Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

po rozpoznaniu 14 grudnia 2021 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. (Wielka Brytania) Oddział w Polsce

przeciwko Prezes Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. (Wielka Brytania) Oddział w Polsce od decyzji Prezes Urzędu Regulacji Energetyki z 16 stycznia 2020 r. Nr (...). (...) (...) (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w L. (Wielka Brytania) Oddział w Polsce na rzecz Prezes Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Ewa Malinowska

XVII AmE 131/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 stycznia 2020 r. wydaną w sprawie (...). (...) (...) (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 33 ust. 1 pkt 5 i ust. 5 oraz art. 33 ust. 9 pkt 3 w związku z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1344, ze zm.), oraz w związku z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1356), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej przedsiębiorcy - (...) LTD z siedzibą w L., Wielka Brytania, wykonującemu działalność gospodarczą na terenie Rzeczypospolitej Polskiej poprzez oddział przedsiębiorcy zagranicznego zarejestrowany pod nazwą: (...) LTD Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Oddział w Polsce z siedzibą w W. (zwanemu dalej „Przedsiębiorcą"), orzekł

1)  że Przedsiębiorca naruszył art. 23 ust. 1 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych w ten sposób, iż nie zapewnił w 2018 r. minimalnego udziału, o którym mowa w art. 23 ust. 1 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, na poziomie wynoszącym 7,50%,

2)  w związku ze stwierdzeniem naruszenia, o którym mowa w pkt 1, wymierzył Przedsiębiorcy karę pieniężną w wysokości 11.401.350,00 zł

(decyzja k. 5-10)

Powód (...) LTD Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Oddział w Polsce z siedzibą w W. wniósł odwołanie od tej decyzji zaskarżając ją w całości. Zaskarżonej decyzji zarzucił: art. 77 § 1 oraz art. 80 kpa, art. 10 ust 2 ustawy Prawo przedsiębiorców. Zarzucając powyższe wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji, ewentualnie o jej zmianę poprzez obniżenie kary pieniężnej.

(odwołanie k. 13-18)

Pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o oddalenie odwołania i zasadzenie kosztów zastępstwa procesowego.

(odpowiedź na odwołanie k. 56-63)

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Powód (...) LTD Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Oddział w Polsce z siedzibą w W. posiada koncesję z dnia 8 stycznia 2016 r. na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą udzieloną na okres od 10.01.2016 r. do 2 maja 2025 r. Przedmiotem działalności objętej koncesją jest ..”działalność gospodarcza w zakresie obrotu z zagranicą następującymi paliwami ciekłymi: benzynami silnikowymi i innymi niż benzyny lotnicze, olejami napędowymi, gazem płynnym, estrami stanowiącymi samoistne paliwo ciekłe, bez wykorzystania własnej infrastruktury technicznej”.

(decyzje k. 7-16 akt adm.)

Przedsiębiorca składał w roku 2018 miesięczne sprawozdania o rodzajach oraz ilości wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych paliw ciekłych, a także ich przeznaczeniu na podstawie z art. 43d ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 755, ze zm.), za styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień, październik, listopad i grudzień. Ze sprawozdań tych wynika, że powód prowadził m.in. działalność w zakresie importu lub nabycia wewnątrzwspólnotowego paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych i ich sprzedaży na podstawie posiadanej koncesji na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą. Ze sprawozdań tych wynika, że powód przywiózł, a następnie rozporządził na terytorium kraju (sprzedał) odpowiednio:

⚫

w styczniu 2018 r.: 31,883 m ³ oleju napędowego o kodzie CN: (...);

⚫

w lutym 2018 r.: 161,107 m ³ oleju napędowego o kodzie CN: (...);

⚫

w marcu 2018 r.: 2 004,007 m ³ oleju napędowego o kodzie CN: (...);

⚫

w kwietniu 2018 r.: 583,442 m ³ oleju napędowego o kodzie CN: (...);

⚫

w maju 2018 r.: 435,970 m ³ oleju napędowego o kodzie CN: (...);

⚫

w czerwcu 2018 r.: 6 650,003 m ³ oleju napędowego o kodzie CN: (...);

⚫

w lipcu 2018 r.: 1 328,878 m ³ oleju napędowego o kodzie CN: (...);

⚫

w sierpniu 2018 r.: 156,084 m ³ oleju napędowego o kodzie (...);

⚫

we wrześniu 2018 r. 675,288 m ³ oleju napędowego o kodzie (...);

⚫

w październiku 2018 r.: 2 106,577 m ³ oleju napędowego o kodzie CN: (...);

⚫

w listopadzie 2018 r.: 1 998,657 m ³ oleju napędowego o kodzie CN: (...);

⚫

w grudniu 2018 r.: 1728,304 m ³ oleju napędowego o kodzie CN: (...).

(sprawozdania k. 17-41 akt adm.)

Zgodnie z art. 2 ust 1 pkt 25 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1344, ze zm.) - w brzmieniu relewantnym dla niniejszej sprawy przez podmiot realizujący Narodowy Cel Wskaźnikowy, należy rozumieć każdy podmiot, w tym mający siedzibę lub miejsce zamieszkania poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dokonujący, samodzielnie lub za pośrednictwem innego podmiotu, wytwarzania, importu lub nabycia wewnątrzwspólnotowego paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych, który:

a)  rozporządza nimi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez dokonanie jakiejkolwiek czynności prawnej lub faktycznej skutkującej trwałym wyzbyciem się paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych lub

b)  zużywa je na potrzeby własne na tym terytorium, z wyłączeniem przywozu paliw ciekłych przeznaczonych do użycia podczas transportu i przywożonych w standardowych zbiornikach, o których mowa w art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym.

Zgodnie z art. 16 ustawy z dnia 6 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1356, z późn. zm.)

1.  Do oceny realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 23 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, za okres od dnia 2 września 2016 r. do dnia 30 września 2018 r., oraz obowiązku, o którym mowa w art. 23b ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, za pierwszy, drugi oraz trzeci kwartał 2018 r., stosuje się odpowiednio przepisy art. 23 ust. 1 oraz art. 23b ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

2.  Paliwa ciekłe i biopaliwa ciekłe, które przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy zostały uwzględnione przez podmiot realizujący Narodowy Cel Wskaźnikowy do realizacji obowiązków, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 23b ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, oraz art. 23a ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2017 r., a które nie podlegałyby tym obowiązkom zgodnie z art. 23 ust. 1 i art. 23b ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w przypadku rozporządzania nimi przez dokonanie jakiejkolwiek czynności prawnej lub faktycznej skutkującej trwałym wyzbyciem się tych paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, nie podlegają ponownie obowiązkom, o których mowa w art. 23 ust. 1 oraz art. 23b ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy - po uwzględnieniu art. 16 ustawy z dnia 6 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1356, z późn. zm.) - podmiot realizujący Narodowy Cel Wskaźnikowy jest obowiązany zapewnić w danym roku kalendarzowym co najmniej minimalny udział innych paliw odnawialnych lub biokomponentów zawartych w paliwach ciekłych lub biopaliwach ciekłych, stosowanych we wszystkich rodzajach transportu, rozporządzanych przez dokonanie jakiejkolwiek czynności prawnej lub faktycznej skutkującej trwałym wyzbyciem się paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zużywanych przez niego na potrzeby własne na tym terytorium w ogólnej ilości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych stosowanych w transporcie drogowym i kolejowym, rozporządzanych przez dokonanie jakiejkolwiek czynności prawnej lub faktycznej skutkującej trwałym wyzbyciem się paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zużywanych przez niego w ciągu roku kalendarzowego na potrzeby własne na tym terytorium.

Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 1986) Narodowy Cel Wskaźnikowy na 2018 r. ustalony został w wysokości 7,50%.

Stosownie do art. 28a ust. 1 pkt 1 ustawy, biokomponenty mogą być zaliczone podmiotowi realizującemu Narodowy Cel Wskaźnikowy na poczet realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 23 ust. 1 wymienionej ustawy, wyłącznie wtedy, gdy spełniają kryteria zrównoważonego rozwoju określone w art. 28b-28bc tej ustawy.

Nie ulega wątpliwości, że powód dokonując przywozu paliw ciekłych oraz rozporządzania nimi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez ich sprzedaż, był w 2018 r. podmiotem realizującym Narodowy Cel Wskaźnikowy i nie zrealizował obowiązku, o którym mowa w art. 23 ust. 1 ustawy, na poziomie 7,50%.

Powód nie przedstawił w trakcie postępowania administracyjnego wyjaśnień w sprawie oraz nie przesłał uwierzytelnionych kopii dokumentów na potwierdzenie realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 23 ust. 1 ustawy, w szczególności nie wykazał zawartości biokomponentów (spełniających kryteria zrównoważonego rozwoju) w rozporządzonym paliwie ciekłym.

(bezsporne)

Przychód powoda z działalności objętej koncesją na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą w 2018 r. ustalony przez Prezesa URE w oparciu o formularz opłaty z tytułu udzielonej koncesji za 2019 r. wyniósł (...) zł.

(formularz k. 49 akt adm.)

Oznacza to, że zgodnie z treścią art. 33 ust. 1 pkt 5 ustawy, Prezes URE miał podstawy do nałożenie na niego kary, bowiem kto będąc podmiotem realizującym Narodowy Cel Wskaźnikowy, nie wykonuje obowiązku, o którym mowa w art. 23 ust. 1 ustawy podlega karze pieniężnej.

Zgodnie z art. 33 ust. 5 ustawy o biokomponentach, w przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, wysokość kary oblicza się według wzoru:

K = A × W × (N - R)/100%

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

K - wysokość kary, wyrażoną w złotych,

A - współczynnik równy 0,20, wyrażony w złotych/MJ,

W- wartość energetyczną paliw ciekłych i biopaliw ciekłych rozporządzonych przez dokonanie jakiejkolwiek czynności prawnej lub faktycznej skutkującej trwałym wyzbyciem się paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podmiot podlegający karze, a także zużytych przez niego na potrzeby własne na tym terytorium, liczoną za rok, w którym podmiot ten nie zrealizował obowiązku wynikającego z art. 23 ust. 1, wyrażoną w MJ; wartość opałową poszczególnych biokomponentów i paliw ciekłych określa się zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 23 ust. 3,

N - wysokość Narodowego Celu Wskaźnikowego, do którego realizacji był obowiązany podmiot podlegający karze, wyrażoną w procentach,

R - wysokość zrealizowanego udziału innych paliw odnawialnych lub biokomponentów zawartych w paliwach, stosowanych we wszystkich rodzajach transportu, rozporządzanych przez dokonanie jakiejkolwiek czynności prawnej lub faktycznej skutkującej trwałym wyzbyciem się tych paliw na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zużywanych przez podmiot podlegający karze na potrzeby własne na tym terytorium w ogólnej ilości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych stosowanych w transporcie drogowym i kolejowym, rozporządzanych przez dokonanie jakiejkolwiek czynności prawnej lub faktycznej skutkującej trwałym wyzbyciem się paliw ciekłych lub biopaliw ciekłych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub zużywanych przez niego w ciągu roku kalendarzowego na potrzeby własne na tym terytorium w roku, w którym podmiot podlegający karze nie zrealizował obowiązku, o którym mowa w art. 23 ust. 1, wyrażoną w procentach.

Stosownie do art. 33 ust. 5a tej ustawy wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1 pkt 5, nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego podmiotu realizującego Narodowy Cel Wskaźnikowy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji, wysokość kary nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego podmiotu realizującego Narodowy Cel Wskaźnikowy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.

Zgodnie z § 1 ust. 2 pkt 9 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2014 r. w sprawie wartości opałowej poszczególnych biokomponentów i paliw ciekłych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1517), wydanego na podstawie art. 23 ust. 3 ustawy, wartość opałowa według objętości dla oleju napędowego bez dodatku biokomponentu, stosowanego w pojazdach, ciągnikach rolniczych, a także w maszynach nieporuszających się po drogach, wyposażonych w silniki z zapłonem samoczynnym, wynosi 36 MJ/litr (36 000 MJ/m ³).

Bazując na powyższych przepisach wartość kary została obliczona w ten sposób, że wartość współczynnika W - wartość energetyczną paliw ciekłych i biopaliw ciekłych rozporządzonych przez dokonanie jakiejkolwiek czynności prawnej lub faktycznej przez Przedsiębiorcę podlegającego karze, ustalono poprzez przemnożenie ilości rozporządzonego oleju napędowego, wskazanego przez Przedsiębiorcę w sprawozdaniach miesięcznych, o których mowa w art. 43d ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne za rok 2018 (30860,200 m ³) przez wartość opałową oleju napędowego bez dodatku biokomponentu, określoną w powyższym rozporządzeniu (36 000 MJ/ m ³) co dało 1110967200 MJ.

Po podstawieniu do powyższego wzoru następujących wartości: A = 0,20 zł/MJ W = 1110967200 MJ N = 7,50% R = 0,00% uzyskano wynik: K = 0,20 zł/MJ x 1110967200 MJ x (7,50% - 0,00%) / 100% = 16 664 508,00 zł.

Po uwzględnieniu treści art. 33 ust. 5a ustawy o biokomponentach i przychodu przedsiębiorcy obliczonego na podstawie formularza opłaty koncesyjnej za rok 2019 kara obliczona w powyższy sposób została obniżona przez Prezesa URE do kwoty 11 401 350,00 zł.

Prezes URE zasadnie przyjął, że odpowiedzialność wynikająca z niedopełnienia obowiązku, o którym mowa wart. 23 ust. 1 ustawy ma charakter obiektywny i wypływa z samego faktu naruszenia bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa. Prezes URE trafnie przyjął, że nie zachodzą tutaj przesłanki do zastosowania art. 189f § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, który stanowi, iż organ administracji publicznej, w drodze decyzji, odstępuje od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu, jeżeli waga naruszenia prawa jest znikoma, a strona zaprzestała naruszania prawa. Wagi naruszenia nie można uznać za znikomą z uwagi na rozmiar działalności gospodarczej, w odniesieniu, do której ten obowiązek miał być realizowany (sprowadzono do kraju i rozporządzono 30860,200 m ³ oleju napędowego), co więcej powód nie zaprzestał naruszania prawa.

Ponadto Prezes URE w ramach uznania administracyjnego ocenił, że nie jest zasadne zastosowanie w niniejszej sprawie art. 189f § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, normujących fakultatywne odstąpienie od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej w odniesieniu do przedsiębiorcy prowadzącego profesjonalną działalność gospodarczą i kierującego się w jej ramach rachunkiem zysków i strat. Prezes URE wskazał, co należy zaakceptować, że będzie to najlepszy sposób realizacji funkcji prewencji ogólnej i szczególnej, rozumianych jako realną, odczuwalną dolegliwość dla ukaranego podmiotu, będącą reakcją na naruszenie przepisów, oraz wyraźnym ostrzeżeniem na przyszłość, zapobiegającym powstawaniu nagannych zachowań. Rozumowanie tego rodzaju nie wzbudza zastrzeżeń.

Sąd nie podzielił zarzutów podniesionych w odwołaniu. Odnośnie do zarzutów naruszenia przepisów postępowania administracyjnego Sąd Okręgowy podziela utrwalone w judykaturze stanowisko, iż zasadniczo tego typu zarzuty są nieskuteczne przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, ponieważ Sąd ten nie może ograniczyć sprawy wynikającej z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu tylko do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowania sądowe. Celem postępowania nie jest przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego, ale merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu decyzji przez Prezesa Urzędu. Postępowanie sądowe przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest postępowaniem kontradyktoryjnym, w którym uwzględnia się materiał dowodowy zebrany w postępowaniu administracyjnym, co nie pozbawia jednak stron możliwości zgłoszenia nowych twierdzeń faktycznych i nowych dowodów, według zasad obowiązujących w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych. Sąd antymonopolowy jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, w tym wypadku Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem legalności decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy (por. np.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1991 r., sygn. akt III CRN 120/91; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 r., sygn. akt I CKN 265/98; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 r., sygn. akt I CKN 351/99; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2001 r., sygn. akt I CKN 1036/98; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 r., sygn. akt III SZP 2/05). Sąd Okręgowy uznaje, że nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych, to zarzuty w tym zakresie nie mogą być skuteczne, o ile uchybienia te mogą być sanowane w toku postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygnięcie sporu, bowiem tutejszy Sąd zobowiązany jest do wszechstronnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym. W ocenie Sądu Prezes URE prawidłowo zgromadził i ocenił dowody w niniejszej sprawie zgromadzone na etapie postępowania administracyjnego. Powód mając możliwość wykazania, że wykonał obowiązek z art. 23 ust. 1 ustawy, nie przedstawił żadnych dowodów potwierdzających jego twierdzenia również na etapie postępowania sądowego. Zgodnie z art. 28c ust. 1 i 2 ustawy o biokomponentach, dokumentami potwierdzającymi spełnienie przez biomasę lub biokomponenty kryteriów zrównoważonego rozwoju i umożliwiającymi zaliczenie tych biokomponentów na poczet realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 23 ust. 1, wystawianymi na poszczególnych etapach wytwarzania biokomponentów, są: dokument wystawiony przez producenta rolnego przewidziany przez uznany system certyfikacji, poświadczenie, świadectwo. Za dokumenty, o których mowa w ust. 1, uznaje się również dokumenty wystawione: w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub w kraju trzecim, pod warunkiem że zostały wystawione w ramach uznanego systemu certyfikacji; w kraju trzecim, pod warunkiem, że Unia Europejska zawarła z tym krajem umowę, na mocy której uznaje się, że biomasa wytworzona w tym kraju spełnia kryteria zrównoważonego rozwoju. Rację ma pozwany, że powód jako profesjonalista dysponujący koncesją na obrót paliwami ciekłymi z zagranicą powinien liczyć się z koniecznością wypełnienia związanych z tym obowiązków wynikających z przepisów prawa w tym gromadzenia i przedstawiania Prezesowi URE stosownej dokumentacji potwierdzającej wykonanie obowiązków ustawowych. Rację ma pozwany, że organ administracji nie ma obowiązku poszukiwania dokumentów i dowodów na okoliczności, które powinien wykazać przedsiębiorca. Zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy dokumenty te winny być przedstawione m.in. przy sprawozdaniu rocznym. Powód nie zareagował też na wezwania w tym zakresie kierowane do niego przez Prezesa URE w toku postępowania administracyjnego.

Nietrafne są również w związku z tym zarzutu powoda odnoszące się do naruszenia art. 10 ust. 2 ustawy Prawo przedsiębiorców, zgodnie z którym (ust 1) organ kieruje się w swoich działaniach zasadą zaufania do przedsiębiorcy, zakładając, że działa on zgodnie z prawem, uczciwie oraz z poszanowaniem dobrych obyczajów. (Ust. 2) Jeżeli przedmiotem postępowania przed organem jest nałożenie na przedsiębiorcę obowiązku bądź ograniczenie lub odebranie uprawnienia, a w tym zakresie pozostają niedające się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego, organ rozstrzyga je na korzyść przedsiębiorcy. (Ust. 3) Przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli:

1) w postępowaniu uczestniczą podmioty o spornych interesach lub wynik postępowania ma bezpośredni wpływ na interesy osób trzecich;

2) odrębne przepisy wymagają od przedsiębiorcy wykazania określonych faktów;

3) wymaga tego ważny interes publiczny, w tym istotne interesy państwa, a w szczególności jego bezpieczeństwa, obronności lub porządku publicznego.

Jak wynika z art. 10 ust. 3 pkt 2 tej ustawy skoro odrębne przepisy wymagają od przedsiębiorcy wykazania określonych faktów, art. 10 ust. 2 nie znajduje zastosowania. Przede wszystkim jednak w sprawie niniejszej w ogóle nie zaistniały niedające się usunąć wątpliwości dotyczące stanu faktycznego. Wobec tego pozwany nie mógł dokonać zarzucanego mu przez powoda rozstrzygnięcia owych wątpliwości na niekorzyść spółki (...) LTD sp. z o.o. w L. Oddział w Polsce. W niniejszej sprawie na powodzie ciążył ustawowy obowiązek realizacji (...), a skutkiem braku realizacji (...) jest sankcja administracyjna. Niezłożenie sprawozdania z realizacji (...), o jakim mowa w art. 30b, stwarza domniemanie faktyczne o niezrealizowaniu tego celu, które powód mógł obalić przestawiając stosowne dokumenty.

Nietrafne są zarzuty odnoszące się do modelu prowadzenia działalności gospodarczej przez powoda. Rację ma pozwany, że nie ma to znaczenia z punktu widzenia wykonania obowiązku z art. 23 ust. 1 ustawy, czy przemieszczanie paliw odbywało się w procedurze zawieszonej akcyzy i to, że powód nie był przedsiębiorcą, który organizował transport. Rację ma pozwany, że obowiązek z art. 23 ust. 1 powiązany jest z operacją pierwszej sprzedaży powodującej przeniesienie na kupującego własności rzeczy, która nie musi być własnością sprzedawcy lecz może być sprzedawana na podstawie upoważnienia.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku akcyzowym nabycie wewnątrzwspólnotowe to przemieszczenie wyrobów akcyzowych lub samochodów osobowych z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju.

Definicja zarejestrowanego odbiorcy została wprowadzona w art. 2 ust. 1 pkt 13 ustawy o podatku akcyzowym, zgodnie z którym zarejestrowanym odbiorcą jest podmiot, któremu wydano zezwolenie na nabywanie wewnątrzwspólnotowe albo na jednorazowe nabycie wewnątrzwspólnotowe wyrobów akcyzowych wysłanych z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, zwane dalej odpowiednio "zezwoleniem na nabywanie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca" albo "zezwoleniem na jednorazowe nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca". Zgodnie z art. 59 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym zarejestrowany odbiorca, z wyłączeniem zarejestrowanego odbiorcy posiadającego zezwolenie na jednorazowe nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca, może dokonywać nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych na rzecz innych podmiotów.

Zatem ustawa o podatku akcyzowym nie łączy „nabycia wewnątrzwspólnotowego” z prawem własności towaru akcyzowego. W definicji zawartej w art 2 ust 1 pkt 9 mowa jest jedynie o przemieszczaniu wyrobów akcyzowych z terytorium państwa członkowskiego na terytorium kraju. Przy czym stosowanie do treści art. 59 ust 3 ustawy o podatku akcyzowym, zarejestrowany odbiorca może dokonywać nabycia wewnątrzwspólnotowego wyrobów akcyzowych na rzecz innych podmiotów, np. takich jak powód.

Sąd podziela zatem stanowisko pozwanego, że zarejestrowany odbiorca może nabywać wewnątrzwspólnotowo (tj. odbierać) w procedurze zawieszenia poboru akcyzy zarówno wyroby będące jego własnością, jak i wyroby akcyzowe, które będzie jedynie usługowo odbierał na rzecz ich właścicieli, takich jak np. powód.

Sąd Okręgowy nie podzielił także zarzutów odnoszących się do wymierzonej kary pieniężnej. Kara za niewypełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 23a ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, nie mogła zostać wymierzona w innej wysokości, gdyż zgodnie z wolą ustawodawcy stanowi ona pochodną wielkości niezrealizowanego obowiązku. Nietrafny jest zarzut dwukrotnego ukarania przedsiębiorcy, za to samo naruszenie, bowiem decyzją z 11 lipca 2019 r. (...). (...) (...) (...) (k. 43 akt adm.) nałożono na przedsiębiorcę karę za niewykonanie obowiązku z art. 30b ust. 1 ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych, co podlega karze z art. 33 ust. 1 pkt 8 a i ust. 2 tej ustawy. Obie regulacje się nie pokrywają i może się wszak zdarzyć, że podmiot zrealizuje Narodowy Cel Wskaźnikowy, ale nie złoży sprawozdania, a więc zostanie ukarany jedynie za naruszenia art 30b, zaś w sytuacji gdy podmiot zaniechał realizacji obu obowiązków, możliwe i dopuszczalne jest nałożenie na niego obu kar.

Rację ma pozwany, że brzmienie art. 33 pkt 5a nie pozostawia wątpliwości, że sformułowanie „osiągnięty w poprzednim roku podatkowym” odnosi się do roku poprzedzającego wydanie decyzji o nałożeniu kary pieniężnej. W tym przedmiocie istnieje utrwalone orzecznictwo, które wykształciło się na gruncie art. 56 ust. 3 ustawy prawo energetyczne. W wyroku z dnia 13 maja 2009 r. , sygn.. III SK 39/08 Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że „Przepis ten określa tę przesłankę wysokości kary pieniężnej, która dotyczy sytuacji ekonomicznej ukaranego przedsiębiorcy, uwzględniającej przychód osiągnięty "w poprzednim roku podatkowym". Chodzi tu o określenie górnej granicy kary pieniężnej, która "nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorstwa". Powyższa norma, co należy podkreślić, dotyczy tylko ekonomicznego aspektu kary pieniężnej i to tylko w odniesieniu do sytuacji w jakiej znajduje się ukarany przedsiębiorca. Represyjność kary ma być ustalana, a nawet miarkowana (ograniczona) sytuacją podlegającego karze przedsiębiorcy, mierzoną poziomem uzyskanego przychodu. Przyjęta w zaskarżonym wyroku wykładnia "roku poprzedniego" jako roku poprzedniego w stosunku do daty orzeczenia o karze (ukarania) jest odpowiednia do celu regulacji; chodzi przecież o uwzględnienie aktualnej sytuacji ekonomicznej ukaranego przedsiębiorcy”. Sąd Okręgowy w tym składzie w całości to stanowisko podziela.

Mając na uwadze powyższe, Sąd uznał, że zaskarżona decyzja odpowiada przepisom prawa, zaś odwołanie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie. Z tego względu, na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 kpc Sąd orzekł jak w sentencji.

O kosztach procesu rozstrzygnięto, zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 kpc zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, przyjmując, że powód, jako strona przegrywająca sprawę, zobowiązany jest do zwrotu pozwanemu kosztów procesu, które obejmowały jedynie wynagrodzenie pełnomocnika procesowego pozwanego w wysokości 720 zł ustalone na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Ewa Malinowska