Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 9 marca 2022 r.

Pozwem z dnia 8 października 2021 roku powód M. S. domagał się zasądzenia na jego rzecz od strony pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. kwoty 13.776,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 26 marca 2021 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Na uzasadnienie zgłoszonego żądania powód podał, że w dniu 12 listopada 2020 roku zawarł z pozwaną spółką umowę na wykonanie projektu internetowego. Umowa nie została należycie wykonana przez pozwaną, w związku z czym powód wezwał spółkę do rozliczenia umowy oraz jej prawidłowego i należytego wykonania. Ponieważ nikt ze strony pozwanej nie odpowiedział na wezwanie, pismem doręczonym pozwanej spółce w dniu 17 lutego 2021 roku powód odstąpił od umowy, wzywając jednocześnie do zwrotu uiszczonej przez niego kwoty 13.776,00 zł wraz z odsetkami. Pozwana nie uiściła żądanej kwoty.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa, argumentując, że w realiach niniejszej sprawy po stronie powoda brak było podstaw do odstąpienia od przedmiotowej umowy.

Uzasadniając swoje stanowisko, pozwana przyznała, że strony zawarły umowę z dnia 12 listopada 2020 roku, jednakże, wbrew twierdzeniom powoda, wykonała projekt strony internetowej zgodnie z przesłaną przez powoda specyfikacją. Strona pozwana wskazała, że w dniu 4 grudnia 2020 roku przekazała powodowi dostęp do panelu administracyjnego, jak również projekt strony głównej, co do którego powód nie wniósł jakichkolwiek uwag w czasie do tego przewidzianym. Pozwana podniosła również zarzut braku skuteczności oświadczenia powoda o odstąpieniu od umowy, wskazując, że do pisma zawierającego oświadczenie o odstąpieniu pełnomocnik reprezentujący powoda nie przedłożył pełnomocnictwa, z którego treści wynikałoby umocowanie do składania imieniem powoda oświadczeń materialnoprawnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 listopada 2020 roku powód M. S. zawarł z pozwaną spółką (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. umowę na wykonanie projektu internetowego. Strony umówiły się, że bieżąca współpraca przy realizacji prac objętych umową będzie następować poprzez kontakt drogą elektroniczną (e-mail), a w razie zaistnienia takiej konieczności – telefoniczny bądź osobisty (§ 2 pkt 2 umowy). Ustalono, iż ze strony wykonawcy osobą odpowiedzialną za kontakt z zamawiającym w trakcie realizacji projektu będzie M. M., zaś ze strony wykonawcy K. B., będący jednocześnie prezesem zarządu (...) sp. z o.o. (§ 2 pkt 2-4 umowy). Na podstawie przedmiotowej umowy wykonawca zobowiązany był do wykonania projektu internetowego w terminie 45 dni roboczych od dnia jej zawarcia, tj. do dnia 19 stycznia 2021 roku. Prace nad wykonaniem dzieła zostały podzielone na etapy i podetapy, które miały być realizowane po kolei: a) etap pierwszy – instalacja systemu do zarządzania i wdrożenie projektu, b) etap drugi – dostosowanie projektu internetowego według specyfikacji (§ 3 pkt 3-5 umowy). Przedstawienie wdrożenia przez wykonawcę miało nastąpić w ciągu 7 dni roboczych od dnia ukończenia wcześniejszego etapu. Zamawiający w terminie 2 dni roboczych miał przedstawić swoje uwagi albo złożyć oświadczenie o akceptacji, natomiast w przypadku niewniesienia uwag w terminie drugi etap prac miał zostać uznany za zaakceptowany bez zastrzeżeń. W przypadku zgłoszenia uwag przez zamawiającego wykonawca został zobligowany do naniesienia poprawek w terminie 2 dni roboczych od ich zgłoszenia. Zgłaszanie uwag przez zamawiającego musiało odbyć się drogą elektroniczną (mail), aby uwagi te zostały uznane i uwzględnione (§ 3 pkt 6-7 umowy).

Wynagrodzenie wykonawcy za wykonanie dzieła objętego umową oraz przeniesienia praw autorskich podzielone zostało na 2 części: opłatę wstępną w wysokości 11.200,00 zł netto oraz opłatę za wykonanie I i II etapu prac w wysokości 16.800,00 zł netto.

W myśl § 7 pkt 4 umowy odstąpienie od umowy przez którąkolwiek ze stron powinno zostać poprzedzone pisemnym wezwaniem do współpracy i należytego wykonania umowy w terminie nie krótszym niż 10 dni roboczych od otrzymania wezwania. W przypadku odstąpienia od umowy przez którąkolwiek ze stron opłata wstępna miała podlegać zwrotowi.

Stosownie do treści § 3 pkt 12 umowy wszelkie terminy wskazane w umowie miały być liczone począwszy od następnego dnia roboczego.

dowody:

- wiadomości mailowe z dnia 3-12 listopada 2020 r. k. 7-11

- umowa z dnia 12 listopada 2020 r. k. 13-20

- zeznania powoda k. 96-97

- zeznania świadka M. M. k. 95-96

Kontakt pomiędzy stronami umowy odbywał się głównie telefoniczne lub mailowo. Podczas pierwszego spotkania, przed zawarciem umowy, powód nie miał wątpliwości co do zdolności pozwanej spółki do udźwignięcia realizacji zlecenia. Do momentu podpisania umowy z działającą w imieniu powoda M. M. z ramienia pozwanej spółki kontaktował się K. B., natomiast po podpisaniu umowy A. K., który to nie był wymieniony w umowie jako osoba do kontaktu. Po zawarciu umowy powód przesłał do strony pozwanej przykładowe linki wskazujące, jakie są jego oczekiwania oraz linki do aplikacji balsamiq, która umożliwia rozrysowanie poszczególnych funkcjonalności, tak aby strona pozwana mogła poznać jego oczekiwania. Pełna specyfikacja wszystkich funkcjonalności została zaś opisana w załączniku do umowy.

13 listopada 2020 roku powód dokonał na rzecz strony pozwanej płatności w wysokości 13.776,00 zł, tj. 11.200,00 zł netto powiększone o podatek VAT, tytułem opłaty wstępnej z tytułu umowy na wykonanie projektu internetowego oraz poinformował o tym K. B..

14 listopada 2020 roku powód przesłał do K. B. wiadomość e-mail z pytaniem, jakie będzie dalsze działanie po uiszczeniu opłaty wstępnej. Odpowiadając na powyższe, w wiadomości e-mail z dnia 15 listopada 2020 roku K. B. potwierdził, że rozpoczynają produkcję serwisu.

17 listopada 2020 roku powód przesłał stronie pozwanej pozostałe materiały niezbędne do rozpoczęcia pracy nad stroną internetową, natomiast w dniu 18 listopada 2020 roku K. B. potwierdził, że odebrał te dokumenty.

26 listopada 2020 roku K. B. wysłał powodowi wiadomość e-mail z projektem strony głównej w postaci pliku graficznego, którego nie udało się otworzyć.

W piątek 4 grudnia 2020 roku A. K. wysłał powodowi maila z plikiem jpg z grafiką, która prezentowała stronę główną aplikacji powoda, lecz był to wyłącznie obrazek, który nie zawierał dynamicznych pól wskazujących na stronę internetową. Tego samego dnia po godzinie 15:00 M. M. otrzymała od A. K. dostęp do panelu administracyjnego, tj. adres strony internetowej oraz dane do logowania. Oprócz owych plików pozwana spółka nie przesłała powodowi żadnych innych prac. Wykonany panel zawierał wyłącznie podstawowe funkcjonalności, został udostępniony do przeprowadzenia testów i nie był to panel produkcyjny, który można udostępniać jako działający już sklep internetowy.

W dniu 8 grudnia 2020 roku (wtorek), czyli w ciągu dwóch dni roboczych, M. M. skierowała do K. B. wiadomość e-mail z uwagami do panelu oraz poprosiła o wyznaczenie spotkania celem omówienia uwag. Ponieważ projekt nie spełniał oczekiwań powoda, podjął on próby kontaktu w celu skonsultowania oraz naniesienia poprawek, jednakże wykonawca nie odpisywał na wiadomości mailowe ani nie odbierał telefonów. Powód kierował również prośby o kontakt do A. K., ale te również pozostały bez odzewu.

dowody:

- wiadomości mailowe z dnia 3-12 listopada 2020 r. k. 7-11

- wiadomości mailowe z dnia 3-15 grudnia 2020 r. k. 22-23

- zeznania świadka M. M. k. 95-96

- zeznania powoda k. 96-97

- potwierdzenie dokonania płatności k. 25

Pismem z dnia 12 stycznia 2021 roku, doręczonym stronie pozwanej w dniu 18 stycznia 2021 roku, powód wezwał pozwaną spółkę do rozliczenia łączącej ich umowy oraz jej prawidłowego i należytego wykonania. Ponieważ nikt ze strony pozwanej nie odpowiedział na wezwanie, pismem doręczonym pozwanej spółce w dniu 17 lutego 2021 roku powód odstąpił od umowy, wzywając jednocześnie do zwrotu kwoty 13.776,00 zł wraz z odsetkami. Ww. wezwanie pozostało bez odpowiedzi, dlatego 11 marca 2021 roku powód skierował do strony pozwanej ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty. Strona pozwana nie zwróciła powyższego wynagrodzenia.

dowody:

- wezwanie do rozliczenia umowy oraz jej prawidłowego i należytego wykonania wraz z potwierdzeniem nadania oraz odbioru k.

- wiadomość mailowa z dnia 13 stycznia 2021 r. k. 31

- odstąpienie od umowy z dnia 12 lutego 2021 r. wraz z potwierdzeniem nadania oraz odbioru k. 32-34

- ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania oraz odbioru k. 35-37

Podczas rozprawy w dniu 9 marca 2022 roku powód, składając zeznania, potwierdził, iż, udzielając pełnomocnictwa z 11 stycznia 2020 roku umocował adwokata A. G. do dokonania czynności materialno-prawnej w postaci złożenia w jego imieniu oświadczenia o odstąpieniu od przedmiotowej umowy oraz że adwokat A. G., składając oświadczenie o odstąpieniu od umowy zawartej z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K., działał na podstawie ww. pełnomocnictwa.

dowód: zeznania powoda k. 96-97

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy. Sąd uznał za wiarygodne ww. dowody, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich mocy dowodowej, a w toku postępowania nie ujawniła się żadna okoliczność, która podważyłaby wiarygodność tych dowodów. Ponadto Sąd oparł swoje ustalenia na zeznaniach powoda oraz świadka, dając im wiarę w zakresie, w jakim nie są ze sobą i dokumentami załączonymi do sprawy sprzeczne.

Sąd pominął dowód z przesłuchania prezesa zarządu (...) sp. z o.o. K. B. w charakterze strony pozwanej, albowiem adresowane do niego wezwanie do stawiennictwa na rozprawie w dniu 9 marca 2022 roku zostało skierowane przez Sąd na aktualny adres siedziby pozwanej spółki i odebrane przez upoważnionego pracownika spółki, tym samym niewątpliwie doszło do prawidłowego i skutecznego doręczenia.

Gwoli wyjaśnienia wskazać należy, iż zgodnie z utrwalonym stanowiskiem judykatury dowód z przesłuchania stron jest dowodem symetrycznym, co oznacza, że w razie jego dopuszczenia sąd powinien przesłuchać w zasadzie obie strony. Art. 302 § 1 k.p.c. stanowi jednak, że gdy z przyczyn natury faktycznej lub prawnej przesłuchać można co do okoliczności spornych jedną tylko stronę, sąd oceni, czy mimo to należy przesłuchać tę stronę, czy też dowód ten pominąć w zupełności. Sąd postąpi tak samo, gdy druga strona lub niektórzy ze współuczestników nie stawili się na przesłuchanie stron lub odmówili zeznań. Strona, która nie stawia się na rozprawie lub odmawia składania zeznań, podejmuje ryzyko, że zastosowanie znajdzie przepis art. 302 § 1 k.p.c. Strona nie może wówczas skutecznie zarzucać naruszenia jej praw procesowych” (por. w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 11 czerwca 2014 r., I ACa 499/14). Mając na względzie powyższe, Sąd doszedł do przekonania, że w realiach niniejszej sprawy zasadnym było ograniczenie dowodu z przesłuchania K. B. w charakterze strony pozwanej.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Bezspornym w przedmiotowej sprawie było, że pomiędzy M. S. a (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. została zawarta umowa na wykonanie projektu internetowego, czyli umowa o dzieło.

Stosownie do treści art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Wzajemne relacje stron umowy o dzieło regulują natomiast art. 628-644 k.c. W myśl art. 636 § 1 k.c. jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do kwestii wykonania umowy, za istotne Sąd uznał ustalenie zakresu obowiązków stron wynikających z zawartej umowy. Pozwana spółka, jako profesjonalista, zobowiązana była wykonując dzieło postępować w sposób rzetelny i podjąć wszelkie działania mające na celu wykonanie przedmiotu umowy zgodnie z zawartą umową, w której przewidziano po stronie wykonawcy obowiązek współdziałania z powodem przy wykonywaniu dzieła. Zgodnie z treścią umowy łączącej strony niniejszego postępowania odstąpienie od umowy przez którąkolwiek ze stron powinno było zostać poprzedzone pisemnym wezwaniem do współpracy i należytego wykonania umowy w terminie nie krótszym niż 10 dni roboczych od otrzymania wezwania. W przypadku odstąpienia od umowy przez którąkolwiek ze stron opłata wstępna miała podlegać zwrotowi.

Na gruncie niniejszej sprawy powód w przewidzianym do tego w umowie terminie 2 dni roboczych od dnia otrzymania od strony pozwanej maila z grafiką, która prezentowała stronę główną aplikacji powoda, oraz dostępu do panelu administracyjnego, skierował do strony pozwanej wiadomość e-mail z uwagami celem naniesienia ewentualnych poprawek, natomiast strona pozwana nie odpisywała na wiadomości mailowe ani nie odbierała telefonów. W konsekwencji powód skorzystał ze swojego uprawnienia i wezwał stronę pozwaną do wykonywania prac w sposób zgodny z treścią łączącej strony umowy. Pomimo licznych prób kontaktu brak było jednak jakiejkolwiek odpowiedzi ze strony wykonawcy, na skutek czego pismem doręczonym pozwanej spółce w dniu 17 lutego 2021 roku powód odstąpił od umowy, wzywając wykonawcę do zwrotu kwoty 13.776,00 zł wraz z odsetkami.

Uwzględniając zatem to, że zamówione przez powoda dzieło rzeczywiście było realizowane w sposób sprzeczny z umową, albowiem strona pozwana nie wywiązywała się z określonych w umowie terminów realizacji zamówienia, nie wykazywała woli współdziałania oraz unikała kontaktu z zamawiającym dzieło, skierowane przez powoda do strony pozwanej wezwanie do zmiany sposobu wykonywania dzieła, a następnie odstąpienie od umowy były – w świetle cytowanego wyżej art. 636 § 1 k.c. – uzasadnione i skuteczne. Podstawowym skutkiem odstąpienia od umowy jest natomiast obowiązek zwrotu wzajemnych świadczeń. Zgodnie bowiem z art. 494 k.c., strona, która odstępuje od umowy, może w pierwszej kolejności żądać zwrotu tego, co świadczyła. Powód mógł więc skutecznie domagać się od strony pozwanej zwrotu opłaty wstępnej.

Skoro powód odstąpił skutecznie od wiążącej go ze stroną pozwaną umowy o dzieło pismem z dniem 17 lutego 2021 roku (data doręczenia pozwanej spółce pisma z 12 lutego 2021 r.), przysługuje mu prawo żądania zwrotu uiszczonej przez niego kwoty 13.776,00 zł wraz z odsetkami liczonymi od dnia 26 marca 2021 roku, bowiem stosownie do treści art. 455 k.c. pismem z 11 marca 2021 roku powód wezwał stronę pozwaną do zwrotu ww. kwoty.

W toku procesu strona pozwana kwestionowała skuteczność złożonego przez powoda oświadczenia o odstąpieniu od umowy, zarzucając również, iż działający w imieniu powódki pełnomocnik nie był umocowany do składania tego rodzaju oświadczeń woli. W ocenie Sądu powyższy zarzut był bezpodstawny. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, oświadczenie o odstąpieniu od umowy, zawarte w piśmie z 12 lutego 2021 roku, zostało złożone w imieniu powoda przez jego pełnomocnika w osobie adwokata A. G.. Pełnomocnik ten, zgodnie z treścią pełnomocnictwa z 11 stycznia 2020 roku, umocowany został przez powoda do reprezentowania w sprawie dotyczącej umowy zawartej z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.. Oceniając podany wyżej zakres przedmiotowego pełnomocnictwa, zdaniem Sądu nie sposób przyjąć, co podnosiła strona pozwana, by było to jedynie pełnomocnictwo procesowe, uprawniające do podejmowania w imieniu mocodawcy czynności wymienionych w art. 91 k.p.c. Przewidziany w art. 91 k.p.c. zakres umocowania z mocy ustawy nie uprawnia pełnomocnika procesowego do złożenia oświadczenia o charakterze materialnoprawnym, co nie wyklucza jednak przyjęcia, że oświadczenie woli mocodawcy o udzieleniu pełnomocnictwa do złożenia takiego oświadczenia może być złożone w sposób dorozumiany (por. wyrok Sądu Najwyższego z 20 października 2004 roku, sygn. akt I CK 204/04). Analizując zakres pełnomocnictwa udzielonego przez powoda, zdaniem Sądu stwierdzić należy, iż zawierało ono w sobie zarówno pełnomocnictwo procesowe, jak i pełnomocnictwo szczególne do składania oświadczeń materialnoprawnych. O takiej interpretacji przesądza nie tylko literalne brzmienie pełnomocnictwa, z którego nie wynika, by zawierało ono wyłącznie umocowanie do reprezentowania powoda przed sądami, ale również okoliczność, iż składając zeznania w niniejszej sprawie powód potwierdził, iż udzielając pełnomocnictwa z 11 stycznia 2020 roku umocował adwokata A. G. również do dokonania czynności materialno-prawnej w postaci złożenia w jego imieniu oświadczenia o odstąpieniu od przedmiotowej umowy zawartej ze stroną pozwaną. Mając na względzie powyższe, w ocenie Sądu nietrafiony okazał się zarzut strony pozwanej w tym zakresie.

Wobec powyższego, orzeczono jak w pkt. I. sentencji wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i wynikającym z niej obowiązkiem zwrotu poniesionych kosztów postępowania przez stronę przegrywającą proces na rzecz strony przeciwnej. Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 4.367,00 zł obejmującą zwrot uiszczonej opłaty sądowej od pozwu (750,00 zł), stawkę przewidzianą jako wynagrodzenie adwokata, w oparciu o § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokacie, tj. kwotę 3.600,00 zł, oraz kwotę 17,00 zł jako wydatek poniesiony tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa procesowego – w wykonaniu obowiązku nałożonego przez ustawę z dnia 16 listopada 2006 roku o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2006 Nr 225 poz. 1635 z późn. zm.).

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w pkt. II. sentencji.