Pełny tekst orzeczenia

0.1.Sygn. akt II K 794/21

7.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

8.Dnia 30 grudnia 2021 r.

9.Sąd Rejonowy w Kaliszu II Wydział Karny

w składzie:

Przewodnicząca: sędzia Marta Przybylska

Protokolant: sekr. sąd. Patrycja Kokot

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 grudnia 2021 r.

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Kaliszu ---

w sprawie przeciwko

P. D. synowi R. i E. z domu W., urodzonemu (...) w S.

oskarżonego o to, że:

w dniu 3 kwietnia 2018 r., w nieustalonym miejscu przy użyciu sieci Internet, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadził M. G., do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w ten sposób, że bez jej wiedzy i upoważnienia jako właściciela rachunku bankowego o nr (...) w (...) Bank S.A. dokonał przełamania zabezpieczeń systemów informatycznych uzyskując do niego dostęp, a następnie wykonał nieuprawniony przelew, w kwocie 2600 zł na rachunek bankowy o nr (...), należący do siebie, które to środku wypłacił, czym działał na szkodę M. G.,

tj. o czyn z art. 287 § 1 k.k. w zw. art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 269b § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

1.  oskarżonego P. D. uznaje za winnego tego, że w dniu 3 kwietnia 2018 roku w G. przyjął nieuprawniony przelew w kwocie 2600 zł na swój rachunek bankowy o nr (...), dokonany z rachunku bankowego o nr (...) bez wiedzy i upoważnienia M. G. będącej jego właścicielem po czym pieniądze te wypłacił, a o których na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i mógł przypuszczać, że zostały uzyskane za pomocą czynu zabronionego, tj. występku z art. 292 § 1 kk i za to na podstawie art. 292 § 1 kk wymierza mu karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na 20 (dwadzieścia) złotych,

2.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych i opłaty.

sędzia Marta Przybylska

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 794/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

P. D.

w dniu 3 kwietnia 2018 roku w G. przyjął nieuprawniony przelew w kwocie 2600 zł na swój rachunek bankowy o nr (...), dokonany z rachunku bankowego o nr (...) bez wiedzy i upoważnienia M. G. będącej jego właścicielem po czym pieniądze te wypłacił, a o których na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i mógł przypuszczać, że zostały uzyskane za pomocą czynu zabronionego,

tj. występku z art. 292 § 1 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W dniu 3 kwietnia 2018 r. z konta pokrzywdzonej M. G. dokonano przelewu kwoty 2600 zł na konto oskarżonego P. D.. Przelewu dokonano bez wiedzy i zgody pokrzywdzonej. Operację przelewu zatwierdzono kodem sms. Przelew wykonano przy użyciu urządzenia, które korzystało z dostępu do internetu przy wykorzystaniu usługi dostępu do internetu wykupionej przez P. D.. Oskarżony miał wiedzę, iż przekazana na jego konto kwota pochodzi z czynu zabronionego. Oskarżony korzystając z bankomatu (...) wypłacił 2000 zł. ze swojego konta w dniu 3 kwietnia 2018 r.

zeznania świadka A. D.

wyjaśnienia P. D.

protokół zawiadomienia o przestępstwie i zeznania pokrzywdzonej

49, 157v

144, 156v

4-7, 157

potwierdzenie

8

informacje o kliencie i o transakcjach

26-36

informacje z O.

64-67

informacje z wirtualnej polski

76-77

informacje o operatorze/o sieci

44, 79-85, 89, 96-100

informacja z banku

9-11, 13,115,17,26,27-37

Oskarżony P. D. ma 51 lat. Jest żonaty i ma na swoim utrzymaniu żonę i dzieci. Oskarżony jest z zawodu technikiem ogrodnikiem. Jest emerytowanym policjantem. Prowadzi własną działalność gospodarczą z dochodem 2400 zł miesięcznie Oskarżony nie był wcześniej karany.

informacja o osobie z K.

wyjaśnienia P. D.

116

144, 156v

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

P. D.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Sposób w jaki oskarżony miał przełamać zabezpieczenia bankowe. Wskazać w tym miejscu należy, że bank pokrzywdzonej zaprzecza aby doszło do przełamania zabezpieczeń bankowych.

informacja z banku

88

Przelew na konto oskarżonego został dokonany na prośbę nieustalonej obywatelki Ukrainy, której następnie przekazał pieniądze.

Wyjaśnienia oskarżonego

Zeznania A. D.

144, 156v

49, 156v

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wyjaśnienia oskarżonego P. D.

zeznania A. D.

Oskarżony konsekwentnie nie przyznawał się do zarzucanego mu czynu. Złożył wyjaśnienia, w których w szczególności wskazał, że numer swojego konta bankowego udostępnił na prośbę zaprzyjaźnionej kobiety narodowości ukraińskiej, której personaliów nie potrafi obecnie sprecyzować, pieniądze w kwocie 2600 przekazał tej kobiecie (2000 zł wypłacił z konta, resztę wyasygnował z własnej wypłaty). Posiadał w tym czasie dostęp do internetu i własną sieć wi-fi - bez zabezpieczeń.

Oskarżony starał się wykazać, iż nie poczuwa się do winy bowiem nie wiedział, że przelew, który otrzymał na konto pochodzi z czynu zabronionego. Ta argumentacja okazała się nieprzekonująca, należy bowiem zwrócić uwagę na okoliczności tej transakcji, w szczególności sama czynność przelewu, co winno u oskarżonego wzbudzić co najmniej podejrzenie, że pieniądze te pochodzą z nielegalnego źródła.

Wyjaśnienia te wydają się wysoce naiwne, w szczególności w ustach osoby, która przez kilkanaście lat miała służyć w Policji. Nie znaleziono jednak obiektywnych dowodów, pozwalających podważyć wersję przedstawioną przez oskarżonego w zakresie przełamania przez niego zabezpieczeń na koncie pokrzywdzonej.

W ten sam sposób oceniono zeznania A. D. – żony oskarżonego. Przedstawioną ocenę dowodów determinują ponadto okoliczności opisane niżej.

Wersja przedstawiona przez oskarżonego i jego żony w zakresie kontaktu z kobietą narodowości ukraińskiej jest zupełnie niewiarygodna. Sąd w pełni podziela w tym zakresie argumentacje wskazaną w uzasadnieniu Sądu Okręgowego w Kaliszu w przedmiotowej sprawie ( k.a.194) Nie sposób bowiem przyjąć za wiarygodne aby emerytowany policjant powierzył swoje małoletnie dzieci pod opiekę osobie, której nie znał nawet z imienia. Nie sposób również przyjąć, iż osoba ta po kilu latach odnalazła oskarżonego oraz jego żonę i przyjechała do nich z W. tylko po to aby na ich konto zostały przekazane pieniądze stanowiące jej wynagrodzenie. Sam oskarżony i jego żona w odmienny sposób opisują zresztą fakt wręczenia jej pieniędzy i ich pochodzenia. Oskarżony twierdzi, iż 2000 zł wypłacił z bankomatu , a 600 złotych wręczył owej osobie z posiadanej przez siebie gotówki. Żona oskarżonego zeznała zaś, iż kobieta narodowości ukraińskiej musiała przebywać u nich 2 dni ponieważ mąż jednego dnia wypłacił z bankomatu kwotę 2000 zł, a następnego dnia 600 złotych. Od tego w/w twierdzą, iż czasu nie mają z ta osobą kontaktu.

Zeznania

Pokrzywdzonej M. G.

zeznania świadka są jasne i spójne, świadek w sposób możliwie dokładny przedstawił okoliczności związane z ujawnieniem braku środków na koncie, pokrzywdzona wskazała, że nie wykonywała żadnych czynności, które uzasadniałyby przelew z jej rachunku na rachunek oskarżonego, brak było podstaw do ich kwestionowania zeznań pokrzywdzonej

Dowody z dokumentów

Sąd dał wiarę dokumentom zaliczonym w poczet dowodów. Nie ma racjonalnych podstaw do ich zakwestionowania. Dokumentacja (informacje o kliencie i o transakcjach, informacje z O., informacje z wirtualnej polski, informacje o operatorze/o sieci, informacja o osobie z K.) jest spójna z pozostałym materiałem dowodowym.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Zeznania świadka B. Z. i E. K. nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

P. D.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

P. D. swym zachowaniem polegającym na tym, w dniu 3 kwietnia 2018 roku w G. przyjął nieuprawniony przelew w kwocie 2600 zł na swój rachunek bankowy o nr (...), dokonany z rachunku bankowego o nr (...) bez wiedzy i upoważnienia M. G. będącej jego właścicielem po czym pieniądze te wypłacił, a o których na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i mógł przypuszczać, że zostały uzyskane za pomocą czynu zabronionego wyczerpał znamiona art. 292 § 1 kk

Sąd nie podzielił kwalifikacji prawnej przyjętej przez oskarżyciela i wskazanego przez niego opisu czynu.

Na wstępie zaznaczyć należy, że przestępstwo paserstwa należy do grupy czynów przepołowionych. Oznacza to, iż od wartości mienia stanowiącego przedmiot przestępstwa, zależy czy czyn zostanie zakwalifikowany jako przestępstwo czy wykroczenie. Przedmiotem przestępstwa paserstwa (zarówno w jego typie umyślnym jak i nieumyślnym - art. 291 § 1 k.k. i art. 292 § 1 k.k.) jest rzecz uzyskana za pomocą czynu zabronionego. Zachowanie się sprawcy przestępstwa stypizowanego w art. 291 § 1 k.k. jest ściśle przez ten przepis określone i polegać może na czterech formach działania, przyjmujących postać nabycia, pomocy do zbycia, przyjęcia lub pomocy do ukrycia rzeczy uzyskanej za pomocą czynu zabronionego.

Paserstwo nieumyślne z art. 292 k.k. zachodzi w sytuacji, gdy sprawca w chwili realizacji jednej z czynności sprawczych nie ma świadomości o pochodzeniu rzeczy z czynu zabronionego, ale na podstawie okoliczności towarzyszących jego czynowi, sprawca powinien i może przypuszczać iż dana rzecz z tego czynu pochodzi.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego wina P. D. nie budzi wątpliwości. Oskarżony nie kwestionował, że przelew pieniędzy z konta pokrzywdzonej na konto oskarżonego miał miejsce. Na rachunek oskarżonego wpłynęły pieniądze, których pochodzenia oskarżony nie umiał wiarygodnie wyjaśnić. Wyjaśnienia, w których w szczególności wskazał, że numer konta bankowego udostępnił na prośbę zaprzyjaźnionej kobiety narodowości ukraińskiej, której personaliów nie potrafi obecnie sprecyzować oraz, że pieniądze w kwocie 2600 przekazał tej kobiecie (2000 zł wypłacił z konta, resztę wyasygnował z własnej wypłaty) nie jest wiarygodna, co z kolei nasuwa wniosek o przestępczym charakterze uzyskanych pieniędzy. Zdaniem Sądu na podstawie towarzyszących okoliczności powinien on i mógł przypuszczać, że przelane na jego konto pieniądze pochodzą z przestępstwa. Wskazane okoliczności powinny mieć charakter obiektywny i winny być uświadomione przez sprawcę. Jest też tego rodzaju okolicznością zaoferowanie czy prośba o pośrednictwo lub chociażby jak to miało miejsce w sytuacji oskarżonego przelew kwoty na konto stanowiące jego własność w sytuacji, kiedy ten wiedział, że kwota ta w żaden sposób nie była jemu należna. Oskarżony mógł i powinien przypuszczać, iż pieniądze te zostały one uzyskane za pomocą czynu zabronionego.. W przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości, że przyjmując od nieznanej osoby na swoje konto przelew powinien i mógł przypuszczać, że pochodzi on z nielegalnego źródła. Tym samym oskarżony dopuścił się czynu wskazanego w art. 292 § 1 kk, tj. paserstwa nieumyślnego.

Ustalony w przedmiotowej sprawie stan faktyczny skłonił Sąd do rozważenia poprawności kwalifikacji prawnej czynu zarzucanego P. D. w akcie oskarżenia. Prokurator zarzucił oskarżonemu popełnienie przestępstwa z art. 287 § 1 k.k. w zw. art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 269b § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Nie został ustalony sprawca lub sprawcy tego przestępstwa. Z poczynionych w sprawie ustaleń wynika, że nie przedstawiono jakichkolwiek dowodów wskazujących w jaki sposób oskarżony dokonał zarzucanego mu czynu, to jest w jaki sposób przełamał zabezpieczenia bankowe. Nie odniesiono się do ustaleń wewnątrzbankowych dot. tych zabezpieczeń. Nie zabezpieczono sprzętu komputerowego pokrzywdzonej. Nie zabezpieczono sprzętu komputerowego w domu oskarżonego, celem podjęcia próby podważenia jego wersji. Nie ustalono, czy pokrzywdzona rzeczywiście nie dostała sms-a potwierdzającego transakcję, czy nie został on wysłany na inny nr telefonu. Co istotne, brak jest dowodów co do wykonania nieautoryzowanego przez pokrzywdzoną przelewu na konto oskarżonego z pominięciem zabezpieczeń systemu informatycznego. W zarzucie przedstawionym przez oskarżyciela nie wskazano jakiego systemu informatycznego zabezpieczenia miałby oskarżony przełamać. (...) Bank S.A. w swoim piśmie wskazał, że przy dokonaniu przelewu nie zostały przełamane zabezpieczenia banku. Tym samym żaden dowód nie wskazuje na P. D. jako na osobę, która w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadziła M. G., do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez przełamanie zabezpieczeń systemów informatycznych uzyskując do niego dostęp, a następnie wykonał nieuprawniony przelew.

Fakt posiadania przez oskarżonego konta oraz dysponowanie znajdującymi się na nim środkami będąc jego właścicielem nie jest w żadnym razie jednoznaczny z popełnieniem przez niego zarzucanego mu w akcie oskarżenia przestępstwa. Brakującym ogniwem w zrekonstruowanym przez Sąd łańcuchu zdarzeń jest kwestia osoby, która dokonała przelewu z konta pokrzywdzonej na konto oskarżonego posiadając kod dostępu aktywującego transakcję przelewu.

Wskazane wcześniej powody wykluczają możliwość przypisania zarzucanego oskarżonemu czynu , co uzasadnia stwierdzenie, że oskarżony działając nieumyślnie wypłacił przedmiotowe pieniądze. Ta konstatacja uzasadnia natomiast kwalifikację prawną czynu oskarżonego jako występku z art. 292 § 1 kk. Zachowanie oskarżonego wypełnia bowiem znamiona przestępstwa paserstwa nieumyślnego. Zebrany w sprawie materiał dowodowy w tym zakresie nie posiada braków. W tym zakresie pozwoliły na wykazanie takiej winy P. D., o czym Sąd orzekł w punkcie 1. sentencji wyroku.

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

P. D.

Zdaniem Sądu kara 100 stawek dziennych grzywny po 20 złotych każda jest odpowiednia do stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego oraz winy sprawcy. Należycie oddaje ona wagę ustalonych przez Sąd okoliczności obciążających i łagodzących. W ocenie Sądu wymierzona kara spełni swą funkcję w zakresie prewencji indywidualnej, chociaż Sąd wziął również pod uwagę jej aspekt represyjny. Wymierzona kara ma bowiem na celu przede wszystkim względy wychowawcze. Wymierzając karę Sąd nie tracił z pola widzenia okoliczności wpływających na jej wymiar. Do okoliczności łagodzących zaliczył wcześniejszą niekaralność oskarżonego. Sąd uznał jednocześnie, że w przedmiotowej sprawie priorytetową zasada mającą wpływ na orzeczenie o karze jest dyrektywa oddziaływania wychowawczego. W dotychczasowym sposobie życia oskarżonego nie znaleziono podstaw, aby uznać, że kara winna mieć oddziaływanie stricte represyjne. Należy mieć na względzie, iż oskarżony nie jest osobą zdemoralizowaną, ponadto charakter czynu popełnionego przez oskarżonego powoduje, że nie jest on sprawcą wymagającym izolacji. W ocenie Sądu kara grzywny w w/w wysokości pozwoli spełnić podstawowe cele kary, a w konsekwencji nie narusza dyspozycji art. 58 § 1 kk.

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

6.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Sąd nie orzekł w stosunku do oskarżonego obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody (kwota 2.600 złotych jako równowartość utraconych pieniędzy). Zgodnie z art. 46 § 1 k.k., orzekając o środku kompensacyjnym, stosuje się przepisy prawa cywilnego, te zaś stanowią w szczególności, że "za szkodę odpowiedzialny jest nie tylko ten, kto ją bezpośrednio wyrządził, lecz także ten, kto inną osobę do wyrządzenia szkody nakłonił albo był jej pomocny, jak również ten, kto świadomie skorzystał z wyrządzonej drugiemu szkody" (art. 422 k.c.). Paser, jako osoba, która skorzystała z wyrządzonej innej osobie szkody, jest odpowiedzialny za szkodę w zakresie, w jakim jego zachowanie przyczyniło się do utrwalenia uszczerbku poniesionego przez osobę bezpośrednio pokrzywdzoną, pod tym wszakże warunkiem, że świadomie skorzystał z wyrządzonej szkody. Ten warunek spełnia wyłącznie paser popełniający czyn zabroniony opisany w art. 291 k.k. (paserstwo umyślne). W razie skazania za paserstwo nieumyślne z art. 292 k.k. nie jest możliwe orzeczenie środka kompensacyjnego z art. 46 § 1 k.k. (tak Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 25.10.2019 r., II AKa 323/19).

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

O kosztach rozstrzygnięto w myśl art. 627 kpk

7.  Podpis

sędzia Marta Przybylska