Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKzw 98/22

POSTANOWIENIE

Dnia 23 lutego 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący sędzia SO del. Marcin Schoenborn

Protokolant Kamil Klupś

przy udziale Prokuratora Prokuratury Regionalnej w Katowicach Marty Irzyńskiej

po rozpoznaniu w sprawie P. Ż. skazanego z art. 207 § 1 kk

zażalenia wniesionego przez obrońcę skazanego na postanowienie Sądu Okręgowego w Rybniku z dnia 30 grudnia 2021 r. sygn. akt V Kow 2897/21 w przedmiocie odmowy udzielenia skazanemu zgody na odbywanie kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego

na podstawie art. 437 § 1 kpk, art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 1 § 2 kkw

POSTANAWIA

1.  utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie;

2.  zwolnić skazanego od ponoszenia wydatków postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 30 grudnia 2021 r. Sąd Okręgowy w Rybniku na podstawie art. 43la § 1 i 2 kkw nie uwzględnił wniosku o udzielenia skazanemu zezwolenia na odbywanie w systemie dozoru elektronicznego kary 4 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z dnia 15 lutego 2021 r. sygn. akt II K 1050/20 za przestępstwo z art. 207 § 1 kk. Jednocześnie na mocy art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 1 § 2 kkw kosztami sądowymi obciążył Skarb Państwa.

Zażalenie na to postanowienie złożył obrońca skazanego. Zarzucając błędy w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mające wpływ na jego treść, wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i udzielenie skazanemu zezwolenia na odbywanie w systemie dozoru elektronicznego kary z wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z dnia 15 lutego 2021 r. sygn. akt II K 1050/20 w miejscu stałego pobytu skazanego z zezwoleniem na opuszczanie przez niego tego miejsca od poniedziałku do piątku w godzinach od 5:00 do 17:00 celem świadczenia pracy zarobkowej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie obrońcy skazanego nie zasługuje na uwzględnienie.

Podzielić należy zasadniczo ustalenia i oceny Sądu penitencjarnego, które doprowadziły ten sąd do wniosku, iż odbycie przez skazanego kary pozbawienia wolności, której nie rozpoczął jeszcze wykonywać, w systemie dozoru elektronicznego nie byłoby wystarczające do osiągnięcia jej celów wychowawczych i zapobiegawczych wobec sprawcy.

Pomylił się jednak Sąd penitencjarny twierdząc, iż w przeszłości skazany nie wykorzystał danej mu szansy odbycia innej wymierzonej mu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, bowiem po niespełna 9 miesiącach została mu uchylona zgodna na jej odbycie w tym systemie. Trafnie zauważył skarżący, iż decyzja ta była konsekwencją udzielenia skazanemu warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia reszty tej kary pozbawienia wolności, co zgodnie z art. 43ln § 3 kkw skutkować musiało uchyleniem uprzednio udzielonej zgody na jej odbycie w systemie dozoru elektronicznego.

W żadnym jednak razie ta okoliczność, jak i pozostałe podnoszone przez skarżącego, nie są w stanie podważyć trafności odmowy udzielenia skazanemu zgody na odbycie kary 4 miesięcy pozbawienia wolności w systemie przewidzianym w art. 43la kkw. Zresztą Sąd penitencjarny dostrzegł pewne pozytywne aspekty zachowania skazanego. Skarżący zdecydowanie przecenia natomiast ich znaczenie, zapominając o tym, na co naprowadzają okoliczności związane z dotychczasową karalnością skazanego. Wymierzane w przeszłości kary wolnościowe, a także odbyta w systemie dozoru elektronicznego kara pozbawienia wolności, orzekane za przestępstwa przeciwko mieniu i zdrowiu oraz nietykalności cielesnej, jak udowodnił upływ czasu, nie wpłynęły na trwałą zmianę postawy skazanego. Z uprzedniej karalności nie wyciągnął pozytywnych wniosków na przyszłość. Ostatnim czasem powracając na drogę przestępstwa dopuścił się psychicznego znęcania nad żoną. Właśnie za ten czyn popełniony na przestrzeni pięciu miesięcy, a świadczący w całokształcie okoliczności sprawy o poważnym poziomie zdemoralizowania skazanego, wymierzona została mu kara 4 miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności. Zbyt wiele razy więc skazany w przeszłości zawiódł i to pomimo, że był obdarzany zaufaniem, najpierw w związku z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności, w tym wypadku okres próby zakończył się niepowodzeniem, ponownie kiedy został uczyniony beneficjentem warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia reszty zarządzonej uprzednio do wykonania kary pozbawienia wolności, a odbywanej w systemie dozoru elektronicznego, aby można było mieć obecnie przekonanie, iż tego rodzaju aktywności, jak świadczenie pracy zarobkowej, spłata zaległości alimentacyjnych oraz wola ich bieżącego regulowania, uiszczenie nawiązki z wyroku skazującego za znęcanie nad żoną oraz poddanie zabiegowi tzw. wszywki alkoholowej celem walki z nałogiem, czy też deklarowanie żalu i skruchy z powodu popełnionych czynów, są przejawem przewartościowania postawy o trwałym charakterze, a nie działaniami obliczonymi na uzyskanie doraźnej korzyści w postaci umożliwienia wykonania kary pozbawienia wolności poza terenem zakładu karnego.

Uwzględniając powyższe jak najbardziej należy się zgodzić z Sądem penitencjarnym, że skazany jest sprawcą niepoprawnym, który dotychczas wykazał się brakiem podatności na oddziaływania wychowawczo-resocjalizacyjne, jak też lekceważącym stosunkiem do porządku prawnego. Dotychczasowym trybem życia dowiódł, że nie może być uznany za osobę zdolną do samokontroli i samodyscypliny, jak też dającą gwarancję funkcjonowania zgodnie z obowiązującymi normami prawnymi i zasadami współżycia społecznego, a tym samym nie sposób przyjąć, że cele kary mogłyby zostać osiągnięte w przypadka jej wykonywania w systemie przewidzianym w art. 43la kkw.

Pamiętać zaś trzeba, że dozór elektroniczny dotyczy przede wszystkim sprawców przestępstw o niższej społecznej szkodliwości (błahych), wchodzących w konflikt z prawem po raz pierwszy lub niezdemoralizowanych, a więc popełniających przypadkowe przestępstwo, w okolicznościach wskazujących na brak chęci powrotu do przestępczego życia, ale zarazem takich, wobec których zastosowanie jedynie kar wolnościowych sensu stricto, nie byłoby odpowiednie. Samo poprawne zachowanie czy włączenie się w proces resocjalizacji nie stanowi wystarczającej podstawy do udzielenia zezwolenia na odbycie kary poza zakładem karnym (zob. postanowienie SA w Krakowie z 10 grudnia 2018 r., II AKzw 1005/18, KZS 2019, nr 1, poz. 30). System dozoru elektronicznego nie służy też łagodzeniu negatywnych skutków dla zdrowia czy sytuacji rodzinnej skazanego, związanych z jego osadzeniem w zakładzie karnym. Te sytuacje rozwiązuje się odroczeniem wykonania kary, a po jej rozpoczęciu - przerwy w karze. Z odbywania kary pozbawienia wolności w formie dozoru elektronicznego nie powinny korzystać osoby, które swoim zachowaniem wykazują lekceważenie dla podstawowych reguł porządku prawnego (zob. postanowienie SA w Krakowie z 8 stycznia 2018 r., II AKzw 1097/17, KZS 2018, nr 2, poz. 55).

Mając na względzie powyższe Sąd Apelacyjny orzekł, jak na wstępie, przy czym zwalniając skazanego od ponoszenia wydatków postępowania odwoławczego, na zasadzie odstępstwa od zasady z art. 636 § 1 kpk, kierował się tym, iż wysiłek finansowy w pierwszej kolejności powinien ukierunkować na realizację ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego.

ZARZĄDZENIE

odpis postanowienia z poucz. o prawomocności co do pkt 1 i zażaleniu do składu równorzędnego w SA K-ce co do pkt 2 doręczyć:

- skazanemu na adres P. ul. (...)

23.02.2022 r.