Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 564/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22/02/2022 r.

Sąd Rejonowy w Chełmnie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia Agata Makowska - Boniecka

Protokolant - st. sekr. sądowy B. M.

przy udziale Prokuratora - G. W.

po rozpoznaniu w dniu 22/02/2022 r.

sprawy:

M. B. (B.)

s. H. i B. z domu W.

ur. (...) w C.

oskarżonego o to, że:

w dniu 21 grudnia 2021 roku około godziny 19.00 w C. na ulicy (...) w ruchu lądowym kierował pojazdem mechanicznym V. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości 0,30 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu,

tj. o przestępstwo z art. 178a § 1 k.k.

orzeka:

I.  ustalając, iż oskarżony M. B. dopuścił się popełnienia zarzucanego mu czynu tj. występku z art. 178a § 1 k.k. oraz uznając, że wina oskarżonego oraz społeczna szkodliwość popełnionego czynu nie były znaczne, na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. w związku z art. 67 § 1 k.k. prowadzone przeciwko M. B. postępowanie karne warunkowo umarza na okres 2 (dwóch) lata tytułem próby od uprawomocnienia się wyroku,

II.  na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. i art. 43a § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 500,- zł (pięćset złotych),

III.  na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 72 § 1 pkt 5 k.k. orzeka wobec oskarżonego obowiązek powtrzymania się od nadużywania alkoholu w okresie próby,

IV.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych, zaś wydatkami postępowania obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 564/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

M. B.

W dniu 21 grudnia 2021 roku około godziny 19.00 w C. na ulicy (...) w ruchu lądowym kierował pojazdem mechanicznym V. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości 0,30 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. przestępstwo z art. 178 a § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 21 grudnia 2021 r. około południa M. B. nie planował nigdzie wyjeżdżać, w związku z tym wypił jedno piwo i rozpoczął drugie. Przed godz. 19:00 przyszedł do niego sąsiad, który powiedział, że nie ma kontaktu z przebywającym na terenie działek ojcem i bardzo się o niego martwi. M. B. chcąc mu pomóc postanowił zawieźć go do ojca, będąc przekonanym, że nie ma już alkoholu w organizmie. Został zatrzymany do kontroli drogowej na ul. (...), a przeprowadzone o godz. 19:03 badanie wykazało, że znajdował się w stanie nietrzeźwości (0,30 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu).

M. B. ma 65 lat, jest wdowcem, ojcem 2 dorosłych dzieci. Ma wykształcenie wyższe, zawód: terapeuta, jest emerytem ze świadczeniem ok. 1.700 zł miesięcznie. Nie posiada majątku poza samochodem osobowym o wartości 3500 zł. Nie był karany sądownie. Cieszy się dobrą opinią w środowisku lokalnym. Oskarżony jest osobą chorą, ma przepuklinę pachwinową, wadę serca pod postacią złożonej wady zastawki aortalnej, przy niereumatycznym zaburzeniu funkcji zastawki tętnicy głównej. Posiada wszczepioną biologiczną protezę zastawki aortalnej. Ponadto cierpi na raka gruczołowego zrazikowego stercza. W przeszłości przeszedł wieloodłamowe złamanie nasady kości piszczelowej i strzałkowej lewej. Skutkuje to tym, że lewa kończyna dolna jest krótsza o kilka centymetrów, co powoduje trudności w poruszaniu się. Samochód jest mu niezbędny do przemieszczania się, także w celu konsultacji medycznych i rehabilitacji, gdyż pozostaje pod opieką co najmniej kilku ośrodków medycznych położonych w różnych miejscowościach.

1.  Wyjaśnienia oskarżonego

2.  Notatka urzędowa

3.  Protokół użycia A.-sensora

4.  Wykaz ksiąg wiecz.

5.  Pismo Burmistrza

Miasta C.

6.  Karta karna

7.  dokumentacja med.

8.  opinie sąsiadów

9.  decyzja ZUS

14-15

1

2-5

12

37

44

50-59

60-63

64-68

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

     

     

     

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

     

     

     

2. OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Ad. 1 – 9

Przy ustaleniu stanu faktycznego Sąd uwzględnił wyjaśnienia oskarżonego w zakresie opisanego przez niego przebiegu zdarzenia, gdyż są one zgodne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym w postaci dokumentów, takich jak protokoły badania stanu trzeźwości, informacji o karalności i in. Wyjaśnienia oskarżonego były szczere i spontaniczne, a przez to wiarygodne. Sąd uwzględnił dokumenty zgromadzone w sprawie, nie znajdując podstaw dla podważenia waloru ich wiarygodności, albowiem wystawione zostały one przez osoby lub instytucje do tego uprawnione z zachowaniem przewidzianych ku temu procedur, a ich treść nie była w toku postępowania kwestionowana przez strony.

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia

dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt

1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

     

     

     

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia

z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

zgodna z zarzutem

I

M. B.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Uznając sprawstwo oskarżonego M. B. co do zarzuconego mu czynu za w pełni dowiedzione Sąd skorzystał z możliwości przewidzianej w treści art. 66 § 1 kk i warunkowo umorzył wobec oskarżonego postępowanie karne na okres dwóch lat próby. Zagrożenie sankcją karną, przewidziane w art. 178a § 1 kk mieści się w granicach określonych przez art. 66 § 2 kk, co pozwoliło na uznanie, iż spełniona została formalna przesłanka, która pozwala Sądowi na zastosowanie tej wyjątkowej instytucji prawa karnego, jakim jest warunkowe umorzenie postępowania wobec dotąd niekaranego sprawcy czynu.

Sąd rozważył także na tle ujawnionych materiałów sprawy zakres społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu, biorąc pod uwagę okoliczności strony przedmiotowej i podmiotowej.

Sąd stwierdził po pierwsze, że oskarżony w rzeczywistości prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości, spełniając warunki, które ustawodawca wymienił w art. 178a §1 kk.

M. B. nie był trzeźwy, prowadząc pojazd na drodze publicznej, ale zawartość alkoholu w jego organizmie nie była znaczna. Badanie alkomatem wskazało wartość 0,30 mg/l (następnie kolejno: 0,31 mg/l, 0,26 mg/l), zatem domniemywać można, że alkohol w ciele oskarżonego ulegał już eliminacji. Oskarżony spożywał alkohol tego samego dnia kilka godzin wcześniej w postaci niecałych 2 piw.

Jednak oskarżony dopuścił się prowadzenia pojazdu w przekonaniu, że nie pozostaje już pod wpływem spożytego alkoholu, podejmując decyzję o jeździe samochodem kierowany chęcią pomocy sąsiadowi, a więc z pobudek zasługujących na uwzględnienie. Przedstawione wyżej okoliczności w niczym nie uzasadniają zachowania oskarżonego, pozwalają jednak na znalezienie jego motywów, w pewien sposób tłumaczących go.

Sąd wziął także pod uwagę i to, że oskarżony nie był dotąd karany za przestępstwa, nie odnotowano popełnienia przez niego wykroczeń, a sposób jego życia przed popełnieniem przypisanego mu czynu pozwala na stwierdzenie, że czyn, którego popełnienia się dopuścił stanowił, co prawda ze wszech miar naganny, lecz tylko eksces w stosunku do jego dotychczasowego trybu życia.

Powołane powyżej okoliczności pozwoliły Sądowi na przyjęcie stanowiska, iż społeczna szkodliwość czynu oskarżonego nie jest znaczna.

Sąd umarzając wobec oskarżonego postępowanie karne wziął pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które powinny zostać wobec M. B. osiągnięte w wyniku przeprowadzonego postępowania. Zdaniem Sądu już sam fakt postawienia mu tak haniebnego zarzutu i występowania przed Sądem w charakterze oskarżonego był dla oskarżonego wystarczającym upokorzeniem oraz powinien niewątpliwie odstraszyć go od ponownego wejścia na drogę przestępstwa i spełnić swój cel prewencji indywidualnej.

Postępowanie karne winno spełnić również swoje cele, jeśli chodzi o prewencję generalną. Podkreślić należy, że społeczność lokalna, wśród której orzeczenia sądu rejonowego kształtują politykę karną, musi mieć świadomość tego, że przestępstwo, szczególnie tego typu, co popełnione przez oskarżonego występek, spotka się ze zdecydowaną reakcją organów wymiaru sprawiedliwości, kształtując z drugiej strony postawy akceptowane społecznie. Chodzi zatem o utwierdzenie społeczeństwa w przekonaniu, że przepisy prawa karnego zapewniają skuteczne ściganie sprawców i że każdy poniesie odpowiedzialność w wypadku ich naruszenia. Wiąże się to oczywiście z poczuciem sprawiedliwości społecznej, wedle której wysuwanym pod adresem sądu oczekiwaniem jest, by orzekał on w sposób sprawiedliwy, dający przy tym efekt eliminowania negatywnych, przestępczych zachowań.

Zdaniem Sądu odstąpienie od wymierzenia oskarżonemu kary i warunkowe umorzenie postępowania karnego nie stoi w sprzeczności z zasadą kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, uwidocznionej w treści art. 53 § 1 kk. Jak już była mowa wyżej, zastosowanie wobec M. B. represji karnej poprzez orzeczenie kary byłoby w opinii Sądu, na tle ujawnionych wyżej okoliczności, środkiem zbyt surowym, a wymieniona wyżej zasada zrealizowana została już poprzez szybkie ustalenie sprawcy przestępstwa i jego osądzenie.

3.2. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

niezgodna z zarzutem

     

     

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

     

3.3. Warunkowe umorzenie
postępowania

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

     

3.4. Umorzenie postępowania

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

     

3.5. Uniewinnienie

     

     

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

     

4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE
I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.

II i III

II i III

W celu wzmożenia skutków, o których mowa była wyżej Sąd orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 500,- złotych oraz na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 72 § 1 pkt 5 k.k. orzekł wobec oskarżonego obowiązek powtrzymania się od nadużywania alkoholu w okresie próby.

Zasądzenie przez Sąd świadczenia pieniężnego na rzecz instytucji, wymienionej w dyspozycji art. 43a § 1 kk wspomóc ma wychowawczą rolę, jaką niniejsze orzeczenie wypełnić ma tak w stosunku do osoby oskarżonego, jaki i wobec wszelkich możliwych odbiorców treści decyzji Sądu. Sytuacja materialna oskarżonego nie stoi, w opinii Sądu, na przeszkodzie, by z możliwości wskazanej przez ustawodawcę w art. 67 § 3 w zw. z art. 39 pkt 7 w zw. z art. 43a § 1 kk skorzystać, a wymieniona w wyroku kwota 500,- zł leży w zakresie możliwości (...), który będzie musiał podjąć starania, aby poczynić oszczędności pozwalające na uiszczenie zasądzonego świadczenia, choćby w ratach.

5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w przedmiotowej sprawie z uwagi na treść art. 67 § 3 kk nie było obligatoryjne. W praktyce tutejszego Sądu nie zdarzało się wcześniej, by osoba prowadząca pojazd w stanie nietrzeźwości mogła liczyć na dobrodziejstwo nie orzeczenia tego środka. Nie ma oczywiście żadnych przeliczników w tym zakresie. Jednak trzeba wziąć pod uwagę, że w praktyce tutejszego Sądu warunkowo umarzano postępowanie i orzekano zakaz prowadzenia pojazdów wobec sprawców o wyższym stężeniu alkoholu w wydychanym powietrzu, którzy prowadzili pojazdy w stanie nietrzeźwości po drogach publicznych, na których odbywał się ruch pojazdów, przejeżdżając niejednokrotnie znaczne odległości, a których podróż kończyła dopiero kontrola trzeźwości. Nie ma powodu, by oskarżonego, który został zatrzymany po przejechaniu zaledwie 3 km, czyli stosunkowo niewielkiego dystansu, traktować równie surowo jak w/w osoby. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia 1982 roku (sygn. akt V KRN 106/82, OSNPG 82/9-9/108) ratio legis zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych polega na tym, by osoby nieprzestrzegające zasad bezpieczeństwa, zagrażające bezpieczeństwu ruchu czy to z braku wyobraźni, czy z braku poczucia odpowiedzialności – z ruchu tego wyłączyć, gdyż jest to najskuteczniejszy sposób wzmożenia bezpieczeństwa na drogach. Problem polega na tym, iż w danej, konkretnej sprawie Sąd musiał rozważyć, czy M. B. takie zagrożenie dla bezpieczeństwa innych spowodował, a analiza materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż w przedmiotowej sprawie nie stworzył realnego zagrożenia dla życia i zdrowia innych uczestników ruchu drogowego. Kontrola drogowa, której wynikiem było ustalenie faktu prowadzenia przez oskarżonego pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, miała charakter rutynowy.

W ocenie Sądu odstąpienie od orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych wobec oskarżonego nie wskazuje na pobłażliwe traktowanie jego czynu i nie utwierdzi jego samego, jak też i jego otoczenia, w przekonaniu o tolerowaniu podobnych zachowań. Środek karny, podobnie jak i kara, nie ma być odwetem, czy mechanicznym i matematycznym przeliczeniem uzyskanych w sprawie danych. M. B. nie należy do kategorii sprawców na tyle niepoprawnych, by uzasadniało to orzeczenie wobec niego eliminacji z ruchu drogowego jako kierowcy.

Należy też wziąć pod uwagę, iż orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów wobec oskarżonego faktycznie pozbawiłoby go możliwości dojazdu do placówek medycznych celem kontynuacji leczenia, a to byłaby dolegliwość niewspółmierna do stopnia winy i społecznej szkodliwości jego czynu. Oskarżony, jak już była mowa we wcześniejszej części uzasadnienia, jest osobą chorą, ma przepuklinę pachwinową, wadę serca pod postacią złożonej wady zastawki aortalnej, przy niereumatycznym zaburzeniu funkcji zastawki tętnicy głównej. Posiada wszczepioną biologiczną protezę zastawki aortalnej. Ponadto cierpi na raka gruczołowego zrazikowego stercza. W przeszłości przeszedł wieloodłamowe złamanie nasady kości piszczelowej i strzałkowej lewej. Skutkuje to tym, że lewa kończyna dolna jest krótsza o kilka centymetrów, co powoduje trudności w poruszaniu się. Samochód jest mu niezbędny do przemieszczania się, także w celu konsultacji medycznych i rehabilitacji, gdyż pozostaje pod opieką co najmniej kilku ośrodków medycznych położonych w różnych miejscowościach. Z uwagi na niską emeryturę trudno oczekiwać, by oskarżony miał możliwość wynajęcia kogoś, kto by go na konieczne konsultacje i leczenie woził.

Biorąc jednak pod uwagę odstąpienie od orzeczenia środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów, Sąd uznał za umotywowane, by okres próby określić wobec oskarżonego na 2 lata, tj. dłużej, niż minimalny okres roku, o który wnosił też obrońca oskarżonego. Okres ten pozwoli ponad wszelką wątpliwość zweryfikować, czy pozytywna prognoza poczyniona przez Sąd okazała się słuszna, czy też konieczne będzie ponowne osądzenie oskarżonego i sięgnięcie do represji karnej połączonej już wówczas z obligatoryjnym orzeczeniem środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres minimum 3 lat.

7. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

Uznając, że sytuacja materialna oskarżonego nie jest zbyt dobra i że wobec konieczności wywiązania się z innych zobowiązań finansowych wynikających z wyroku nie będzie on w stanie uiścić kosztów sądowych bez uszczerbku dla swojego koniecznego utrzymania, Sąd zwolnił oskarżonego od opłaty sądowej na podstawie art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych - Dz. U. z 1983 r. Nr 49 poz. 223 ze zm.). Ponadto Sąd nie obciążył oskarżonego wydatkami postępowania, obciążając nimi Skarb Państwa. Podstawą prawną do zwolnienia oskarżonego od kosztów sądowych w postępowaniu był przepis art. 624 § 1 k.p.k.

8. PODPIS

ZARZĄDZENIE

1.  zakreślić w kontrolce uzasadnień,

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem przesłać wnioskodawcy,

3.  przedłożyć z apelacją lub za 14 dni.

C., dnia 9 marca 2022 roku