Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XI GC 900/21

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wniosła przeciwko pozwanej (...) o zapłatę kwoty 2368,40 zł wraz z odsetkami umownymi i kosztami postępowania, tytułem zapłaty za i usługi i najem sprzętu budowlanego.

Sąd wydał nakaz zapłaty zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie pozwana złożyła sprzeciw zaskarżając nakaz w całości, wskazując, że zwróciła całość najmowanego od powódki sprzętu.

W toku procesu strony podtrzymały swoje twierdzenia.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 września 2020r. powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jako wynajmującym oraz pozwana (...) jako najemcą, zawarły umową ramowe najmu dotyczącą najmu urządzeń budowlanych określonym w załączniku.

Zgodnie z § 3 ust. 1 umowy od chwili przekazania najemca sprawował pieczę nad sprzętem i zobowiązał się do jego należytego zabezpieczenia.

Stosownie do ust. 3 w przypadku nieodwracalnego uszkodzenia, zniszczenia lub utraty i kradzieży przedmiotu najmu, najemca zobowiązał się do zwrotu wartości z chwili przekazania.

Zgodnie z ust. 7 najemca oświadczył, że zapoznał się z regulaminem powoda i go akceptował.

Stosownie do § 6 umowy najemca był zobowiązany do zwrotu sprzętu w ostatnim dniu najmu. Datą oddania sprzętu miała być data podpisania protokołu zwrotu.

Powód w regulaminie ustalił m.in., że potwierdzenie zwrotu sprzętu w dniu zwrotu dokonywane jest bez możliwości przeliczenia i oceny jakości. Dokument zwrotu zawierający uwagi powoda, dotyczące stanu ilościowego i jakościowego, będzie wysyłany do pozwanego w terminie 21 dni od daty zwrotu. Dokument zwrotu miał stanowić podstawę obciążenia za zanieczyszczony, zniszczony lub uszkodzony sprzęt.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowa z regulaminem, k. 18-20.

Stosownie do zawartej umowy pozwana najmowała od powoda rusztowania, w skład których wchodziły m.in. podpory ocynkowane, trójnogi i głowice. Powódka dostarczają sprzęt pozwanej na prowadzoną przez nią budowę na ul. (...) w M.. Wraz z nim wydawała dokument „wydania zewnętrznego”. Pracownicy działający na zlecenie pozwanej - C. K. (1) lub K. Ś. (1) przyjmując sprzęt dokonywali każdorazowego jego liczenia. W razie ustalenia, że niektóre elementy nie zostały dostarczone lub dostarczono je w innej ilości, wpisywali swoje uwagi na tym dokumencie.

Dowód:

- dokumenty WZ, k. 22-26.

Pozwana zakończyła prace związane z użyciem rusztowań i w dniu 1 października 2020 r. poinformowała powódkę o możliwości odebrania sprzętu z budowy oraz o konieczności podstawie pojazdu z koszami na drobne elementy. Całości najętych rusztowań i osprzętu została przez pozwaną zdjęta, policzona, a poszczególne elementy posegregowała K. Ś. (1). Rusztowania zostały złożone na placu budowy, gdzie oczekiwały na odbiór przez powódkę. Teren budowy był ogrodzony.

Powód nie odebrał zwracanego sprzętu niezwłocznie, związku z tym pozwana kilkukrotnie kontaktowała się z powódką celem odebrania rusztowań zalegających na placu. Po kilu tygodniach powódka podstawiła pojazd z naczepą typu „firanka”, bez koszty na mniejsze elementy.

Pracownicy pozwanej załadowali najęty od powódki sprzęt do pojazdu. Kierowa nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń co do jego ilości i jakości.

Po kilku dniach powódka podstawiła kolejny pojazd, który zabrał resztę pozostałego sprzętu najętego od powódki.

Dowód:

- zeznania świadka C. K. (1), k. 144-145, 149

- zeznania świadka K. Ś. (1), k. 145-146, 149,

- zeznania świadka A. D., k. 146, 149.

Powódka zwrócony sprzęt przewiozła do swojej siedziby w M. pod P. i tam dokonała samodzielnego liczenia ilości zwróconego sprzętu. Na tej podstawie wystawiła dokumenty „zwrot wydania zewnętrznego” i stwierdzając, że pozwana nie zwróciła jej 10 sztuk podpór 2,20/4m 20kN poz. 0461, 2 sztuk trójnoga i 21 sztuk głowic. Powódka wystawiła pozwanej fakturę vat na kwotę 2368,40 zł tytułem niezwróconego sprzętu.

Dowód:

- dokumenty zwrotu WZ, k. 27-35,

- faktura, k. 38.

Pozwana roszczenie uznała za całkowicie bezpodstawne, zaprzeczyła, że nie dokonała zwrotu całego sprzętu, jak i wskazała, że wbrew umowie nie sporządzono protokołu zwrotu.

Dowód:

- pismo pozwanej, k. 95-97, 99-102.

Sąd zważył, co następuję:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Powódka swoje roszczenie wywodziła z zawartej z pozwaną umowy najmu sprzętu budowlanego, do której znajduje zastosowanie art. 659 k.c. w myśl którego przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Bezspornym było związanie stron umową najmu sprzętu budowlanego.

Sporna w sprawie była ilość zwróconego sprzętu, sposób jej ustalenia.

Zgodnie z treścią art. 6 kc obowiązek wykazania faktu spoczywa na stronie, która wywodzi z niego korzystane dla siebie skutki procesowe. Tym samym powód był zobowiązany do wykazania istnienia umowy, jej treści, wykonania przez siebie umowy oraz wysokości roszczenia. Pozwany zaś był zobowiązany do wykazania, że zwrócił w całości sprzęt najmowany od powódki oraz, że treść regulaminu w kwestionowanym zakresie była sprzeczna z dobrymi obyczajami tj. art. 5 kc.

Większość okoliczności w sprawie była niesporna, a w szczególności zawarcie przez strony umowy najmu, ilość sprzętu wydanego pozwanej, przez co należało uznać, że większość ciążących na powodzie obowiązków dowodowych została spełniona. Pozwany zaś wykazał, że zwrócił powodowi całość najętego od niego sprzętu. Na tą okoliczność zaoferował dowód w postaci zeznań świadków C. K. (2), K. Ś. (1) i A. D., pisma z zastrzeżeniami, jak i przesłuchanie przedstawiciela spółki. Na tej podstawie ustalono, że po wykorzystaniu całości rusztowań, powódka była kilkukrotnie wzywana do odebrania sprzętu. Świadek K. Ś. (1) zeznawała, że osobiście dokonywała liczenia całości zdjętego sprzętu, a nadto segregowała go rodzajowo opisując ilość elementów oczekujących na transport. Nadto wskazywała, że jest to stała praktyka w jej pracy, że zarówno przy przyjęciu sprzętu, jak i jego zdawaniu dokonuje liczenia. Świadek podkreślała, że osobiście sprawdzała z otrzymanymi przy dostawie dokumentami WZ ilość sprzętu zwracanego. Takie ustalenia potwierdziły dowody z dokumentów WZ, w których istotnie widniały podpisy zarówno przedstawiciela strony powodowej, jak i pozwanej (K. Ś. lub C. K.), a niektóre w rzeczywistości zawierały odręczne uwagi K. Ś. co do ilości dostarczonego sprzętu. Niewątpliwie potwierdza to jej zeznania, że faktycznie dokonywała każdorazowego liczenia sprzętu zwracanego porównując go z widniejącą na dokumencie WZ ilością sprzętu zwracanego. C więcej powódka w żaden sposób nie próbowała nawet kwestionować prawdziwości takich dowodów.

Nadto również świadek C. K. zeznawał, że osobiście brał udział w rozszalowaniu stropów i widział, że wszystkie zdjęte urządzenia zostały złożone na placu budowy. Co więcej świadkowie zgodnie zeznawali, że stosownie do treści umowy (§ 6) żądali spisania protokołu zwrotu, jednakże kierowa powódki nie był do tego przygotowany. Mając jednak na względzie, że kierowa działający na zlecenie powódki, nie wnosił do ilości i jakości zwracanego sprzętu żadnych uwag, uznali, że powódka nie akceptuje taki sposób zwrotu.

W tym zakresie niewątpliwie miała rację pozwana wskazując, że zgodnie z treścią umowy strony zobowiązały się do sporządzenia i podpisania takiego protokołu. Nie sposób bowiem w inny sposób rozumieć postanowienia § 6 zd. ostatnie, gdzie wyraźnie stwierdzono, że datą oddania sprzętu jest data podpisania protokołu zwrotu. Niewątpliwie więc strony zakładały jego sporządzenie i podpisanie. Co więcej mając na uwadze, że umowa została sporządzona i przygotowana przez powódkę, nie sposób jej interpretować na niekorzyść strony pozwanej. Tymczasem powódka mimo, że się do tego zobowiązała nie przystąpiła nawet do sporządzenia i podpisania z pozwaną takiego dokumentu. Nie sposób również uznać, że strony zgodziły się na podpisanie i sporządzenie protokołu wyłącznie przez jedną ze stron, w bliżej nie ustalonym miejscu i czasie. W jednoznaczny sposób kłóciłoby się to z samą istota protokołu, który winien odzwierciedlać wspólnie dokonywaną czynność faktyczną. Niedochowanie przez powódkę postanowień umowy nie mogło obciążać strony pozwanej, która wyrażała gotowość zdania sprzętu i wykonania protokołu zwrotu. Ostatecznie więc czynność weryfikacji ilości sprzętu została wykonana przez pracowników pozwanej, w obecności kierowcy działającego na rzecz powódki i na tej podstawie ustalono, że całość najętego na podstawie WZ sprzętu została zwrócona.

Nadto nie sposób było czynić pozwanej zarzutu, co zresztą nie wybrzmiało w pozwie, aby naruszyła postanowienia umowy, w zakresie zabezpieczenia sprzętu. Co więcej pozwana wykazała, że rusztowania znajdowały się na ogrodzonym placu budowy, co stanowiło właściwe i adekwatne zabezpieczenie.

Dodatkowo jak zeznawali świadkowie, a czemu nie zaprzeczyła w żaden sposób strona powodowa, podstawiony przez nią pojazd, nie nadawał się do bezpiecznego przewożenia tego rodzaju sprzętu. Umowa pisemna nie zawierała żadnych postanowień odnoście osoby zobowiązanej do dostarczenia i odbioru sprzętu. Jednakże skoro to powódka dostarczyła we własnym zakresie towar i to ona zobowiązała się i ostatecznie zorganizowała we własnym zakresie transport zwrotny towaru, należało przyjąć, że to na niej ciążył obowiązek w tym zakresie. Jak wskazywali świadkowie w naczepie typu „firanka” – a więc z bokami z przesuwnej kurtyny, nie znajdował się żaden pojemnik na mniejsze element takie jak trójnóg czy głowica. Były one pakowane „luzem” do pojazdu, co w oczywisty sposób stwarzało niebezpieczeństwo ich przypadkowej utraty w transporcie wykonywanym przez powódkę.

W tym miejscu należy także wskazać, że takich ustaleń nie zmienia postanowienie regulaminu, zgodnie z którym powód miał dokonywać samodzielnego potwierdzenia zwrotu sprzętu, gdyż po pierwsze już samej nazwy wynika, że był to inny dokument niż opisany w umowie „protokół zwrotu”. Tym samym nie mógł on zastąpić wspólnego, protokolarnego zdania towaru. Po drugie z postanowień regułami wynikało wyłącznie, że mógł być on podstawą do obciążenia pozwanej za „zanieczyszczenie, zniszczenie lub uszkodzenie sprzętu” (k. 20). Tymczasem żadne z takich roszczeń nie było w sprawie dochodzone. Taki zapis jednocześnie potwierdza, że strony zgodnie zobowiązały się do sporządzenia i wspólnego podpisania protokołu, który niewątpliwie obrazowałby ilość zwracanych urządzeń. Po trzecie wreszcie zdaniem sądu rację miała strona pozwana zarzucając, że postanowienie regulaminu: „potwierdzenie zwrotu sprzętu w dniu zwrotu dokonywane jest bez możliwości przeliczenia i oceny jakości”, a w konsekwencji postanowienie w zakresie nadania jedynie powódce uprawnienia do wiążącego obie strony i będącego podstawa obciążenia finansowego, ustalenia jakości i ilości zwróconego, było sprzeczne z dobrymi obyczajami kupieckimi i zasadami współżycia społecznego wyrażonymi w art. 5 kc. Nie jest bowiem dopuszczalne w świetle równości stron transakcji handlowej nadanie jednej ze stron uprawnienia do samodzielnego, wiążącego i autorytarnego kształtowania zobowiązań drugiej strony. Powódka w regulaminie dążyła bowiem do przypisania sobie możliwości samodzielnej oceny stan towaru, nie dopuszczając drugiej strony do możliwości weryfikacji takich ustaleń, a co więcej powódka rościła sobie prawo do czynienia z takich ustaleń wiążących kontrahenta zobowiązań.

Nadto należało podkreślić, że dowody w postaci dokumentów „zwrot wydania zewnętrznego”, miały walor wyłącznie dokumentu prywatnego, stworzonego przez powódkę. Nie sposób było więc nadać im mocy wykazującej prawdziwość stwierdzonych tam faktów. Co więcej powódka nie wskazywała okoliczności sporządzenia takich dokumentów, a w szczególności daty liczenia, sposobu przechowywania zwróconego sprzętu, sposobu liczenia i przekazywania wyników. Ostatecznie zaś pozwana zaoferowała przeciwdowody, wykazujące przekazanie powódce całość najętych urządzeń, a przez to powództwo nie było uzasadnione.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w zw. z art. 98 kpc. Na koszty pozwanego składało się 900 zł wynagrodzenie pełnomocnika.

Zarządzenia:

1. (...)

2. (...)

3. (...)