Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzjami z dnia 2 lutego 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - I Oddział w Ł. przyznał L. B. prawo do świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji oraz dodatek pielęgnacyjny – oba świadczenia na okres od 1 grudnia 2020 r. do 31 grudnia 2021 r., wskazując, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 10 grudnia 2020 r. uznała ubezpieczoną za niezdolną do samodzielnej egzystencji do 31 grudnia 2021 r. (decyzje w pliku akt ZUS dot. świadczenia uzupełniającego)

W dniu 3 marca 2021 r. L. B. odwołała się od powyższej decyzji, wnosząc o jej zmianę i uznanie niezdolności do samodzielnej egzystencji na stałe. (odwołanie k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. (odpowiedź na odwołanie k 7)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

L. B. urodziła się w dniu (...) (okoliczność bezsporna)

Ubezpieczona od dnia 1 grudnia 1991 r. do dnia 29 lutego 2020 r. pobierała rentę inwalidzką/rentę z tytułu niezdolności do pracy. (decyzje w pliku akt ZUS dot. renty)

Od dnia 1 lipca 2018 r. wnioskodawczyni ma przyznaną emeryturę. (decyzja w pliku akt ZUS dot. emerytury)

L. B. przeszła wielopoziomowe złamanie kręgów L1, (...), (...) i nadłamanie blaszek granicznych kręgów (...)-6, (...), L1-5 w przebiegu osteoporozy.

W 1989 r. poddana była operacyjnemu usunięciu dodatkowych żeber szyjnych w przebiegu wady wrodzonej – zespołu górnego otworu klatki piersiowej.

Cierpiała także na zespół cieśni nadgarstka, który był leczony operacyjnie w 2012 r., zaś w 2017 r. poddana została veberoplastyce kręgu L1.

Orzeczeniem Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Ł. z dnia 12 stycznia 2018 r. wnioskodawczyni została zaliczona do znacznego stopnia niepełnosprawności - na stałe od dnia 1 grudnia 2017 r. (orzeczenia k. 21-22)

W dniu 1 października 2019 r. L. wnioskodawczyni złożyła w organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. (wniosek k. 1 – 4 akt ZUS dot. świadczenia uzupełniającego)

W toku postępowania wnioskodawczyni została zbadana przez Lekarza Orzecznika ZUS, który rozpoznał u niej zespół górnego otworu klatki piersiowej, przebyte liczne złamania kręgosłupa piersiowego i lędźwiowego w przebiegu osteoporozy, ze złamaniem kompresyjnym kręgów na odcinku Th/L/S uznając wnioskodawczynię za osobę niezdolną do samodzielnej egzystencji na okres roku.. (opinia i orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS w dokumentacji medycznej) .

Od powyższego orzeczenia w dniu 3 grudnia 2020 r. wnioskodawczyni złożyła sprzeciw do Komisji Lekarskiej ZUS. (sprzeciw w dokumentacji medycznej w aktach ZUS)

Komisja Lekarska ZUS w dniu 10 grudnia 2020 r. uznała ubezpieczoną za osobę niezdolną do samodzielnej egzystencji na okres roku. (opinia i orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS k. 137 – 137 verte dokumentacji medycznej w aktach ZUS oraz k. 9 akt ZUS)

W oparciu o powyższe orzeczenie organ rentowy przyznał L. B. prawo do świadczenia uzupełniającego i dodatku pielęgnacyjnego na okres do dnia 31 grudnia 2021. (decyzje w pliku akt ZUS dot. świadczenia uzupełniającego)

Wnioskodawczyni jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji od 1 października 2019 r., a niezdolność ta jest okresowa i trwa do 31 grudnia 2021 r. (opinia biegłego kardiologa dr n. med. E. B. k 27-30)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności w oparciu o załączone do akt sprawy akta rentowe ubezpieczonej, jej dokumentację medyczną oraz wydaną w sprawie opinię biegłego lekarza ortopedy - rehabilitanta, a zatem przez biegłego, którego specjalizacja odpowiada rodzajowi schorzeń występujących u wnioskodawczyni.

Wskazany biegły po zapoznaniu się z całokształtem przedłożonej dokumentacji lekarskiej z przebiegu chorób i leczenia wnioskodawczyni oraz na podstawie badania bezpośredniego, wydał opinię, która jest jasna, bardzo wnikliwa, spójna, logicznie i obiektywnie uzasadniona, w sposób przejrzysty i wyczerpujący opisująca stan zdrowia wnioskodawczyni.

Opisywana opinia sporządzona została zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot, będąc tym samym wiarygodnym źródłem dowodowym.

Powołany w sprawie biegły wprost i kategorycznie stwierdziła, że wnioskodawczyni jest niezdolna do samodzielnej egzystencji okresowo – do 31 grudnia 2021 r.

Wskazać należy, że zarzuty poczynione przez ubezpieczoną wobec opinii biegłego nie mogą się ostać. Wbrew twierdzeniu L. M. – B. biegły wprost wskazał na datę końcową stwierdzonej (na dzień badania) niezdolności do samodzielnej egzystencji odwołującej (31 grudnia 2021 r.), nie ograniczył się tylko do opisu stanu jej zdrowia.

Powoływane przez skarżącą badania rezonansu magnetycznego wykonanego po dacie wydania zaskarżonej decyzji mogą zaś ewentualnie stanowić podstawę do ubiegania się o przyjęcie niezdolności do samodzielnej egzystencji wnioskodawczyni na dalszy okres, po 31 grudnia 2021 r.

Biegły nadto wprost wskazał, że ze względu na udokumentowany stan zdrowia wnioskodawczyni nie było potrzeby wydania opinii przez innych biegłych. Wniosek ubezpieczonej o dopuszczenie w sprawie dowodu z opinii biegłego neurochirurga nie jest więc zasadny.

Mając na względzie właściwie wydaną w niniejszej sprawie rzetelną i pełną opinię biegłego sądowego lekarza, Sąd Okręgowy uznał w pełni jej wartość dowodową i podzielił jako przekonujące wnioski wypływające z jej treści. Opinia ta jest w pełni wyczerpujące, sporządzona zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym jej przedmiot.

Stwierdzić należy, że zarzuty ubezpieczonej wobec przywołanej opinii nie są zasadne i stanowią li tylko bezzasadną polemikę z wnioskami tego biegłego, nie zawierają natomiast merytorycznych zasadnych podstaw do ich zakwestionowania.

Należy bowiem podkreślić, iż podstawą zakwestionowania opinii nie może być fakt, iż treść wydanej w sprawie opinii nie jest zbieżna z zapatrywaniami oraz stanowiskiem w sprawie danej strony. Innymi słowy, nie można kwestionować opinii tylko dlatego, że de facto strona nie jest zadowolona z opinii przedstawionej przez dotychczasowego biegłego. Słusznie wskazuje się w judykaturze, opowiedzenie się za odmiennym stanowiskiem oznaczałoby bowiem przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, by upewnić się, czy niektórzy z nich nie byliby takiego zdania, jak strona kwestionująca ( tak m. in.: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 28 lutego 2013 roku w sprawie III AUa 1180/12, LEX 1294835; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22 lutego 2013 roku w sprawie I ACa 76/12, LEX 1312019).

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem, przyczynami mogącymi przemawiać za koniecznością uzyskania dodatkowej opinii od innego biegłego są na przykład nielogiczność wyciągniętych przez niego wniosków, zawarcie w opinii sformułowań niekategorycznych, niejednoznacznych czy też brak dostatecznej mocy przekonywającej opinii (tak m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 lutego 2013 roku w sprawie I ACa 980/12, LEX 1293767; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 3 kwietnia 2013 roku w sprawie I ACa 148/13, LEX 1313335).

W ocenie Sądu przedstawiona w sprawie opinia jest spójna, logiczna, merytorycznie prawidłowa i odpowiada postawionej tezie dowodowej, a ponadto zawiera czytelne wnioski.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych, odwołania L. M. - B. nie są zasadne.

Na wstępie należy podnieść, że w niniejszym postępowaniu Sąd rozpoznał sprawę na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 148 ¹ k.p.c., zgodnie z którym Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, między innymi w sytuacji, gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, sąd uzna - mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych - że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym jest niedopuszczalne, jeżeli strona w pierwszym piśmie procesowym złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy.

W rozpoznawanej sprawie strony nie wnosiły o rozpoznanie sprawy na rozprawie, a złożone dotychczas pisma procesowe i rozpoznanie wniosków dowodowych, dawały podstawę do przyjęcia, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. W przypadku, gdy głosy stron miałyby się ograniczyć tylko do powtórzenia argumentacji zawartej w pismach procesowych, to wyznaczanie rozprawy tylko w tym celu nie wydaje się uzasadnione .(tak wyrok SA w Gdańsku z dnia 26.06.2018, III AUa 1815/17). Sprawa nie miała charakteru wielowątkowego, wymagającego wyjaśnienia twierdzeń stron. Sprawa w świetle stanowisk stron i zebranych dokumentów nie budziła żadnych wątpliwości .(por. wyrok SA w Warszawie z dnia 26.04.2018, VI ACa 1694/17)

Przechodząc zaś do merytorycznego rozpoznania sprawy wskazać trzeba, że zgodnie z art. 1 ust. 2 i 3 ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji z dnia 31 lipca 2019 r. (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1936) celem świadczenia uzupełniającego jest dodatkowe wsparcie dochodowe osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Świadczenie uzupełniające przysługuje osobom zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są:

1.  obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub

2.  posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub

3.  cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Według brzmienia art. 2 ust. 1 i 2 tej ustawy świadczenie uzupełniające przysługuje osobom, które ukończyły 18 lat i których niezdolność do samodzielnej egzystencji została stwierdzona orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji, zwanym dalej „osobami uprawnionymi”.

W przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych orzeka się niezdolność do samodzielnej egzystencji - art. 13 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 291) stosowany na podstawie art. 7 ustawy o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat, natomiast jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odnośnie odzyskania zdolności do samodzielnej egzystencji przed upływem 5 lat, niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się na okres dłuższy niż lat 5 (art. 13 ust. 2 i 3, cytowanej powyżej ustawy o emeryturach i rentach z FUS).

W myśl natomiast art.75 ust.1 cytowanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta została uznana za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była okoliczność, czy istniejące u wnioskodawczyni naruszenie sprawności organizmu powoduje konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, tj. czy wnioskodawczyni jest niezdolna do samodzielnej egzystencji na stałe, a nie – jak to uznał organ rentowy – okresowo do 31 grudnia 2021 r.

W sprawie niesporne jest bowiem, że L. B. jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji.

Niezależnie od tego, że żadne z przyznanych wnioskodawczyni świadczeń nie może być przyznane na stałe, to przeprowadzone postępowanie wykazało w sposób jednoznaczny, że wnioskodawczyni jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji okresowo – do 31 grudnia 2021 r. Wynika to ze stanowczej opinii biegłego sądowego lekarza o specjalizacji lekarskiej, odpowiadającej charakterowi schorzeń występujących u ubezpieczonej.

Stosownie zatem do przywołanej opinii biegłego sądowego uznać należy, iż ubezpieczona ze względu na występujące u niej schorzenia wymaga stałej lub długotrwałej opieki osób trzecich, w związku z powyższym jest niezdolna do samodzielnej egzystencji okresowo, a nie na stałe.

Mając zatem na względzie wymienione wyżej okoliczności Sąd Okręgowy w Łodzi, na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołania od obu decyzji jako niezasadne.