Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 446/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2021r.

Sąd Rejonowy w Rybniku III Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący

Sędzia Agnieszka Bierza

Protokolant

protokolant Magdalena Masłowska

przy udziale Prokuratora: ---

po rozpoznaniu w dniu 20 maja 2021r., 17 czerwca 2021 r., i 20 października 2021 r. sprawy

T. J. (J.)

s. W. i J.

ur. (...) w Ż.

oskarżonego o to, że

I.  w okresie od 21 lutego 2019 roku do 6 października 2019 roku w R. uporczywie uchylał się od wykonania ciążącego na nim z mocy wyroku Sądu Rejonowego
w R. z dnia 10 maja 2016 roku, sygn. akt IV RC 1/16 obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie swojego syna K. J. powodując powstanie wskutek tego zaległości przekraczających równowartość trzech świadczeń okresowych i przez to naraził go na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w. R. z dnia 20 stycznia 2011 roku, sygn. akt III K 748/10 za czyn z art. 207 § 1 kk i inne, na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby
w wymiarze 5 lat, zarządzonej do wykonania na mocy postanowienia Sądu Rejonowego
w R. z dnia 21 listopada 2011 roku, sygn. akt III K 748/10, III Ko 1515/11, a także wyrokiem Sądu Rejonowego w. R. z dnia 15 kwietnia 2011 roku, sygn. akt III K 643/10 za czyn z art. 158 § 1 kk i inne, na karę 2 lat pozbawienia wolności, objętych wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w. R. z dnia 11 czerwca 2012 roku, sygn. akt III K 31/12, mocą którego wymierzono mu karę łączną w wymiarze 3 lat pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 9 czerwca 2010 roku do 22 października 2010 roku
i od 29 lipca 2011 roku do 22 września 2011 roku i od 31 października 2012 roku do 10 grudnia 2014 roku i od 19 listopada 2015 roku do 2 kwietnia 2016 roku,

tj. o czyn z art. 209 §1a kk w zw. z art. 64 § 1 kk

II.  w okresie od 6 lipca 2020 roku do 16 stycznia 2021 roku w R. uporczywie uchylał się od wykonania ciążącego na nim z mocy wyroku Sądu Rejonowego
w R. z dnia 10 maja 2016 roku, sygn. akt IV RC 1/16 obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie swojego syna K. J. powodując powstanie wskutek tego zaległości przekraczających równowartość trzech świadczeń okresowych i przez to naraził go na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego w. R. z dnia 20 stycznia 2011 roku, sygn. akt III K 748/10 za czyn z art. 207 § 1 kk i inne, na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby w wymiarze 5 lat, zarządzonej do wykonania na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w. R. z dnia 21 listopada 2011 roku, sygn. akt III K 748/10, III Ko 1515/11, a także wyrokiem Sądu Rejonowego w. R. z dnia 15 kwietnia 2011, sygn. akt III K 643/10 za czyn z art. 158 § 1 kk i inne, na karę 2 lat pozbawienia wolności, objętych wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w. R. z dnia 11 czerwca 2012 roku, sygn. akt III K 31/12, mocą którego wymierzono mu karę łączną w wymiarze 3 lat pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 9 czerwca 2010 roku do 22 października 2010 roku i od 29 lipca 2011 roku do 22 września 2011 roku i od 31 października 2012 roku do 10 grudnia 2014 roku i od 19 listopada 2015 roku do 2 kwietnia 2016 roku,

tj. o czyn z art. 209 § 1a kk w zw. z art. 64 §1 kk

1)  uznaje oskarżonego T. J. (J.) za winnego tego, że w okresie od 21 lutego 2019 roku do 6 października 2019 roku w R. uchylał się od wykonania ciążącego na nim z mocy wyroku Sądu Rejonowego w. R. z dnia 10 maja 2016 roku, sygn. akt IV RC 1/16 obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie swojego syna K. J. powodując powstanie wskutek tego zaległości przekraczających równowartość trzech świadczeń okresowych i przez to naraził go na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, tj. popełnienia czynu, wyczerpującego ustawowe znamiona przestępstwa z art. 209 §1a kk i za czyn ten na mocy art. 209 §1a kk wymierza mu karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2)  uznaje oskarżonego T. J. (J.) za winnego tego, że w okresie od 6 lipca 2020 roku do 16 stycznia 2021 roku w R. uchylał się od wykonania ciążącego na nim
z mocy wyroku Sądu Rejonowego w. R. z dnia 10 maja 2016 roku, sygn. akt IV RC 1/16 obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie swojego syna K. J. powodując powstanie wskutek tego zaległości przekraczających równowartość trzech świadczeń okresowych i przez to naraził go na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, tj. popełnienia czynu wyczerpującego ustawowe znamiona przestępstwa z art. 209 §1a kk i za czyn ten na mocy art. 209 §1a kk wymierza mu karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

3)  na mocy art. 85 § 1 i 2 kk, art. 86 § 1 kk łączy oskarżonemu wyżej orzeczone w pkt 1 i 2 kary pozbawienia wolności i wymierza mu karę łączną 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

4)  na mocy art. 29 ustawy Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat A. W. kwotę 588 (pięciuset osiemdziesięciu ośmiu) złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielanej z urzędu na rzecz oskarżonego T. J. i kwotę 135,24 (stu trzydziestu pięciu złotych dwudziestu czterech groszy) stanowiącą stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności;

5)  na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego w całości od ponoszenia kosztów sądowych obciążając nimi Skarb Państwa.

Sędzia

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 446/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

T. J.

I.  w okresie od 21 lutego 2019 roku do 6 października 2019 roku w R. uchylał się od wykonania ciążącego na nim z mocy wyroku Sądu Rejonowego w. R. z dnia 10 maja 2016 roku, sygn. akt IV RC 1/16 obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie swojego syna K. J. powodując powstanie wskutek tego zaległości przekraczających równowartość trzech świadczeń okresowych i przez to naraził go na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych;

II.  w okresie od 6 lipca 2020 roku do 16 stycznia 2021 roku w R. uchylał się od wykonania ciążącego na nim z mocy wyroku Sądu Rejonowego w. R. z dnia 10 maja 2016 roku, sygn. akt IV RC 1/16 obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie swojego syna K. J. powodując powstanie wskutek tego zaległości przekraczających równowartość trzech świadczeń okresowych i przez to naraził go na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1. Wyrokiem Sądu Rejonowego w. R. z dnia 10 maja 2016 r. w sprawie IV RC 1/16 ustalono, że T. J. jest ojcem małoletniego K. G. ur. (...) oraz zasądzono od oskarżonego na rzecz małoletniego syna alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniego E. G. (1) do dnia 10-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

odpis wyroku

11

2. Oskarżony nie wywiązywał się z ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, wobec czego E. G. (1) reprezentująca małoletniego syna w dniu 21 czerwca 2016 r. skierowała do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w. R. A. J. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Prowadzona pod sygn. akt Kmp 7/16 egzekucja komornicza okazała się jednak całkowicie bezskuteczna. Od dnia wszczęcia postępowania nie wyegzekwowano żadnej kwoty na poczet zadłużenia, które na dzień 11 kutego 2021 roku wynosiło 35.623,92 zł.

informacja komornika

zeznania E. G. (2)

25-27, 135-137

43,140, 181v-182

3. E. G. (1) złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego były nieprzerwanie wypłacane na rzecz K. J. od 1 grudnia 2016 r. Kobieta pobierała rentę socjalną w wysokości 970,00 zł, świadczenie 500+ oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 215,00 zł. Nadto do 2020 r. otrzymywała świadczenie rodzinne w wysokości 95,00 zł. Ponadto korzystała z innych dodatków finansowanych przez Ośrodek Pomocy (...). Łączny jej dochód wynosił 2170,00 zł. Posiada też zadłużenie komornicze. Sama wychowuje syna, jednocześnie może liczyć na wsparcie rodziny. E. G. (1) jest również matką niepełnosprawnego, czternastoletniego syna.

zeznania E. G. (2)

zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa wraz z załącznikami

43, 140, 181v-182

1-14, 110-125

4. T. J. w okresie objętym zarzutami nie był zarejestrowany jako osoba bezrobotna w Powiatowym Urzędzie Pracy, nie był też pozbawiony wolności. Nadto nie był zgłoszony do ubezpieczeń, nie pobierał on renty, emerytury ani zasiłków. Nadto w tym okresie korzystał ze wsparcia materialnego bądź niematerialnego Ośrodka Pomocy (...) w formie schronienia o wartości szacunkowej 592,00 zł.

informacja PUP R.

Dane z (...)

Dane z ZUS –u

dane z (...)

29,133

33-37, 66-70

38,138

24,134

5. T. J. w tym czasie nie płacił na rzecz syna alimentów. Ponadto nie wykazywał zainteresowania dzieckiem, a kontakty małoletniego z ojcem nie miały miejsca. Nadto nie przekazywał on dziecku żadnych prezentów. Oskarżony nie płacąc należnych alimentów naraził swojego syna na niemożność zaspokojenia jego podstawowych potrzeb życiowych.

zeznania E. G. (2)

43, 140, 181v-182

6. W okresie objętym zarzutem oskarżony miał w pełni zachowaną zdolność do rozpoznania znaczenia swojego czynu i do pokierowania swoim postępowaniem.

opinia sądowo-psychiatryczna

283-292

7. Postanowieniem Sądu Okręgowego w. G. z dnia 20 lutego 2019 r. o sygn. akt VII Kow 5403/18 udzielono skazanemu przerwy w odbywaniu kary orzeczonej wobec niego wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 16 października 2018 r. sygn. akt III K 944/18 w wymiarze 5 miesięcy pozbawienia wolności do dnia 20 sierpnia 2019 r.

Odpis postanowienia Sądu Okręgowego w. G. o udzieleniu przerwy w odbywania kary pozbawienia wolności z dnia 20 lutego 2019 r. sygn. VII Kow 5403/18

224

8. Oskarżony był wielokrotnie karany, w tym za przestępstwa niealimentacji.

karta karna

odpis wyroków

63-65,81-83,278-281

87-99

2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

-----------------

---------------------------------

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

--------------------------------------

-----------------

-------------

2.  OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2,3,5

zeznania

E. G. (2)

Logiczne, spójne i konsekwentne w trakcie całego postępowania sądowego. Świadek szczerze opisała samotne macierzyństwo oraz wskazała dochody, z jakich utrzymywała pokrzywdzonego w okresie objętego zarzutem. Zeznania te sąd uznał za wiarygodne, gdyż znajdują one odzwierciedlenie w dokumentach zgromadzonych w sprawie. Nadto sąd przyznał walor wiarygodności jej zeznaniom w zakresie, w którym wskazywała na próbę wpłynięcia na treść jej zeznań przez oskarżonego. W ocenie sądu oskarżony próbował nieudolnie wzmocnić swoją linię obrony, a tym samym uniknąć odpowiedzialności za popełnienie czynów polegających na niealimentacji.

8

odpisy wyroków

Dokumenty urzędowe. Z odpisów wyroków znajdujących się w aktach sprawy wynika, że na oskarżonym ciążył obowiązek alimentacyjny, a nadto, że wobec niewywiązywania się z obowiązku alimentacyjnego był on w przeszłości za takie przestępstwa skazywany. Brak podstaw do kwestionowania dokumentów.

2

Informacja od komornika sądowego

Dokument urzędowy potwierdzający czynności podjęte przez komornika sądowego w trakcie postępowania egzekucyjnego. Dowód stanu rosnącej zaległości alimentacyjnej. Brak podstaw do kwestionowania.

3

zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa wraz z załącznikami

Informacja organu administracji publicznej. Znajduje odzwierciedlenie w pozostałych dokumentach zgromadzonych w sprawie, w tym orzeczeniach sądowych. Stanowią dowód tego, że E. G. (1) korzystała z pomocy finansowej funduszu alimentacyjnego. Brak podstaw do kwestionowania.

4

informacja PUP R.

Dokument urzędowy stanowiący wyciąg z rejestru prowadzonego przez organ administracji publicznej. Brak podstaw do kwestionowania.

4

Dane z (...)

Dane (...)u

Dokumenty urzędowe, brak podstaw do ich kwestionowania.

5.

Dane z ZUS-u

Dokument urzędowy stanowiący wyciąg z rejestru prowadzonego przez organ administracji publicznej. Wynika z niego, iż oskarżony nie figurował w rejestrze jako osoba zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego i ubezpieczenia społecznego. Brak podstaw do kwestionowania.

6

opinia sądowo -psychiatryczna

Brak podstaw do jej kwestionowania, w oparciu o nią sąd ustalił stan zdrowia psychicznego oskarżonego.

7

Odpis postanowienia Sądu Okręgowego w. G. o udzieleniu przerwy w odbywania kary pozbawienia wolności z dnia 20 lutego 2019 r. sygn. VII Kow 5403/18

Dokument urzędowy.

8

Karta karna

Potwierdzenie wielokrotnej karalności oskarżonego.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1

wyjaśnienia oskarżonego T. J.

Oskarżony kwestionował swoje sprawstwo twierdząc, że wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego poprzez przekazywanie pieniędzy matce syna do jej rąk. Wyjaśnienia oskarżonego sąd uznał za przyjętą linię obrony zmierzającą do uniknięcia kary. Zauważyć należy, iż jego twierdzenia nie znalazły potwierdzenia w zeznaniach świadka E. G. (2). Z zeznań matki pokrzywdzonego wynika, że oskarżony nie interesował się losem ich dziecka, a co więcej próbował bezskutecznie wpłynąć na treść jej zeznań (k. 181v), aby uwiarygodnić swoją wersję. Ponadto wskazać należy, że z dokumentów egzekucyjnych nie wynika, aby dłużnik alimentacyjny rozliczył się z kosztów egzekucji z komornikiem sądowym, co stanowi obowiązek dłużnika. Jak bowiem wynika z dokumentów zgromadzonych w sprawie, a przede wszystkim z dokumentacji komorniczej, obowiązek alimentacyjny w okresach objętych zarzutami nie był realizowany. Oskarżony, mając pełną wiedzę odnośnie ciążącego na nim zobowiązania, alimentacyjnego, w tym prowadzonej egzekucji komorniczej powinien podjąć stosowne kroki w celu zabezpieczania finansowego dziecka, czego jednak nie uczynił. Nadto pracując „na czarno”, bez umowy, ukrył swoje zarobki przed komornikiem. Tym samym egzekucja komornicza prowadzona przeciwko niemu była bezskuteczna, bowiem oskarżony celowo nie czynił starań, aby jego praca była rejestrowana.

2

zeznania świadka W. J.

Świadek skorzystał z przysługującego mu prawa do odmowy składania zeznań.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

----

---

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

----------

X

1.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

1

T. J.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Odpowiedzialności z art. 209 § 1a kk podlega ten, kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległość stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, a sprawca naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

T. J. w okresach od 21 lutego 2019 roku do 6 października 2019 roku oraz od 6 lipca 2020 roku do 16 stycznia 2021 roku uchylał się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego wyrokiem Sądu Rejonowego w. R. z dnia 10 maja 2016 roku, sygn. akt IV RC 1/16, na mocy którego zobowiązany był do płacenia alimentów w kwocie po 500 złotych miesięcznie na rzecz swojego syna K. G., przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowiła równowartość, co najmniej trzech świadczeń okresowych, przez co naraził go na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Jak wynika z materiału dowodowego oskarżony nie dokonywał wpłat tytułem alimentów, w żaden sposób nie przyczyniał się do utrzymania syna. Niewątpliwie zatem uchylał się on od wykonania obowiązku alimentacyjnego, a łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległość stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych.

Nadto niewątpliwie oskarżony naraził małoletniego syna na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Należy bowiem zaakcentować, że zaspokojenie podstawowych potrzeb oznacza dostarczenie środków materialnych koniecznych nie tylko do utrzymania, ale również do uzyskania niezbędnego wykształcenia i korzystania z dóbr kulturalnych. Niezbędne jest zatem nie tylko zabezpieczenie minimum egzystencji w postaci środków przeznaczonych na utrzymanie i wykształcenie dziecka, lecz także stworzenie jemu warunków umożliwiających zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu istotnych dla kształtowania jego osobowości i nawyków kulturalnych. „Fakt zaspakajania podstawowych potrzeb życiowych uprawnionego kosztem znacznego wysiłku osoby współzobowiązanej do alimentacji, albo przez inne osoby niezobowiązane, a także z funduszu alimentacyjnego ZUS, nie wyłącza ustawowego znamienia narażenia na niemożność zaspokojenia tych potrzeb (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 1987 roku, V KRN 54/87, OSNPG 1987/8/103). Podnieść także należy, że przestępstwo niealimentacji jest przestępstwem konkretnego narażenia na niebezpieczeństwo, zaś do wypełnienia ustawowych znamion wystarczy samo narażenie uprawnionego do alimentacji na niemożność zaspokojenia jego podstawowych potrzeb, pozostające w związku przyczynowym z uchylaniem się sprawcy od ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie tej osoby.

Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego brak przekazywania pieniędzy na utrzymanie syna powodował narażenie na niemożność zaspokojenia jego podstawowych potrzeb życiowych, w następstwie czego potrzeby te zaspokajane były na tyle ile było to możliwe przez matkę oraz przy pomocy świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Niewątpliwie oskarżony miał świadomość ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, prowadzonej egzekucji komorniczej i musiał liczyć się z negatywnymi konsekwencjami swojego czynu. Lekceważąc ten obowiązek, bezpodstawnie przerzucił on cały realny ciężar utrzymania dziecka na jego matkę, która, na co dzień go wychowywała i borykała się z wszystkimi problemami z tego wynikającymi.

W ocenie sądu niewątpliwe doszło do narażenia pokrzywdzonego na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Biorąc pod uwagę sytuację materialną pokrzywdzonego, wysokość rat alimentacyjnych stanowi niebagatelną pomoc w zaspokajaniu jego podstawowych potrzeb życiowych.

Sąd uznał, że oskarżony T. J. swoim zachowaniem wyczerpał znamiona występków z art. 209 § 1a kk, niemniej jednak nie popełnił ich w warunkach z art. 64 § 1 kk.

W sytuacji przyjęcia, iż sprawca dopuścił się czynu działając w warunkach recydywy podstawowej, wymaganym jest, by opis przypisanego mu czynu zawierał wszystkie niezbędne przesłanki z art. 64 § 1 kk, a więc zamieszczenie w opisie czynu informacji o uprzednim skazaniu za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności, o popełnieniu kolejnego umyślnego przestępstwa podobnego do przestępstwa, za które był już skazany, a dodatkowo informacji o tym, że popełnienie kolejnego przestępstwa nastąpiło w ciągu 5 lat po odbyciu kary pozbawienia wolności w rozmiarze, co najmniej 6 miesięcy.

Należy podkreślić, że kwestia podobieństwa przestępstw w rozumieniu art. 115 § 3 kk nie może być oceniana w perspektywie abstrakcyjnej - jako „podobieństwo” typów czynów zabronionych - ale wyłącznie w perspektywie konkretnej. Przedmiotem oceny są więc konkretne czyny realizujące znamiona typów czynów zabronionych. Trzeba przy tym mieć na uwadze fakt, że dany typ czynu zabronionego może chronić różne dobra prawne i dopiero ocena konkretnego zachowania pozwala na ustalenie, które z chronionych dóbr zostało przez ten czyn naruszone, bądź zagrożone ( tak wyrok Sądu Okręgowego w. R. z dnia 26 lutego 2021 r. o sygn. akt III Ka 8/2).

Oskarżony był w przeszłości skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w. R. o sygn. akt III K 748/10, za występek znęcania się z art. 207 § 1 kk. Znęcanie dotyczyło rodziców oskarżonego. Tymczasem jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 20 kwietnia 2001 r. V KKN 47/01, przestępstwo uporczywego uchylania się od łożenia na utrzymanie osób uprawnionych (art. 209 § 1a kk) nie zawsze jest przestępstwem podobnym do przestępstwa znęcania się nad osobą najbliższą lub pozostającą w stosunku zależności od sprawcy, albo małoletnią lub nieporadną w rozumieniu art. 207 kk. Tym samym pojęcia "przestępstwa podobne" wymaga odrębnego badania na tle każdej, konkretnej sprawy, czy istotnie zachodzi podobieństwo, stanowiące przesłankę stosowania art. 64 § 1 kk. Porównanie przestępstw, za które T. J. został skazany w przeszłości i obecnie, prowadzi do wniosku, że przedmiot chroniony przez przepisy stanowiące podstawę kwalifikacji prawnej obu porównywanych czynów nie był identyczny.

Przedmiot ochrony w wypadku przestępstwa uchylania się od łożenia na utrzymanie dziecka uznać należy obowiązek opieki. Zasadniczym celem zastosowania wobec oskarżonego przepisu art. 209 § 1a kk była ochrona interesów jego dziecka. Natomiast poza sporem powinien pozostawać fakt, że przestępstwa, za które T. J. został skazany w powołanych wyżej sprawach z art. 207 § 1 kk, polegające na znęcaniu się nad wspólnie zamieszkałymi z oskarżonym członkami jego rodziny, skierowane były przeciwko rodzinie. W związku z powyższym Sąd przyjął, że popełnione przez oskarżonego w przeszłości przestępstwa, określone w art. 207 § 1 kk nie są przestępstwem podobnym, w ujęciu art. 115 § 3 kk do przypisanego mu w niniejszej sprawie przestępstwa określonego w art. 209 § 1a kk.

Nie może też budzić żadnych wątpliwości fakt, że występek z art. 209§1a kk nie jest podobny do występku z art. 158 §1kk (za który T. J. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w. R. z dnia 15 kwietnia 2011, sygn. akt III K 643/10).

Tym samym należało z opisu czynów przypisanych oskarżonemu wyeliminować znamię działania w warunkach recydywy oraz zmienić w tej części kwalifikację prawną czynów.

Karygodność przypisanych oskarżonemu czynów również nie może budzić żadnych wątpliwości, a stopień ich społecznej szkodliwości należy określić jako znaczny. Świadczy o tym przede wszystkim rodzaj naruszonego działaniem oskarżonego dobra chronionego prawem jakim są prawidłowe stosunki rodzinne i realizacja obowiązku opieki przez zaspokojenie potrzeb materialnych dzieci. Oskarżony umyślnie nie przyczyniał się do utrzymania swojego syna narażając go tym samym na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Czyny przypisane oskarżonemu są również w ocenie sądu zawinione i to w stopniu znacznym, gdyż w momencie ich popełnienia nie zachodziły żadne przesłanki wyłączające lub umniejszające winę oskarżonego. Oskarżony jest bowiem osobą dorosłą, w pełni poczytalną, stąd powinien zdawać sobie sprawę z wagi obowiązków, jakie ciążą na nim, jako rodzicu.

1.4.  Warunkowe umorzenie postępowania

-------------------

--------------------------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

---------------------------

1.5.  Umorzenie postępowania

--------------------

-----------------------------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

--------------------------------------------

1.6.  Uniewinnienie

---------------------

---------------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

--------------------------------------

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

T. J.

1-3

1-2

Przy wymiarze kar za przypisane oskarżonemu czyny sąd kierował się tym, aby kary te nie przekraczały stopnia winy oskarżonego oraz uwzględniały znaczny stopień społecznej szkodliwości każdego czynu. Sąd wziął po uwagę cele zapobiegawcze, a także wychowawcze, jakie kary powinny spełnić wobec oskarżonego, uwzględnił również potrzeby prewencji ogólnej, szczególnie w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sąd wziął pod uwagę motywację oskarżonego, sposób jego zachowania, w szczególności zaś, że przypisane czyny popełnił on niewątpliwie w sposób umyślny. Ponadto sąd wymierzając oskarżonemu kary, miał na uwadze rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstw mu przypisanych, jak również uwzględnił to, że oskarżony jest osobą karaną za przestępstwa niealimentacji.

Mając zatem na względzie wyżej wskazane okoliczności, sąd wymierzył oskarżonemu za czyn szczegółowo opisany w pkt 1 wyroku karę 5 miesięcy pozbawienia wolności, a nadto za czyn z pkt 2 również karę 5 miesięcy pozbawienia wolności.

Dotkliwość tak orzeczonych wobec oskarżonego jednostkowych kar pozbawienia wolności, zdaniem sądu, nie przekracza, stopnia winy oskarżonego i uwzględnia stopień społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów. W ocenie sądu, tak orzeczone kary spełnią swoje cele zarówno w zakresie prewencji ogólnej, jak i w zakresie resocjalizacyjnego oddziaływania na osobę oskarżonego. Kary orzeczone wobec oskarżonego w ww. wymiarze są, bowiem, w ocenie sądu, odpowiednim środkiem, aby uzmysłowić mu konieczność przestrzegania norm prawnych i zapobiec ponownemu popełnieniu przez niego przestępstwa. Jednocześnie kary te są także wystarczające dla osiągnięcia celu w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Biorąc następnie pod uwagę, że poszczególne czyny przypisane oskarżonemu zostały popełnione w zbiegu realnym w myśl art. 85 kk, sąd przy uwzględnieniu zwartości czasowej pomiędzy poszczególnymi przestępstwami, za które orzeczono oskarżonemu wskazane powyżej kary jednostkowe podlegające łączeniu, jak również mając na względzie rodzaj dóbr chronionych prawem, które swoim działaniem naruszył ww. oskarżony, wypełniając znamiona przypisanych mu czynów, na mocy art. 85 § 1 i 2 kk i art. 86 § 1 kk w miejsce orzeczonych kar jednostkowych wymierzył oskarżonemu karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności.

W ocenie sądu wymierzona wobec oskarżonego kara łączna pozbawienia wolności jest w pełni adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynów przypisanych oskarżonego, jak i do ustalonego stopnia ich zawinienia. Po dokonaniu analizy osobowości oskarżonego, w tym w szczególności stopień demoralizacji i podatność na oddziaływanie resocjalizacyjne, sąd nie znalazł żadnych podstaw do przyjęcia pozytywnej prognozy kryminologicznej przyszłego zachowania sprawcy. Oskarżony w przeszłości był wielokrotnie karany, w tym dwukrotnie za przestępstwo niealimentacji, na kary pozbawienia wolności. Mimo tego dopuścił się kolejnego przestępstwa wiedząc jakie są konsekwencje dalszego niewykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz swojego dziecka. Fakt ten uprawnia więc do oceny, że oskarżony przejawia skłonność do zachowań sprzecznych z prawem. Przy określaniu wymiaru kary pozbawienia wolności sąd wziął pod uwagę wszystkie wyżej już wskazane okoliczności oraz motywację działania oskarżonego uznając, że w procesie decyzyjnym prowadzącym oskarżonego do popełnienia czynów decydujące znaczenie miał jego lekceważący stosunek do obowiązującego porządku prawnego. W ocenie sądu tylko kara pozbawienia wolności w orzeczonym wymiarze, odizolowanie oskarżonego od społeczeństwa, zapewni swój cel wychowawczy i zapobiegawczy oraz sprawi, że oskarżony nie powróci na drogę przestępstwa. Jednocześnie tylko taka kara, zdaniem sądu, odpowiadać będzie poczuciu sprawiedliwości.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

-------

---------

---------

--------

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

--------------------

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4

Na mocy art. 29 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o adwokaturze zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokat A. W. kwotę 588,00 zł tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielanej z urzędu na rzecz oskarżonego i kwotę 135,24 zł stanowiącą stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności. Ustalając powyższe kwoty sąd uwzględnił ilość rozpraw, w których uczestniczył obrońca oskarżonego i podejmował swoje obowiązki.

5

Na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolniono oskarżonego w całości od ponoszenia kosztów sądowych mając na uwadze jego trudną sytuację osobistą i materialną.

6.  1Podpis