Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

A. P. w dniu kontroli 07.09.2020r (...) Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska prowadził działalność gospodarczą – chów zwierząt w liczbie nie mniejszej niż 210 (...)przeliczeniowych inwentarza w miejscowości S., gmina S., powiat (...). Pełnił wówczas funkcję Prezesa Zarządu (...) sp. z o.o. Kontrolę przeprowadzały A. T. (obecnie A. H. i K. Ś. – inspektorzy Inspekcji Ochrony Środowiska, zaś przedstawicielem kontrolowanego był J. K.. W toku kontroli ustalono, iż na działce o nr ewidencyjnym (...)w m. S. zlokalizowana jest ferma kurza, na której usytuowane jest 5 kurników. Na fermie produkowane są brojlery kurze rasy (...), do kurników wstawiane są pisklęta jednodniowe, które pozostają w budynkach do około 42 dnia życia. Ptaki trzymane są na torfie, a z prowadzanego chowu powstaje obornik. Ferma prowadzi działalność o obsadzie powyżej 40 tys. sztuk brojlera kurzego. Na dzień kontroli było to ponad 200 tys. sztuk.

W wyniku kontroli stwierdzono, iż w stanie obecnym (...) Sp. z o.o. kwalifikuje się do uzyskania pozwolenia zintegrowanego. Do dnia zakończenia kontroli ferma nie uzyskała takiego pozwolenia jak również nie wykonała ostatecznej decyzji Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 21.08.2019r znak: DI- (...)/jg w sprawie wstrzymania użytkowania instalacji do chowu drobiu powyżej 40 tys. stanowisk – k. 11 – 17.

J. K. poinformował kontrolujących, iż postępowanie w sprawie wydania decyzji – pozwolenia zintegrowanego jest w toku. Odmówiono przyjęcia mandatu w kwocie 500zł – protokół kontroli k. 1 – 3, oświadczenia k. 10,

Z decyzji Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 29 sierpnia 2019r wynika, iż na terenie fermy eksploatowano instalację do chowu drobiu o obsadzie powyżej 200 tys. sztuk – kontrola w dniach 9 – 23.04.2019r.

Spółka wystąpiła do Urzędu Marszałkowskiego w O. dnia 11.06.2018r o wydanie pozwolenia zintegrowanego na prowadzenie instalacji do ściółkowego chowu brojlerów kurzych w ilości maksymalnej 300.000 sztuk. W decyzji szczegółowo opisano prowadzone postępowanie w sprawie wydania pozwolenia zintegrowanego, w tym wnioski o zmiany terminów rozpraw składane przez spółkę. Zaznaczyć należy, iż przez cały okres trwania postępowania administracyjnego w przedmiocie wydania pozwolenia zintegrowanego spółka (...) prowadziła cykle produkcyjne chowu brojlerów kurzych w ilości powyżej 200 tys. sztuk. W ciągu roku odbywa się około 6 cykli hodowlanych – k. 121.

Początkowo spółka uzyskała pozwolenie na chów i tucz indyków na w/w fermie, zaś w czerwcu 2018r złożyła wniosek o dostosowanie istniejącej instalacji od chowu i tuczu indyków w S. do wymagań niezbędnych, do prowadzenia chowu brojlerów kurzych o maksymalnej, jednorazowej obsadzie stanowisk hodowlanych wynoszącej 1200,00 (...). – k. 364.

Brak pozwolenia zintegrowanego inspektor ochrony (...) stwierdziła już podczas kontroli w kwietniu 2018r k. 121v.

Kolejna kontrola została przeprowadzona w sierpniu 2018r k. 131 – 134, ustalono iż obsada kurników jest powyżej 210 tys. sztuk. A. P. poinformował inspektora, iż do czasu uzyskania pozwolenia zintegrowanego hodowla będzie odbywać się do 210 tys. sztuk.

Kontrola przeprowadzona w październiku 2018r k. 140 – 145, potwierdzono dalszy chów brojlerów bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego.

Decyzją z dnia 14.05.2019r (...) Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w O.:

1) wstrzymał użytkowanie instalacji do chowu drobiu powyżej 40 tys. stanowisk, zlokalizowanej w m. S. gm. S. pow. E., należącej do (...) sp. z o.o., eksploatowanej bez pozwolenia zintegrowanego oraz

2) ustalił na dzień 26 czerwca 2019r termin bezpiecznego dla środowiska zakończenia użytkowania w/w instalacji k. 153 – 156. Decyzją Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 21.08.2019r w/w decyzja został uchylona jedynie z zakresie terminu wstrzymania użytkowania instalacji – do dnia 11.10.2019r k. 11 – 17. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. postanowieniem z dnia 07.12.2019r odmówił wstrzymania wykonania zaskarżonego postanowienia (...) k. 170, 171. Kolejna przeprowadzona kontrola inspektorów ochrony środowiska we wrześniu 2020r potwierdziła, iż spółka w dalszym ciągu prowadzi działalność bez uzyskanego pozwolenia zintegrowanego oraz wbrew decyzji (...) nie wstrzymała użytkowania instalacji od dnia 11.10.2019r.

Powyższy stan faktyczny jest bezsporny, wynika z decyzji administracyjnych oraz protokołów kontroli fermy. Zdaniem Sądu nie ma wątpliwości odnośnie wiarygodności w/w dokumentów. Okolicznościom tym nie zaprzeczał również świadek – J. K. k. 375v - 376, oraz inspektorzy – A. H. (z d. T.) k. 366v – 367, K. Ś. k. 375 – 375v.

Obwiniony w pisemnych wyjaśnieniach (k. 363 – 365) podał, iż dnia 21.12.2012r zawarł umowę kredytu inwestycyjnego o wysokości 8 mln złotych związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wyjaśnił, że gdyby wstrzymał użytkowanie instalacji, spółka musiałby zapłacić wielomilionowe kary, zwrócić dotację i kredyt, co w konsekwencji doprowadziłoby do upadłości spółki oraz zwolnienia licznych pracowników. Nadmienił, iż realizacja i planowanie inwestycji oraz podpisanie umowy na sprzedaż drobiu następuje co najmniej na rok wcześniej, tym samym brak jest możliwości wycofania się z umowy „od tak po prostu” bez poniesienia negatywnych konsekwencji. Podał, że spółka złożyła kompletny wniosek o wydanie pozwolenia zintegrowanego w dniu 11.06.2018r, a następnie wniosek o zawieszenie postępowania dnia 3.07.2018r. – ze względu na brak ostatecznej decyzji środowiskowej. Zdaniem obwinionego nie może on ponosić ujemnych konsekwencji opieszałości działalności organów, a tylko z ich winy formalnie uzyskał pozwolenie zintegrowane po prawie trzech latach a nie w terminie przewidzianym w kodeksie postępowania administracyjnego. W konkluzji wniósł o umorzenie postępowania, ponieważ w jego ocenie oskarżyciel odwieszając postępowanie w przedmiocie wstrzymania użytkowania instalacji doprowadził do jego oskarżenia.

Zdaniem Sądu linia obrony prezentowana przez obwinionego nie pozwala na podjęcie decyzji o umorzeniu postępowania wobec niego.

Obwiniony prowadzi tego rodzaju działalność gospodarczą do kilkunastu lat – zeznania świadka J. K., a zatem doskonale zdaje sobie sprawę z obowiązujących przepisów prawa oraz wymogów jaki należy spełnić. Sprowadzenie wymogów ochrony środowiska do konieczności wydania decyzji o pozwoleniu zintegrowanym jedynie do złożenia wniosku strony zainteresowanej, bez oceny skutków dla środowiska czy mieszkańców, byłoby jedynie formalnością. Niewątpliwie na organach administracyjnych ciążą obowiązki w zakresie wszechstronnej oceny skutków prowadzonej działalności gospodarczej, w tym wypadku wydania decyzji środowiskowej przez wójta Gminy S. k. 300 - 314. Decyzja ta stała się ostateczna dnia 29.06.2020r. Zauważyć należy, iż w w/w decyzji bardzo szczegółowo określono wymogi dotyczące planowanego przedsięwzięcia polegającego na dostosowaniu istniejącej instalacji do odchowu i tuczu indyków do wymagań niezbędnych do prowadzenia chowu brojlerów kurzych. Znajdują się tam wymogi nie tylko dotyczące okresu prac remontowych, ale również m.in. odprowadzania odpadów, ich zagospodarowania, przewozu, wentylacji kurników. Odwołanie od tej decyzji złożył również obwiniony k. 280.

W wyroku z dnia 16 lipca 2019r Wojewódzki Sąd Administracyjny w O. oddalił skargę na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania Wójta Gminy S. w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia – sygn. akt II SAB/OI 37/19 k. 224 – 235.

Podkreślić należy, iż przez cały czas trwania postępowania o wydanie pozwolenia zintegrowanego obwiniony prowadził działalność gospodarczą, był cały czas zachowany cykl produkcyjny, z czego niewątpliwie osiągał dochód. Już w 2018r zostało stwierdzone, że jest wymagane pozwolenie zintegrowane, a formalnie zostało uzyskane w marcu 2021r (zeznania świadka J. K.). Świadek J. K. jest pełnomocnikiem obwinionego we wszystkich postępowaniach administracyjnych, przygotowuje dokumentację, a więc reprezentuje wnioskodawcę, stronę zainteresowaną otrzymaniem pozytywnej decyzji.

Zgodnie z art. 351 ust. 1 ustawy prawo ochrony środowiska – kto eksploatuje instalację bez wymaganego pozwolenia lub z naruszeniem jego warunków podlega karze aresztu albo ograniczenia wolności, albo grzywny.

Pozwolenia zintegrowanego wymaga prowadzenie instalacji, której funkcjonowanie, ze względu na rodzaj i skalę prowadzonej w niej działalności, może powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości, z wyłączeniem instalacji lub ich części stosowanych wyłącznie do badania, rozwoju lub testowania nowych produktów lub procesów technologicznych – art. 201 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r Prawo ochrony środowiska.

Reasumując, Sąd doszedł do przekonania, iż obwiniony jest winnym popełnienia zarzucanego mu czynu, którego dopuścił się z winy umyślnej w zamiarze bezpośrednim. Obwiniony doskonale zdawał sobie sprawę z tego, iż jego zachowanie wyczerpuje znamiona wykroczenia, że działa wbrew wydanej decyzji, którą zignorował. Dodatkowo umniejszanie obowiązku uzyskania decyzji środowiskowej Wójta Gminy S., podkreślania czasu trwania tego postępowania, w ocenie Sądu nie świadczy o tym, że obwiniony nie popełnił zarzucanego mu czynu.

Wymierzając obwinionemu karę grzywny Sąd miał na uwadze rodzaj winy, stopień społecznej szkodliwości czynu i ocenił, iż kara grzywny w kwocie 3000zł jest wystarczająco dolegliwa dla sprawcy i realnie pozwoli mu odczuć skutki jego postępowania.

Na wysokość orzeczonych kosztów składa się opłata sądowa – 300,00zł (art. 21 i art. 3 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych – Dz.U. nr 49, poz. 223 z 1983r.), 100zł – wysokość zryczałtowanych wydatków za przeprowadzenie rozprawy i 20zł – zryczałtowana wysokość wydatków ponoszonych w toku czynności wyjaśniających (rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie zryczałtowanych wydatków postępowania (…) w sprawach o wykroczenia Dz. U. poz. 2467 z 20217r).