Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ga 305/21

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2020 roku, wydanym w sprawie sygn. akt XIII GC 1835/16, Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi zasądził od (...)Spółki Akcyjnej w W. na rzecz A. K. kwotę 337.515,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 marca 2016 roku do dnia zapłaty (pkt 1.), oddalił powództwo w pozostałej części (pkt 2.), zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.421,34 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt 3.) oraz orzekł o nieuiszczonych kosztach sądowych (pkt. 4. i 5.).

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany – (...)Spółka Akcyjna w W. zaskarżając go w części, to jest co do punktów: 1. w zakresie zasądzenia kwoty 13.176,69 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29.03.2016r. do dnia zapłaty oraz 3., 4. i 5.

Apelujący zarzucił zaskarżonemu wyrokowi:

I.  naruszenie przepisów prawa materialnego:

art. 436 w zw. z art. 415 k.c. oraz art. 822 k.c., 361 k.c. przez błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że zasądzona kwota pozostaje w związku z normalnymi następstwami zdarzenia objętego odpowiedzialnością odszkodowawczą pozwanego Towarzystwa,

art. 6 k.c. przez jego niezastosowanie, skoro sąd uwzględnił powództwo, mimo że powód nie zaoferował dowodów, by wpisać objętą powództwem kwotę w zakres odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego Towarzystwa,

II.  sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału wskutek naruszenia przepisów postępowania, które miały wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez naruszenie wyrażonej w nim zasady swobodnej oceny dowodów, doprowadzając tym samym do wydania orzeczenia w sposób dowolny i niekonsekwentny, oderwany od zasad logiki i doświadczenia życiowego, skoro w szczególności sąd:

zaaprobował nieudokumentowane twierdzenia powoda o braku wcześniejszych szkód pojazdu,

pominął znaczenie faktów, że:

- powód nie obalił skutecznie argumentacji biegłego sądowego w zakresie, w jakim opiniował, że okładzina zderzaka tylnego pochodziła z rynku wtórnego,

- powód nie udowodnił, by pojazd po szkodzie całkowitej na terenie (...) został naprawiony przy użyciu wyłącznie części oryginalnych,

pominął dowody:

- z dokumentów: (...), który został także przeniesiony do opinii biegłego; wyciągu ze strony internetowej (...) wraz z tłumaczeniem z języka angielskiego, raportu firmy (...) (...),

- z opinii biegłego sądowego, w zakresie w jakim biegły potwierdził oraz wskazał: „Przesłanką co do tego że pojazd miał powypadkową przeszłość jest chociażby jego kompletacji z części niefabrycznych (tj. takich z jakich był złożony we fabryce producenta pojazdu).” i przyjął 50% potrącenie wartości zderzaka tylnego, „Jak wynika z dokumentacji fotograficznej przedstawionej w sprawie przedmiotowy samochód nie posiadał zderzaków (przedniego i tylnego) będących w pakiecie stylizacyjnym (...) oraz miał zamontowane nieoryginalne felgi aluminiowe A. a także inne lampy tylne niż te pierwotnie przez producenta zamontowane. ”

Powołując się na te zarzuty apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa także co do kwoty 13.176,69 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 marca 2016 r. do dnia zapłaty i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego (...) kosztów procesu za obie instancje, a nadto obciążenie powoda obowiązkiem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego jest częściowo uzasadniona.

Za zasadny w części uznać należy zarzut naruszenia art. 233 1 k.p.c., co w konsekwencji skutkowało błędnymi ustaleniami faktycznymi w sprawie w zakresie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia.

W myśl art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Sąd orzekający ma zatem swobodę w ocenie dowodów, jednakże ocena ta nie może być całkowicie dowolna. Jest ona bowiem ograniczona zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego. Czynnik logiczny ograniczający swobodę oceny dowodów oznacza, iż sąd ma obowiązek wyprowadzenia z zebranego materiału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych. Wszystkie jego wnioski muszą zatem stanowić logiczną całość. Sąd może dawać wiarę świadkom, czyli swobodnie oceniać ich zeznania, nie może jednak na tle tych zeznań budować wniosków, które z nich nie wynikają. Poza tym ocena dowodów musi być dokonana na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego. Sąd musi uwzględnić wszystkie dowody oraz wszelkie towarzyszące im okoliczności, które mogą mieć znaczenie dla oceny mocy i wiarygodności tych dowodów. I tak przy ocenie dowodu z zeznań świadków sąd powinien mieć na uwadze również charakter stosunków łączących świadka ze stroną, a treść jego zeznań zestawiać także z pozostałymi dowodami naświetlającymi okoliczności sprawy. Swobodna ocena dowodów nie opiera się na ilościowym porównaniu przedstawionych przez świadków, strony czy biegłych spostrzeżeń i wniosków, lecz na odpowiadającemu zasadom logiki powiązaniu ujawnionych w postępowaniu dowodowym okoliczności w całość zgodną z doświadczeniem życiowym.

W świetle powyższego skuteczne zakwestionowanie przypisanej sądowi swobody w ocenie dowodów wymaga od skarżącego wykazania, że w następstwie istotnych błędów logicznego rozumowania bądź sprzeniewierzenia się zasadom doświadczenia życiowego albo też pominięcia dowodów prowadzących do wniosków odmiennych, niż przyjęte przez sąd orzekający, ocena dowodów była oczywiście błędna lub rażąco wadliwa. Nie jest wystarczające przekonanie strony o innej, niż przyjął to sąd, wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż dokonana przez sąd.

Zgodzić należy się z apelującym, iż w przedmiotowej sprawie Sąd pierwszej instancji dokonując oceny zgromadzonych w sprawie dowodów popełnił błędy skutkujące ustaleniami faktycznymi sprzecznymi z treścią tych dowodów. Dotyczy to częściowo błędnej oceny opinii biegłego z zakresu kalkulacji napraw pojazdów M. M..

Jak wynika z treści tej opinii, uszkodzony samochód marki M. (...) należący do K. K. miał nieoryginalne felgi, a także nie posiadał zderzaków (przedniego i tylnego) będących w pakiecie stylizacyjnym (...) oraz miał inne tylne lampy niż pierwotnie zamontowane. Biegły wskazywał na to zarówno w opinii głównej jak i późniejszych pisemnych opiniach uzupełniających (k. 119-155, 266-277, 341). Stąd też ustalenie sądu, że z akt nie wynika, aby pojazd – poza felgami – składał się z części innych niż oryginalne pozostaje dowolne. Sąd dokonał błędnej oceny opinii biegłego, który przecież wskazywał, że uszkodzony samochód nie posiadał też zderzaków (przedniego i tylnego) będących w pakiecie stylizacyjnym (...) oraz miał inne tylne lampy niż pierwotnie zamontowane i oczywiście nieoryginalne felgi. Twierdzenia powoda, że okładzina zderzaka była oryginalna nie wytrzymują konfrontacji z opinią biegłego, a to ona jest w tym zakresie decydująca. W konsekwencji Sąd Rejonowy błędnie przyjął do kalkulacji kwotę wyższą 78.347,19 zł dla części wyłącznie fabrycznie nowych.

W pozostałym zakresie ustalenia Sądu I instancji Sąd Okręgowy przyjmuje za własne, uznając za nieuzasadniony zarzut błędnej oceny dowodów poza wskazanym wyżej zakresem. Błędnej oceny dowodów skarżący upatrywał nadto w pominięciu określonych dokumentów oraz pominięciu okoliczności nieudowodnienia przez powoda, że pojazd po szkodzie całkowitej na terenie USA został naprawiony przy użyciu wyłącznie części oryginalnych.

Ponownie odwołać należy się do opinii biegłego z zakresu kalkulacji napraw pojazdów M. M.. Biegły ten w swojej podstawowej opinii wskazał, że z akt sprawy nie wynika, aby samochód poza felgami składał się z części innych niż oryginalne. Samochód nie posiadał też zderzaków (przedniego i tylnego) będących w pakiecie stylizacyjnym (...) oraz miał inne tylne lampy niż pierwotnie zamontowane. Okoliczność powyższa została uwzględniona przez biegłego przy szacowaniu wysokości szkody, co wynika z punktu 4. wniosków końcowych opinii podstawowej (k. 154). Biegły w związku z owymi niepełnowartościowymi – jak to określa – elementami samochodu (przede wszystkim: zderzak przedni, zderzak tylny, tapicerka drzwi L, folia drzwi L, pas bezpieczeństwa, felgi aluminiowe) zastosował bowiem odpowiednie potrącenia ceny tych elementów. W opinii uzupełniającej (k. 266-277) biegły skorygował koszty naprawy we wszystkich trzech wariantach – co wynikało z odniesienia się przez biegłego do uwag stron w zakresie potrzeby naprawy lub wymiany poszczególnych elementów samochodu – jednak co do okoliczności złożenia pojazdu z innych części niż oryginalne biegły podtrzymał swoje stanowisko w tym zakresie. W kolejnej opinii uzupełniającej (k. 341) biegły podtrzymał swoje stanowisko co do nieoryginalności zderzaków w aucie. Ów fakt nieoryginalności pochodzenia zderzaka biegły uwzględnił w opinii i ustalił koszty naprawy pojazdu przy udziale części O z odpowiednią korektą co do niepełnowartościowych części – jak je wcześniej określał – na kwotę 76.630,28 zł (k. 343).

Stąd też wniosek pozwanego co do konieczności udowadniania przez powoda, że pojazd składał się wyłącznie z części oryginalnych, jest nieuzasadniony. Ze wskazanej wyżej opinii biegłego wynika, w jakim zakresie w samochodzie M. (...) użyte były części nieoryginalne. Pozwany opinii tej w tym zakresie nie podważył. Poza tym okoliczność, że w samochodzie pewne elementy nie były oryginalne (co zostało uwzględnione przy kalkulacji kosztów naprawy – co należy jeszcze raz podkreślić), nie oznacza, że w ogóle do naprawy pojazdu należy użyć wyłącznie części najtańszych. Jak wskazał zaś biegły, użycie do naprawy części O nie spowoduje zwiększenia wartości naprawionego samochodu. Dlatego też stanowisko pozwanego, że powinno zastosować się kryterium części najtańszych jest nieuzasadnione.

Nieuzasadniony pozostaje również zarzut bezpodstawnego pominięcia dokumentów wskazanych w apelacji pozwanego. Sąd Rejonowy w sposób wyczerpujący wyjaśnił przyczyny, dla których dokumentom tym odmówił wiarygodności. Apelujący – poza lakonicznym zarzutem bezpodstawnego pominięcia tych dokumentów – nie zaprezentował argumentacji wskazującej na sprzeniewierzenie się zasadom logiki czy doświadczenia życiowego w ocenie tych dowodów.

Podsumowując, prawidłowa ocena dowodu z opinii biegłego powinna prowadzić do ustalenia, że koszty naprawy uszkodzonego pojazdu wynoszą 76.630,28 zł – z użyciem części oryginalnych sygnowanych logo producenta (części O) i z uwzględnieniem najniższej stawki za roboczogodzinę prac blacharsko-lakierniczych stosowanej w warsztatach samochodowych o wysokim standardzie usług (k. 343 opinii uzupełniającej). Ponieważ w toku postępowania likwidacyjnego wypłacono kwotę 40.831,84 zł, do wypłaty pozostaje kwota 35.798,44 zł.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 1. poprzez obniżenie zasądzonej należności z kwoty 37.515,35 do kwoty 35.798,44 zł i oddalenie powództwa w zakresie kwoty 1.716,91 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od tej kwoty.

W konsekwencji zmiany wyroku w zakresie należności głównej zmianie podlegało też rozstrzygnięcie o kosztach procesu. W I instancji powód poniósł koszty w kwocie 10.490 zł, a pozwany w kwocie 8.231,54 zł. Łącznie koszty te wyniosły – 18.703,54 zł. Powód ostatecznie wygrał postępowanie w 69,57 % i obciążają go koszty w wysokości 5.691,54 zł. Dlatego też należne mu koszty procesu stanowią kwotę 4.798,36 zł i do takiej kwoty koszty te zostały obniżone.

Nieuiszczone koszty procesu wyniosły 1.842,55 zł i w zakresie kwoty 1.281,86 zł obciążają one pozwanego, a w zakresie kwoty 560,69 zł – powoda.

W pozostałym nieuwzględnionym zakresie apelacja pozwanego jako nieuzasadniona podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w związku z art. 108 § 1 k.p.c. Pozwany wygrał apelację w 13,03 %, przegrał zaś – w 86,97 %. Koszty postępowania drugoinstancyjnego wynoszą łącznie 4.350 zł, z czego na powoda przypada kwota 1.800 zł, a na pozwanego kwota 2.550 zł. Uwzględniając stosunkowe rozliczenie kosztów zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu na rzecz powoda zasądzeniu podlegała kwota 1.233,20 zł.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego za pośrednictwem PI.

11.04.2022r.