Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 września 2020 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. Inspektorat w K., po rozpatrzeniu wniosku M. S. (1) z dnia 24 lipca 2020 roku, odmówił jej prawa do renty rodzinnej za okres, po ukończeniu 25 roku życia tj. od 1 sierpnia 2020 roku. W uzasadnieniu wskazano, że wnioskodawczyni nie udowodniła faktu, że zdała wszystkie egzaminy, przewidziane, w ramach przedostatniego roku studiów, w dacie ukończenia 25 roku życia tj. w dacie 26 lipca 2020 roku, zatem, brak jest możliwości przedłużenia uprawnień do renty rodzinnej od 1 sierpnia 2020 roku.

/decyzja k. 210 -210 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego/

Odwołanie od w/w decyzji wniosła M. S. (1) , wnosząc o wznowienie wypłaty renty rodzinnej od dnia 1 sierpnia 2020 roku do zakończenia nauki, tj. na dzień 30 września 2021 roku, do ukończenia 26 roku życia tj. 26 lipca 2021 roku. W uzasadnieniu wnioskodawczyni wskazała, iż zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Zgodnie z dostarczonymi dokumentami w dniu 24 lipca 2020 roku, odwołująca się, posiadała status studenta ostatniego roku studiów, na kierunku Technologia (...). Zakończenie tego kierunku studiów zaplanowane zostało na 27.10.2020 roku – obrona pracy dyplomowej. Odwołująca się, powołując się na art. 68 ust. 2 wskazanej ustawy, podkreśliła, iż w jej ocenie nie widzi podstaw do odmowy kontynuowania renty rodzinnej, za okres, po ukończeniu 25 roku życia tj. od 1 sierpnia 2020 roku.

/odwołanie k. 3-5/

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu wskazano, że z dokumentacji dostarczonej przez wnioskodawczynię nie wynika, aby w dniu ukończenia 25 roku życia była na ostatnim roku studiów, bądź też zdała, przed ukończeniem 25 roku życia wszystkie egzaminy przewidziane w ramach przedostatniego roku studiów oraz uzyskała wpis na ostatni rok studiów. W momencie ukończenia 25 roku życia, wnioskodawczyni była na 2, przedostatnim roku studiów.

odpowiedź na odwołanie – k. 9-9 verte/

Wyrokiem z dnia 28 stycznia 2021 roku, Sąd Okręgowy w Łodzi, zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał M. S. (1) prawo do renty rodzinnej, od 1 sierpnia 2020 r.

/wyrok k.23/

Na skutek apelacji organu rentowego, wyrokiem z dnia 15 września 2021 r. Sąd Apelacyjny w Łodzi uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Łodzi, do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postepowania apelacyjnego. W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny wskazał, że Sąd Okręgowy ponownie rozpoznając sprawę winien poczynić ustalenia faktyczne w oparciu o adekwatne do stwierdzenia danych okoliczności dowody z dokumentów , a nadto powinien ustalić dokładny przebieg ostatniego roku studiów na kierunku ,, Technologia żywności i żywienia człowieka”– na przestrzeni okresu od lutego 2018 r. do lipca 2020 r. , w tym w szczególności, przyczyn , dla których ubezpieczona cyklicznie była kierowana do powtarzania 7 semestru na ww. kierunku.

/wyrok wraz z uzasadnieniem k.59 – 64/

Sąd Okręgowy, przy ponownym rozpoznaniu sprawy, ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni M. S. (1) urodziła się w dniu (...) . W dniu (...) ukończyła 25 lat życia.

/okoliczność bezsporna, a ponadto odpis skrócony aktu urodzenia k. 7 załączonych do sprawy akt organu rentowego/

W dniu 4 września 2006 roku zmarł M. S. (2) – ojciec wnioskodawczyni.

/odpis skrócony aktu zgonu k. 5 załączonych do sprawy akt organu rentowego/

Skarżąca ma ustalone prawo do renty rodzinnej, na mocy decyzji ZUS z dnia 17 października 2006 roku.

/decyzja k. 111-114 załączonych do sprawy akt organu rentowego/

W dniu 24 lipca 2020 roku, wnioskodawczyni złożyła do ZUS wniosek o ustalenie prawa do renty rodzinnej, na dalszy okres.

/wniosek k. 196-197 załączonych do sprawy akt organu rentowego/

Decyzją z dnia 12 sierpnia 2020 roku, organ rentowy, z urzędu, od 1 sierpnia 2020 roku wstrzymał M. S. (1) wypłatę renty rodzinnej.

/decyzja k. 192-193 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego/

W dniu 24 września 2020 roku organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

/decyzja k. 210-210 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego/

Z wydanego zaświadczenia Politechniki (...) z dnia 31.08.2020 r., wynika, iż M. S. (1) jest studentem: Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności. Forma studiów: studia stacjonarne. Poziom kształcenia: studia pierwszego stopnia. Rodzaj studiów: wyższe zawodowe. Kierunek studiów: menedżer żywności i żywienia. Rok studiów: 2, semestr 4. Studentka rozpoczęła naukę dnia: 2018-09-28. Nauka trwa: 3 lata. Studentka powinna zakończyć naukę w 2021. Studia kończą się uzyskaniem tytułu zawodowego: licencjat.

/zaświadczenie k.205 akt organu rentowego/

Z wydanego zaświadczenia Politechniki (...) z dnia 20.10.2020 r. wynika, iż M. S. (1) jest studentem: Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności. Forma studiów: studia stacjonarne. Poziom kształcenia: studia pierwszego stopnia. Rodzaj studiów: wyższe zawodowe. Kierunek studiów: technologia żywności i żywienie człowieka. Specjalność: analiza i ocena żywności / analiza i ocena żywności. Rok studiów 4. Studentka rozpoczęła naukę dnia 2014-09-26. Nauka trwa: 3,5 roku. studentka powinna zakończyć naukę: 27.10.2020.

/zaświadczenie k. 7/

Na w/w uczelni obowiązywał Regulamin Studiów w Politechnice (...).

Zgodnie z § 7 ust. 1 uchwały Nr 4/2012 Senatu Politechniki (...) z dnia 25 kwietnia 2012 r. Regulamin Studiów w Politechnice (...) : studia w Politechnice (...) odbywają się w systemie semestralnym.

Rok akademicki rozpoczyna się najpóźniej 1 października, i kończy się w dniu, poprzedzającym rozpoczęcie kolejnego roku akademickiego (§ 7 ust. 2).

Rok akademicki obejmuje:

a) semestr zimowy, w skład którego wchodzi okres zajęć, sesja egzaminacyjna nie krótsza niż 3 tygodnie oraz wakacje zimowe dzielące sesję egzaminacyjną na dwie części;

b) semestr letni, w skład którego wchodzi okres zajęć, sesja egzaminacyjna nie krótsza niż 3 tygodnie oraz wakacje letnie dzielące sesję egzaminacyjną na dwie części;

c) dni wolne od zajęć dydaktycznych, dodatkowo ustanawiane przez Rektora w trakcie roku akademickiego (§ 7 ust. 3).

Rektor, w porozumieniu z odpowiednim organem Samorządu Studenckiego, ogłasza do dnia 25 czerwca szczegółowy harmonogram następnego roku akademickiego (§ 7 ust. 4).

Łączny czas trwania sesji egzaminacyjnych w czasie jednego roku akademickiego nie może być krótszy niż 6 tygodni (§ 7 ust. 5).

Zgodnie § 12 ust. 1 wskazanej uchwały, w szczególnych przypadkach dopuszcza się możliwość zastosowania indywidualnej organizacji studiów ( (...)), pozwalającej na zmiany terminów i zasad zaliczania poszczególnych przedmiotów. Indywidualną organizację studiów ustala dziekan (§ 12 ust. 2).

Zgodnie z § 13 ust. 4 wskazanej uchwały, kierownik przedmiotu lub osoba przez niego upoważniona zobowiązany jest na bieżąco do wprowadzania wyników zaliczeń i egzaminów do systemu informatycznego Uczelni. Po zakończeniu każdego semestru, w terminach określonych przez Rektora, kierownik przedmiotu lub osoba przez niego upoważniona zobowiązany jest do przekazania podpisanych protokołów do dziekanatu.

Student może uzyskać rejestrację na kolejny semestr w postaci rejestracji pełnej lub rejestracji warunkowej. Rejestrację pełną otrzymuje student, który w dotychczasowym przebiegu studiów zaliczył wszystkie przedmioty i uzyskał liczbę punktów przewidzianych programem studiów. Rejestrację warunkową otrzymuje student, który w dotychczasowym przebiegu studiów uzyskał liczbę punktów wynikającą z dopuszczalnych braków punktowych (§13 pkt. 2) oraz wywiązał się ze wszystkich obowiązków określonych decyzjami dziekana (§ 13 ust. 8).

/regulamin k. 14-19/

Studia inżynierskie na Politechnice (...) , Wydziale Biotechnologii , kierunku technologia żywności i żywienia człowieka , trwające 3 lata, wnioskodawczyni rozpoczęła we wrześniu 2014 r. , a zakończyła w październiku 2020 r. Z uwagi na trudności z zaliczeniem 2 egzaminów (z biotechnologii oraz języka angielskiego) wnioskodawczyni trzykrotnie tj. nieprzerwanie od lutego 2018 r. powtarzała semestr dyplomowy. W 2018 r. rozpoczęła studia na Politechnice (...) , na kierunku manager żywności i żywienia , które nadal kontynuuje.

/zeznania wnioskodawczyni min.00:11:28 – 00:13:48 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami min.00:02:32 – 00:10:33 rozprawy z dnia 26 stycznia 2022 r. , płyta CD k.83 , zaświadczenie k.172, 175 , 179 , 183 , 190 akt organu rentowego/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy oraz w załączonych do akt sprawy aktach ZUS , a także w oparciu o zeznania wnioskodawczyni. Zebrane dowody nie nasuwają wątpliwości i pozwalają tym samym na wydanie rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowi przepis art.68 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. z 2021 r., poz. 291), zgodnie z treścią którego dzieci własne, drugiego małżonka i przysposobione mają prawo do renty rodzinnej:

1) do ukończenia 16 lat;

2) do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia, albo

3) bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub 2.

W myśl art.68 ust.2 jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.

Treść omawianego przepisu wskazuje, że ustawodawca przyjął zasadę, iż wraz z ukończeniem 25 lat prawo do renty rodzinnej ustaje bez względu na okres, jaki pozostał do zakończenia nauki w szkole, jeżeli jest ona odbywana w szkole, nie będącej szkołą wyższą. Wyjątek - w odniesieniu do odbywania studiów w szkole wyższej – został ustanowiony w sytuacji, gdy dziecko ukończy 25 rok życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, w takim wypadku prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „ostatniego roku studiów” , co, w oczywisty sposób, może rodzić wątpliwości interpretacyjne przy stosowaniu omawianego przepisu.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego panuje, jednak, zgoda co do tego, że regulacja zawarta w art.68 ust.2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, stanowi szczególną regulację normatywną, nie poddającą się wykładni rozszerzającej i oznacza prawo do przedłużonej ochrony ubezpieczeniowej, której termin końcowy, wyznacza data zakończenia tego konkretnego (ostatniego) roku akademickiego studiów w szkole wyższej, na którym uprawniony ukończył 25 lat życia.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego, w kwestii wykładni i stosowania przepisu art.68 ust.2, utrwalił się pogląd, że określenie ostatniego roku studiów wyższych, następuje na podstawie postanowień regulaminu studiów, obowiązującego w konkretnej szkole wyższej. Przy czym, ustalenie daty, w której dziecko, pobierające rentę rodzinną, było na ostatnim roku studiów, następuje na podstawie wpisu na ostatni rok studiów dokonanego na podstawie regulaminu obowiązującego daną uczelnię (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 stycznia 2003 roku, II UK 138/03; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2006 roku I UK 265/05).

W niniejszej sprawie nie ulegało wątpliwości, że M. S. (1) ukończyła 25 rok życia w dniu 26 lipca 2020 roku i z całą pewnością, nie była wówczas, studentką ostatniego roku studiów na kierunku menedżer żywności i żywienia. W odniesieniu, zaś, do studiów wnioskodawczyni na kierunku technologia żywności i żywienie człowieka, wskazać należy ,że wnioskodawczyni trzykrotnie tj. nieprzerwanie od lutego 2018 r., powtarzała semestr dyplomowy.

Wprawdzie nie ulega wątpliwości ,że celem renty rodzinnej jest zapewnienie środków finansowych młodej osobie, gdy, w związku z kształceniem, nie wykonuje ona pracy, dającej źródło utrzymania, o tyle stanowisko wskazujące, że studentowi, który ukończył 25 lat na ostatnim roku studiów, przysługuje prawo do renty, także, w przypadku, powtarzanie tego roku, nie zasługuje na aprobatę.

Podkreślić, bowiem, należy, że celem regulacji (wyjątku) z art.68 ust.2 ustawy jest zapewnienie renty rodzinnej tylko na czas ostatniego roku studiów i tylko ten okres może przedłużyć ochronę rentową po osiągnięciu przez studenta 25 lat życia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2011 roku, II UK 201/10). Przyjęcie zaś interpretacji jakoby każdorazowe powtarzanie ostatniego roku studiów, nie pozbawia ,,takiego” studenta prawa do renty rodzinnej, przeczyłoby intencji ustawodawcy i mogłoby prowadzić do ciągłego, czy wręcz celowego przedłużanie studiów. Wolą ustawodawcy było zmobilizowanie studentów do ukończenia studiów, zgodnie z programem, przy jednoczesnym zapewnieniu im środków egzystencji. W sytuacji, zatem, gdy osoba uprawniona do renty rodzinnej, nie kończy studiów w przewidzianym terminie, to nie może oczekiwać ochrony, w postaci renty rodzinnej.

Należy zatem wskazać, że brak było podstaw do przedłużenia wypłaty renty rodzinnej dla wnioskodawczyni i decyzję organu rentowego należy uznać za prawidłową.

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy, na postawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, o czym orzekł w sentencji wyroku.

S.B.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawczyni