Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XVII AmE 131/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 sierpnia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

Sędzia SO Andrzej Turliński

Protokolant –

sekretarz sądowy Joanna Nande

po rozpoznaniu 28 sierpnia 2020 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Sp. z o.o. w S.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania (...) Sp. z o.o. w S. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 18 lutego 2019 r. Nr(...)

oddala odwołanie.

Sędzia SO Andrzej Turliński

Sygn akt XVII AmE 131/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 lutego 2019 r. Nr. (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE, pozwany) na podstawie art. 33 ust. 1 pkt. 7a i ust. 2 oraz art. 33 ust. 9 pkt. 3 w zw. z art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. z 2017 r. poz. 285 i 624) w zw. z art. 16 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 2290) oraz na postawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096) w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2018 poz. 755, z późn. zm.) po przeprowadzeniu postepowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy – „(...)” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. mającego uprzednio siedzibę w W. (przedsiębiorca, powód) orzekł, iż powód naruszył art. 30 ust. 2 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych w ten sposób, iż nie złożył w terminie Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki sprawozdania, o którym mowa w art. 30 ust. 2 ustawy, za IV (czwarty) kwartał 2017 r. – pkt. 1 decyzji.

W pkt. 2 decyzji za działania opisane w jej pkt. 1 Prezes URE wymierzył Powodowi karę pieniężną w wysokości 5.000 zł.

Od ww. decyzji powód wniósł odwołanie zaskarżając ją w całości. Zaskarżonej decyzji zarzucił:

1.  naruszenie art. 189f § 1 pkt. 1 Kodeksu postępowania administracyjnego przez uznanie, iż w okolicznościach niniejszej sprawy nie zachodzą podstawy do odstąpienia od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej, pomimo iż finalnie powódka przekazała przedmiotowe sprawozdanie, o którym mowa w art. 30 ust. 2 ustawy za IV kwartał 2017 r., zaś Prezes URE dysponował danymi niezbędnymi do realizacji ciążących na nim obowiązków wynikających z art. 30 ust. 4 ustawy, w efekcie czego wagę rozpatrywanego naruszenia należało zakwalifikować jako znikome;

2.  naruszenie art. 189d Kodeksu postępowania administracyjnego przez nierozpatrzenie wszystkich okoliczności określonych w tej normie prawnej będących obligatoryjnymi dyrektywami wymiaru administracyjnej kary pieniężnej.

Mając na uwadze podniesione zarzuty powód wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Powód wniósł również o przesłuchanie Prezesa Zarządu powódki, Ł. K. – w charakterze strony – w drodze pomocy prawnej przed Sądem miejsca jego zamieszkania tj. Sądem Rejonowym Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie.

W odpowiedzi Prezes URE wniósł o:

1.  oddalenie odwołania,

2.  przeprowadzenie dowodów z dokumentów zgromadzonych w toku postępowania administracyjnego – na okoliczność prawidłowości wydanej decyzji administracyjnej,

3.  oddalenie wniosków powoda o przeprowadzenie dowodów z przesłuchania strony powodowej, z uwagi na wyjaśnienie faktów istotnych dla rozstrzygnięcia zgromadzonymi w sprawie dokumentami.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód „(...)” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. posiadał

1.  koncesję na obrót paliwami ciekłymi zagranicą, udzieloną decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 18 grudnia 2015 r., Nr. (...), z późniejszymi zmianami (k 34 – 42 akt adm.),

2.  koncesję na obrót paliwami ciekłymi zagranicą udzieloną decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 15 grudnia 2017 r., Nr. (...) (k 19 25 akt adm.),

3.  koncesję na wytwarzanie paliw ciekłych, udzieloną decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 12 maja 2017 r., Nr. (...), z późniejszą zmianą (k 26 – 33 akt adm.).

Bezsporne jest, iż powód posiadając koncesje na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą tym samym posiadał status producenta w rozumieniu nadanym temu pojęciu przez art. 2 ust. 1 pkt. 20 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych. Bezspornym pozostaje również fakt, iż nie złożył w terminie tj. do dnia 14 lutego 2018 r. sprawozdania kwartalnego, o którym mowa w art. 30 ust. 2 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych.

Pismem z dnia 18 czerwca 2018 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki zawiadomił przedsiębiorę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia przedsiębiorcy kary pieniężnej w związku z niezłożeniem w terminie sprawozdania kwartalnego (k 42 – 44 akt adm.).

W trakcie przedmiotowego postępowania powód pismem z dnia 29 czerwca 2018 r. złożył wyjaśnienia oraz przekazał Prezesowi URE sprawozdanie kwartalne za IV kwartał 2017 r. (k 59 -60 i k 47 – 57 akt adm.). Z wyjaśnień tych wynika, że skoro sprawozdanie zostało ostatecznie przesłane Organowi regulacyjnemu, to powód wywiązał się z nałożonego ustawą obowiązku.

W dniu 18 lutego 2019 r. Prezes URE wydał decyzję (...), będącą przedmiotem niniejszego postępowania sądowego.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów wskazanych powyżej, które nie były kwestionowane przez strony postępowania.

Sąd nie uwzględnił wniosku powoda o przesłuchanie członka jego zarządu w charakterze strony uznając, że wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia fakty zostały ustalone w trakcie postepowania administracyjnego.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, a zaskarżona nim decyzja jest prawidłowa.

Zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji producenci obowiązani są do przekazywania, w terminie do 45 dni po zakończeniu kwartału, Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki sprawozdań kwartalnych, sporządzonych na podstawie faktur VAT lub innych dokumentów zawierających informacje dotyczące ilości i rodzajów:

-

wytworzonych paliw ciekłych i biopaliw ciekłych (art. 30 ust. 2 pkt. 1 lit. a ustawy),

-

wprowadzonych do obrotu paliw ciekłych, z określeniem zawartości biokomponentów w tych paliwach (art. 30 ust. 2 pkt. 1 lit. b ustawy),

-

wprowadzonych do obrotu biopaliw ciekłych, z określeniem zawartości biokomponentów w tych biopaliwach (art. 30 ust. 2 pkt. 1 lit. c ustawy),

-

biopaliw ciekłych przeznaczonych do zastosowania w wybranych flotach, o których mowa w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (art. 30 ust. 2 pkt. 1 lit. d ustawy),

-

biopaliw ciekłych zużytych na potrzeby własne (art. 30 ust. 2 pkt. 1 lit. e ustawy),

oraz zawierających informacje dotyczące kosztów wytworzenia poszczególnych rodzajów paliw ciekłych i biopaliw ciekłych, z wyszczególnieniem zagregowanych kosztów:

-

zakupu biokomponentów,

-

zakupu surowców innych niż biokomponenty, użytych do wytworzenia poszczególnych rodzajów paliw ciekłych i biopaliw ciekłych,

-

przerobu surowców użytych do wytworzenia poszczególnych rodzajów paliw ciekłych i biopaliw ciekłych,

-

kosztów pozostałych.

Jak ustalono powód uzyskał koncesję na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą udzieloną decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w dniu 18 grudnia 2015 r. oraz koncesję na obrót paliwami ciekłymi zagranicą z dnia 15 grudnia 2017 r. oraz koncesję na wytwarzanie paliw ciekłych z dnia 12 maja 2017 r. i z posiadania tych koncesji wynikał obowiązek powoda złożenia Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki sprawozdania również za IV kwartał roku 2017.

Wobec powyższego powód bez wątpienia pozostawał przedsiębiorcą w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt. 20 ustawy o biokomponentach i paliwach ciekłych i ciążył na nim obowiązek złożenia sprawozdania kwartalnego wynikający z art. 30 ust. 2 ustawy w terminie do dnia 14 lutego 2018 r. Okolicznością bezsporną jest fakt, iż powód przedmiotowego sprawozdania w terminie nie złożył.

Przechodząc do zarzutu naruszenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki art. 189f k.p.a. stwierdzić należy, że jest on bezzasadny. Zgodnie z art. 189f § 1 pkt. 1 k.p.a. organ administracji publicznej, w drodze decyzji odstępuje od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu jeżeli: waga naruszenia jest znikoma, a strona zaprzestała naruszania prawa. Z przepisu tego wynika, że przesłanki: znikomego naruszenia prawa oraz zaprzestania naruszania prawa muszą wystąpić łącznie, aby organ administracji publicznej był zobowiązany do odstąpienia od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej.

W przedmiotowej sprawie nie ziściła się pierwsza z ww. przesłanek. Powód nie wykazał bowiem, że szkodliwość czynu była znikoma. Nie można zgodzić się ze stwierdzeniem, że spełniona została przesłanka „znikomej wagi naruszenia prawa”. Uchylenie przepisu art. 30 ust. 2 ustawy czyli obowiązku sprawozdawczości kwartalnej producentów zgodnie z uzasadnieniem Ustawodawcy wynikało z przeniesienia części sprawozdawczości realizowanej przez producentów do sprawozdawczości podmiotów sprowadzających. Ponadto uchylenie tego przepisu jest związane z faktem, iż większość danych dotyczących rynku paliw i biopaliw ciekłych jest pozyskiwana w ramach sprawozdawczości realizowanej na podstawie art. 30b, który również został zmodyfikowany w ramach niniejszej ustawy.

Dane wynikające ze sprawozdań kwartalnych były szczególnie istotne w kontekście ciążącego na Prezesie URE wynikającego z art. 30 ust. 4 obowiązku sporządzenia zbiorczego raportu kwartalnego dotyczącego rynku paliw ciekłych i biopaliw ciekłych. Podstawą do sporządzenia raportu były dane zawarte w sprawozdaniach, o których mowa w art. 30 ust. 2 i 3 ustawy tj. m.in. w sprawozdaniach do przekazania których obowiązani są producenci w tym powód. Raport ten podlegał przekazaniu ministrom właściwym do spraw: finansów publicznych, gospodarki (obecnie energii), rynków rolnych oraz środowiska, a także Prezesowi Agencji Rynku Rolnego, w terminie 75 dni po zakończeniu kwartału. Nieprzekazanie przez powoda sprawozdania w terminie przewidzianym w art. 30 ust. 2 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, spowodowało po stronie Prezesa URE brak wiedzy w przedmiocie rzeczywistych danych dotyczących działalności gospodarczej przedsiębiorcy w rozpatrywanych okresach sprawozdawczych, a w konsekwencji miało negatywny wpływ na realizację przez ten organ obowiązku wynikającego z art. 30 ust. 4 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych.

Jak wynika z powyższego dane przekazywane przez przedsiębiorców ze sprawozdań kwartalnych producentów, zawarte w sporządzanych przez Prezesa URE zbiorczych raportach kwartalnych dotyczących rynku paliw i biopaliw ciekłych, mają istotny walor poznawczy i statystyczny. Świadczy o tym uwzględnianie ich w corocznych programach badań statystycznych statystyki publicznej. Podkreślenia również wymaga fakt, iż obecnie ww. sprawozdawczość została zastąpiona innymi rodzajami sprawozdawczości kwartalnej, a nie zlikwidowana w związku z brakiem użyteczności bez wprowadzania jakichkolwiek form zastępczych.

Zgodnie z art. 33 ust. 1 pkt. 7a ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 stycznia 2018 r., karze pieniężnej podlega ten, kto nie złożył w terminie sprawozdania kwartalnego, o którym mowa w art. 30 ust. 2 ustawy lub podał w tym sprawozdaniu dane nieprawdziwe. Zgodnie z art. 33 ust. 9 pkt. 3 tej ustawy, również w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 stycznia 2018 r. kara ta wymierzana jest przez Prezesa URE, jej wysokość jest stała i wynosi 5.000 zł, co nie pozwala na jej miarkowanie podstawie przepisu art. 189d kpa.

Obowiązek wynikający z art. 30 ust. 2 ustawy i odpowiadająca mu kara za jego niewykonywanie z art. 33 ust. 1 pkt. 7 ustawy uchylony został z dniem 1 stycznia 2018 r. ustawą z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r. poz. 2290). Jednak przepis przejściowy tej ustawy – art. 16 wyraźnie stanowi, że za okresy do końca 2017 r. stosuje się przepisy dotychczasowe, również co do kar za niewykonanie obowiązku.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy oddalił odwołanie na podstawie art. 479 53 § 1 k.p.c. nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia.

Sędzia SO Andrzej Turliński