Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 5 sierpnia 2020 r. w sprawie o sygn. akt II C 2305/19 z powództwa Miasto Ł. – Zarząd Lokali Miejskich w Ł. przeciwko M. T., M. W., M. J. o opróżnienie lokalu mieszkalnego Sąd Rejonowy dla Łodzi - Śródmieścia:

1.  nakazał M. T., M. W., M. J. opróżnienie lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...) wraz z należącym do nich mieniem;

2.  uznał, że M. T., M. W., M. J. nie przysługuje prawo do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu;

3.  zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 440 zł (czterysta czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 240 (dwieście czterdzieści złotych) kosztów zastępstwa procesowego.

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy poczynił ustalenia faktyczne, w oparciu o które wydał kwestionowany wyrok, a które w całości podziela i przyjmuje za własne Sąd II instancji.

Apelację od powyższego wyroku wniosły pozwane zaskarżając wyrok w całości, zarzucając:

1.  sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału wskutek naruszenia przepisów postępowanie, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

a)  art. 233 § 1 k.p.c. przez dokonanie oceny dowodów:

-

w sposób niewszechstronny. ponieważ nie nadał należnej wagi tej okoliczności, iż pozwana spłaciła w całości zadłużenie związane z zajmowanym lokalem socjalnym, jak również przez pominięcie tej istotnej okoliczności, iż brak jest podstaw aby twierdzić, że pozwane korzystają z lokalu w sposób niewłaściwy lub uciążliwy dla innych mieszkańców, co powinno prowadzić do wniosku, iż wystąpienie w opisanej sytuacji przez powoda z żądaniem opróżnienia lokalu przez pozwaną stanowi nadużycie prawa pociągające za sobą złamanie zasad współżycia społecznego i jako takie nie zasługuje na ochronę,

-

w sposób sprzeczny z doświadczeniem życiowym , a to przez dokonanie oceny sytuacji materialnej i możliwości uzyskania innego lokalu przez pozwane, na podstawie sytuacji materialnej M. J., który w trakcie postępowania pierwszoinstancyjnego pozostawał jedynie w związku nieformalnym z pozwaną M. T. i tworzył z nią wspólne gospodarstwo domowe zaledwie od końca maja 2020r., co nie jest jednoznaczne z tym, jak to dowolnie przyjął Sąd Rejonowy, iż pozwana i jej córka dysponują i będą dysponować majątkiem należącym do M. J., a tym samym powinno prowadzić do wniosku, że ich sytuacja nie pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie,

2.  naruszenie prawa materialnego, a to:

a)  art. 5 k.c. przez jego niezastosowanie i w konsekwencji udzielenie ochrony prawnej działaniu strony powodowej w sytuacji, gdy w prawidłowo ustalonym stanie faktycznym uznać należało, że działanie powoda stanowi czynienie z przysługującego mu prawa własności lokalu użytku sprzecznego z zasadami współżycia społecznego, a w konsekwencji orzeczenie nakazu eksmisji pozwanych pomimo ich trudnej sytuacji materialnej i osobistej, narodzin kolejnego dziecka i spłacenia w całości zadłużenia przez pozwaną.

b)  jak również naruszenie art. 14 ust. 3 i 4 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego:

-

art. 14 ust. 3 przywołanej ustawy, przez zaniechanie przy badaniu z urzędu przesłanek zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego, dotychczasowego sposobu korzystania przez pozwane z lokalu,

-

przez niewłaściwe zastosowanie przywołanych przepisów i w konsekwencji błędne przyjęcie, że w stosunku do pozwanych nie zachodzą przesłanki warunkujące obligatoryjne przyznanie prawa do lokalu socjalnego w sytuacji, gdy w prawidłowo i wszechstronnie ustalonym stanie faktycznym przesłanki takie zachodziły.

W konkluzji pisma procesowego pełnomocnik pozwanych wniósł o:

1.  zmianę wyroku w części zaskarżonej poprzez oddalenie powództwa o opróżnienie lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...) w zakresie pozwanych M. T. i jej córki M. W.,

2.  ewentualnie o zmianę wyroku w ten sposób, aby ustalić iż M. T. i M. W. przysługuje prawo do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalnego i nakazanie wstrzymania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego,

3.  zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanej M. T. kosztów postępowania za pierwszą instancję według norm przepisanych oraz kosztów postępowania apelacyjnego w tym kosztów zastępstwa adwokackiego w tymże postępowaniu według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację, pełnomocnik powoda wniósł o oddalenie apelacji w całości i zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Apelacja pozwanych okazała się zasadna co skutkowało zmianą zaskarżonego wyroku i oddaleniem powództwa również co do M. J. – w oparciu o dyspozycję art. 378 § 2 k.p.c.

W pierwszej kolejności, zasadny jest zarzut naruszenia art. 232 § 1 k.p.c. Sąd I instancji poczynił błędne ustalenia faktyczne co do sytuacji osobistej i materialnej pozwanych. Pod uwagę wziął przede wszystkim dochody finansowe M. J., pomijając de facto sytuację M. T..

Apelujące podniosły słuszny zarzut naruszenia przez Sąd I Instancji art. 5 k.c. Odmowa uwzględnienia roszczenia zgodnego z prawem może nastąpić w okolicznościach wyjątkowych, szczegółowo wskazanych przez stronę podnoszącą zarzut nadużycia prawa podmiotowego i wykazanych w razie sporu. Zdaniem Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie wystąpiły wyjątkowe okoliczności, aby uzasadnionym było oddalenie roszczenia powoda wobec apelujących z powodu jego sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Klauzula generalna ujęta w art. 5 k.c. ma na celu zapobieganie stosowaniu prawa w sposób schematyczny, prowadzący do skutków niemoralnych lub rozmijających się z celem, dla którego dane prawo zostało ustanowione. Powołany przepis ma wprawdzie charakter wyjątkowy, niemniej przewidziana w nim możliwość odmowy udzielenia ochrony prawnej musi być uzasadniona istnieniem okoliczności rażących i nieakceptowanych w świetle powszechnie uznawanych w społeczeństwie wartości (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 października 2015 r., sygn. II CSK 831/14, LEX nr 1938674).

Zgodnie ze stanem faktycznym pozwana jest matką samotnie wychowującą małoletnią córkę, pozwaną M. W.. Pozwana M. T. nie ma kontaktu z ojcem M. W.. Zatrudniona jest na pół etatu, otrzymuje wynagrodzenie w wys. 1.300 zł, pobiera świadczenie na córkę z funduszu alimentacyjnego w kwocie 500 zł oraz świadczenie 500 plus. Obecnie, w niedługim czasie po złożeniu apelacji urodziła drugie dziecko. Zgodnie z okolicznościami wymienionymi we wcześniejszej części uzasadnienia otrzymuje pomoc oraz pozostaje w nieformalnym związku z M. J., ojcem nowonarodzonego dziecka, dopiero od końca maja 2020 r. Z tego względu sytuacja finansowa pozwanej jest trudna. To, że M. J. zamieszkał z pozwanymi w maju 2020r., nie oznacza, że jak to dowolnie przyjął Sąd Rejonowy, iż pozwana i jej córka dysponują i będą dysponować majątkiem należącym do M. J.. Ponadto wskazać należy, że pozwani spłacili przelewem z 12 listopada 2019 r., po wytoczeniu powództwa zadłużenie lokalu mieszkalnego, wynoszące na dzień 30 września 2019 r. 2.822,78 zł. Ponadto, 9 marca 2020 r. wpłacili 9 marca 2020 r. na konto Zarządu Lokali Miejskich. W związku z powyższym Sąd Okręgowy uznał, że istnieją podstawy do oddalenia żądania na podstawie art. 5 k.c. Sąd Okręgowy z urzędu rozpoznał sprawę także na rzecz M. J. mając na uwadze, że de facto tworzą zalążek rodziny, zwłaszcza po urodzeniu przez pozwaną ich dziecka. Nakazanie w takich okolicznościach lokalu gdzie przebywa na stałe jego dziecko i matka dziecka pozostawałoby w sprzeczności z zasadami współżycia społecznymi, nawet przy uwzględnieniu jego dobrej sytuacji materialnej. Trudno także wymagać, aby pozwane przeprowadzały się do B., gdzie posiada pozwany własne mieszkanie.

Z pozostawieniem go w tym lokalu przemawia dobro małoletniej i nowo tworzonej rodziny a nie dobro pozwanego.

Podsumowując powyższy wywód stwierdzić należy, iż wywiedziona przez pozwane apelacja zawierała zarzuty, które podważyły rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego, w związku z czym, zaskarżony wyrok został zmieniony w oparciu o art. 386 § 1 k.p.c. i art. 378 § 2 k.p.c.

Wobec uznania apelacji i oddalenia powództwa w całości, strona powodowa, jako strona przegrywająca postępowanie apelacyjne, w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zobowiązana jest zwrócić pozwanym koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, tj. kwotę 120 zł, której wysokość ustalono na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 z późn. zm.) oraz kwotę 200 zł tytułem opłaty od apelacji na podstawie art. 113 ust. 1 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 755).