Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV K 665/ 21

4.WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2022r.

Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie, Wydział IV Karny w składzie:

Przewodniczący sędzia Radosław Marcinków

Protokolant Rafał Kamiński

po rozpoznaniu dnia 6.12.2021r., 21.01.22r., 12.04.22r. sprawy:

P. J. (1), urodzonego (...) w D.,

syna R. K. z d. O.,

5.oskarżonego o to, że w okresie od 21 października 2011r. do 26 marca 2019r. w S. uchylał się wobec córki A. J. (1) od obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości Protokół Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 15-02-2010r o sygn. Akt VIII RC1808/09 ustalającą kwotę renty alimentacyjnej w wysokości 350 zł miesięcznie na dziecko, a łączna wysokość powstałej wskutek tego zaległości stanowiła równowartość nie mniej niż 3 świadczeń okresowych, czym naraził A. J. (1) na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych,

6.tj. o czyn z art. 209 § 1 kk i art. 209 § 1a kk

I.  uznaje oskarżonego za winnego tego, że w okresie od 11 września 2016r. do 11 lipca 2018r w S. uporczywie uchylał się wobec córki A. J. (1) od obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości w ugodzie z dnia 15 lutego 2010r. zawartej przed Sądem Rejonowym Szczecin - Centrum w Szczecinie sygn. akt VIII RC 1808/09 ustalającej kwotę renty alimentacyjnej na 350 zł miesięcznie, a łączna wysokość powstałej wskutek tego zaległości stanowiła równowartość nie mniej niż 3 świadczeń okresowych, czym naraził A. J. (1) na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, tj. czynu z art. 209 § 1 i 1a k.k. i na podstawie art. 59 k.k. odstępuje od orzeczenia kary za ten czyn,

II.  na podstawie art. 43a § 1 k.k. orzeka od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w wysokości 500 (pięćset) zł,

III.  na podstawie art. 627 k.p.k. i art. 5 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym 30 (trzydzieści) złotych opłaty.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

IV K 195/19

1.USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

P. J. (1)

P. J. (1) został uznany za winnego w okresie od 11 września 2016r. do 11 lipca 2018r w S. uporczywie uchylał się wobec córki A. J. (1) od obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości w ugodzie z dnia 15 lutego 2010r. zawartej przed Sądem Rejonowym Szczecin - Centrum w Szczecinie sygn. akt VIII RC 1808/09 ustalającej kwotę renty alimentacyjnej na 350 zł miesięcznie, a łączna wysokość powstałej wskutek tego zaległości stanowiła równowartość nie mniej niż 3 świadczeń okresowych, czym naraził A. J. (1) na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

- uporczywe uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych w okresie od 11 września 2016r. do 11 lipca 2018r.,

- możliwość dokonywania przez oskarżonego w powyższym okresie płatności świadczeń alimentacyjnych w pełnym wymiarze,

- narażenie w przypisanym okresie niealimentacji córki na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych,

- nieprzerwane utrzymywanie przez oskarżonego relacji i kontaktów z córką,

- zawarcie w 17.12.2021r. przez P. J. (1) z A. J. (1) umowy, na mocy której oskarżony zobowiązał się spłacić zaległości w płatnościach alimentacyjnych w kwocie 9 tys. zł do końca 2021r. i 14 tys. zł do końca 2022r.; kwota 9 tys. zł została wypłacona w dniu 17 grudnia 2021r.

- zeznania B. S.,

-zeznania A. J. (1),

- częściowo wyjaśnienia oskarżonego,

- ugoda alimentacyjna,

-pismo PUP,

- dowody wpłat, karty rozliczeniowe ,

- karta leczenia szpitalnego,

- zaświadczenie o rehabilitacji

- zaświadczenie,

- ugoda alimentacyjna

- potwierdzenie wpłaty

k. 180, 23, 123,

k. 179 – 180,

k. 174 – 175, 119,

k. 7,

k. 30,

k. 46 – 48, 69 – 70, 104 – 112, 116 – 118, 169 – 172,

k. 82,

k. 83,

k. 173,

k. 176,

k. 178.

1.OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Dowody jak wyżej

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Zeznania świadków

Brak jest podstaw do odmówienia wiarygodności zeznaniom wskazanych wyżej świadków.

A. J. (1)potwierdziła stałe utrzymywanie z nią kontaktów przez ojca. W zakresie dotyczącym płatności świadczeń alimentacyjnych jej zeznania nie wniosły wiele do sprawy, ponieważ na ten temat córka oskarżonego nie posiadała wiedzy.

B. S. konsekwentnie wskazywała okresy kiedy płatności otrzymywała od oskarżonego, a kiedy z funduszu alimentacyjnego. Jej zeznania zostały potwierdzone dokumentami dotyczącymi poszczególnych wpłat. Nikt nie kwestionował również okoliczności dotyczących sytuacji życiowej świadka w okresie objętym zarzutem.

Wyjaśnienia oskarżonego

Za wiarygodne uznano wyjaśnienia oskarżonego w zakresie dotyczącym płatności przez niego świadczeń alimentacyjnych potwierdzonych przedłożonymi dokumentami, a także utrzymywanych kontaktów z córką, problemów zdrowotnych, dokonanych spłat zaległości oraz wykonywania pracy zarobkowej.

Okoliczności powyższe zostały potwierdzone dowodami z dokumentów, a także zeznaniami świadków.

Dowody z pozostałych dokumentów

Brak jest podstaw do kwestionowania dowodów z dokumentów. Zostały one sporządzone przez uprawnione do tego osoby, żadna ze stron nie podważała informacji bądź faktów w dokumentach tych zawartych.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Wyjaśnienia oskarżonego

Za częściowo niewiarygodne uznano wyjaśnienia oskarżonego w zakresie, w którym twierdził, że nie było okresów aby uchylał się do płatności świadczeń alimentacyjnych – co zostanie rozwinięte niżej.

1.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

I

P. J. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Sąd przyjął przypisany oskarżonemu okres niealimentacji na podstawie z poniżej przedstawionych powodów.

Analiza informacji PUP wskazuje, że w okresie od 14.11.2011r. do końca września 2014r. (z kilkudniową przerwą w listopadzie 2013r.) P. J. (1) był zarejestrowany jako bezrobotny. Okresowo otrzymywał nieznaczne kwoty zasiłków, a nadto od 20 sierpnia 2013r. przebywał w szpitalu w związku ze złamaniem podudzia, po czym uczęszczał na rehabilitację.

Powyższe okoliczności nie pozwalają na stwierdzenie uporczywości i umyślności w braku płatności w całości świadczeń alimentacyjnych do końca września 2014r.

Oskarżony rozpoczął regularne płatności od dnia 5 grudnia 2014r. (dowody wpłat k. 104 – 112). Biorąc pod uwagę czas potrzebny na zatrudnienie, a następnie uzyskanie pierwszej wypłaty, nie można przyjąć, żeby do dnia 5 grudnia 2014r. miały miejsce 3 pełne okresie braku płatności.

Do dnia 29 lutego 2016r. płatności były wykonywane dość regularnie, w zdecydowanej większości w kwocie 350 zł. Następnie dokonana została w dniu 31 marca 2016r. wpłata 200zł, po czym do 4 września 2016r. żadne dalsze wpłaty nie były wykonywane. Sąd rozważał czy okres od marca lub kwietnia 2016r. nie powinien być ujęty jako początek okres niealimentacji, jednak uznano, że również w tym okresie częściowo brak płatności wynikał z okoliczności od oskarżonego niezależnych, czy też niezawinionych, zaś okres między kwietniem a majem 2016r. jest zbyt krótki, aby stwierdzić znamiona uporczywości i uchylania się. Wnioski powyższe wynikają z faktu pobytu oskarżonego w okresie od 31.05.2016r. do 2.06.2016r. w szpitalu w związku z koniecznością usunięcia zespolenia zaistniałego wcześniej złamania. Po wypisaniu ze szpitala P. J. (1) miał wykonywać ćwiczenia, nadto zalecone było także, aby poruszał się o kulach. Z jego wyjaśnień wynika, że o kulach poruszał się ok. 2 miesiące. Od czerwca zatem przez ok 2 miesiące oskarżony nie miał możliwości zarobkowych pozwalających stwierdzić, że uporczywie uchylał się od płatności alimentów. Brak jest natomiast danych, aby w okresie późniejszym jakiekolwiek, istotne niemożliwe dla przezwyciężenia dla oskarżonego okoliczności uniemożliwiały mu wywiązanie się z uiszczania obciążających go świadczeń. Pomimo tego płatności alimentacyjne po upływie kolejnego terminu płatności, tj. 10 września 2016r., nie były już - aż do lipca 2018r. - ani razu w pełnej wysokości uiszczone (najwyższe były wpłaty w kwocie 200 zł, raz 250 zł).

W okresie od 4 września 2016r. do 12 lipca 2018r. obejmującym 676 dni, czyli 22 miesiące oskarżony powinien był uiścić tytułem świadczeń alimentacyjnych 7.700 zł. Uiścił natomiast niespełna 5.000 zł. Dopiero w lipcu 2018r. postępowanie P. J. (1) uległo istotnej zmianie. Dokonywane wpłaty znacznie wzrosły, w tym wielokrotnie przekraczały obciążającą go miesięcznie kwotę (k. 169 – 171).

Analiza powyższych płatności wskazuje, że, wbrew wyjaśnieniom oskarżonego, uchylał się on od dokonywania płatności całości świadczeń w okresie wskazanym w przypisanym mu czynie, tym bardziej, że posiadał pełne zdolności zarobkowe, w tym zawód kierowcy, pozwalający mu na osiąganie dochodów w pełni wystarczających na wywiązywanie się z obowiązku uiszczania alimentów w wysokości 350 zł miesięcznie.

Nie mogą być powodem niedokonywania tych płatności ewentualne wydatki ponoszone na utrzymanie drugiej rodziny czy też przekazywanie pieniędzy córce lub zabieranie ją wakacje bądź twierdzenie, że dokonywanie wpłat komornikowi jest bezcelowe, bo większość wpłat nie idzie do dziecka, lecz na koszty komornicze.

Oskarżony był zobowiązany od wielu lat do dokonywania konkretnych płatności tytułem alimentów. Nie starał się o ich zmniejszenie. Kwota 350 zł nie jest również kwotą bardzo, czy nawet - szczególnie biorąc pod uwagę upływ lat - średnio wysoką. Jego priorytetem jako odpowiedzialnego ojca powinno być zatem przede wszystkim regularne i bezproblemowe dokonywanie tych płatności. Jeśli posiadał inne wydatki, to powinien je ograniczać do wydatków niezbędnych (np. nie jechać na wakacje lub nie korzystać z samochodu) bądź znaleźć takie źródło zarobkowania, które da mu możliwość zarówno uiszczania świadczeń alimentacyjnych, jak i poczynienia wydatków na swoje potrzeby, względnie potrzeby drugiej rodziny.

Nie do przyjęcia jest twierdzenie dotyczące kosztów komorniczych. Oczywiście część płatności na poczet tych kosztów była przeznaczana. Sytuacja ta wynikała jednak tylko i wyłącznie, po pierwsze, z samego faktu prowadzenia postępowania egzekucyjnego, które nie miałoby miejsca, gdyby świadczenia alimentacyjne były płacone regularnie, a po drugie, z braku płatności, w tym z braku takich płatności w pełnej wysokości w okresie przypisanego czynu.

Kwoty przekazywane córce lub też zabieranie ją na wakacje nie są równoznaczne ze spełnieniem obowiązku płatności konkretnych świadczeń do rąk matki dziewczynki. Drobne pieniądze przekazywane córce stanowią tzw. kieszonkowe, zaś zainteresowane nią, podtrzymywanie relacji czy zabieranie np. na wyjazdy wypoczynkowe, aczkolwiek bardzo dobrze świadczące o oskarżonym, nie zastępują określonych w konkretny sposób comiesięcznych świadczeń pieniężnych.

Długość okresu niealimentacji wskazuje na uporczywość działania oskarżonego.

2. Z zeznań B. S.wynikało, że zarabiała w okresie przypisanego czynu ok. 800 – 1000 zł miesięcznie. Już sam niski poziom powyższych dochodów, uwzględniając konieczne wydatki na utrzymanie siebie, mieszkania itp., powoduje stwierdzenie, że brak świadczeń alimentacyjnych narażałby uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

4. Nieuiszczanie w okresie od 11 września 2016r. do 11 lipca 2018r całości świadczeń alimentacyjnych na rzecz córki określonych co do wysokości w ugodzie z dnia 15 lutego 2010r. zawartej przed Sądem Rejonowym Szczecin - Centrum w Szczecinie sygn. akt VIII RC 1808/09, przy uwzględnieniu, że łączna wysokość powstałej wskutek tego zaległości stanowiła równowartość nie mniej niż 3 świadczeń okresowych i narażenie w ten sposób A. J. (1) na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, stanowiło uporczywe uchylanie się od tych świadczeń i wypełniało znamiona art. 209 § 1 i 1a k.k.

1.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

P. J. (1)

I

I

Oskarżony prowadzi bardzo ustabilizowany i niebudzący zastrzeżeń tryb życia. Od ponad trzech lat w pełni wywiązuje się, ze świadczeń alimentacyjnych, dokonał w znacznym zakresie spłaty powstałej zaległości, zaś jej całość planuje spłacić do końca 2022r. Na jego korzyść przemawia także trwające od wielu lat zainteresowanie córką i dbanie o zaspakajanie jej potrzeb.

W świetle powyższych okoliczności Sąd nie ma żadnych wątpliwości, że oskarżony nie jest w jakimkolwiek stopniu osobą zdemoralizowaną czy wymagającą ukarania którąkolwiek z kar przewidzianych w art. 209 § 1a k.k. Kary takie nie osiągnęłyby celów celach zapobiegawczych lub wychowawczych, ponieważ cele te osiągnięte były już trakcie trwania postępowania.

Gdyby nie karalność za czyn z art. 286 § 1 k.k., który jak wynika z sygnatury akt sprawy dotyczy zachowania sprzed kilkunastu lat, wobec oskarżonego, w związku z nagromadzeniem dotyczących go okoliczności pozytywnych, należałoby warunkowo umorzyć postępowanie.

Brak takiej możliwości nakazuje dla odzwierciedlenia w/w okoliczności i wobec braku potrzeby wymierzania kary odstąpić od jej wymierzenia.

W ocenie Sądu całkowicie wystarczającą reakcją prawnokarną na przypisane oskarżonemu zachowanie jest świadczenie pieniężne, którego wysokość odzwierciedla wskazane wyżej okoliczności dotyczące oskarżonego oraz przypisanego mu czynu, w tym długości jego okresu oraz faktu jedynie częściowego nieuiszczania należnych świadczeń.

1.KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Wobec braku podstaw do zwolnienia oskarżonego od kosztów sądowych, koszty te zostały od niego w całości zasądzone.

1.Podpis