Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 443/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 listopada 2021 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Andrzej Tekieli

Protokolant Sylwia Piliszewska

przy udziale prokurator Prokuratury Rejonowej w Lubaniu: Julii Kubasik

po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2021r.

sprawy W. K. c. J. M. z domu K.

urodzonej (...) w L.

oskarżonej z art. 226 § 1 kk w związku z art. 57a § 1 kk i in.

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora i obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Lubaniu

z dnia 1 czerwca 2021 r. sygn. akt II K 410/19

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonej W. K.;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. kwotę 516,60 złotych w tym 96,60 złotych podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony oskarżonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  stwierdza, że koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w części dotyczącej apelacji prokuratora ponosi Skarb Państwa i zwalnia oskarżoną W. K. od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w części dotyczącej apelacji obrońcy.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 443/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Lubaniu z dnia 1 czerwca 2021 r., sygn. akt II K 410/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---

------------------

----------------------------------------------------

------------

------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

-------

------------------

----------------------------------------------------

------------

------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

-------------

------------------------------

--------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

--------------

------------------------------

--------------------------------------------------------------

​  3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

/z apelacji prokuratora/

1. Mająca wpływ na treść orzeczenia zaskarżonego wyroku obraza przepisów postępowania wyrażonych w art. 2 § 2 k.p.k., art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k., art. 410 k.p.k., polegająca między innymi na tym, że Sąd I instancji ocenił materiał dowodowy dowolnie, jednostronnie oraz fragmentarycznie – wręcz wybiórczo, bez koniecznej, wnikliwej i wszechstronnej analizy każdego z dowodów i oddzielenie we wzajemnym związku, w tym w szczególności w odniesieniu do zeznań G. Ś. i zeznań świadka G. R., co w konsekwencji doprowadziło do dokonania bezzasadnych i nieuprawnionych ustaleń faktycznych, polegających na niezasadnym uznaniu za nieudowodnione, że groźby wypowiedziane przez W. K. wzbudziły u G. Ś. obawę ich spełnienia, co skutkowało niesłusznym uniewinnieniem oskarżonej od czynu z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

2. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na błędnym przyjęciu, iż po stronie pokrzywdzonego nie zaistniał uzasadniony stan obawy na skutek kierowanych wobec niego gróźb, podczas gdy w oparciu o przeprowadzone i uznanie za wiarygodne dowody, a w szczególności zeznania pokrzywdzonego G. Ś. należało przyjąć, iż zaistniał skutek, o jakim mowa w dyspozycji art. 190 § 1 k.k. i inkryminowana groźba oskarżonej wywołała u pokrzywdzonego obawy i lęk, że zostanie spełniona, co przystaje do rzeczywistej treści całościowo analizowanych zeznań pokrzywdzonego oraz świadków.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

/z apelacji obrońcy oskarżonej/

3. Obraza art. 7 k.p.k. skutkująca następczo błędem w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mającym istotny wpływ na treść orzeczenie poprzez przyjęcie jako wiarygodnych zeznań świadków R. G. i J. K. z nieuprawnionym zastrzeżeniem, że świadkowie ci mogli nie słyszeć zniewag wypowiadanych przez oskarżoną wobec strażników miejskich G. Ś. i G. R., którzy jako bezpośredni uczestnicy zdarzenia byli zaangażowani emocjonalnie i ich odtworzenie przebiegu zdarzenia nie ma waloru obiektywizmu, a w sytuacji, gdy pozostaje ono w sprzeczności z zeznaniami osób postronnych, nie może stanowić wystarczającej podstawy do przyjęcia ustaleń mogących stanowić podstawę skazania oskarżonej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1 i 2

Ponieważ wniosek o sporządzenie pisemnego uzasadnienia wyroku Sądu II instancji został złożony tylko przez oskarżyciela publicznego, który w złożonym wniosku nie wskazał, iż dotyczy on także zarzutów podniesionych przez obrońcę oskarżonej w wywiedzionej przez niego apelacji, Sąd Odwoławczy na podstawie art. 457 § 2 k.p.k. w zw. z art. 423 § 1a i § 2 k.p.k. stosowanym odpowiednio ograniczył sporządzenie uzasadnienia do odniesienia się do zarzutów podniesionych w apelacji prokuratorskiej.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, iż Sąd Rejonowy dokonał wszechstronnej, rozważnej i całościowej oceny materiału dowodowego, w tym analizy wyjaśnień oskarżonej oraz zeznań świadków, co znalazło wyraz w pisemnych motywach wydanego orzeczenia.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił również, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przypisanie W. K. sprawstwa w zakresie drugiego z zarzucanych jej czynów, tj. z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k.

Oceniając wynikający z zeznań świadków opis przedmiotowego zdarzenia, w świetle zasad doświadczenia życiowego uzasadnione jest przyjęcie, iż wykrzykiwane przez oskarżoną słowa, w tym groźby pozbawienia życia G. Ś., wypowiadane obok wulgaryzmów znieważających funkcjonariuszy straży miejskiej, za które W. K. została skazana, były manifestacją jej wzburzenia podczas przeprowadzanej wobec jej osoby interwencji, nie zaś wyartykułowaniem jej rzeczywistych zamiarów czy intencji. Należy mieć także na względzie fizyczną dysproporcję pomiędzy osobą pokrzywdzonego a oskarżoną. G. Ś. jest młodym, zdrowym mężczyzną, który bez trudu poradził sobie z obezwładnieniem W. K. podczas przeprowadzanej interwencji. Tymczasem oskarżona jest osobą znacznie od niego starszą, niewątpliwie słabszą, borykającą się z szeregiem dolegliwości zdrowotnych i posiadającą orzeczenie o niepełnosprawności w związku z dysfunkcją narządu ruchu (k. 94). Ponadto oskarżona podczas podejmowanej wobec niej interwencji była pod wpływem alkoholu, co oczywiście nie umniejsza jej winy, ale nie pozostaje bez wpływu na ocenę realności formułowanych przez nią gróźb.

Podczas rozprawy w dniu 9 września 2020 r. G. Ś. na pytanie ze strony Sądu, czego obawia się ze strony oskarżonej odpowiedział, iż „wchodząc lub wychodząc z pracy ta pani może mi coś zrobić. W późniejszym okresie oskarżona potrafiła ściągnąć majtki i pokazać tyłek Straży Miejskiej” (k. 124v). Obawa – i to nawet uzasadniona –przed nieobliczalnym zachowaniem W. K. nie może być jednak utożsamiana z realną obawą spełnienia przez oskarżoną groźby pozbawienia pokrzywdzonego życia. Szczegółowo na temat wystąpienia obawy spełnienia groźby przez oskarżonego w kontekście wypełnienia znamion przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. z uwzględnieniem orzecznictwa wypowiedział się Sąd Rejonowy w pisemnych motywach wydanego orzeczenia i nie ma konieczności ponownego przytaczania tej argumentacji, którą Sąd Odwoławczy w pełni aprobuje.

Słusznie również zwrócił uwagę Sąd I instancji, iż przedmiotem prawnokarnych rozważań w badanej sprawie może być jedynie objęte zarzutem zachowanie oskarżonej w dniu 24 kwietnia 2019 r., tego bowiem dotyczył zarzut sformułowany w akcie oskarżenia, dlatego też dalsze groźby kierowane przez W. K. do pokrzywdzonego w dniu 25 kwietnia 2019 r. nie mogą być przedmiotem rozważań w niniejszym postępowaniu ani wpływać na treść zaskarżonego wyroku.

Wbrew stanowisku prokuratora, Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, iż nie można przypisać W. K. odpowiedzialności za czyn z art. z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. w związku z brakiem wypełnienia znamienia ustawowego skutku w postaci obawy spełnienia groźby. Wobec powyższego za bezzasadny uznać należy zarzut błędu w ustaleniach faktycznych leżących u podstaw zaskarżonego orzeczenia, podobnie jak i zarzut naruszenia art. 7 k.p.k., a także zasad procesowych wskazanych w art. 2 § 2 k.p.k., art. 4 k.p.k., art. 366 § 1 k.p.k., art. 410 k.p.k.

Wniosek

/z apelacji prokuratora/

1. Uchylenie zaskarżonego orzeczenia i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

/z apelacji obrońcy oskarżonej/

2. Zmiana zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonej od stawianego jej zarzutu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Biorąc pod uwagę okoliczności wskazane we wcześniejszej części uzasadnienia, Sąd Odwoławczy nie znalazł podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji, czego domagał się prokurator, ani też okoliczności przemawiających za uniewinnieniem oskarżonej od popełnienia przypisanego jej czynu z art. 226 § 1 k.k. w z art. 57a § 1 k.k. zgodnie z wnioskiem obrońcy.

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Odwoławczy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok wobec W. K..

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Jak już wspomniano, Sąd Odwoławczy nie uwzględnił zarzutów podniesionych w wywiedzionych środkach odwoławczych, w pełni aprobując ustalenia Sądu I instancji stanowiące podstawę zaskarżonego orzeczenia.

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Rejonowy prawidłowo przypisał oskarżonej wypełnienie znamion przypisanego jej czynu z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. oraz uniewinnił ją od drugiego z zarzucanych jej czynów wobec nie spełnienia wszystkich znamion ustawowych występku z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k.

Także kara orzeczona wobec W. K. obok nawiązki na rzecz pokrzywdzonych została wymierzona zgodnie z dyrektywami art. 53 k.k., z uwzględnieniem stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu, a także właściwie realizując cele zarówno w zakresie prewencji indywidualnej, jak i generalnej.

Nie było również konieczności ingerowania w treść badanego orzeczenia z urzędu, dlatego też zaskarżony wyrok, jako trafny i prawidłowy, podlegał utrzymaniu w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

---------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

---------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------------------------------------------------------------------------------------

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

III

Sąd Odwoławczy na podstawie art. art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. S. kwotę 516,60 złotych, w tym 96,60 złotych podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej obrony oskarżonej z urzędu w postępowaniu odwoławczym. Wysokość zasądzonych kwot Sąd ustalił na podstawie § 17 ust. 2 pkt. 4 i § 4 ust. 3 i Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Zgodnie z powołanymi przepisami opłata za obronę w postępowaniu odwoławczym wynosi 420 złotych, którą to podwyższono o obowiązującą obecnie stawkę określającą wysokość podatku VAT.

Ponadto w oparciu o art. 636 § 1 k.p.k. Sąd Odwoławczy stwierdził, że koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w części dotyczącej apelacji prokuratora ponosi Skarb Państwa i na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. zwolnił oskarżoną W. K. od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w części dotyczącej apelacji obrońcy.

PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanego jej czynu z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

przypisanie oskarżonej zarzucanego jej czynu z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana