Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 350/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 listopada 2021r.

Sąd Okręgowy w Krośnie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Arkadiusz Trojanowski

Protokolant: st. sekr. sądowy Małgorzata Kalisz

przy udziale Prokuratora Rejonowego w Brzozowie – Zbigniewa Piskozuba

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 listopada 2021 roku

sprawy P. B., s. J. i K. zd. Z., ur. (...) w B.

oskarżonego o przestępstwo z art. 178a § 4 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Brzozowie z dnia 26 lipca 2021 roku,
sygn. akt II K 247/20

I.  utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy,

II.  zwalnia oskarżonego P. B. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, w tym od opłaty za drugą instancję.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 350/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Brzozowie z dnia 26.07.2021 r., sygn. akt II K 247/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary wobec oskarżonego a polegającej na jej surowości, poprzez wymierzenie bezwzględnej kary pozbawienia wolności na okres 6 miesięcy w sytuacji możliwości zastosowania art. 69 § 4 k.k. i orzeczenia kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby nieprzekraczający 3 lat, która byłaby adekwatna do stopnia winy oskarżonego, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrońcy oskarżonego należy uznać za całkowicie bezzasadny.

Punktem wyjścia dla poniższych rozważań powinna być teza wyrażona w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 8 czerwca 2020 r., sygn. akt: II Aka 7/20 [LEX 3046975] iż: „Zarzut kary rażąco niewspółmiernie surowej może być uznany za trafny i zasadny ale tylko wówczas gdy spełnione są łącznie dwa warunki. Pierwszy z nich to istotna, wyraźna " bijąca wręcz po oczach" różnica pomiędzy karą orzeczoną przez sąd I instancji a karą jaką należałoby orzec w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowo zastosowanych dyrektyw wymiaru kary. Drugi z nich to stwierdzenie przez sąd drugiej instancji naruszenia dyrektyw wymiaru kary, które określa art. 53 k.k., co może nastąpić poprzez pominięcie określonych okoliczności w tym wypadku o charakterze łagodzącym lub też gdy wprawdzie tego rodzaju okoliczności formalnie uwzględniono, ale nie nadano im właściwego znaczenia.

Brak jest podstaw do uwzględnienia formułowanego zarzutu, albowiem w ocenie Sądu Odwoławczego wymierzona oskarżonemu kara uwzględnia wszystkie dyrektywy wymiaru kary, o których mowa w przepisie art. 53 k.k. Sąd pierwszej instancji zasadnie wymierzył oskarżonemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 178a § 4 k.k., przy uwzględnieniu jako okoliczności łagodzącej przyznania się do winy oskarżonego, zaś obciążającej jego uprzednią karalność. Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że oskarżony popełnił czyn o znacznej społecznej szkodliwości, okazując przy tym lekceważący stosunek dla prawomocnego wyroku. Wbrew twierdzeniom obrońcy, nie można uznać, że oskarżony w chwili zatrzymania „nie znajdował się w stanie znacznej nietrzeźwości”. Pierwsze badanie na zawartość alkoholu w organizmie wykazało 0,39 mg/I w wydychanym powietrzu, co przekracza granicę między stanem „po użyciu alkoholu”, a stanem nietrzeźwości, która została wyznaczona na poziomie 0,25 mg/I w wydychanym powietrzu. Fakt, iż oskarżony poruszał się pojazdem mechanicznym o stosunkowo małej pojemności, tj. 50 cm3, nie jest okolicznością łagodzącą lub zmniejszającą społeczną szkodliwość czynu. Zasady logiki i doświadczenia życiowego wskazują, że poruszający się drogą publiczną motorower prowadzony przez osobę w stanie nietrzeźwości, może być przyczyną równie groźnego wypadku komunikacyjnego, jak ten spowodowany przez nietrzeźwego kierowcę motocyklu lub samochodu osobowego. Okoliczność, że oskarżony kilka miesięcy po zdarzeniu, tj. 10 października 2021 r., doznał wypadku skutkującego znacznym pogorszeniem zdrowia i koniecznością podjęcia rehabilitacji nie umniejsza jego winy, jak też nie ma wpływu na społeczną szkodliwość popełnionego czynu, może być jedynie rozważana przy zastosowaniu instytucji odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności, co nie jest przedmiotem niniejszego postępowania.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę na podstawie art. 69 § 4 k.k. orzeczonej kary pozbawienia wolności na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby nieprzekraczający 3 lata.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zdaniem Sądu odwoławczego, jedynie kara bezwzględnego pozbawienia wolności uzmysłowi oskarżonemu skale znacznego natężenia naganności jego postępowania. Dotychczasowa postawa oskarżonego, który był uprzednio karany za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości oraz za niestosowanie się do orzeczonego w związku z tym zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, wskazuje iż stosowanie środków o charakterze nieizolacyjnym jest nieskuteczne i nie spełnia celów kary. Ponadto, zgodnie z treścią art. 69 § 4 k.k. wobec sprawcy przestępstwa z art. 178a § 4 k.k., instytucje warunkowego zawieszenia kary można zastosować jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Ustawa nie zawiera katalogu „szczególnie uzasadnionych przypadkowych”, a więc decyduje o tym swobodna ocena sądu rozpoznającego konkretny przypadek. W realiach niniejszej sprawy ww. wyjątek z pewnością nie zachodzi, oskarżony był już uprzednio karany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, jak również za niestosowanie się do orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych i mimo uprzednio wymierzanych kar nieizolacyjnych, ponownie popełnił czyn polegający na prowadzeniu pojazdu w stanie nietrzeźwości.

Zarzut

3.2.

Zarzut rażącej niewspółmierność orzeczonego wobec oskarżonego środka karnego, a polegającego na jego surowości poprzez wymierzenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych - dożywotnio, w sytuacji możliwości zastosowania na podstawie art. 42 § 3 kk szczególnych okoliczności orzeczenia zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres nie krótszy niż lat 3, który byłby adekwatny do stopnia winy oskarżonego, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrońcy oskarżonego należy uznać za całkowicie bezzasadny.

W realiach niniejszej sprawy z pewnością nie zachodzi „wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami” wskazany w art. 42 § 3 k.k.. Społeczna szkodliwość czynu oskarżonego jest znaczna, a uprzednia karalność za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości oraz niezastosowanie się do orzeczonego zakazu, wskazuje, iż oskarżony nie powinien w ogóle prowadzić jakichkolwiek pojazdów mechanicznych. Należy zaznaczyć, że na mocy prawomocnych wyroków, wobec oskarżonego stosowano już ten rodzaj środka karnego, tj, wyrokiem Sądu Rejonowego w Brzozowie z dnia 27 października 2017 r. sygn. akt: II K 261/17 orzeczono zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 5 lat, zaś wyrokiem tego samego Sądu z dnia 5 listopada 2019 r., sygn. akt: II 255/19 orzeczono ten sam zakaz na okres 2 lat. Oskarżony jednak nie stosował się do nich.

Wniosek

Obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę na podstawie art. 42 § 3 k.k. orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio na środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres nie krótszy niż lat 3.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek obrońcy oskarżonego należy uznać za całkowicie bezzasadny.

Jak wyżej wykazano wobec oskarżonego nie zachodzą żadne szczególne okoliczności, które wskazywałyby na zasadność odstąpienia przez Sąd pierwszej instancji od orzeczenia dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd odwoławczy przyjął, iż brak było podstaw do zmiany wyroku w części dotyczącej wymierzonej oskarżonemu kary albowiem orzeczona kara spełnia wszystkie dyrektywy jej wymiaru, jest karą adekwatną i sprawiedliwą, co wykazano powyżej. Reakcja Sądu w postaci orzeczenia kary zasadniczej pozbawienia wolności została szczegółowo omówiona.

Podobnie jak wyżej, Sąd odwoławczy stwierdził, iż brak było powodów do uwzględnienia wniosku w zakresie zmiany środka karnego, z uwagi na brak wystąpienia wobec oskarżonego przesłanki „szczególnych okoliczności” określonej w art. 42 § 3 k.k., zaś orzeczony środek karny został wymierzony zgodnie z ustawowym wymogiem.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił oskarżonego P. B. w całości od ponoszenia kosztów procesu za postępowanie odwoławcze, w tym od opłaty za drugą instancję. Sytuacja materialna, majątkowa i rodzinna oraz wymierzenie skazanemu kary pozbawienia wolności, w ocenie Sądu Odwoławczego przemawia za tego rodzaju orzeczeniem.

PODPIS

0.1.1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcie co kary oraz środka karnego.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana