Sygn. akt II Ka 304/21
0.1.
0.5. WYROK
0.6. W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 09 marca 2022 roku
Sąd Okręgowy w Sieradzu w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący: sędzia Marcin Rudnik
Protokolant: st. sekr. sąd. Zdzisława Dróżdż
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Sieradzu Ewy Bartkiewicz - Kęsiak
po rozpoznaniu w dniu 09 marca 2022 roku
sprawy A. O.
oskarżonego o czyn z art. 209 § 1a kk w zw. z art. 64 § 1 kk
na skutek apelacji wniesionej przez Prokuratora Rejonowego w Sieradzu
od wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu z dnia 04 listopada 2021 roku wydanego w sprawie II K 388/21
1. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,
2. kosztami sądowymi związanymi z postępowaniem odwoławczym obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 304/21 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
0 |
||
1.CZĘŚĆ WSTĘPNA |
0.1.Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok Sądu Rejonowego w Sieradzu z dnia 04 listopada 2021 roku wydany w sprawie II K 388/21 |
0.1.Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
0.1.Granice zaskarżenia |
0.0.1.Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
0.0.1.Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
0.1.Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
1.Ustalenie faktów w związku z dowodami |
0.1.Ustalenie faktów |
0.0.1.Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
||||
0.0.1.Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
0.1.Ocena dowodów |
0.0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
0.0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
Zarzut obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to art. 167 kpk dotyczącego inicjatywy dowodowej i art. 366 § 1 kpk, zgonie z którym obowiązkiem przewodniczącego składu orzekającego jest baczenie, aby wyjaśnione zostały wszystkie istotne okoliczności sprawy - polegającą na zaniechaniu dopuszczenia przez Sąd z urzędu dowodów niezbędnych dla wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, zmierzających do ustalenia poprzez wezwanie i przesłuchanie pokrzywdzonego T. O. na rozprawie głównej na okoliczności ustalenia, czy oskarżony wykonywał obowiązek alimentacyjny względem pokrzywdzonego w okresie od 30 kwietnia 2021 roku do sierpnia 2021 roku i tym samym popełnił zarzucony mu czyn z art. 209 § 1a kk w warunkach powrotu do przestępstwa, a w konsekwencji błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku i mający wpływ na jego treść i powodujący przyjęcie, że zebrany materiał dowodowy nie dostarczył informacji pozwalającej na zarzucenie A. O. popełnienia przestępstwa niealimentacji w okresie od 27 lutego 2020 roku do 28 kwietnia 2020 roku i od 30 kwietnia 2021 roku do sierpnia 2021 roku w warunkach powrotu do przestępstwa, podczas gdy prawidłowo zebrany i prawidłowo oceniony materiał dowodowy prowadzi do odmiennego wniosku, tj. że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił znamiona czynu z art. 209 § 1a kk w zw. z art. 64 § 1 kk |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Podniesiony zarzut obrazy przepisów postępowania i w konsekwencji błędu w ustaleniach faktycznych należy uznać za całkowicie chybiony. Treść art. 167 kpk i art. 366 § 1 kpk przytoczonych przez skarżącego wskazuje na możliwość dopuszczania dowodów z urzędu i baczenia przez przewodniczącego składu orzekającego, aby zostały wyjaśnione wszystkie istotne okoliczności sprawy. W tym wypadku uwzględniając treść zarzutu postawionego oskarżonemu Sąd meriti uznał w oparciu o zgromadzony w toku postępowania przygotowawczego materiał dowodowy, iż wszystkie istotne okoliczności związane z zarzucanym oskarżonemu czynem zostały wyjaśnione i nawet nie widział potrzeby bezpośredniego przesłuchania pokrzywdzonego T. O.. Sąd ten zasadnie przyjął, że jeżeli chodzi o zarzucany okres niealimentacji od dnia 01 grudnia 2019 roku do dnia 27 lutego 2020 roku, to występuje powaga rzeczy osądzonej, o której mowa w art. 17 § 1 pkt 7 kpk, uwzględniając treść wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu z dnia 27 lutego 2020 roku wydanego w sprawie II K 1005/19 (k. 25), w którym okres niealimentacji ze strony A. O. został wydłużony w stosunku do pierwotnego zarzutu o okres od 01 grudnia 2019 roku do 27 lutego 2020 roku. Poza tym Sąd I instancji słusznie uznał, że jeżeli chodzi o pozostały zarzucany okres od 28 lutego 2020 roku do 28 kwietnia 2020r. to nie ma wątpliwości, że co do zasady oskarżony uchylał się od obowiązku alimentacyjnego, niemniej jednak chodziło w tym wypadku o okres 2 miesięcy, a więc okres, w którym zaległość stanowiła równowartość 2 świadczeń okresowych a nie co najmniej 3, zaś to z kolei zasadnie skutkowało uznaniem przez ten Sąd, że oskarżony nie wyczerpał wszystkich znamion czynu z art. 209§1a kk. A zatem okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy były wyjaśnione, a Sąd oparł się w tym zakresie na materiale z postępowania przygotowawczego, który nie wymagał uzupełnienia. Wbrew stanowisku skarżącego w żadnym razie nie można przyjąć, iż w tym konkretnym przypadku na Sądzie Rejonowym spoczywał obowiązek gromadzenia z urzędu materiału dowodowego na okoliczności wykraczające poza zakres zarzutu postawionego oskarżonemu. Wprawdzie z utrwalonego w judykaturze stanowiska wynika, że sąd rozpoznający sprawę ma możliwość wykraczania poza zarzucany okres w sprawach o przestępstwa z art. 209 § 1 i §1a kk wydłużając ten okres aż do daty wydania wyroku (tak uczynił choćby Sąd Rejonowy w Sieradzu w sprawie II K 1005/19), ale może tak uczynić tylko wówczas, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy na to pozwala. Absolutnie nie może to oznaczać, że na Sądzie Rejonowym w Sieradzu ciążył obowiązek dążenia z urzędu do zgromadzenia materiału dowodowego pozwalającego na wykroczenie poza granice czasowe zarzutu i przeprowadzenia w tym zakresie pełnego postępowania dowodowego, zwłaszcza w sytuacji, w której nie miał jakiegokolwiek stanowiska oskarżyciela publicznego w tym zakresie, bowiem w tym przypadku prokurator w ogóle nie wziął udziału w rozprawie. Można byłoby ewentualnie zastanowić się nad zaistnieniem podstaw do takich działań, gdyby dopiero w trakcie rozprawy okazało się, że z określonych powodów, nieznanych w momencie kierowania aktu oskarżenia, nie można przyjąć okresu niealimentacji wynikającego z zarzutu, a oskarżyciel publiczny nie miałby tego świadomości wobec nieuczestniczenia w rozprawie. W tym jednak przypadku już w dacie kierowania do Sądu Rejonowego w Sieradzu aktu oskarżenia treść wyroku wydanego w sprawie II K 1005/19 była znana, bowiem był on załączony do akt sprawy już w toku postępowania przygotowawczego, a tym samym nie podlegało dyskusji, że co do okresu od 01 grudnia 2019 roku do 27 lutego 2020 roku występuje powaga rzeczy osądzonej. A zatem już w momencie kierowania do Sądu aktu oskarżenia czyn A. O. nie wyczerpywał wszystkich znamion czynu z art. 209 § 1a kk, bowiem zaległość stanowiła równowartość jedynie 2 świadczeń okresowych a nie co najmniej 3. Tym bardziej więc nie można było wymagać od Sądu I instancji, aby z urzędu przeprowadzał dowody, by naprawić tak duży błąd oskarżyciela publicznego. W sytuacji, w której w momencie kierowania aktu oskarżenia czyn nie zawierał znamion czynu zabronionego, ewentualne działania ze strony Sądu, w tym przeprowadzenie dowodów i to z urzędu, zmierzających do wykazania, że oskarżony wypełnił jednak znamiona czynu z art. 209 § 1a kk, należy wręcz określić jako niedopuszczalne. A zatem w żadnym razie nie może być w tym wypadku mowy o naruszeniu wskazanych w apelacji przepisów kodeksu postępowania karnego, a tym samym nie może być też mowy o błędzie w ustaleniach faktycznych polegającym na nieprzyjęciu, że oskarżony dopuścił się niealimentacji w rozumieniu art. 209 §1a kk. Sąd Rejonowy słusznie ustalił, że nie można było przypisać oskarżonemu dokonania czynu z art. 209 § 1a kk. A zatem zarzuty postawione w apelacji prokuratora okazały się całkowicie niezasadne. |
||
Wniosek |
||
o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Sieradzu |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wniosek niezasadny z uwagi na bezpodstawność zarzutów |
1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
0.1.Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
wyrok Sądu Rejonowego w Sieradzu z dnia 04 listopada 2021 roku wydany w sprawie II K 388/21 |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Podniesiony zarzut obrazy przepisów postępowania i w konsekwencji tego błędu w ustaleniach faktycznych okazał się bezzasadny. Przy okazji wcześniejszych rozważań na temat tego zarzutu wskazano obszernie argumentację przemawiającą za takim stanowiskiem, której nie ma potrzeby ponownie powtarzać. Podkreślić jedynie należy, że w tym konkretnym przypadku Sąd Rejonowy w Sieradzu nie tylko nie miał obowiązku, aby z urzędu przeprowadzać postępowanie dowodowe dotyczące okresu wykraczającego poza ten, który został wskazany w zarzucie, ale wręcz byłoby to niedopuszczalne w sytuacji, w której już w momencie kierowania aktu oskarżenia do sądu zachowanie oskarżonego nie wyczerpywało znamion czynu z art. 209 § 1a kk, a okoliczność ta była znana już na etapie postępowania przygotowawczego. Sąd Rejonowy w Sieradzu w pełni zasadnie uniewinnił A. O. od zarzucanego mu czynu, a rozstrzygnięciu temu nie można nic zarzucić. Było ono w pełni uzasadnione, skoro co do zarzucanego okresu od 01 grudnia 2019r roku do 27 lutego 2020 roku wystąpiła powaga rzezy osądzonej, a co do pozostałego okresu wskazanego w zarzucie zaległość nie stanowiła równowartości co najmniej 3 świadczeń okresowych. W związku z powyższym wobec braku podstaw do uwzględnienia wniesionej apelacji Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok. |
|
0.1.Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
0.1.Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
0.0.1.Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
5.3.1.4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
0.0.1.Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
0.1.Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
1.Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
2 |
W związku z utrzymaniem zaskarżonego wyroku w mocy, a tym samym nieuwzględnieniem apelacji oskarżyciela publicznego Sąd Okręgowy – na podstawie art. 636 §. 1 kk – obciążył Skarb Państwa kosztami sądowymi związanymi z postępowaniem odwoławczym. |
1.PODPIS |
Marcin Rudnik |