Sygn. akt II AKa 331/21
1.
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 11 stycznia 2022 r.
Sąd Apelacyjny w Szczecinie II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: SSA Janusz Jaromin
Sędziowie: SSA Piotr Brodniak
SSA Małgorzata Jankowska (spr.)
Protokolant: st. sekr. sądowy Patrycja Banach
2.przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Koszalinie Artura Kujko
po rozpoznaniu sprawy L. K.
oskarżonego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zb. z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
z urzędu
w przedmiocie umorzenia postępowania
I. na podstawie art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 5 k.p.k. uchyla wyrok Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia 14 września 2021 r., sygn. akt II K 48/21
i postępowanie umarza;
II. na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. koszty procesu ponosi Skarb Państwa.
SSA Piotr Brodniak SSA Janusz Jaromin SSA Małgorzata Jankowska
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Aka 331/21 |
||||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2 |
|||||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Okręgowego w Koszalinie z dnia z dnia 14 września 2021 r., sygn. akt II K 48/21 |
||||||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||||
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||||
☒ obrońca |
||||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||||
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||||||||||||||||||
☐ w części |
☒ |
co do winy |
||||||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
|||||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||||
☐ |
||||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||||||||||||
2.
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
||||||||||||||||||||||
1.5. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||||
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||||
2.1.1.1. |
L. K. |
Oskarżony L. K. zmarł w dniu 19 listopada 2021 r. |
||||||||||||||||||||
odpis skrócony aktu zgonu USC w K. |
567 |
|||||||||||||||||||||
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||||
2.1.2.1. |
||||||||||||||||||||||
1.6. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||||
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||||
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||||
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||||
3.1. |
Prokurator zarzucił w apelacji: - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na błędnym przyjęciu, że oskarżony L. K. działał z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia A. O., podczas gdy działał z zamiarem bezpośrednim i chciał pokrzywdzoną pozbawić życia, - rażącą niewspółmierność kary i niezasadne przyjęcie, że wystąpiły przesłanki do nadzwyczajnego złagodzenia kary i w konsekwencji wymierzenie mu rażąco łagodnej kary 6 lat pozbawienia wolności. Obrońca oskarżonego zarzucił: - błąd w ustaleniach faktycznych i wadliwe przyjęcie, że oskarżony działał z zamiarem ewentualnym zbrodni zabójstwa, - obrazę przepisów postępowania w postaci naruszenia art. 7 k.p.k., - obrazę przepisów prawa materialnego - art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 w zb. z art. 157 § 1 k.k. przez ich niezastosowanie. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||||
W realiach procesowych powstałych w tej sprawie na etapie postępowania odwoławczego z powodu śmierci oskarżonego L. K., zaktualizowała się przeszkoda do kontynuowania postępowania karnego. Brak podmiotu procesu, jakim jest oskarżony (strona) spowodował niedopuszczalność dalszego procedowania. Wprawdzie postępowanie przed sądem pierwszej instancji zakończyło się i wydany został wobec L. K. wyrok skazujący, jednak zbadanie prawidłowości tego wyroku w postępowaniu odwoławczym stało się już niemożliwe. Tak jak do orzekania o winie i karze konieczny jest oskarżony, tak również dalsze stadium procesu, a więc postępowanie odwoławcze, wymaga również obecności oskarżonego. Jego brak generuje de facto bezwzględną przesłankę procesową przesądzającą o niedopuszczalności postępowania karnego - w każdym jego stadium. Aktualizuje się to również po wydaniu wyroku w postępowaniu rozpoznawczym, ale przed jego uprawomocnienia się, co należy uwzględnić niezależnie od granic zaskarżenia oraz podniesionych w środkach odwoławczych zarzutów (vide: wyrok SN z 06.06.2013 r., III KK 147/12, LEX nr 1318414, wyrok SN z 11.05.2017 r., II KK 126/17, LEX nr 2294392). Zawartość akt niniejszej sprawy wskazuje bezsprzecznie na fakt, że oskarżony L. K. zmarł w dniu 19 listopada 2021 r. w W., co jednoznacznie potwierdza odpis skrócony aktu zgonu wydany przez Urząd Stanu Cywilnego w K. (k. 567). Zaistnienie bezwzględnej przyczyny odwoławczej jest zatem w okolicznościach tej sprawy jednoznacznie wykazane. Taki stan rzeczy generował potrzebę uchylenia orzeczenia, stosownie do uregulowania zawartego w art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k., takie bowiem orzeczenie nie może zyskać waloru prawomocności i winno być wyeliminowane z obrotu prawnego. Śmierć oskarżonego przed uprawomocnieniem się wyroku skazującego wyklucza możliwość dalszego prowadzenia postępowania (vide: wyrok SN z 12.03.2020 r., IV Ko 154/19, LEX nr 3181423). Utrzymanie w mocy, uchylenie lub zmiana wyroku sądu pierwszej instancji wymaga również wydania przez sąd odwoławczy orzeczenia w formie wyroku, stosownie do regulacji zawartej w art. 456 k.p.k. Nie jest przy tym wystarczające jedynie umorzenie postępowania, bowiem zgodnie z art. 439 § 1 k.p.k. - w tego rodzaju uwarunkowaniach, jak powstałe w przedmiotowej sprawie, zachodzi konieczność uchylenia wyroku przez sąd odwoławczy niezależnie od od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów. Podsumowując, stwierdzić należy, że w sytuacji, gdy przed rozpoznaniem wniesionych apelacji, zaktualizowała się za sprawą śmieci oskarżonego, bezwzględna przyczyna odwoławcza, to zaistniała konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i umorzenia postępowania, stosownie do przepisów art. 439 § 1 pkt9 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 5 k.p.k. |
||||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||||
Oskarżony L. K. zmarł w dniu 19 listopada 2021 r. (po wniesieniu apelacji przez prokuratora i obrońcę oskarżonego, ale przed ich rozpoznaniem). |
||||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||||
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||||
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||||
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.1.1. |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||||
Przyczyny takiego stanu rzeczy zostały szczegółowo przedstawione w pkt 3.1 niniejszego uzasadnienia. |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||||
W pkt. 3.1. uzasadnienia wskazano, że śmierć oskarżonego powoduje konieczność umorzenia postępowania w każdym jego stadium, również po wydaniu wyroku przez sąd pierwszej instancji, a przed zyskaniem przezeń przymiotu prawomocności (vide: postanowienie SN z 24.09.2014 r., IV KK 272/14, LEX nr 1515401). |
||||||||||||||||||||||
5.3.1.4.1. |
||||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||||
II |
Zgodnie z przepisem art. 632 pkt 2 k.p.k., w przypadku umorzenia postępowania w sprawie z oskarżenia publicznego, koszty procesu ponosi Skarb Państwa. |
|||||||||||||||||||||
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||||
SSA Piotr Brodniak SSA Janusz Jaromin SSA Małgorzata Jankowska |
1.11. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
prokurator |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
|||||
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☒ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
0.1.1.4. Wnioski |
|||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
1.12. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca oskarżonego |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
|||||
0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☒ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
0.1.1.4. Wnioski |
|||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |