Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 1604/17 upr

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2021r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Małgorzata Kłek

Protokolant:

sekr. sąd. Żaneta Kowalska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 listopada 2021 r. w K.

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko S. W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego S. W. na rzecz powoda M. S. kwotę 3 500 ( trzy tysiące pięćset) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01.01.2017 r. do dnia zapłaty ,

II.  w pozostałej części postępowanie umarza,

III.  zasądza od pozwanego S. W. na rzecz powoda M. S. kwotę 3 617 ( trzy tysiące sześćset siedemnaście ) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1604/17

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 29 września 2017 r. powód M. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego S. W. kwoty 20 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwot :

- 10 000 zł od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty ,

- 10 000 zł od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty ,

wraz z kosztami procesu , w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania powód wskazał , iż pozwany zawarł w dniu 13 lipca 2014 r. z A. S. (1) umowę pożyczki sumy 91 500 zł. Kwota pożyczki została mu wydana w dniu 20 kwietnia 2014 r. Umowę własnoręcznie sporządził pozwany . Zgodnie z jej postanowieniami pozwany zobowiązał się zwrócić pożyczkę w rocznych ratach po 10 000 zł każda, przy czym pierwsza rata miała zostać zwrócona do 30 grudnia 2015 r. P. zmarła w dniu 8 lutego 2015 r. , a zatem przed nadejściem terminu płatności pierwszej raty. Powód jest następcą prawnym A. S. (1). Do chwili obecnej pożyczka nie została zwrócona w żadnej części , pomimo wymagalności dwóch pierwszych rat. Pismem z dnia 9 sierpnia 2017 r. powód wezwał pozwanego do dobrowolnego zwrotu wymagalnych rat pożyczki. Wezwanie pozostało bez jakiejkolwiek odpowiedzi.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 3 listopada 2017 r. w sprawie (...) Sąd Rejonowy w Kętrzynie nakazał pozwanemu S. W., aby zapłacił na rzecz powoda M. S. dochodzoną pozwem kwotę wraz z kosztami procesu.

Pozwany S. W. wniósł sprzeciw od powyższego nakazu zgłaszając zarzuty :

- braku legitymacji czynnej po stronie powoda, kwestionując fakt, iż jest on spadkobiercą A. S. (1),

- warunkowego zwolnienia pozwanego z długu przez A. S. (1) na wypadek jej śmierci, który to warunek ziścił się 8 lutego 2015 r. ,

- częściowej spłaty dochodzonej pożyczki w kwocie 16 500 zł.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. Pozwany wskazał, że kwestionuje wszelkie okoliczności podniesione przez powoda, z wyłączeniem tych, które przyzna wprost. Pozwany nie kwestionował faktu zaciągnięcia pożyczki, jej wysokości , ani terminów spłaty wskazanych przez powoda. Pozwany w pierwszej kolejności podniósł, iż powód nie posiada legitymacji czynnej w niniejszym postępowaniu. Pozwany nie brał udziału w postępowaniu spadkowym po A. S. (1). Spadkodawczyni zmarła 8 lutego 2015 r. pozostawiając testament z dnia 7 lutego 2012 r. Brak było w testamencie powołania spadkobiercy. Testament zawierał jednie zapis zwykły na rzecz powoda, którego przedmiotem był dom drewniany na działce o powierzchni 1 350 m 2 położony przy ul. (...) w J. koło O.. W toku postępowania spadkowego powód oświadczył, że nie wie, aby spadkodawczyni posiadała inny majątek poza domem w J.. Został zatem uznany jedynym spadkobiercą na zasadzie art. 961 kc po przyjęciu, że nieruchomość ta wyczerpuje cały lub prawie cały spadek. Według informacji posiadanych przez pozwanego spadkodawczyni w chwili sporządzenia testamentu posiadała majątek wart przynajmniej ½ wartości domu będącego przedmiotem zapisu, co wyklucza przyjęcie na zasadzie art. 961 kc , że M. S. jest spadkobiercą testamentowym. Pozwany podniósł, iż M. S. pozostaje jedynie zapisobiercą. Pozwany wskazał na zamiar wystąpienia do Sądu Rejonowego w O. o zmianę postanowienia spadkowego poprzez stwierdzenie dziedziczenia na podstawie ustawy. Niezależnie od powyższego pozwany podniósł, iż A. S. (1) zawarła z nim warunkową umowę zwolnienia z długu, spadkodawczyni powiedziała pozwanemu, że w razie jej śmierci nie będzie on musiał zwracać długu, a on zgodził się na to. Spadkodawczyni mówiła o tym żonie pozwanego D. W. oraz powtarzała swoje oświadczenie leżąc w szpitalu w obecności A. K. (1). Pozwany zgłosił również zarzut częściowej spłaty długu. W liście z dnia 27 sierpnia 2014 r. spadkodawczyni potwierdziła , że w tym samym dniu otrzymała 10 000 zł zwrotu pożyczki od pozwanego. W tym samym liście spadkodawczyni zwalniała pozwanego z długu na kwotę 6 500 zł pod warunkiem przekazania tych środków jego córce M. W.. Pieniądze zostały jej przekazane zgodnie z poleceniem. Kwoty te należy zaliczyć na poczet pierwszych dwóch rat spłaty pożyczki . W tej sytuacji z dochodzonej kwoty pozostawałaby do spłaty jedynie kwota 3 500 zł.

Powód ustosunkowując się do sprzeciwu od nakazu zapłaty pismem z dnia 20 grudnia 2017 r. ograniczył żądanie pozwu do kwoty 3 500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty. Wniósł o obciążenie pozwanego w całości kosztami procesu , w tym kosztami zastępstwa procesowego. Powód podniósł, iż w świetle art. 1025 § 2 kc domniemywa się , że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku jest spadkobiercą. Skoro powód wylegitymował się prawomocnym stwierdzeniem nabycia spadku po zmarłej wierzycielce pozwanego, to zarzut braku legitymacji czynnej jest niezrozumiały. Wskazał, iż powód uznaje fakt uregulowania pożyczki w kwocie 10 000 zł oraz fakt częściowego zwolnienia pozwanego z długu do kwoty 6 500 zł w miejsce świadczenia na rzecz M. W.. Z tego względu ograniczył powództwo do kwoty 3 500 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty. Podniósł, iż powód nie miał wiedzy o uregulowaniu zobowiązania, ale przed wytoczeniem powództwa wystąpił do pozwanego z wezwaniem do zapłaty, w trybie polubownego zakończenia sprawy. Nie stało nic na przeszkodzie, aby na dokumenty , którymi pozwany dysponował , w jakiejkolwiek odpowiedzi przynajmniej się powołał. Tymczasem wezwanie pozostało głuche, wywołując koszt postępowania sądowego. Dlatego na podstawie art. 103 § 1 kpc powód wniósł o obciążenie pozwanego wszystkimi kosztami procesu. Powód podniósł, iż nie uznaje zarzutu zwolnienia pozwanego z obowiązku zapłaty pozostałej pożyczki tj. 75 000 zł. Powód podniósł, iż umowa została sporządzona na piśmie , zatem odstąpienie od niej również powinno być stwierdzone na piśmie , a tak się nie stało.

W piśmie procesowym z dnia 25 stycznia 2018 r. w odpowiedzi na częściowe cofnięcie pozwu pozwany w związku z częściowym cofnięciem pozwu wniósł na zasadzie art. 203 § 3 kpc o zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania w tym zakresie , przy czym z uzasadnienia pisma wynika , iż pozwany na zasadzie art. 203 § 3 kpc ma prawo domagać się przyznania mu kosztów w związku z częściowym cofnięciem pozwu. Wbrew twierdzeniom powoda, pozwany w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty poinformował go osobiście, przy okazji rodzinnego spotkania, o swoim stanowisku w sprawie, w tym co do zwrotu pożyczki. Jakkolwiek pozwany faktycznie nie powołał jako przyczyny odmowy faktu częściowej spłaty pożyczki, a powołał się przede wszystkim na zwolnienie z długu i brak uprawnień powoda do spadku.

W kolejnych pismach procesowych strony podtrzymały swoje stanowisko .

Wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym sprawa podlegała rozpoznaniu na zasadach ogólnych.

Sąd ustalił co następuje :

W kwietniu 2014 r. po Ś. Wielkanocnych A. S. (1), zamieszkała na stałe w J. , odwiedziła rodzinę na M. . Podczas spotkania ze S. i D. W. , uzgodniono, że A. S. (1) pożyczy S. W. pieniądze w kwocie 30 000 dolarów z przeznaczeniem na budowę hali w prowadzonym przez niego gospodarstwie rolnym. W tym czasie S. W. i D. W. posiadali upoważnienie do konta bankowego A. S. (1) prowadzonego w dolarach. Po tych uzgodnieniach S. W. wraz z żoną D. W. pojechali do G. , gdzie korzystając z pełnomocnictwa, wypłacili z konta A. S. (1) 30 000 dolarów. Po wymianie tej kwoty na złotówki otrzymali 91 500 zł.

(dowód : zeznania świadka D. W. k.119v-120 , zeznania pozwanego S. W. k. 122)

W dniu 13 lipca 2014 r. , podczas wizyty wraz z żoną i dziećmi w J. u A. S. (1) , S. W. na prośbę A. S. (1) sporządził pisemne potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki. W treści złożonego na piśmie oświadczenia zatytułowanego jako „umowa” S. W. wskazał, iż pożyczył od cioci A. S. (1) 91 500 zł w dniu 20 kwietnia 2014 r. Całą sumę zobowiązał się oddać w ratach rocznych od 2015 r. Pierwsza rata będzie wpłacona do 30 grudnia 2015 r. , każda rata będzie wynosić 10 000 zł ostania rata do dnia 30 grudnia 2024 r. Oświadczenie to S. W. podpisał osobiście.

( dowód : „umowa” z dnia 13.04.2014 r. k. 6, zeznania świadka D. W. k. 119v-120, zeznania pozwanego S. W. k. 122)

Po podpisaniu tego oświadczenia w obecności D. W. A. S. (1) powiedziała S. W. , że jeśli ona umrze , to on nie będzie musiał zwracać tych pieniędzy. S. W. nie złożył wówczas oświadczenia o przyjęciu zwolnienia z długu.

( dowód : zeznania świadka D. W. k. 119v- 120 , zeznania S. W. k. 122 w części w jakiej zeznaniom tym Sąd dał wiarę )

W okresie wakacyjnym 2014 r. M. S. odwiedził swoją ciotkę A. S. (1) w J. . Wówczas A. S. (1) przekazała M. S. oświadczenie S. W. z dnia 13 lipca 2014 r. zatytułowane „umowa”. Powiedziała, że na wypadek jej śmierci S. W. ma mu zwracać w ratach te pieniądze. Nie mówiła nic, że zwolniła S. W. z długu na wypadek jej śmierci.

( dowód : zeznania powoda M. S. k. 121v-122) .

W dniu 25 sierpnia 2014 r. S. W. spłacił pierwszą ratę pożyczki przelewając na rzecz A. S. (1) kwotę 10 000 zł . A. S. (1) potwierdziła dokonanie spłaty w kwocie 10 000 zł w liście kierowanym do S. W. w dniu 27 sierpnia 2014 r. W tym samym liście A. S. (1) zwolniła z długu S. W. w kwocie 6 500 zł pod warunkiem przekazania tych pieniędzy na zakup samochodu jego córce M. W.. Poinformowała też, że do zwrotu pozostało 75 000 zł. S. W. przekazał córce M. W. kwotę 6 500 zł na zakup samochodu.

( dowód : polecenie przelewu k. 39, list z 27.08.2014 r. k. 36, zeznania świadka D. W. k.119v -120 , zeznania pozwanego S. W. k. 122).

A. S. (1) zmarła w dniu 8 lutego 2015 r. w W.. Prawomocnym postanowieniem z dnia 2 marca 2017 r. w sprawie (...) Sąd Rejonowy w O. stwierdził, że spadek po A. S. (1) na podstawie testamentu własnoręcznego z dnia 7 lutego 2012 r. nabył w całości wnuk brata spadkodawczyni M. S..

( dowód : postanowienie z dnia 2 marca 2017 r. SR w O. w sprawie (...) k. 7)

M. S. do dnia doręczenia mu odpisu sprzeciwu od nakazu zapłaty w sprawie (...) nie miał wiedzy o częściowej spłacie pożyczki przez pozwanego.

( dowód : zeznania powoda M. S. k. 121v-122, zeznania świadka D. W. k.119v-120)

W dniu 23 grudnia 2017 r. S. W. złożył w Sądzie Rejonowym w Otwocku wniosek o zmianę postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po A. S. (1) zmarłej dnia 8 lutego 2015 r. wydanego przez Sąd Rejonowy w Otwocku dnia 2 marca 2017 r. za sygnaturą akt I Ns 216/15 poprzez stwierdzenie, że spadek na mocy ustawy nabyli jej bracia F. S. i A. S. (2) oraz spadkobiercy jej siostry G. K.: siostrzeńcy A. K. (2) i A. K. (1) oraz siostrzenice M. D. i D. W.. W przedmiocie wniosku toczyło się postępowanie w Sądzie Rejonowym w Otwocku pod sygnaturą akt (...) , które zakończyło się wydaniem postanowienia w dniu 18 kwietnia 2019 r. oddalającego wniosek . Postanowienie to stało się prawomocne dnia 21 stycznia 2021 r.

( dowód: wniosek o zmianę postanowienia spadkowego k. 48-54, postanowienie SR w Otwocku z dnia 18 kwietnia 2019 r. w sprawie (...). 93)

Sąd zważył co następuje :

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedłożonych przez strony dokumentów w tym w szczególności „umowy” z dnia 13.07.2014 r. ( k. 7) i listu pożyczkodawcy A. S. (1) z dnia 27.08.2014 r. ( k.36) albowiem prawdziwość tych dokumentów nie była kwestionowana przez strony , nie budziła też wątpliwości Sądu . Wskazać przy tym należy , iż Sąd uznał za nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy dokumenty podpisane przez A. S. (1) – oświadczenie z dnia 17.11.2012 r. (k. 37) i list z dnia 13.11.2012 r. (k. 38) . Sąd ponadto dokonując ustaleń faktycznych uwzględnił zeznania przesłuchanych w sprawie świadków i stron , dając im wiarę we wskazanym poniżej zakresie.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż nie zasługiwał na podzielenie zgłoszony przez pozwanego zarzut braku legitymacji czynnej powoda w niniejszej sprawie. Pozwany podnosząc ten zarzut wskazywał, iż powód jest jedynie zapisobiercą po A. S. (1), kwestionując powołanie powoda jako spadkobiercy do całości spadku po A. S. (1). Kwestia ta została prawomocnie rozstrzygnięta na niekorzyść pozwanego – prawomocnym postanowieniem z dnia 18 kwietnia 2019 r. pod sygnaturą akt (...) Sąd Rejonowy w O. oddalił wniosek pozwanego o zmianę postanowienia spadkowego. Tak wiec zgodnie z prawomocnym postanowieniem z dnia 2 marca 2017 r. w sprawie (...) Sądu Rejonowego w O. spadkobiercą testamentowym A. S. (1) powołanym do całości spadku jest powód.

Zgodnie z treścią art. 922 § 1 kc prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na spadkobiercę ( co do zasady) . Zatem to na powoda przeszło uprawnienie A. S. (1) do żądania zwrotu udzielonej pozwanemu pożyczki stosownie do ustaleń stron umowy pożyczki. W konsekwencji powód posiada legitymację czynną do wystąpienia z powództwem w niniejszej sprawie.

Na uwzględnienie zasługiwał natomiast zarzut pozwanego częściowej spłaty pożyczki przez pozwanego do kwoty 16 500 zł. Fakt ten został wykazany przedłożonymi przez pozwanego dowodami . Z polecenia przelewu ( k. 39) oraz z listu z dnia 27 sierpnia 2014 r. wynika , że A. S. (1) otrzymała 10 000 zł zwrotu pożyczki od pozwanego. W tym samym liście spadkodawczyni zwalniała pozwanego z długu na kwotę 6 500 zł pod warunkiem przekazania tych środków jego córce M. W.. Pieniądze zostały jej przekazane zgodnie z poleceniem. Kwoty te należy zaliczyć na poczet pierwszych dwóch rat spłaty pożyczki .

Wskazać należy, iż powód niezwłocznie po otrzymaniu sprzeciwu pozwanego od nakazu zapłaty, w którym został podniesiony zarzut częściowej spłaty długu z powołaniem na załączone dokumenty, uznał fakt uregulowania pożyczki w kwocie 10 000 zł oraz fakt częściowego zwolnienia pozwanego z długu do kwoty 6 500 zł i ograniczył żądanie pozwu do kwoty 3 500 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty.

Natomiast nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut pozwanego warunkowego zwolnienia pozwanego z długu przez A. S. (1) na wypadek jej śmierci , który to warunek ziścił się 8 lutego 2015 r.

Ustaleń faktycznych w tym zakresie Sąd dokonał w oparciu o zeznania świadków D. W. i A. K. (1) oraz w oparciu o zeznania stron , dając wiarę relacjom tych osób we wskazanym poniżej zakresie.

W ocenie Sądu przesłuchanie świadków i stron nie naruszało zakazu dowodowego z art. 246 kpc.

Sąd dał wiarę zeznaniom D. W. w znacznej części. Z zeznań tych wynika przede wszystkim , iż umowa pożyczki została zawarta ustnie pomiędzy A. S. (1) a pozwanym w kwietniu 2014 r. Pożyczka została udzielona na budowę hali na maszyny w gospodarstwie rolnym pozwanego. Kwota pożyczki została pozwanemu wydana w ten sposób, że wraz z żoną posiadając upoważnienie do konta bankowego A. S. (1) w G. wybrał z konta bankowego pożyczkodawcy kwotę 30 000 dolarów, a następnie wymienił je na złotówki . W tym zakresie Sąd dał wiarę zeznaniom D. W. , albowiem są, spójne, logiczne, zbieżne z zeznaniami pozwanego, dotyczą faktów bezspornych. Zeznania te, w zakresie w jakim wskazują pozwanego jako pożyczkobiorcę jak też , co do zawarcia umowy pożyczki w formie ustnej w kwietniu 2014r., zostały pośrednio potwierdzone faktem sporządzenia przez pozwanego oświadczenia z dnia 13.07.2014 r. zatytułowanego jako „umowa” , w którym to pozwany zobowiązał się do zwrotu pieniędzy jak też wskazał datę pożyczenia pieniędzy na 20 kwietnia 2014r. Dalej z zeznań D. W. wynika, iż umowa była spisana po około 3 miesiącach , gdy byli u cioci – A. S. (1) w odwiedzinach. Treść oświadczenia - „umowy” podyktowała ciocia. Jak mąż podpisał , to wtedy A. S. (1) dodała, że gdyby umarła , to nie muszą oddawać tych pieniędzy . Jak podała świadek „ mąż powiedział wtedy, że na pewno zdążymy oddać , że ciocia nie umrze tak szybko”. W innym miejscu świadek D. W. stwierdziła, że „ciocia mówiła, że w razie śmierci nie będziemy musieli jej oddawać pieniędzy , ale myśmy w tamtej chwili nie brali tego pod uwagę”. Sąd dał wiarę tym zeznaniom D. W. . W ocenie Sądu świadek zeznawała spontanicznie , przedstawiając okoliczności tak , jak je zapamiętała. Co do wypowiedzenia przez A. S. (1) w dniu podpisania „umowy” słów, że „ gdyby umarła, to nie będą musieli oddawać tych pieniędzy” zeznania D. W. są zbieżne z relacją jej męża, z tym , że oboje inaczej przedstawiają reakcję pozwanego na te słowa.

W ocenie Sądu natomiast budzą wątpliwości co do prawdziwości zeznania świadka D. W. , co do tego , iż A. S. (1) w rozmowach telefonicznych z nią kilkakrotnie mówiła, że po jej śmieci , nie będą musieli pieniędzy oddawać. Twierdzeń tych nie można zweryfikować innymi dowodami, a ich wiarygodność podważają zeznania powoda. Powód podał mianowicie, iż podczas odwiedzin u A. S. (1) w wakacje 2014 r. , ta przekazała mu „umowę” pożyczki podpisaną przez pozwanego , mówiła, że na wypadek jej śmierci pan W. ma zwrócić mu pieniądze w ratach. Brak jest przy tym w ocenie Sądu podstaw do kwestionowania tych zeznań powoda. Wskazać przy tym należy, iż w liście z 27 sierpnia 2014 r. A. S. (1) wyraźnie zaznaczyła, iż do zwrotu przez pozwanego pozostało 75 000 zł. Powyższe w ocenie Sądu pozwala przyjąć , iż o ile w dniu 13 lipca 2014 r. A. S. (1) wypowiedziała propozycję zwolnienia pozwanego z długu na wypadek jej śmierci , to jednak kwestia ta nie została przez strony umowy pożyczki uzgodniona . Zaś w dalszym okresie wolą A. S. (1) było, aby pozwany spłacił pożyczkę w całości. Zeznania świadka D. W. co do treści oświadczeń A. S. (1) w rozmowach telefonicznych , miały w ocenie Sądu , wzmocnić wiarygodność świadka co do propozycji zwolnienia z długu podczas spotkania w dniu 13 lipca 2014 r. Oczywistym jest przy tym , iż świadek D. W. jest zainteresowana rozstrzygnięciem sprawy na korzyść jej męża.

Sąd dał wiarę zeznaniom D. W. co do tego , iż kwotę 6 500 zł przekazali wraz z mężem na rzecz M. W. na poczet zakupu samochodu zgodnie z dyspozycją A. S. (1), fakt ten nie był sporny pomiędzy stronami . Sąd dał także wiarę zeznaniom D. W. , co do spotkania z powodem po otrzymaniu wezwania do zapłaty, z zeznań tych wynika, że nie mówili mu wówczas o zwolnieniu z długu, co jest zbieżne z zeznaniami powoda.

Sąd dał wiarę zeznaniom A. K. (1) , w tym co do wypowiedzi A. S. (1), iż pożyczyła pieniądze S. W. oraz , że w razie jej śmierci pozwany nie będzie musiał tych pieniędzy oddawać . Z relacji świadka wynika , iż takie treści A. S. (1) przekazywała na spotkaniu po Ś. Wielkanocnych w okresie zbieżnym z udzieleniem pożyczki. Zeznania te potwierdzają relację D. W. , o tyle ,że taka propozycja zwolnienia z długu w dniu 13 lipca 2014 r. mogła zostać przez A. S. (1) przedstawiona. Zeznania te nie pozwalają jednak na ustalenie, iż zwolnienie długu pomiędzy stronami umowy pożyczki zostało uzgodnione.

Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego co do okoliczności zawarcia ustnej umowy pożyczki pomiędzy nim a A. S. (1), sposobu i kwoty wypłaty pieniędzy jak też co do okoliczności spisania przez niego oświadczenia – „umowy” potwierdzającej zawarcie pożyczki i jego zobowiązanie do zwrotu , jak też wypowiedzenie przez A. S. (1) po podpisaniu tego oświadczenia słów, że jak umrze to pozwany tych pieniędzy nie musi oddawać . W tym zakresie zeznania te są zbieżne z relacją D. W. , co do udzielenia pożyczki i spisania oświadczania dotyczą faktów bezspornych , wobec czego Sąd dał im wiarę . Natomiast w dalszej części zeznań zachodzi istotna różnica pomiędzy relacją pozwanego a zeznaniami jego żony , pozwany podkreślał mianowicie , iż w reakcji na słowa A. S. (1) , że jak umrze, to tych pieniędzy pozwany nie będzie musiał oddawać , pozwany powiedział , że „dobrze , ale cioci do śmierci to daleko , nie możemy o takich rzeczach rozmawiać” powyższa rozbieżność w ocenie Sądu wynika z faktu świadomości pozwanego , iż do zwolnienia z długu , konieczne jest przyjęcie zwolnienia przez dłużnika, stąd pozwany akcentuje, że zgodził się na propozycje zwolnienia z długu . W ocenie Sądu te zeznania pozwanego nie zasługują na wiarę . Zachodzi tu istotna rozbieżność pomiędzy zeznaniami pozwanego i jego żony , w ocenie Sądu to relacja żony jako spontaniczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego zasługuje na wiarę . D. W. wiarygodnie zeznawała, że wówczas nie brali pod uwagę śmierci cioci. Ponadto nawet , gdyby przyjąć za wiarygodną wypowiedź pozwanego , w ocenie Sądu ona również nie wystarczała do przyjęcia, iż zwolnienie z długu na wypadek śmierci A. S. (1) zostało pomiędzy stronami uzgodnione.

Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego , co do odbycia przez niego rozmowy telefonicznej z A. S. (1) , w której ta przekazała mu , że gdy umrze , to on nie będzie musiał oddawać tych pieniędzy- z tych samych powodów , z których Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka D. W. o zwolnieniu z długu w rozmowach telefonicznych . Ponadto , gdyby przyjąć te zeznania pozwanego za prawdziwe , to przedstawiona przez pozwanego odpowiedź „ dobrze , nie ma co o takich rzeczach rozmawiać” również nie pozwala na przyjęcie , iż zwolnienie z długu zostało pomiędzy stronami umowy pożyczki uzgodnione.

Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego , co do tego, że po otrzymaniu wezwania do zapłaty – przed wytoczeniem powództwa w niniejszej sprawie , był wraz z żoną u dziadków M. S. , był tam również powód – w tym zakresie zeznania są zbieżne z relacją D. W. i powoda. Natomiast Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego, iż już wówczas przekazał M. S. o zwolnieniu z długu przez A. S. (1) , nie potwierdza tego ani D. W. ani powód.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda , w tym szczególności co do okoliczności przekazania mu „umowy” potwierdzającej udzielenie pożyczki S. W. , braku wiedzy powoda tak co do zwolnienia z długu pozwanego na wypadek śmierci A. S. (1) jak też co do braku wiedzy o częściowej spłacie pożyczki przez pozwanego bądź też „ prezencie” dla M. W. , zeznania te są spójne, konsekwentne, logiczne , brak podstaw do kwestionowania podawanych przez powoda okoliczności.

Pożyczka jest umową, na podstawie której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego przedmiot pożyczki (w szczególności określoną ilość pieniędzy), a biorący zobowiązuje się zwrócić przedmiot pożyczki w pieniądzach o tej samej wielkości lub w rzeczach tego samego gatunku i takiej samej jakości (art. 720 k.c.).

W kodeksie cywilnym zostały wskazane essentialia negotii umowy pożyczki, które stanowią nie tylko oznaczenie stron i określenie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, ale obejmują również zobowiązanie się do ich przeniesienia oraz obowiązek zwrotu przedmiotu pożyczki. W procesie związanym z wykonaniem umowy pożyczki powód jest zatem zobowiązany udowodnić, że strony zawarły umowę pożyczki, a także, że przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną w umowie ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku ( wyrok S. Apel. W Łodzi z 18.06.2015r., I ACa 33/15, LEX nr 1789954).

W niniejszej sprawie bezspornym był fakt zawarcia umowy pożyczki pomiędzy A. S. (1) a pozwanym , jak też fakt przeniesienia na pozwanego określonych w umowie ilości pieniędzy. Powód jako spadkobierca A. S. (1) jest jej następcą prawnym uprawnionym do żądania zwrotu pożyczki od pozwanego na zasadach określonych w umowie.

W ocenie Sądu pozwany nie wykazał zawarcia z A. S. (1) umowy o zwolnienie z długu.

Zgodnie z art. 508 kc zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje (zwolnienie z długu). Z przepisu art. 508 kc jasno wynika, że zwolnienie z długu jest umową, która zostaje zawarta, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, ten zaś zwolnienie przyjmuje. Dochodzi tym sposobem do umorzenia zobowiązania bez zaspokojenia interesu wierzyciela. Jest to czynność o charakterze rozporządzającym, zawarta wyłącznie z udziałem dłużnika i wierzyciela. Do zwolnienia z długu nie wystarcza samo oświadczenie wierzyciela, zrzekającego się przysługującej mu wierzytelności. Należałoby je traktować jedynie jako ofertę; jeśli została ona skierowana do dłużnika, dopiero jej przyjęcie może wygasić zobowiązanie (zob. K. Gandor, w: SPC, t. 3, cz. 1, 1981, s. 889).

W ocenie Sądu pozwany nie wykazał, iż zwolnienie z długu ( warunkowe - na wypadek śmierci pożyczkodawcy) zostało pomiędzy stronami umówione. Jak wynika z ustaleń Sądu A. S. (1) raz – w dniu podpisania przez pozwanego oświadczenia potwierdzającego zawarcie umowy pożyczki tj. 13.07.2014 r. złożyła propozycje zwolnienia pozwanego z długu na wypadek jej śmierci . Pozwany nie złożył jednoznacznego oświadczenia o przyjęciu zwolnienia z długu . Wobec czego zwolnienie z długu nie zostało pomiędzy stronami umowy pożyczki uzgodnione.

W konsekwencji pozwany był zobowiązany do zwrotu powodowi części drugiej raty pożyczki w wysokości 3 500 zł, której termin płatności przypadał na dzień 30 grudnia 2016 r.

Mając powyższe na względzie Sąd uwzględnił zadania pozwu w tym zakresie orzekając jak w punkcie I wyroku.

Wobec ograniczenia żądania pozwu przez powoda do kwoty 3 500 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty w piśmie z dnia 20 grudnia 2017 r. (przed rozprawą) , co jest jednoznaczne z cofnięciem powództwa w pozostałej części Sąd na podstawie art. 355 kpc w zw. z 203 § 1 kpc postępowanie w tym zakresie umorzył orzekając jak w punkcie II wyroku .

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98§1 i 3 kpc, uznając, iż pozwany jako strona przegrywająca jest zobowiązany zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty procesu w całości w kwocie 3 617 zł, na które składają koszty zastępstwa procesowego ustalone zgodnie z treścią §2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłata od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Sąd uznał przy tym , iż w niniejszej sprawie zachodzą okoliczności uzasadniające odstąpienie od zasady obciążenia powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego związanych z częściowym cofnięciem powództwa ( art. 203 §2 i 3 kpc). Obowiązek zwrotu kosztów może wyjątkowo nie obciążać strony cofającej pozew lecz stronę przeciwną , jeśli wystąpienie z pozwem było niezbędne do celowego dochodzenia praw lub celowej obrony, a ciężar dowodu wystąpienia tych okoliczności obciąża cofającego pozew ( post. SN z 10.02.2011 r. IV Cz 111/10 , V Cz 109/11). W ocenie Sądu powód wykazał, iż przed wytoczeniem powództwa nie posiadał wiedzy o częściowej spłacie pożyczki przez pozwanego w kwocie 10 000 zł oraz o zwolnieniu z długu pozwanego w kwocie 6 500 zł. Powód przed wytoczeniem powództwa skierował do pozwanych wezwanie do zapłaty ( k. 8,9) . Pozwani nie udzielili odpowiedzi na wezwanie , nie poinformowali również powoda podczas osobistego spotkania o częściowej spłacie długu ( co wynika z zeznań stron oraz świadka D. W.) . W tych okolicznościach wystąpienie z powództwem co do kwoty 20 000 zł było uzasadnione. Powód niezwłocznie po zapoznaniu się z zarzutem pozwanego o częściowej spłacie zadłużenia uznał ten fakt i ograniczył żądanie pozwu do kwoty 3 500 zł uwzgledniającej częściową spłatę zadłużenia. Powyższe uzasadnia odstąpienie od zasady określonej w art. 203 §2 i 3 kpc i obciążenie pozwanego zwrotem całości kosztów poniesionych przez powoda.