do 100.000 (sto tysięcy) zł,

2.  wyrok w pozostałej części utrzymuje w mocy,

3.  zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego P. K. kwotę 2.100 (dwa tysiące sto) zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym,

4.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe postępowania apelacyjnego, w tym 180 (sto osiemdziesiąt) zł opłaty.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Sygnatura akt

II AKa 140/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 14 grudnia 2020r. w sprawie XII K 54/19.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Pokrzywdzony został uznany za osobę niepełnosprawną, przy ustaleniu stopnia niepełnosprawności jako lekki.

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z 29.11.2021r.

Zaświadczenie o stanie zdrowia z 5.11.2021r.

k. 587, 585-586

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

-------------------------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Orzeczenie o ustaleniu niepełnosprawności pokrzywdzonego z 29.11.2021

i określeniu jej stopnia, zaświadczenie lekarskie stanie zdrowia pokrzywdzonego z 5.11.2021r.

Dokumenty wiarygodne, wystawione przez uprawniony do tego organ i lekarza, pozostają w logicznej zgodności z materiałem dowodowym sprawy, strona przeciwna nie składała zastrzeżeń do ich wartości, w tym wynikających z nich okoliczności.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

--------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Apelacja obrońcy oskarżonego.

1.  Błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że zachowanie oskarżonego polegające na jednorazowym uderzeniu pięścią w twarz pokrzywdzonego, w skutek czego doszło do urazu twarzoczaszki z pełnym porażeniem nerwu twarzowego i zaburzeniem czynności wszystkich mięśni mimicznych, jak również przez umyślne spowodowanie naruszenia czynności ciała lub rozstroju zdrowia na okres powyżej 7 dni oraz narażenia pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, zostało dokonane przez oskarżonego w warunkach winy, w sytuacji, gdy działanie oskarżonego w tym zakresie było nieumyślne, a M. S. nie godził się i nie mógł przewidzieć, że jedno uderzenie pięścią w twarz wywoła takie skutki u pokrzywdzonego, a w szczególności, że doprowadzi do rozstroju zdrowia na okres powyżej 7 dni.

2.  Obraza art. 46 § 1 kk poprzez zasądzenie od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego kwoty 30.000zł tytułem zadośćuczynienia w sytuacji, gdy z analizy materiału dowodowego oraz w przypadku wyeliminowania z opisu czynu winy umyślnej oskarżonego zasądzona kwota nie jest adekwatna a zawyżona.

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego.

1.  Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia przez uznanie, że kwota 30.000zł jest adekwatna do winy i rozmiaru krzywdy pokrzywdzonego, podczas gdy jest to kwota rażąco niska i nie uwzględniająca szeregu kryteriów, które Sąd powinien mieć na uwadze przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia.

2.  Orzeczenie kwoty zadośćuczynienia w wysokości nieadekwatnej do ujemnych przeżyć związanych z cierpieniami psychicznymi pokrzywdzonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

☒ zasadne

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego.

Zarzut 1.

Sąd Okręgowy – wbrew stanowisku obrońcy – wykazał, w oparciu o jakie elementy przedmiotowe przyjął, że w sprawie zaistniały warunki do przypisania oskarżonemu umyślnego spowodowania u pokrzywdzonego naruszenia czynności narządu ciała na okres powyżej 7 dni (art. 157 § 1 kk), takiego też narażenia P. K. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (art. 160 § 1 kk) i z czego wywiódł jego odpowiedzialność za nieumyślne spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, w tym kalectwa w postaci trwałej utraty słuchu w uchu prawym (art. 156 § 2 kk). Ustalenia Sądu w tym zakresie znajdują uzasadnienie w całokształcie okoliczności sprawy, a jako rzeczowe i logiczne zasługują na uwzględnienie. Obrońca oskarżonego kwestionując stanowisko Sądu w ramach zarzutu opartego na art. 438 pkt 3 kpk, choć de facto podważa poprzedzającą ustalenia faktyczne ocenę materiału dowodowego sprawy (art. 7 kpk), nie wskazał skutecznych argumentów na podważenie ustaleń, które legły u podstaw zaskarżonego wyroku.

W takich stanach faktycznych jak w sprawie rozpoznawanej, czynienie ustaleń w zakresie strony podmiotowej czynu sprawcy stanowi istotę rozstrzygania a nie jest zadaniem prostym. O ile odtworzenie samej chronologii zdarzeń, które miały miejsce w nocy z 20 na 21 października 2018r. w pubie B., a następnie przed tym lokalem, w tym zachowania ich uczestników w osobach oskarżonego i pokrzywdzonego, wobec wymowy dowodów nie nastręcza istotnych trudności, to rekonstrukcja strony podmiotowej czynu oskarżonego nastręcza trudności. Dla ustaleń w tym zakresie niezbędna jest szczegółowa analiza wszystkich elementów przedmiotowych czynu oskarżonego bo one stanowią podstawę do rekonstrukcji jego zamiaru. W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji zadaniu temu – co do zasady - sprostał.

Ustalenie, że oskarżony zadając jeden cios pięścią w twarz pokrzywdzonego godził się na spowodowanie takich skutków dla jego zdrowia, o jakich stanowi art. 157 § 1 kk znajduje uzasadnienie w okolicznościach jego czynu, które Sąd trafnie wskazał w uzasadnieniu. Dla rekonstrukcji zamiaru oskarżonego zasadnicze znaczenie mają te, które zaistniały zanim opuścił on pub, pobiegł za pokrzywdzonym i zadał mu cios.

Pokrzywdzony i oskarżony przed zdarzeniem nie znali się, każdy w swoim gronie bawił się wówczas w pubie B. na P. M.. Sąd Okręgowy słusznie ustalił, że podczas pobytu w pubie doszło ok. godz. 23.20 do sprzeczki pomiędzy M. S. a pokrzywdzonym. Z relacji uczestników zdarzenia wynika, że przyczyną tej sytuacji było okazywane przez pokrzywdzonego zainteresowanie partnerką oskarżonego. Konflikt został zażegnany bez konsekwencji i obie grupy nadal pozostały w pubie, bawiąc się oddzielnie. P. K. opuścił pub po ok. 2 godzinach, wówczas był już sam, bo jego koledzy wyszli wcześniej. Po chwili, za pokrzywdzonym, szybkim krokiem wyszedł oskarżony, który pomimo próby zatrzymania go przez jego kolegę K. T., zaczął biec za odchodzącym pokrzywdzonym.

Szczegółowe przytoczenie tych okoliczności wskazuje, że sytuację konfliktową, która miała miejsce 2 godziny wcześniej, za zażegnaną uznali wszyscy, poza oskarżonym. Pomimo jej błahego powodu, u oskarżonego nie tylko powstało, ale przez ten czas narastało subiektywne (nieracjonalne i nieuzasadnione) poczucie znieważenia wzmagające chęć odwetu…, zemsty, jak przyjął Sąd Okręgowy. O tym, na ile samo zachowanie oskarżonego zostało odczytane jako niebezpieczne świadczy chociażby reakcja przywołanego wyżej jego kolegi K. T., który za M. S. zaczął biec, próbując go powstrzymać przed atakiem na pokrzywdzonego (k. 54v, k. 277 … ja przeczuwałem, że za chwilę stanie się coś niedobrego). Nie ulega zatem wątpliwości, że zachowanie oskarżonego było motywowane potrzebą fizycznego odwetu na pokrzywdzonym, do którego oskarżony przystąpił po tym, gdy pokrzywdzony opuścił już lokal i był sam. Te okoliczności wprost świadczą o zamiarze oskarżonego, by fizycznie ukarać pokrzywdzonego, ale i jego determinacji w realizacji tego celu. Powtórzyć w końcu należy za Sądem Okręgowym, że pokrzywdzony opuszczając pub był nietrzeźwy i to w stopniu znacznym, wprost dostrzegalnym dla otoczenia (np. zeznania przywołanego świadka z k. 54v,k. 277 … zauważyłem, że z pubu wychodzi ten pijany mężczyzna… widziałem, że ten mężczyzna był pod silnym działaniem alkoholu…).

Sąd Okręgowy słusznie w końcu wskazał na zauważalną i to bez wysiłku dysproporcję warunków fizycznych pokrzywdzonego i oskarżonego. Oskarżony jest wyższy od P. K., znacznie lepiej zbudowany, w przeciwieństwie do niego wykonuje prace fizyczne (z zawodu mechanik samochodowy), jest 13 lat młodszy.

Te wszystkie okoliczności należy uwzględnić przy rekonstruowaniu strony podmiotowej czynu oskarżonego. Obrońca oskarżonego opierając się zasadniczo na jego wyjaśnieniach wywodzi, że wyprowadzenie jednego ciosu pięścią, nie oznacza, by M. S. akceptował powstanie takich skutków dla zdrowia pokrzywdzonego, które podlegają kwalifikacji z art. 157 § 1 kk. Tymczasem, w sprawach, których przedmiot obejmuje przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, dla odtworzenia rzeczywistego zamiaru sprawcy zasadnicze znaczenie ma całokształt okoliczności zdarzenia, a nie tylko ocena jego sprawcy. W staniu dowodowym sprawy rozpoznawanej, na te składa się powstała w sytuacji konfliktowej i narastająca po stronie oskarżonego potrzeba fizycznego odwetu na pokrzywdzonym i jego determinacja w tym zakresie. Zamiaru tego oskarżony nie zrealizował w czasie konfliktu, czy bezpośrednio po nim, ale wówczas, gdy P. K. był w stanie znacznej nietrzeźwości i sam, po wcześniejszym wyjściu swoich kolegów, opuszczał lokal nie nawiązując przy tym żadnego kontaktu z oskarżonym, ani jego znajomymi, których wychodząc mijał. Co więcej, oskarżony zaatakował fizycznie pokrzywdzonego po tym, gdy go dogonił i w warunkach braku świadomości po stronie pokrzywdzonego, że oskarżony za nim biegnie a zaistniała sytuacja jest dla niego niebezpieczna - będący w stanie znacznej nietrzeźwości P. K. nie spodziewał się ciosu, czego dowodem jest brak jakichkolwiek działań obronnych z jego strony.

W omówionych warunkach, realizując cel w postaci naruszenia czynności narządu ciała pokrzywdzonego, oskarżony zadał mu cios pięścią w lewą część twarzy a realizując ten cel, który zamierzał osiągnąć, przewidywał realną możliwość spowodowania skutków, o jakich mowa w art. 157 § 1 kk i godził się na to, że takie skutki w rezultacie jego działania nastąpią. Oskarżony był motywowany chęcią zemsty, odwetu i zrealizował ją wyprowadzając w sposób zaplanowany, zatem umyślnie, cios w głowę pokrzywdzonego, który był pijany i ataku nie tylko się nie spodziewał, ale obiektywnie spodziewać się nie mógł. Uwzględniając omówione okoliczności zdarzenia, warunki fizyczne oskarżonego i to, że siła ciosu była na tyle mocna, że spowodował upadek pokrzywdzonego, M. S. miał świadomość wysokiego prawdopodobieństwa spowodowania skutku z art. 157 § 1 kk co świadczy o tym, że na skutek taki się godził.

Spowodowanie naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia są pojęciami szerokimi i ogólnymi, obejmującymi różne naruszenia i taki też rozstrój zdrowia. Kryterium różnicującym typy czynów zabronionych prowadzących do skutków na zdrowiu jest charakter spowodowanego lub zamierzonego przez sprawcę skutku. Przepisy nie precyzują zachowań realizujących znamiona takich czynów, co powoduje, że każde działanie, które stanowić może podstawę obiektywnego przypisania skutku, znamiona te realizuje. Skutek w postaci konkretnych naruszeń czynności narządu ciała nie musi być sprecyzowany w świadomości sprawcy, bowiem zazwyczaj nie ma i nie może on mieć szczegółowego obrazu wszystkich następstw swojego działania. Wbrew stanowisku obrońcy, istota odpowiedzialności oskarżonego nie sprowadza się do oceny jego świadomości o możliwości wywołania u pokrzywdzonego urazu twarzoczaszki z pełnym porażeniem nerwu twarzowego i zaburzeniem czynności wszystkich mięśni mimicznych, bo tak zdefiniowanych skutków rzeczywiście przewidzieć nie mógł. Mógł jednak przewidzieć, że jego zachowanie wobec pokrzywdzonego, w okolicznościach ustalonych przez Sąd Okręgowy, spowoduje dla jego zdrowia konsekwencje w postaci średniego uszczerbku z art. 157 § 1 kk. Działanie oskarżonego było motywowane wolą odwetu, a uwzględniając dysproporcje warunków fizycznych obu mężczyzn, zadanie ciosu pięścią w twarz, z zaskoczenia, pokrzywdzonemu, który znajdował się w stanie znacznej nietrzeźwości i nie miał możliwości podjęcia działań obronnych, uzasadnia stanowisko Sądu, że oskarżony przewidywał realną możliwość popełnienia przestępstwa i godził się na zaistnienie skutku z art. 157 § 1 kk jaki w rezultacie jego działań nastąpił. Dla odpowiedzialności oskarżonego nie ma zatem znaczenia to, że oskarżony nie uprawia sportów walki, skoro jego przewaga nad pokrzywdzonym była oczywista, tak w zakresie warunków fizycznych, jak i okoliczności zdarzenia.

Okoliczności przedmiotowe czynu oskarżonego uzasadniają również przyjęcie, że działając z zamiarem ewentualnym, naraził on pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub utraty życia. Motywowane chęcią odwetu, a zatem pozbawione przypadku, zadanie ciosu pięścią w twarz, pijanemu i zaskoczonemu takim stanem rzeczy pokrzywdzonemu, przez młodego, silnego mężczyznę, z istoty stwarza stan niebezpieczeństwa, o jakim stanowi art. 160 § 1 kk. Wniosek ten jest tym bardziej zasadny, gdy uwzględnić, że głowa człowieka, z uwagi na ulokowane w niej organy, jest podatna na urazy, których skutki dla zdrowia są daleko bardziej dotkliwe - niebezpieczne, aniżeli urazy innych części ciała, w przypadku ich spowodowania w taki sposób, jak uczynił to oskarżony. Nie sposób w końcu pominąć, że M. S. miał świadomość skutku swojego działania, bowiem pokrzywdzony upadł bezpośrednio po ciosie i w jego obecności, czego on sam nie kwestionuje (k. 76, k. 249 … nie wiem, czy on wtedy usiadł, czy się położył…), a która to okoliczność świadczy także o sile uderzenia. Po zadaniu ciosu pozostawił leżącego pokrzywdzonego, który, jak wyjaśnił coś tam jeszcze mamrotał (k. 76, 249), wsiadł do samochodu brata i odjechał, nie interesując się losem P. K.. Nie jest prawdą twierdzenie oskarżonego, że do pokrzywdzonego podbiegli wówczas jego znajomi, bowiem był już wówczas sam, o czym atakując go oskarżony wiedział. Z oczywistych powodów, oskarżony wiedział i to, że pokrzywdzony jest nietrzeźwy, a nadto nie spodziewa się ataku z jego strony, skoro od czasu zaistnienia sytuacji konfliktowej upłynęło 2 godziny, w toku których nic nie wskazywało na wolę podjęcia przez oskarżonego działań odwetowych, o czym wprost świadczy okoliczność, że koledzy, którzy towarzyszyli pokrzywdzonemu, wcześniej opuścili pub, zatem on pozostał sam.

Omówione okoliczności i sposób działania oskarżonego świadczą o zamiarze ewentualnym stworzenia stanu narażenia pokrzywdzonego na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Sąd Okręgowy słusznie przy tym ustalił, że spowodowany działaniem oskarżonego ciężki uszczerbek na zdrowiu pokrzywdzonego – uraz mózgowo-czaszkowy z obecnością krwi wewnątrzczaszkowo, złamanie łuski kości potylicznej i skroniowej skutkujące kalectwem w postaci trwałej utraty słuchu w uchu prawym – od strony podmiotowej podlega ocenie w warunkach art. 9 § 2 kk. Zadając pokrzywdzonemu jeden cios pięścią w głowę (twarz) oskarżony nie miał zamiaru spowodowania tak ciężkiego uszczerbku na jego zdrowiu, ale spowodował go na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, co mógł przewidzieć. W kontekście argumentów podniesionych w apelacji obrońcy, który wyklucza możliwość przypisania oskarżonemu nieumyślności co do skutków w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonego, jak również uwzględniając kierunek zaskarżenia wyroku w zakresie ustaleń faktycznych, wskazać należy, że wymóg zachowania ostrożności, do której odwołuje się art. 9 § 2 kk, co do zasady dotyczy działań dozwolonych a nie bezprawnych. Oskarżony nie zadał pokrzywdzonemu ciosu przypadkowo, w sposób niezamierzony, w wyniku zamachnięcia się, które nie było ukierunkowane na jego osobę, a generalnie w takich warunkach można mówić o niezachowaniu ostrożności w rozumieniu przywołanego przepisu. W stanie faktycznym sprawy działanie oskarżonego polegające na uderzeniu pięścią nietrzeźwego pokrzywdzonego, w okolicznościach, gdy nie mógł on przewidzieć takiego ataku i przy stwierdzonej dysproporcji warunków fizycznych obu mężczyzn, a także uwzględniając zachowanie oskarżonego po zadaniu ciosu, gdy pozostawił go leżącego, mamroczącego, bez zainteresowania jego stanem i losem, uzasadnia ocenę jego zachowania jako realizującego znamiona występku z art. 156 § 2 kk.

Wobec powyższego, stanowisko obrońcy kwestionujące możliwość oceny prawnej zrekonstruowanego w stanie faktycznym sprawy zachowania oskarżonego jako przestępstwa z art. 157 § 1 kk w zb. z art. 160 § 1 kk w zb. z art. 156 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zarzut II apelacji obrońcy.

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego.

Niezależnie od tego, w ramach jakiej podstawy odwoławczej, skarżący kwestionują wysokość zadośćuczynienia zasądzonego na rzecz pokrzywdzonego w trybie art. 46 § 1 kk, zasadne w tym zakresie pozostają argumenty z apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego. Skarżący zgodnie przywołują okoliczności, które Sąd, rozstrzygając w tym przedmiocie, powinien mieć na uwadze, jednak wnioski, które na tej podstawie wywodzi obrońca, są chybione.

Ustalenie wysokości zadośćuczynienia, przy wykorzystaniu ujętego w art. 445 § 1 kc nieokreślonego kryterium „sumy odpowiedniej”, należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego. Powinno obejmować wszelką niematerialną krzywdę, wyrządzoną bezprawnie, a zatem niezasłużenie, poszkodowanemu. Na krzywdę składa się cierpienie, ból fizyczny, poczucie nieszczęścia, lęk, czy w końcu dyskomfort psychiczny wynikający z pogorszenia jakości życia, ograniczeń w codziennym funkcjonowaniu, ale także pozbawienia możliwości odczuwania przyjemności, realizowania zainteresowań. Kwota pieniężna przyznana w ramach zadośćuczynienia powinna w pełni lub w stopniu możliwym zrekompensować wyrządzoną poszkodowanemu krzywdę. Choć przepisy prawa cywilnego nie wskazują wysokości zadośćuczynienia, to nie można redukować - marginalizować tej formy naprawienia szkody, bowiem z perspektywy poszkodowanego jest to istotny, a niekiedy zasadniczy, środek kompensacji jego krzywdy. „Odpowiednie” zadośćuczynienie powinno zatem obejmować rodzaj, czas i natężenie cierpień poszkodowanego przy uwzględnieniu indywidualnych okoliczności sprawy.

Odnosząc te kryteria do stanu faktycznego sprawy stwierdzić należy, że pokrzywdzony P. K. w dacie czynu miał 39 lat, był mężem i ojcem, osobą zdrową, sprawną i aktywną fizycznie. Na skutek działań oskarżonego doznał urazu twarzoczaszki z pełnym porażeniem nerwu twarzowego i zaburzeniem czynności wszystkich mięśni mimicznych, ale przede wszystkim urazu mózgowo czaszkowego, złamania łuski kości potylicznej i skroniowej a w ich następstwie – trwałej utraty słuchu w prawym uchu. Sąd Okręgowy dostrzegł, że charakter obrażeń spowodowanych przez oskarżonego dla poszkodowanego skutkował dolegliwościami fizycznymi i emocjonalnymi wynikającymi z zaburzenia słuchu, węchu, równowagi i z tego wynikającymi znacznymi modyfikacjami wcześniejszego sposobu funkcjonowania wyrażającymi się w szczególności z wymuszonej rezygnacji z części zainteresowań, realizacji pasji, czy swobody w wyborze sposobu spędzania czasu z rodziną, w szczególności dziećmi. Poszkodowany ponosi i trwale będzie ponosił skutki czynu oskarżonego, bowiem utrata słuchu w prawym uchu ma charakter stały, nieodwracalny, z tego powodu został on uznany za osobę niepełnosprawną.

Te wszystkie okoliczności, w ocenie Sądu Apelacyjnego, uzasadniały stanowisko pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego wskazujące na nieadekwatność kwoty zasądzonego zadośćuczynienia, które w realiach sprawy nie mogło stanowić odczuwalnej wartości kompensującej w pełni wyrządzoną krzywdę. Z tego powodu, uwzględniając apelację tej skarżącej, Sąd zmienił zaskarżony wyrok przez podwyższenie kwoty zadośćuczynienia do 100.000zł. Przyjęta kwota w realny, materialny sposób, rekompensuje krzywdę poszkodowanego, w szczególności trwały skutek w postaci prawostronnej głuchoty. Z omówionych powodów, kwotę objętą wnioskiem apelacji – 120.000zł – uznano za nadmierną, nieadekwatną do stopnia krzywdy odzwierciedlonego w okolicznościach sprawy.

Wniosek

W apelacji obrońcy – o zmianę wyroku poprzez przyjęcie, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił znamiona art. 157 § 3 kk oraz obniżenie kwoty zadośćuczynienia do 8.000zł.

W apelacji pełnomocnika – o zmianę wyroku poprzez podwyższenie kwoty zadośćuczynienia do 120.000zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Omówiono przy ocenie zarzutów apelacji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

----------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość w zakresie winy i kary.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Omówiono przy zarzutach apelacyjnych.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Podwyższono kwotę zadośćuczynienia zasądzonego na podstawie art. 46 § 1 kk.

Zwięźle o powodach zmiany

Zasadność zarzutu apelacji.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

---------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-----------------------------------

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

--------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

IV.

zasądzono od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego P. K. kwotę 2.100 (dwa tysiące sto) zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, zgodnie z wnioskiem i udokumentowanym wydatkiem z tego tytułu.

zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe postępowania apelacyjnego, w tym 180 (sto osiemdziesiąt) zł opłaty, której wysokość ustalono na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS

Marzanna A. Piekarska-Drążek Ewa Gregajtys Zbigniew Kapiński

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Strona podmiotowa.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wysokość zadośćuczynienia.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana