Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Janusz Madej

Protokolant – starszy sekretarz sądowy D. H.

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2022 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania : M. S. (1)

od decyzji : Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W.

z dnia 26 lipca 2017 r., N. ewid : (...)

w sprawie: M. S. (1)

przeciwko: Dyrektorowi Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W.

o wysokość policyjnej renty rodzinnej

1)  oddala odwołanie;

2)  nie obciąża ubezpieczonej M. S. (1) kosztami zastępstwa prawnego strony przeciwnej.

VI U 615/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia z dnia 26 lipca 2017. nr (...) Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. ponownie ustalił od dnia (...)r. wysokość renty rodzinnej wypłacanej M. S. (1). Wyjaśniając w uzasadnieniu decyzji sposób ponownego ustalenia wysokości świadczenia organ rentowy wskazał, iż podstawę wymiaru świadczenia, które przysługiwało zmarłemu mężowi M. S. (2) S., stanowi kwota 8792,91 zł, a emerytura od której naliczana jest renta rodzinna stanowi 3,47% podstawy wymiaru zmarłego. Renta rodzinna dla 1 osoby uprawnionej wynosi 85% emerytury, t.j. kwotę 1000 zł. Ponadto do renty rodzinnej przysługuje M. S. (1) dodatek pielęgnacyjny w kwocie 209,59 zł.

W zestawieniu dołączonym do decyzji wskazano, że ustalona na dzień (...) r. wysługa zmarłego męża ubezpieczonej obejmuje także okres określony w art. 13b ustawy liczony po 0,0% - od 1 lipca1949 r. do 8 lutego 1990 r.

Jako podstawę prawną decyzji wskazano przepisy art. 24a w zw. z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016, poz. 708 z późn. zm.) w związku z otrzymaną z IPN informacja Nr 273531/2017 z dnia 2 marca 2017 r.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła ubezpieczona M. S. (1), domagając się uchylenia decyzji w całości oraz zasądzenia od organu na swoją rzecz kosztów postępowania. Odwołująca zarzuciła zaskarżonej decyzji naruszenie przepisów prawa materialnego:

I Krajowego:

1)  art. 4 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, zwanej dalej ustawa, poprzez bezpodstawne niezastosowanie do odwołującego się;

2)  art. 13b ustawy – poprzez zastosowanie bez zdefiniowania w stosunku do zmarłego męża odwołującej się pojęcia „służby na rzecz totalitarnego państwa”;

3)  art. 15c pkt 1 ustawy – poprzez zastosowanie w stosunku do zmarłego męża odwołującej i przyjęcie, iż przez okres 30 lat 11 miesięcy i 22 dni nie pracował i nie był przez ten okres ubezpieczony;

4)  art. 15c pkt 3 ustawy poprzez jego zastosowanie sprzecznie z uprawnieniami wynikającymi z ogólnie obowiązujących przepisów o emeryturach wypłacanych przez Fundusz Ubezpieczeń Społecznych;

5)  art. 24a ust. 1 i 2 ustawy – poprzez jego zastosowanie sprzecznie z uprawnieniami przysługującymi według przepisów ogólnie obowiązujących;

6)  art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, 483), wobec naruszenia zaskarżoną decyzją standardów ustanowionych powołanym przepisem, stanowiącym iż Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawa urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej;

7)  art. 30 w związku z art. 42 ust. 3, art. 45 i art. 177 Konstytucji poprzez naruszenie zasady nienaruszalności i poszanowania godności poprzez orzeczenie, iż zmarły mąż odwołującej dopuścił się czynów niegodnych, sprzecznych z prawem, jak również karalnych, co w decyzji uczyniono z pominięciem domniemania niewinności, zastępując w tym względzie niezawisły sąd;

8)  art. 32 zasada równości wobec prawa i zakazu dyskryminowania jednostki poprzez zastosowanie odmiennych kryteriów prawa do ubezpieczenia, niż w stosunku do osób pracujących w państwowych jednostkach organizacyjnych;

9)  naruszenie art. 64 zasada ochrony własności poprzez pozbawienie odwołującej się prawa do świadczenia rentowego zgodnie z ogólnie stosowanym systemem ubezpieczeń społecznych.

II Unii Europejskiej – w związku z art. 9 i art. 93 pkt 3 Konstytucji:

1)  art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej 26.10.2012 r. ( Dz. Urz. C. 2021 326.13) nakazującego państwom członkowskim poszanowanie godności, równości i praw człowieka;

2)  art. 4 ust. 3 Traktatu w zakresie uznania prawa, wolności i zasady określonej w Karcie Praw Podstawowych UE Z 7.12.2000r. w brzmieniu dostosowanym do 12.12.2007 r. w Strasburg, która ma taką samą moc jak Traktaty w związku z :

3)  art. 6 in fine Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 4.11.1950 r. z 26.10.2012 r. (Dz. Urz. UE C Nr 326 str. 4) oraz

4)  Konwencja o Ochronie praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 4.11.1950 r. (Dz. U. z 1993 r., Nr 62, poz. 284) w zakresie zakazu karania bez podstawy prawnej i zakazu dyskryminacji.

W uzasadnieniu odwołania M. S. (1) wskazywała na niesporne okoliczności sprawy, w szczególności iż jej zmarły mąż nieprzerwanie służył w (...) od 1 lipca 1949 r. do 8 lutego 1990 r. Po 40 latach nienagannej służby - wykonywanej zgodnie z przepisami resortowymi oraz powszechnie obowiązującym prawem – zakończył ją po ustaleniu niezdolności do służby na skutek zaliczenia go do I grupy inwalidzkiej. Odwołująca podnosiła też, że jej mąż nie dopuścił się czynów powodujących wszczęcie postępowania karnego czy dyscyplinarnego. Pomimo nieudowodnienia jej mężowi działania, w najszerszym tego słowa znaczeniu sprzecznego z prawem, odwołująca została ograniczona w prawach emerytalnych, poprzez pozbawienie jej w całości uprawnień rentowych, czym została stygmatyzowana jako osoba nie mająca podmiotowości, bowiem zastosowanie art. 15c pkt 1ustawy, spowodowało, iż w lepszej sytuacji znalazłaby się, gdyby udowodniono jej zmarłemu mężowi i zostałby prawomocnie skazany za popełnienie przestępstwa, co gwarantowałoby nabycie prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia emerytalnego i rentowego na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – zgodnie z art. 10 ustawy. W miejsce naliczenia stawki podstawy emerytury wynoszącej 0,00%, stanowiącej podstawę obliczenia renty rodzinnej, zastosowany zostałby wskaźnik 1,3%. W przedstawionej w dalszej części uzasadnienia odwołania obszernej argumentacji, ubezpieczona kwestionowała zgodność przepisów, które zastosował pozwany organ rentowy do obniżenia jej świadczenia zaskarżoną decyzją, z Konstytucją oraz podnosiła sprzeczność tych przepisów z wynikającymi z art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej zasadami : rządów prawa, równości i niedyskryminacji, prawa do rzetelnego procesu, prawa własności i proporcjonalności. Rażąca niezgodność art. 13a, 15c, 22a oraz 24a ust. 1 i 2 ustawy ze wskazanymi na wstępie przepisami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz podstawowymi prawami Unii Europejskiej: Traktatem o Unii Europejskiej, Traktatem o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej i Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

W odpowiedzi na odwołanie Dyrektor Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie od odwołującej na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Organ rentowy wskazał, że zaskarżona decyzja została wydana w oparciu o przepisy powołane w jej treści oraz na podstawie informacji otrzymanej z Instytutu Pamięci Narodowej o przebiegu służby S. N. (...) z (...) r. Zgodnie z art. 24a ustawy zaopatrzeniowej w przypadku renty rodzinnej przysługującej po osobie, która pełniła służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b, i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., renta rodzinna przysługuje na zasadach określonych w art. 24, z zastrzeżeniem, iż wysokość renty rodzinnej ustala się na podstawie świadczenia, które przysługiwało lub przysługiwałoby zmarłemu z uwzględnieniem przepisów art. 15c lub 22a (ust.1). Wysokość renty rodzinnej, ustalonej zgodnie z ust. 1, nie może być wyższa niż miesięczna kwota przeciętnej renty rodzinnej wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ogłoszonej przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ust. 2). Zatem renta rodzinna wyliczona dla odwołującej – 1 osoby uprawnionej stanowiąca: 85% emerytury, jaka przysługiwałaby zmarłemu (1000,00 zł brutto) została ograniczona do kwoty 1209,59 zł brutto/1063,69 zł netto (z uwzględnieniem kwoty dodatku pielęgnacyjnego).

Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje:

Mąż odwołującej S. S. (2) (urodz. (...)) z dniem 1 lipca 1949 r. przyjęty został na stanowisko wartownika w Powiatowym Urzędzie (...) w B.. Następnie pełnił obowiązki sekretarza tego (...), a z dniem 1 czerwca 1951 r. przeniesiono go na to stanowisko. 15 października 1953 r. mianowany został na stanowisko referenta referatu V w powyższym Urzędzie. Pełnił też funkcję II sekretarz podstawowej organizacji partyjnej ( (...)) działającej w PU ds. BP w B.. Następnie z dniem 1 lutego 1955 r. przeniesiony został na stanowisko referenta referatu V w Powiatowym Urzędzie do (...) w G., a 1 kwietnia 1955 r. mianowany został referentem operacyjnym w tym Urzędzie. S. S. (2) posiadał już wówczas stopień chorążego. Po ukończeniu Rocznej Szkoły Podwyższania Kwalifikacji Referentów i Oficerów Śledczych Komitetu do (...) w L. mianowany został z dniem 1 września 1956 r. na stanowisko oficera operacyjnego Sekcji VII Wydziału II-go Wojewódzkiego (...) do (...) w B., a na skutek reorganizacji, z dniem 1 stycznia 1957 r. przeniesiono go na stanowisko oficera Wydziału II Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w B.. Wówczas posiadał on stopień podporucznika MO. Z dniem 1 sierpnia 1959 r. mianowano go na stanowisko starszego oficera operacyjnego Wydziału II powyższej K.. Z dniem 1 września 1961 r. mianowano porucznika S. S. na stanowisko Kierownika Grupy VII Wydziału II (...) w B.. W połowie lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku awansowano go do stopnia kapitana MO oraz pełnił też funkcję sekretarza Oddziałowej Organizacji (...) i członka egzekutywy Komitetu Zakładowego (...). Z kolei z dniem 1 grudnia 1960 r. został on awansowany na stanowisko Zastępcy Naczelnika Wydziału II Służby Bezpieczeństwa (...) w B., a w dniu 1 kwietnia 1970 r. nadano mu stopień Majora MO. Do tego momentu był on odznaczony: odznakami 10 lat w Służbie Narodu ( nadaną 05.06. 1959 r.) oraz 20 lat w Służbie Narodu ( nadaną w dniu 26.08.1969 r.), Srebrnym Krzyżem Zasługi PRL (nadanym 15 lipca 1969 r.) oraz Brązowym Medalem Zasłużony dla Obronności Kraju ( 01.10.1969 r.). W listopadzie 1973 r. mianowano go na stanowisko Naczelnika Wydziału II Służby Bezpieczeństwa (...) w B.. W kwietniu 1974 r. nadano mu stopień podpułkownika MO. Z dniem 15 maja 1977 r. S. S. (2) mianowany został na stanowisko Zastępcy Komendanta Wojewódzkiego MO do spraw Służby Bezpieczeństwa w B.. W dniu 26 czerwca 1978 r. nadano mu też stopień pułkownika MO. Z dniem 1 sierpnia 1983 r. został on mianowany na stanowisko Zastępcy Szefa Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych do spraw Służby Bezpieczeństwa. Rozkazem personalnym Ministra Spraw Wewnętrznych C. N. (...) z dnia 8 lutego 1990 r. S. S. (2) został zwolniony ze służby w Służbie Bezpieczeństwa i w Milicji Obywatelskiej, a od dnia 1 marca 1990 r. ustalono mu prawo do emerytury. Mąż odwołującej zmarł w dniu 27 marca 2006 r. i od tej daty ustalono dla niej prawo do policyjnej renty rodzinnej decyzją Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. z dnia 21 kwietnia 2006 r.

Powyższy stan faktyczny ustalony został na podstawie dowodów z dokumentów zebranych w aktach osobowych S. S. (2) nadesłanych do akt sprawy na płycie CD przez IPN - k. 22 i k. 103 a.s. oraz w aktach emerytalno-rentowych powódki i jej męża, nadesłanych do akt sprawy przez pozwany organ rentowy.

Pozwany organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję na podstawie informacji Instytutu Pamięci Narodowej N. (...) z dnia 2 marca 2017 r., z której wynikało, iż mąż ubezpieczonej S. S. (2) w okresie od 1 lipca 1949 r. do 8 lutego 1990 r. pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13 b ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej Służby Celno - Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 708 z późn. zm.).

W dniu 16 września 2020 r. Sąd Najwyższy podjął uchwałę w sprawie o sygn. akt III UZP 1/20, w której wskazał, iż kryterium „służby na rzecz totalitarnego państwa” określone w art.13b ust.1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) powinno być oceniane na podstawi wszystkich okoliczności sprawy, w tym także na podstawie indywidualnych czynów i ich weryfikacji pod kątem naruszenia podstawowych praw i wolności człowieka.

Według Sądu Najwyższego – bezrefleksyjna, wyłącznie językowa wykładnia art.13 b ust.1 ustawy zaopatrzeniowej nie jest prawidłowa. Niezbędne jest, aby kryterium służby na rzecz totalitarnego państwa było oceniane z uwzględnieniem wszystkich istotnych okoliczności sprawy, w szczególności z uwzględnieniem indywidualnych czynów ubezpieczonego i ich weryfikacji pod kątem naruszenia podstawowych praw i wolności. Dopiero przy takiej weryfikacji mamy do czynienia ze stwierdzeniem służby na rzecz totalitarnego państwa. Katalog okoliczności uwzględnianych jest przy tym - zdaniem Sądu Najwyższego - otwarty, w szczególności należą do nich: długość okresu pełnienia służby i jego historyczne umiejscowienie, miejsce pełnienia służby, stanowisko służbowe, stopień służbowy.

Przy czym ważnym elementem jest ustalenie indywidualnych czynów ubezpieczonego pod kątem ich weryfikacji, jako naruszenie podstawowych praw i wolności człowieka. Wszystkie te okoliczności winny być ustalone wg procesowych zasad dowodzenia i rozkładu ciężaru dowodu. Jak podkreślono, taka wykładnia jest zgodna z jednolitym i utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych, w szczególności NSA w sprawach skarg na decyzje MSWiA dotyczących odmowy wyłączenia stosowania ustawy wobec konkretnych funkcjonariuszy na podstawie art.8a ustawy.

W ocenie Sądu Okręgowego przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że S. S. (2) podczas służby w SB, realizując zadania z zakresu bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego ówczesnego państwa, działał na rzecz łamania podstawowych praw i wolności obywatelskich. Świadczą o tym okoliczności przywoływane w jego charakterystykach służbowych, a nawet pismach osobiście sporządzanych przez niego i znajdujących się w jego aktach osobowych. W charakterystyce służbowej jego osoby z dnia 25 stycznia 1952 r. (k. 222 akt osobowych) podano, że „ w 1951 r. otrzymał dwa razy nagrody pieniężne za wzorowe się zachowanie i gorliwe wywiązywanie się z powierzonych obowiązków… kwalifikuje się na przeniesienie go do pracy operatywnej do czego ma chęć i zamiłowanie”. W opinii służbowej z dnia 10 lipca 1969 r. podano, iż posiada on „na łączności 5 tajnych współpracowników… Niektóre jednostki t.w. zatrudnione w UMK przekazywały i przekazują cenne informacje polityczne. W okresie opiniowanym pozyskał do współpracy dwóch t.w.”. (opinia służbowa – k. 272 a.o.) „Wydział II pod jego kierownictwem osiąga systematycznie pozytywne rezultaty w organizowaniu źródeł informacyjnych i w prowadzeniu spraw operacyjnych.(opinia służbowa z 6 maja 1975 r. – k. 271 a.o.) Powyższe okoliczności wskazują na to, iż S. S. (2) organizował i nadzorował inwigilację środowiska akademickiego, aktywnie uczestnicząc w tym procederze. W opiniach o nim sporządzanych przez przełożonych wysoko oceniano jego służbę, w tym pracę operacyjną, jak również przyznawano mu dodatki i nagrody pieniężne. W swoim osobistym piśmie do ówczesnego Ministra Spraw Wewnętrznych gen. C. K. z dnia 14 października 1988 r. określał on siebie jako funkcjonariusza, który lojalnie służył przez 40 lat „swojej partii i swojej ludowej Ojczyźnie”, podkreślał, iż kierownictwo całej SB w WUSW w B. objął we wrześniu 1981 r., kiedy to trwał (...), jednak kierowane przez niego służby „w pełni wykonywały postawione przed nimi zadania”. (k. 21 i 22 drugiego pliku na płycie CD akt osobowych – k. 22 akt sprawy).

Rodzajowo zatem opisane w charakterystykach i opiniach służbowych działania S. S. (2) wykonywane przez niego w trakcie pełnienia służby, w powiązaniu z zakresem zadań jednostek, w których służył bądź którymi kierował oraz danymi z jego akt osobowych, mogą stanowić podstawę do sformułowania oceny, zgodnie z którą w czasie służby wykonywał on czynności naruszające podstawowe prawa i wolności człowieka. Zdaniem Sądu Okręgowego możliwe jest zakwalifikowanie służby funkcjonariusza, jako „służby na rzecz totalitarnego państwa” w sytuacji, gdy faktycznie wykonywane przez niego w czasie służby czynności były tego rodzaju (miały taki charakter), że naruszały podstawowe prawa lub wolności człowieka. Nie stoi temu na przeszkodzie nieustalenie bardziej szczegółowych okoliczności poszczególnych zdarzeń, jeżeli dowody w sprawie wskazują, że rodzaj faktycznie podejmowanych przez funkcjonariusza w ramach jego służby działań wiązał się z ingerencją w prawa lub wolności człowieka. Na wyeksponowanie w tym miejscu zasługuje to, iż mąż powódki dosłużył się w organach bezpieczeństwa państwa komunistycznego stopnia pułkownika MO-SB i zajmował przez wiele lat najwyższe w skali województwa bydgoskiego stanowisko w Służbie Bezpieczeństwa. W takiej sytuacji nie jest konieczne wykazanie poszczególnych zdarzeń i okoliczności, bowiem przedmiotem oceny w sprawie niniejszej nie jest kwestia odpowiedzialności karnej za konkretne czyny; istotne jest, czy rodzaj podejmowanych czynności i ich charakter był tego rodzaju, że z istoty swojej wiązały się z ingerencją w prawa lub wolności człowieka i obywatela.

Odnośnie podnoszonych w odwołaniu zarzutów niezgodności z przepisami Konstytucji art. 24 a i innych związanych z tym artykułem przepisów ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy… zauważyć trzeba, że nieograniczenie się przy dokonywaniu wykładni art.13b ustawy zaopatrzeniowej jedynie do wyników wykładni językowej pozostaje w zgodzie z zasadami i wartościami konstytucyjnymi. Uznanie, że oceny czy funkcjonariusz pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa, należy dokonywać z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy, a nie jedynie na podstawie wyników wykładni językowej, nie narusza przepisów konstytucyjnych. W aktualnym stanie prawnym nie została stwierdzona niezgodność przepisów art. 24a, art.13b lub art.15c ustawy zaopatrzeniowej z Konstytucją. W przypadku zaś uznania przez Trybunał Konstytucyjny niezgodności przepisów stanowiących podstawę wydania zaskarżonej decyzji z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, przepisy proceduralne przewidują odpowiednie mechanizmy w tym zakresie (skarga o wznowienie postępowania).

Dodatkowo wskazać w tym miejscu można, iż w wyroku kontrolującym kwestię zgodności z Konstytucją przepisu art. 22a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy… Trybunał Konstytucyjny uznał, iż przepis ten (dotyczący zmniejszenia renty inwalidzkiej funkcjonariusza z powodu jego służby na rzecz totalitarnego państwa) nie jest niezgodny z art. 2 oraz art. 67 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji ( wyrok z dnia 16 czerwca 2021 r. w sprawie P 10/20).

Przypomnieć w tym miejscu należy, że także Europejski Trybunał Praw Człowieka dopuścił możliwość ograniczenia praw emerytalnych byłych funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa, wskazując iż na podstawie art.1 Protokołu nr 1 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności uprawnienia ustawodawcze Państwa obejmują zmniejszenie lub zmianę wypłacanych z systemu zabezpieczenia społecznego świadczeń. A fortiori Państwa mogą znieść, realizując uzasadniony prawnie cel, istniejącą nierówność pomiędzy uprzywilejowanym świadczeniem emerytalnym przyznanym konkretnej grupie i postrzeganymi jako niesprawiedliwe i nadmierne w porównaniu do świadczeń wypłacanych z powszechnego systemu zabezpieczenia społecznego zwykłym świadczeniobiorcom. Trybunał rozpatrując sprawę ze skargi byłych funkcjonariuszy podkreślił, iż nie mogą oni w uzasadniony prawnie sposób oczekiwać, iż przywileje przyznane im przez ustrój komunistyczny będą w każdych warunkach nieodwołalne (tak decyzja ETPC w sprawie Cichopek i inni przeciwko Polsce z dnia 14 maja 2013 r. – sygn. 15189/10 , LEX nr 1324219 – wydana na kanwie przepisów pierwszej ustawy „dezubekizacyjnej”).

Mając na względzie wyżej przedstawione ustalenia i argumenty natury prawnej Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że zastosowanie przez pozwany organ rentowy w zaskarżonej decyzji przepisu art. 24a ( w związku z art.15c i art. 22a w zw. z art.13b) ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin znajduje uzasadnienie i na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie (punkt 1 sentencji wyroku).

W punkcie 2 sentencji wyroku Sąd odstąpił, na podstawie art.102 k.p.c., od obciążania ubezpieczonej kosztami zastępstwa procesowego strony przeciwnej. Przemawiał za tym precedensowy charakter niniejszej sprawy oraz to, iż ubezpieczona działała w subiektywnym przekonaniu o słuszności swojego stanowiska, odwołując się do wykładni przepisów prawa i naruszenia norm Konstytucyjnych. Sprawa – w zakresie wykładni zastosowanych przepisów – nie miała prostego charakteru. Okoliczności te dają podstawy do uznania, że w sprawie wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, o którym mowa w art.102 k.p.c.

Sędzia Janusz Madej