Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 77/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 marca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Andrzej Tekieli

Protokolant Małgorzata Pindral

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze Krzysztofa Długosza

po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2022r.

sprawy R. G. ur. (...) w Ś.

s. T., I. z domu B.

oskarżonego z art. 278 § 5 kk,

art. 13 § 1 kk w związku z art. 286 § 1 kk, art. 279 § 1 kk i art. 287 § 1 kk w związku z art. 11 § 2 kk w związku z art. 12 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze

z dnia 6 grudnia 2021 r. sygn. akt II K 1390/19

I.  uchyla zaskarżony wyrok wobec oskarżonego R. G. w części, tj. odnośnie czynów opisanych w pkt 2 i 3 części wstępnej wyroku kwalifikowanych z art. 13§1 kk w zw. z art. 286§1 kk i z art. 279ֻ§1 kk i art. 287§1kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 12 kk i w tej części przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Jeleniej Górze do ponownego rozpoznania, uchylając jednocześnie rozstrzygnięcie o wydatkach oskarżonego związanych z ustanowieniem obrońcy z wyboru (pkt III części dyspozytywnej);

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  stwierdza, że koszty sądowe za postepowanie odwoławcze w części, w której wyrok został utrzymany w mocy ponosi Skarb Państwa

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 77/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z dnia 6 grudnia 2022 r. sygn. akt II K 1390/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----------------------

-------------------------------------------------------------

--------------

--------------

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.obraza prawa procesowego art. 7 k.p.k. mająca istotny wpływ na treść orzeczenia poprzez dowolną a nie swobodną ocenę materiału dowodowego polegającą na dowolnym uznaniu przez Sąd wbrew zasadom prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, że oskarżony nie popełnił zarzucanych mu czynów co nastąpiło w wyniku nieuzasadnionego odmówienia wiary zeznaniom pokrzywdzonej R. M. i uznaniu zeznań L. H. za nieprzydatnych do czynienia ustaleń faktycznych, bezkrytyczne danie wiary zeznaniom świadków zawnioskowanych przez oskarżonego po upływie 9 lat od zdarzenia w osobach H. N. i A. M., którzy zeznawali o zdarzeniach mających miejsce we wcześniejszych okresach czasu i nie byli bezpośrednimi świadkami zdarzenia objętego zarzutami w sytuacji gdy prawidłowa ocena tych dowodów prowadzi do wniosku że zeznania R. M. zasługują na wiarygodność albowiem korespondują z dokumentacją bankową, są spójne i konsekwentne i znajdują potwierdzenie w zeznaniach L. H. której pokrzywdzona relacjonowała zdarzenie natomiast zeznania świadków H. N. i A. M. którzy i są w zażyłych stosunkach z oskarżonym są pozbawione waloru obiektywizmu i nie zasługują na wiarygodność;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

2.błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający istotny wpływ na treść wyroku a polegający na błędnym i dowolnym ustaleniu, że nie popełnił zarzucanych mu czynów w sytuacji gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy między innymi w postaci zeznań R. M., L. H., dokumentacji bankowej, nagrania z monitoringu bankomatu, dokonania wypłat w różnych miejscowościach w pobliżu miejsca zamieszkania oskarżonego w tym samym dniu uzasadnia ustalenie, że oskarżony dokonał zaboru karty płatniczej pokrzywdzonej a następnie przy jej użyciu dokonał dwukrotnie wypłat pieniędzy z bankomatu w łącznej kwocie 3000 zł. oraz usiłował wyłudzić na dane osobowe pokrzywdzonej kredyt bankowy w kwocie 20000 zł. i dowody te pozwalają na ustalenia faktyczne dające podstawę do przyjęcia że oskarżony swoim działaniem wyczerpał ustawowe znamiona zarzucanych mu czynów.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad.1 i Ad.2

Obydwa zarzuty zawarte w apelacji prokuratora dotyczą w istocie tej samej kwestii tj. niezasadnego – zdaniem skarżącego – uniewinnienia oskarżonego R. G. od trzech zarzucanych mu czynów, z tym że pierwszy z zarzutów koncentruje się na naruszeniu zasady swobodnej oceny dowodów, drugi na błędnych – w ocenie skarżącego – ustaleniach faktycznych będących skutkiem tej oceny. W tym stanie rzeczy obydwa zarzuty zostaną omówione łącznie.

Zarzuty okazały się niezasadne co do pierwszego z zarzuconych oskarżonemu czynów kwalifikowanego z art. 278 § 5 k.k. Uniewinniając oskarżonego R. G. od wszystkich zarzucanych mu czynów Sąd I instancji skoncentrował się na relacji łączącej oskarżonego z pokrzywdzoną R. M., w szczególności wykazując, że wymienieni żyli w konkubinacie, czemu zaprzeczała pokrzywdzona, co miało rzutować z kolei na jej wiarygodność kiedy twierdziła że została okradziona i oszukana przez oskarżonego w sposób opisany w zarzutach aktu oskarżenia. Zdaniem Sądu Okręgowego kwestią drugorzędną pozostaje czy oskarżony i pokrzywdzona żyli w konkubinacie ( a więc prowadzili wspólne gospodarstwo domowe ), czy też łączyła ich niezobowiązująca relacja osobista względnie relacja przyjacielska, istotne jest to że relacja ta była na tyle bliska i długotrwała, że wymienieni wspólnie wyjeżdżali w celach turystycznych, wspólnie też wykonywali czynności związane ze sprawami dnia codziennego np. chodzili razem do banku w celu wykonywania operacji finansowych. Potwierdziła to pokrzywdzona R. M. w swoich zeznaniach ( k. 3, k. 45, k. 316 ). Z jej zeznań wynika, że oskarżony miał dokonać zaboru w celu przywłaszczenia dwóch kart banku (...): płatniczej i kredytowej podczas wspólnego wyjazdu do S. w lipcu 2012 r., jednakże nie „zablokowała” tych kart w banku, zwracała się wprawdzie do oskarżonego aby je oddał, nie podjęła jednak do września 2012 r. żadnych działań gdy tego nie zrobił. Sąd Okręgowy podobnie jak Sąd Rejonowy ma wątpliwości czy istotnie można przypisać oskarżonemu w tych realiach kradzież tych kart, które to przestępstwo polega przecież na zaborze przedmiotów i włączeniu ich do swojego majątku bez akceptacji właściciela. Wydaje się że pokrzywdzona – do momentu gdy oskarżony bez jej zgody usiłował zaciągnąć kredyt w banku i na jego poczet wypłacił z bankomatu pieniądze w kwocie 3.000 zł. – akceptowała posiadanie przez niego wymienionych kart banku (...), tym bardziej że na koncie w banku miała debet ( k. 8 - 9 ). Powyższe zbieżne jest z zeznaniami znajomego stron A. M., który zeznał że oskarżony i pokrzywdzona wymieniali się kartami płatniczymi, nigdy nie wiedział kogo była czyja ( k. 530 ).

Apelacja okazała się natomiast zasadna w zakresie uniewinnienia oskarżonego od dwóch pozostałych czynów, co w ocenie Sądu Okręgowego było rozstrzygnięciem błędnym. Zdaniem Sądu Okręgowego materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy, szczegółowo wymieniony w zarzutach apelacji prokuratora, pozwala na stwierdzenie, że oskarżony R. G. we wrześniu 2012 r. korzystając ze znajomości danych zawartych w bankowości internetowej R. M. spowodował sporządzenie w Banku (...) umowy kredytu gotówkowego na dane pokrzywdzonej w kwocie 20.000 zł. i w związku z tym znając kod PIN do jej karty płatniczej w dniu 20 września 2012 r. posługując się kartą wypłacił z bankomatów łączną kwotę 3.000 zł. Zachowanie to należy rozpatrywać w kategoriach zarzucanych mu przestępstw z art. 13 § k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. oraz z art. 279 § 1 k.k. i art. 297 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. Postawa pokrzywdzonej wskazuje, że powyższe nastąpiło nie tylko bez jej wiedzy i zgody, ale wręcz w sposób oszukańczy na jej szkodę. Niezwłocznie po powzięciu informacji, że elektronicznie sporządzona została powyższa umowa z bankiem pokrzywdzona złożyła oświadczenie, że to nie ona zawierała umowę kredytową, że zrobiła to inna osoba bez jej zgody i wiedzy ( k. 6 – 7 ), bez zbędnej zwłoki udała się też na policję i złożyła zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa ( k. 1 – 3 ). Dowodów wskazywanych w zarzutach apelacji prokuratora Sąd I instancji w istocie nie przeanalizował dowolnie przyjmując, że skoro R. M. i R. G. pozostawali w „związku partnerskim” i oskarżony dysponował jej kartami płatniczą i kredytową to wszystkie jego działania związane z jej kontami w banku łącznie z próbą zaciągnięcia kredytu były podejmowane za jej zgodą i wiedzą. Materiał dowodowy: zeznania pokrzywdzonej, zeznania L. H., dokumentacja bankowa, nagrania z monitoringu bankomatu itd. pozostają z tym w sprzeczności.

Wniosek

o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Mając na uwadze całą argumentację przedstawioną powyżej wniosek okazał się zasadny w części dotyczącej czynów z pkt 2 i 3 aktu oskarżenia kwalifikowanych z art. 13 § k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. oraz z art. 279 § 1 k.k. i art. 297 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k., był natomiast niezasadny w części dotyczącej czynu z pkt 1 aktu oskarżenia kwalifikowanego z art. 278 § 5 k.k.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok w części dotyczącej uniewinnienia oskarżonego R. G. od popełnienia czynu opisanego w pkt.1 części wstępnej wyroku kwalifikowanego z art. 278 § 5 k.k.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Mając na uwadze całą argumentację przedstawioną powyżej zaskarżony wyrok w wyżej wymienionej części należało utrzymać w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

----------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

Zasada ne peius

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Sąd Okręgowy uchylił zaskarżony wyrok wobec oskarżonego R. G. w części dotyczącej czynów opisanych w pkt 2 i 3 części wstępnej wyroku kwalifikowanych z art. 13 § k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. i z art. 279 § 1 k.k. i art. 297 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i w tej części przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Jeleniej Górze. Mając na uwadze zasadę ne peius z art. 454 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy będący w niniejszej sprawie sądem odwoławczym nie był władny wydać wyrok reformatoryjny, skazujący oskarżonego. Uchylenie wyroku w wyżej wymienionej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania skutkowało uchyleniem rozstrzygnięcia o wydatkach oskarżonego związanych z ustanowieniem obrońcy z wyboru ( pkt III części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku ). O wydatkach oskarżonego związanych z zarzutami z pkt 2 i 3 części wstępnej Sąd Rejonowy rozstrzygnie w wyroku kończącym postępowanie, zaś odnośnie jego wydatków w części w której wyrok został utrzymany w mocy w razie potrzeby wyda dodatkowe postanowienie w trybie art. 626 § 2 k.p.k. i art. 630 k.p.k.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Ponownie rozpoznając sprawę w części w której zaskarżony wyrok został uchylony Sąd Rejonowy przeprowadzi przewód sądowy w całości, w sposób prawidłowy oceni materiał dowodowy uwzględniając argumentację przedstawioną powyżej i wyda wyrok który prawidłowo uzasadni zgodnie z wymogami art. 424 k.p.k.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. Sąd Okręgowy stwierdził, że koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w części w której wyrok został utrzymany w mocy ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcie o całości wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana