Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ns 393/21

POSTANOWIENIE

Dnia 20 stycznia 2022 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Tomasz Kalsztein

Protokolant: st. sekr. sąd. Dorota Piasek

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2022 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z wniosku Bank (...) Spółki Akcyjnej w B.

przy udziale Gminy M. Ł. B. K.

o stwierdzenie nabycia spadku J. K. (1)

postanawia:

1.  stwierdzić, że spadek po J. K. (1) synu A. zmarłym w dniu 17 maja 2020roku w Ł., ostatnio stale zamieszkałym w Ł., na podstawie ustawy nabyła w całości z dobrodziejstwem inwentarza Gmina M. Ł.;

2.  ustalić, iż każdy z uczestników postepowania ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt VIII Ns 393/21

UZASADNIENIE

W dniu 14 maja 2021 roku Bank (...) Spółka Akcyjna w B. reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym w dniu (...) roku J. K. (2) podstawie ostawy przez Gminę M. Ł. oraz o zasądzenie na swoją rzecz od uczestnika postępowania kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu wskazano, że spadkodawca ostatnio stale zamieszkiwała przed śmiercią w Ł. przy u. F.. Wnioskodawca posiada wierzytelność wobec zmarłego wynikającą z zawartej ze spadkodawcą umowy bankowej. Osobą powołaną do dziedziczenia po spadkodawcy z ustawy jest syn Gmina Ł. .

/wniosek k. 6/

Postanowieniem z dnia 23 czerwca 2021 roku Sąd wezwał przez ogłoszenie spadkobierców J. K. (1) do wzięcia udziału w sprawie, dokonując stosownych ogłoszeń

/postanowienie k. 55/

Postanowieniem z dnia 25 listopada 2015 roku Sąd zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.

/postanowienie z dnia 25 listopada 2015 roku k. 98/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Nakazem zapłaty z dnia 26 kwietnia 2017 roku wydanym w sprawie II Nc 444/17 Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi orzekł, że pozwany J. K. (1) winien zapłacić na rzecz Bank (...) Spółki Akcyjnej w B. kwotę 41.895,11 zł z odsetkami umownymi oraz kwotę 4.141 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Niniejszy nakaz zapłaty został zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 14 września 2017 roku.

/tytuł wykonawczy k.14/

J. K. (1), syn A. i H., ostatnio stale zamieszkały w Ł. przy F. 6 m 130, zmarł dnia (...) roku w Ł.. Spadkodawca nie był żonaty. /odpis skrócony aktu zgonu k. 10/

Spadkodawca posiadał jedni dziecko A. K., któru w dniu 17 czerwca 2020 roku złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku. Własnych dzieci nie posiadał.

Rodzice J. K. (1) nie dożyli otwarcia spadku, zmarli przed nim. Spadkodawca posiadał jedynego brata H. K., który w dniu 17 czerwca 2020 roku złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku. H. K. posiadał jedyne dziecko K. K., która również w tym samym dniu złożyła oświadczenie o odrzuceniu spadku po J. K. (1). K. K. nie posiada swoich dzieci.

(protokół przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku- załączone akta I N 501/20).

Dziadkowie J. K. (1) tj babcia R. W. zmarłą w dniu 29 listopada 1979 roku, dziadek W. W. zmarł w dniu 20 września 1976 roku.

/zaświadczenia z (...) k. 86 i 87).

Na skutek dokonanych ogłoszeń nikt nie zgłosił się do udziału w sprawie.

Stan faktyczny był między stronami bezsporny, zaś Sąd ustalił go powyższy w oparciu o powołane wyżej dowody oraz o fakt, iż wskutek dokonanych ogłoszeń nikt nie zgłosił się do udziału w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powołanie do spadku wynika z ustawy lub z testamentu. Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą (art. 926 § 1 i 2 k.c.)

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy sprowadzało się do prawidłowego ustalenia kręgu spadkobierców w sytuacji dziedziczenia ustawowego jako, że spadkodawca nie pozostawił testamentu.

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 924 k.c. i art. 925 k.c.).

Sąd spadku z urzędu bada, kto jest spadkobiercą. W szczególności Sąd bada czy spadkodawca nie pozostawił testamentu (art. 670 k.p.c.).

Sąd stwierdzi nabycie spadku przez spadkobierców, choćby były nimi inne osoby niż te, które wskazali uczestnicy. W postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd wymienia spadkodawcę oraz wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł, jak również wysokość ich udziałów (art. 677 § 1 k.p.c.).

W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych (art. 931 § 1 i § 2 k.c.).

W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. Udział spadkowy każdego z rodziców, które dziedziczy w zbiegu z małżonkiem spadkodawcy, wynosi jedną czwartą całości spadku. Jeżeli ojcostwo rodzica nie zostało ustalone, udział spadkowy matki spadkodawcy, dziedziczącej w zbiegu z jego małżonkiem, wynosi połowę spadku. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy (art. 932 § 1 - § 5 k.c.)

W braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy; dziedziczą oni w częściach równych. Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału spadku między zstępnych spadkodawcy. W braku zstępnych tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych (art. 934 § 1 - §3 k.c.).

W braku małżonka spadkodawcy i krewnych, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada w częściach równych tym dzieciom małżonka spadkodawcy, których żadne z rodziców nie dożyło chwili otwarcia spadku (art. 934 1 k.c.)

W braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Rzeczypospolitej Polskiej nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu (art. 934 1 k.c.).

Na mocy art. 1012 k.c. spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić.

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (art. 1015. § 1 k.c.).

Na podstawie art. 1020 k.c. spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Na mocy art. 1023 § 1 i § 2 k.c. Skarb Państwa ani gmina nie mogą odrzucić spadku, który im przypadł z mocy ustawy. Skarb Państwa ani gmina nie składają oświadczenia o przyjęciu spadku, a spadek uważa się za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.

Art. 672 k.p.c. przewiduje, iż w sytuacji, gdy zapewnienie spadkowe nie było złożone albo jeżeli zapewnienie lub inne dowody nie będą uznane przez sąd za wystarczające, postanowienie w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku może zapaść dopiero po wezwaniu spadkobierców przez ogłoszenie.

W niniejszym postępowaniu taka sytuacja miała miejsce. Wobec złożonych przez jedynych znanych członków rodziny zmarłego skutecznych oświadczeń o odrzuceniu spadku po zmarłym, Sąd uznał za konieczne uzupełnienie materiału dowodowego i wezwał spadkobierców przez ogłoszenie. Wezwanie Sądu pozostało bezskuteczne.

W niniejszej sprawie J. K. (1), zmarł (...) roku, nie pozostawił testamentu, wobec czego ustalenie kręgu spadkobierców następowało w oparciu o przepisy ustawowe. Na mocy przepisów obowiązujących w dacie otwarcia spadku, do spadku po J. K. (1) w pierwszej kolejności powołany był jego syn A. K..

Spadkobierca ten złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku. Wobec zatem skutecznego odrzucenia spadku przez jedynego zstępnego spadkodawcy spadek przypadałby jego rodzeństwu tj. bratu H. K., który również odrzuciła spadek. Zstępny brata także spadek odrzucił.

W świetle powyższego, wobec skutecznego odrzucenia spadku przez znanych spadkobierców ustawowych zastosowanie znalazł art. 935 § 3 k.c.

Zgodnie z nim spadkobiercą ustawowym J. K. (1) została Gmina Ł., która na podstawie art. 935 k.c. w zw. z art. 1023 § 2 k.c. na mocy ustawy w całości nabyła spadek z dobrodziejstwem inwentarza (punkt 1. sentencji postanowienia).

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. (pkt 2 sentencji postanowienia).