Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2022 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2022 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa E. B.

przeciwko M. W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powódki E. B. na rzecz pozwanego M. W. kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt: III C 404/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 lipca 2020 roku powódka E. B. reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika wniosła o zasądzenie od pozwanego M. W. kwoty 35.472,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od tej kwoty od dnia 5 października 2017 roku do dnia zapłaty i kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych oraz kwoty 17 zł uiszczonej tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że roszczenie przez nią dochodzone stanowi równowartość wydatków i nakładów poczynionych przez powódkę na majątek pozwanego. Powódka wskazała, że pozostawała z pozwanym w związku, przy czym przez cały czas jego trwania pracowała i osiągała dochody. Strony podjęły decyzję o wspólnym zamieszkaniu, początkowo w listopadzie 2014 r. zamieszkały w mieszkaniu rodziców pozwanego, a następnie w lipcu 2015 r. otrzymały klucze do mieszkania pozyskanego od TBS. W październiku 2015 r. strony rozstały się.

Powódka podała, że wartość wydatków i nakładów dokonanych z jej majątku na rzecz pozwanego wynosi 45.472,92 zł, a na kwotę tę składają się następujące kwoty:

-4.875,61 zł – za zakup mebli kuchennych wraz z montażem,

-5.545,50 zł – za zakup sprzętu AGD w postaci lodówki, piekarnika, pralki, płyty indukcyjnej,

-322,51 zł – za zakup lamp,

-1.613,10 zł – za zakup mebli do przedpokoju oraz szafy typu komandor,

-1.058 zł – za zakup mebli do pokoju i stolika,

-404,56 zł – za zakup zlewu i zasłon,

-1.480 zł – za zakup kanapy narożnej,

-75 zł – za transport mebli,

-2.220 zł – za zakup telewizora,

-27.898,64 zł – wkład własny do budowy i najmu lokalu mieszkalnego (30% plus dwunastokrotność czynszu).

Powódka jako podstawę prawną dochodzonego roszczenia wskazała art. 405 i następne k.c. Podniosła, że dotychczas z uznania - pozwany dobrowolnie zwrócił powódce kwotę 10.000 zł, zatem roszczenie dochodzone pozwem zamyka się w kwocie 35.472,92 zł.

Ponadto powódka wniosła o zwolnienie jej od kosztów sądowych w całości, uzasadniając go trudną sytuacją majątkową.

W dniu 25 stycznia 2021 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty ( ówczesna sygnatura III Nc 1496/20), uwzględniając w całości żądanie pozwu.

Postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin- Centrum w Szczecinie z dnia 25 stycznia 2021 roku zwolniono powódkę od ponoszenia kosztów sądowych w całości.

Pozwany M. W. w przepisanym terminie w dniu 24 lutego 2021 roku wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o jego uchylenie i oddalenie powództwa w całości. Ponadto, pozwany wniósł o zasądzenie od powódki ma jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, że strony według ustaleń miały ponosić koszty wspólnego utrzymania, na które niewątpliwie składały się czynsz najmu i opłaty za media, a powódka otrzymywała od pozwanego pewne środki finansowe, z których pokrywane były wydatki stron. Ponadto pozwany podniósł, że przez okres wspólnego zamieszkiwania powódka nie oponowała przeciwko partycypowaniu w pokrywaniu kosztów utrzymania mieszkania i nie żądała od pozwanego zwrotu połowy tych kosztów. Okoliczność, że powódka finansowała koszty utrzymania mieszkania stron, wynikała z charakteru związku. Pozwany wskazał, że świadczenie powódki służyło bieżącej realizacji wspólnego życia, codziennemu funkcjonowaniu konkubinatu, zatem cel świadczenia został już osiągnięty, wobec czego powódka nie sprostała obowiązkowi wykazania przesłanek, niezbędnych do przyjęcia odpowiedzialności pozwanego z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Pozwany powołał się na art. 409 k.c. i wskazał, że korzyść przez niego uzyskana została zużyta, zatem brak jest podstaw do uznania, że powinien on się liczyć z obowiązkiem zwrotu tych kosztów. Ponadto mogło dojść do zbilansowania wartości wzajemnych świadczeń, albowiem należy mieć na uwadze korzyści, jakie odniosła powódka w związku konkubenckim.

W piśmie procesowym z dnia 1 czerwca 2021 roku powódka E. B. podtrzymała dotychczas zajmowane stanowisko wskazując, że pozwany uznał roszczenie powódki wypłacając jej kwotę 10.000 zł.

Pozwany M. W. w piśmie procesowym z dnia 4 sierpnia 2021 roku wskazał, że większość rzeczy wymienionych przez powódkę w pozwie uległa już zużyciu i konieczny był zakup nowego wyposażenia. Pozwany wskazał, powielając swoje stanowisko zawarte w sprzeciwie, że korzyść została zużyta i brak jest podstaw do uznania, że powinien się liczyć się z obowiązkiem zwrotu tych kosztów. Pozwany wskazał, że z uwagi na zużycie niektórych elementów wyposażenia mieszkania, musiał dokonać zakupu nowych lamp, mebli – zarówno do przedpokoju, jak i pokoju, szafy, stolika, zlewu, zasłon oraz kanapy.

Postanowieniem z dnia 16 listopada 2022 r. Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie zobowiązał pełnomocnika powódki do sprecyzowania zawartego w pozwie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego poprzez wskazanie, dowodu z opinii jakiego konkretnie biegłego dopuszczenia powódka się domaga, w terminie 14 dni, pod rygorem pominięcia tego dowodu na podstawie art. 235 ¹ k.p.c. w zw. z art. 235 ² § 1 pkt 6 k.p.c.

Zobowiązanie to nie zostało przez pełnomocnika powódki wykonane, zatem postanowieniem z dnia 26 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie na podstawie art. 235 [2] §1 pkt 6 w zw. z art. 235 [2] §2 k.p.c. i 235 [1] k.p.c. pominął dowód z opinii biegłego sądowego.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka E. B. i pozwany M. W. pozostawali w związku konkubenckim od 2013 roku. Następnie w tym samym roku zamieszkali ze sobą w wynajmowanym mieszkaniu. Od 2014 roku strony pozostawały w narzeczeństwie.

Powódka wówczas pracowała w sklepie (...), zarabiając ok. 2.000- 2.200 zł, zaś pozwany pracował w firmie ochroniarskiej, zarabiając ok.1.400-1.700 zł. Powódka otrzymywała także od swojego pracodawcy roczne premie w kwocie ok.5.000 zł.

Po oświadczynach, strony zaczęły rozważać zakup własnego mieszkania, rozważając również pozyskanie mieszkania w TBS. Strony złożyły dokumenty konieczne do pozyskania takiego mieszkania. Rodzice pozwanego zaproponowali stronom wsparcie w ich staraniach o własne mieszkanie.

W związku z tym, w listopadzie 2014 roku strony przeprowadziły się do mieszkania rodziców pozwanego. Ponadto ojciec pozwanego przekazał stronom kwotę 50.000 zł w ten sposób, że strony jako współkredytobiorcy zaciągnęli kredyt w wysokości 50.000 zł, a ojciec pozwanego spłacał ten kredyt poprzez cykliczne przelewanie środków pieniężnych na konto pozwanego. Kredyt ten w całości został spłacony przez ojca pozwanego.

Środki z zaciągniętego kredytu miały zostać przeznaczone na 30% wkład własny do mieszkania, które miało zostać wybudowane przez Towarzystwo Budownictwa (...) w S..

Powódka posiadała lokatę oszczędnościową na kwotę 24.000 zł, środki na niej zgromadziła w całości powódka.

Dowód:

-przesłuchanie powódki E. B.– k. 130-133,

-przesłuchanie pozwanego M. W. – k. 133-135,

16 grudnia 2014 roku powódka E. B. i pozwany M. W. zawarli ze (...) spółką z o.o. z siedzibą w S. umowę nr (...) w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego. Na podstawie § 2 ust. 1 umowy strony zobowiązały się do wpłaty 30% kosztów budowy lokalu mieszkalnego oznaczonego numerem B 6 M3 położonego w S. przy ul. (...) o powierzchni użytkowej 48,85 m ², a według wstępnego szacunku powyższa kwota wyniosła 70.534,52 zł (§ 2 ust. 2).

Zgodnie z § 7 ww. umowy, umowa wygasała z chwilą rozwiązania/ustania umowy najmu lokalu (ust. 1). W przypadku zakończenia najmu i opróżnienia lokalu, wpłacona kwota partycypacji podlega zwrotowi partycpantom (stronom) nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu. W dniu zwrotu kwota partycypacji odpowiadać będzie kwocie stanowiącej odsetek aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu równy udziałowi wniesionej przez strony kwoty partycypacji w kosztach budowy lokalu (ust. 2). Zwrot kwoty partycypacji nastąpi w terminie wcześniejszym niż 12 miesięcy, o ile (...) TBS zawsze umowę partycypacyjną dotyczącą przedmiotowego lokalu z nowym partycypantem, który dokona wpłaty równowartości kwoty partycypacji podlegającej wpłaceniu poprzedniemu partycypantowi.

28 lipca 2015 roku powódka E. B. i pozwany M. W. zawarli ze (...) Sp. z o.o. umowę najmu lokalu mieszkalnego nr (...). Przedmiotem umowy najmu był lokal mieszkalny oznaczony nr (...) położony w budynku przy ul. (...) w S. (§ 1 umowy). W ramach umowy, strony zobowiązały się uiszczać wynajmującemu miesięczny czynsz w wysokości 658,22 zł (§ 5 umowy).

§ 8 umowy najmu stanowił, że dla zabezpieczenia należności z tytułu najmu, w tym zwrotu kosztów usunięcia ewentualnych zniszczeń i wyposażania, ustalona zostaje kaucja zabezpieczająca w wysokości 12-krotności miesięcznego czynszu, obliczonego według stawek obowiązujących w dniu zawarcia umowy, która została wniesiona w dniu 22 lipca 2015 r. W razie opróżnienia lokalu, kaucja podlega zwrotowi w kwocie odpowiadającej 12- krotności kwoty miesięcznego czynszu obowiązującego w dniu jej zwrotu, po potrąceniu należności wynajmującego z tytułu najmu lokalu. Zwrot lub rozliczenie kaucji nastąpi w terminie miesiąca od daty opróżnienia, tj. przekazania protokołem zdawczo- odbiorczym lub komisyjnego przejęcia lokalu.

Umowa najmu została zawarta na czas nieoznaczony, zaś § 21 ust. 2 ww. umowy stanowił, że najemca może wypowiedzieć najem na trzy miesiące naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego.

Kwota 70.534,52 zł wskazana w § 2 ust. 2 umowy o partycypacji z 16 grudnia 2014 roku została przez strony zapłacona ze środków pochodzących ze zlikwidowanej przez powódkę jej lokaty w kwocie 24.000 zł oraz ze środków pochodzących z kredytu, spłaconego przez ojca pozwanego w kwocie 50.000 zł.

Kwota 12-krotności miesięcznego czynszu wskazana w § 8 umowy najmu z 28 lipca 2015 roku, tj. 7.898,64 zł (12 x 658,22 zł =7.898,64) zł została zapłacona przez powódkę z jej środków.

Ostatecznie okazało się, że mieszkanie pozyskane z TBS przez strony jest mniejsze niż pierwotnie zakładano, zatem (...) spółką z o.o. z siedzibą w S. zwróciła stronom 16.000 zł. Z tej kwoty, kwotę 10.000 zł 19 października 2015 r. pozwany zwrócił powódce, zaś 6.000 zł pozostawił sobie.

Dowód:

-umowa nr (...) w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego z dnia 16.12.2014 r. – k. 22-24,

-umowa najmu lokalu mieszkalnego nr (...). z dnia 28.07.2015 r. – k. 26-29,

-rewitalizacja k. 25;

-potwierdzenie transakcji k. 20;

-potwierdzenie transakcji k.21;

-przesłuchanie powódki E. B.– k. 130-133,

-przesłuchanie pozwanego M. W. – k. 133-135,

Od momentu, gdy strony wspólnie zamieszkały i rozpoczęły oszczędzanie, aby zgromadzone środki przeznaczyć na wspólne mieszkanie, pozwany przelewał na konto powódki pewne kwoty pieniędzy. W związku stron finansami zajmowała się powódka, to ona płaciła rachunki i robiła zakupy żywności i środków higienicznych. Pieniądze przelewane powódce przez pozwanego miały być przeznaczone na wyposażenie wspólnego mieszkania.

Po uzyskaniu kluczy do lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...), strony rozpoczęły jego urządzanie, albowiem mieszkanie nie wymagało żadnego remontu.

Mieszkanie zostało wyposażone w następujące sprzęty:

- za kwotę 4.875,61 zł zostały zakupione meble kuchennych wraz z montażem,

- za 5.545,50 zł został zakupiony sprzęt AGD w postaci lodówki, piekarnika, pralki, płyty indukcyjnej,

- za kwotę 322, 51 zł zostały zakupione lampy,

-za kwotę 1.613,10 zł zostały zakupione meble do przedpokoju oraz szafy typu komandor,

-za kwotę 1.058,00 zł zostały zakupione mebli do pokoju i stolik,

-za kwotę 404,56 zł zostały zakupione zlew i zasłony,

-za kwotę 1.480 zł została zakupiona kanapa narożna,

-kwotę 75 zł wydatkowano na transport mebli,

-za kwotę 2.220 zł za zakupiono telewizor.

Ww. sprzęt, poza telewizorem, za który zapłacił pozwany, zostały zakupione ze środków zgromadzonych na koncie powódki, wśród których znajdowały się również pieniądze przelewane powódce przez pozwanego.

Dowód:

-potwierdzenia transakcji k. 15-28,

- potwierdzenie transakcji z dnia 30.06.2015 r. – k.105,

- potwierdzenie transakcji z dnia 28.07.2015 r. – k.106,

- potwierdzenie transakcji z dnia 27.07.2015 r. – k.107,

- potwierdzenie transakcji z dnia 21.08.2015 r. – k.108,

- potwierdzenie transakcji z dnia 25.08.2015 r. – k.109,

- potwierdzenie transakcji z dnia 30.07.2015 r. – k.110,

- potwierdzenie transakcji z dnia 30.07.2015 r. – k.111,

- potwierdzenie transakcji z dnia 28.07.2015 r. – k.112,

- potwierdzenie transakcji z dnia 06.02.2015 r. – k.113,

- potwierdzenie transakcji z dnia 06.02.2015 r. – k.114,

- potwierdzenie transakcji z dnia 20.12.2015 r. – k.115,

- potwierdzenie transakcji z dnia 19.10.2015 r. – k.116,

-paragon fiskalny- k.120;

-paragon fiskalny- k.121;

-dokumenty zamówienia k. 122-124

-historia rachunku- k. 59-98;

-zeznania świadka A. T.- k.100;

-zeznania świadka N. B.- k.101;

-zeznania świadka W. W. k.101;

-przesłuchanie powódki E. B.– k. 130-133,

-przesłuchanie pozwanego M. W. – k. 133-135,

W dniu 20 października 2015 roku strony rozstały się, a powódka E. B. wyprowadziła się z mieszkania, w którym do tego dnia wspólnie zamieszkiwała z pozwanym. Powódka pozostawiła całe wyposażenie w mieszkaniu, w którym do tej pory zamieszkuje pozwany wspólnie ze swoją obecną żoną i dziećmi.

W posiadaniu pozwanego M. W. wciąż znajdują się meble kuchenne, sprzęt AGD w postaci piekarnika, pralki oraz płyty indukcyjnej oraz telewizor. Jeśli natomiast chodzi o pozostałe przedmioty wymienione powyżej – nie znajdują się one w posiadaniu pozwanego, bowiem w wyniku ich zużycia, zakupił on nowe przedmioty.

Dowód:

- faktura VAT (...) z dnia 17.08.2021 r. – k. 151,

-paragon zaliczkowy (...) z dnia 11.03.2021 r. wraz z paragonem fiskalnym – k. 152-154,

- zamówienie (...)-1 wraz z wydrukiem z terminala – k. 155,

- umowa o kredyt ratalny – k. 155-157,

-przesłuchanie powódki E. B.– k. 130-133,

-przesłuchanie pozwanego M. W. – k. 133-135,

Pismem z dnia 20 kwietnia 2017 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 25.748 zł tytułem kwot wpłaconych do TBS oraz nakładów poczynionych na wspólne mieszkanie, w terminie 30 dni, z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

Pismem z dnia 2 października 2017 roku powódka wezwała pozwanego niezwłocznej do zapłaty kwoty 35.472,92 zł, z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego i egzekucyjnego. W reakcji na powyższe, pozwany pismem z dnia 9 października 2017 r. zażądał przedstawienia faktur za przedmioty, za które równowartości domaga się od niego powódka.

Do dnia dzisiejszego pozwany nie zapłacił powódce dochodzonej przez nią kwoty.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 02.10.2017 r. wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 11-13,

-pismo pozwanego z 09.10.2017 r. k.14;

-wezwanie do zapłaty z 20.04.2017 r.- k.125-126

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się bezzasadne i jako takie należało je oddalić w całości.

W przedmiotowej sprawie powódka E. B. domagała się zasądzenia od pozwanego M. W. kwoty 35.472,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od tej kwoty od dnia 5 października 2017 roku do dnia zapłaty.

Podstawą faktyczną żądania pozwu było przekazanie przez powódkę w trakcie trwania konkubinatu z pozwanym środków przeznaczonych na zakup wyposażenia do mieszkania o wartości 17.574,28 zł oraz kwoty 27.898,64 zł tytułem wkładu własnego do budowy i najmu lokalu mieszkalnego.

Należy wskazać, że kwestia rozliczeń majątkowych po ustaniu trwałego związku faktycznego (konkubinatu) nie została uregulowana w przepisach prawa. Jednak z całą pewnością do rozliczeń po ustaniu konkubinatu nie mogą znaleźć zastosowania przepisy zawarte w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym dotyczące stosunków majątkowych małżeńskich, w tym rozliczeń następujących po ustaniu wspólności. Oznaczałoby to bowiem zrównanie w pewnym zakresie małżeństwa oraz związku nieformalnego, do czego brak jest podstawy prawnej (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 1986 r., III CZP 79/85).

Majątkiem wspólnym konkubentów są wszystkie przedmioty majątkowe przez nich wspólnie nabyte. Jeżeli konkubenci nabywają jakąś rzecz wspólnie, stają się współwłaścicielami tej rzeczy w częściach ułamkowych.

Rozliczenia roszczeń do majątku, jakiego mężczyzna i kobieta żyjący bez zawarcia związku małżeńskiego dorobili się, prowadząc gospodarstwo domowe oraz z tytułu nakładów, jakich jedno dokonało na nieruchomości lub rzecz ruchomą należącą do drugiego, a wchodzącą w skład tego gospodarstwa, mogą być przeprowadzone w postępowaniu o zniesienie współwłasności przedmiotów stanowiących ich majątek wspólny. Dokonując takich rozliczeń, sąd stosuje do roszczeń z tytułu nabytych wspólnie na własność lub w posiadanie nieruchomości i rzeczy ruchomych, jak też z tytułu nakładów dokonanych na te przedmioty, przepisy o zniesieniu współwłasności, natomiast do roszczeń z tytułu nakładów dokonanych przez jedną z wymienionych osób w przedmiotach należących do drugich, a wchodzących w skład wspólnego gospodarstwa – przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu (uchwała SN z 30.01.1970 r., sygn. akt III CZP 62/69). P. stosunki powstałe zatem między osobami pozostającymi w stosunkach pozamałżeńskich są oparte na art. 405 k.c., jako najbardziej właściwej podstawie ich oceny, bo do tych osób nie mogą być stosowane w drodze analogii przepisy o wspólności ustawowej. Sąd Najwyższy wskazywał także, że nakłady konkubentów czynione wspólnie w czasie konkubinatu na majątek jednego z nich powinny być rozliczone według przepisów o zniesieniu współwłasności (wyrok SN z 30.01.1986 r., sygn. akt III CZP 79/85). Uznać zatem należy, że do roszczeń z tytułu nabytych wspólnie nieruchomości i rzeczy ruchomych oraz z tytułu nakładów dokonanych na te przedmioty należy stosować przepisy o zniesieniu współwłasności, natomiast do roszczeń z tytułu nakładów dokonanych przez jednego z konkubentów na wchodzące w skład wspólnego gospodarstwa przedmioty majątkowe należące do drugiej z tych osób zastosowanie powinny znaleźć przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu (wyrok SN z dnia 16.05.2000 r., sygn. akt IV CKN 32/00). Słusznie bowiem uznano, że ochrona interesów majątkowych konkubentów w ich wzajemnych stosunkach nie powinna być intensywniejsza niż ochrona małżonków w analogicznych stanach faktycznych. Oznaczałoby to naruszenie bezspornych preferencji prawnych przyznanych związkom małżeńskim formalnie zawartym.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowił przepis art. 405 k.c., który stanowi, że kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości. Zgodnie natomiast z przepisem art. 410 § 1 k.c. przepisy artykułów poprzedzających stosuje się w szczególności do świadczenia nienależnego. Zgodnie z przepisem art. 410 § 2 k.c. świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Nadto zgodnie z art. 406 k.c. obowiązek wydania korzyści obejmuje nie tylko korzyść bezpośrednio uzyskaną, lecz także wszystko, co w razie zbycia, utraty lub uszkodzenia zostało uzyskane w zamian tej korzyści albo jako naprawienie szkody.

Przesłanki powstania zobowiązania z bezpodstawnego wzbogacenia są zatem następujące:

-uzyskanie korzyści majątkowej (wzbogacenie),

-osiągnięcie korzyści z majątku innej osoby (zubożenie),

-związek między wzbogaceniem a zubożeniem (zubożenie i zbogacenie muszą stanowić niejako dwie strony tego samego zdarzenia),

-uzyskanie korzyści bez podstawy prawnej, przy czym w przypadku nienależnego świadczenia brak podstawy prawnej oznacza brak lub odpadnięcie causa (celu prawnego) świadczenia.

Wskazać przy tym należy, że ogólne przesłanki bezpodstawnego wzbogacenia należy rozumieć specyficznie w przypadku nienależnego świadczenia. Sam fakt spełnienia nienależnego świadczenia uzasadnia roszczenie kondykcyjne. W takim też przypadku nie zachodzi potrzeba badania, czy i w jakim zakresie spełnione świadczenie wzbogaciło osobę, na rzecz której świadczenie zostało spełnione (accipiensa), jak również, czy majątek spełniającego świadczenie (solvensa) uległ zmniejszeniu. Uzyskanie nienależnego świadczenia wypełnia bowiem przesłankę powstania wzbogacenia, a spełnienie tego świadczenia przesłankę zubożenia. Z chwilą też spełnienia świadczenia nienależnego powstaje roszczenie kondykcyjne, którego treścią jest obowiązek dokonania czynności faktycznej lub prawnej, stanowiącej świadczenie przeciwne do spełnionego (wyrok SN z dnia 9.8.2012 r., V CSK 372/11). Nienależne świadczenie odróżnia się od pozostałych przypadków bezpodstawnego wzbogacenia źródłem powstania, bowiem do zaistnienia tego zobowiązania dochodzi w wyniku spełnienia świadczenia przez zubożonego, a nie poprzez jakiekolwiek inne przesunięcia majątkowe, nie będące świadczeniem. Jednocześnie zachodzi brak podstawy prawnej tego świadczenia. Już sam fakt spełnienia nienależnego świadczenia uzasadnia roszczenie o jego zwrot. W takim przypadku nie zachodzi potrzeba badania, czy i w jakim zakresie spełnione świadczenie wzbogaciło osobę, na rzecz której zostało spełnione oraz czy majątek spełniającego świadczenie uległ zmniejszeniu. Uzyskanie nienależnego świadczenia wypełnia bowiem przesłankę powstania wzbogacenia, a spełnienie tego świadczenia przesłankę zubożenia. Z chwilą spełnienia świadczenia nienależnego powstaje roszczenie kondykcyjne, którego treścią jest obowiązek dokonania czynności faktycznej lub prawnej stanowiącej świadczenie przeciwne do spełnionego (tak: SA w B. w wyroku z dnia 4 listopada 2015 roku, I ACa 510/15).

Podkreślenia wymaga, że w najnowszym orzecznictwie wskazuje się, że przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu należy stosować, gdy brak innej podstawy prawnej umownej, deliktowej czy wynikającej z art. 224-230 k.c., na jakiej możliwe byłoby przywrócenie równowagi majątkowej naruszonej bez prawnego uzasadnienia i uwzględnienia roszczenia o zwrot nakładów. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przeważa pogląd, że właściwą podstawą prawną rozliczeń między konkubentami, w tym dotyczących nakładów dokonanych na majątek jednego z nich, są właśnie wyżej cytowane przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu chyba, że szczególne okoliczności wskazują na istnienie innej podstawy prawnej tych rozliczeń. Zasądzeniu z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia podlega kwota odpowiadająca aktualnemu stanowi wzbogacenia w dacie wyrokowania, poprzez stosowanie w drodze analogii przepisu art. 363 § 2 k.c., co najlepiej odpowiada istocie tej instytucji. Jedynie takie rozstrzygnięcie prowadzi do rzeczywistego przywrócenia naruszonej bez podstawy prawnej równowagi majątkowej, szczególnie gdy chwila uzyskania korzyści majątkowej jest odległa od chwili jej zwrotu (vide wyrok SN z dnia 18.01.2017 r., sygn. akt V CSK 198/16). Ponadto, zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego zajętym w wyroku z dnia 12 marca 1998 r., I CSK 522/97, oraz w wyroku z dnia 3 października 2003 r., III CKN 1313/00, że jeżeli zwrot bezpodstawnego wzbogacenia ma nastąpić w pieniądzu, to w razie uwzględnienia powództwa zasądzeniu podlega zwrot aktualnego wzbogacenia, przez co należy rozumieć, zgodnie z art. 405 k.c. w zw. z art. 316 k.p.c. i stosowanym w drodze analogii art. 363 § 2 k.c., zwrot wzbogacenia istniejącego w chwili wyrokowania ( vide wyrok SN z 12.01.2016 r. sygn. akt II CSK 302/15).

Mając powyższe na względzie, zdaniem Sądu niniejsze powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu lub świadczeniu nienależnym. Do zwrotu bezpodstawnego wzbogacenia jest obowiązany tylko ten kto uzyskał korzyść majątkową. Korzyść majątkowa, która została zdaniem powódki uzyskana przez pozwanego, na obecnym etapie w żadnej mierze nie została przez powódkę wykazana.

Ustalenia faktyczne poczynione w sprawie wskazują, że od momentu, gdy strony wspólnie zamieszkały i rozpoczęły oszczędzanie, aby zgromadzone środki przeznaczyć na wspólne mieszkanie, pozwany przelewał na konto powódki pewne kwoty pieniędzy. W związku stron finansami zajmowała się powódka, to ona płaciła rachunki i robiła zakupy żywności i środków higienicznych. Pieniądze przelewane powódce przez pozwanego miały być przeznaczone na wyposażenie wspólnego mieszkania. Okoliczność, że tak wyglądała gospodarka finansowa w związku stron sprawie została przyznana przez strony i potwierdzona przez przesłuchanych w sprawie świadków. Sama powódka przyznała, że całe wyposażanie mieszkania, za które powódka domaga się zwrotu w niniejszym procesie, poza telewizorem, za który zapłacił pozwany, zostały zakupione ze środków zgromadzonych na koncie powódki, wśród których znajdowały się również pieniądze przelewane powódce przez pozwanego.

Za ww. wyposażenie mieszkania, jak wskazują potwierdzenia transakcji k.105-114, zapłacono z konta powódki, jednak mając na względzie okoliczność, na którą wskazano powyżej, a mianowicie, że strony wspólnie oszczędzały na wyposażanie mieszkania, a pozwany- na co wskazują wyciągi z jego rachunku bankowego k. k.59-98, przelewał na rzecz powódki pewne kwoty pieniędzy, trudno jest jednoznacznie wskazać te elementy wyposażenia mieszkania, które zostały sfinansowane tylko ze środków powódki. Nie ulega natomiast wątpliwości, że powódka może się domagać równowartości zakupu tylko tych elementów wyposażenia mieszkania, za które to ona zapłaciła z własnych środków. Zaoferowany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na poczynienie w tym zakresie żadnych kategorycznych ustaleń.

Ponadto, jak już wyżej wspomniano, zasądzeniu z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia podlega kwota odpowiadająca aktualnemu stanowi wzbogacenia w dacie wyrokowania.

Nie ulegało wątpliwości Sądu, że powódka podczas trwania konkubinatu zakupiła- częściowo z własnych środków, niektóre elementy wyposażenie do wspólnie wówczas zamieszkiwanego z pozwanym mieszkania, albowiem wynika to zarówno z przedłożonych przez nią dokumentów, jak i zeznań przesłuchanych świadków oraz samych stron.

Jednakże zdaniem Sądu, po aktualnie po stronie pozwanego nie zachodzi już wzbogacenie, gdyż pozostawione przez powódkę rzeczy ruchome w większości zostały już wymienione przez pozwanego na nowe w związku z ich zużyciem (lodówka, lampy, meble do przedpokoju, szafa komandor, meble pokojowe, stolik, zasłony, kanapa narożna).

Za przedmioty te, pozwany nie uzyskał również żadnej korzyści majątkowej, którą można by było ewentualnie traktować jako korzyść uzyskaną w ramach bezpodstawnego wzbogacenia.

W mieszkaniu pozwanego ze sprzętów zakupionych wspólnie z powódką pozostały meble kuchenne, sprzęt AGD ( pralka, piekarnik, płyta indukcyjna), zlew oraz telewizor (zakupiony za środki pozwanego).

Zaoferowany przez powódkę materiał dowodowy nie pozwalał jednak na dokładne ustalenie, jakiej wartości były te rzeczy na dzień wyrokowania.

Powódka- reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w pozwie zawarła wniosek dowodowy o następującej treści: „w przypadku zakwestionowania przez pozwanego wskazanej przez powódkę wartości nakładów z jej majątku na majątek pozwanego, wnoszę o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego/informatyka/ z zakresu bankowości, na okoliczność ustalenia wartości tych nakładów. Wobec zakwestionowania wartości nakładów przez pozwanego, zaktualizowała się konieczność zasięgnięcia dowodu z opinii biegłego, na okoliczność ustalenia wartości na dzień wyrokowania chociażby tych elementów wyposażania, które aktualnie jeszcze są w posiadaniu pozwanego. Wobec powyższego, Sąd postanowieniem z dnia 16 listopada 2022 r. zobowiązać pełnomocnika powódki do sprecyzowania zawartego w pozwie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego poprzez wskazanie, dowodu z opinii jakiego konkretnie biegłego dopuszczenia powódka się domaga, w terminie 14 dni, pod rygorem pominięcia tego dowodu na podstawie art. 235 ¹ k.p.c. w zw. z art. 235 ² § 1 pkt 6 k.p.c.; Zobowiązanie to nie zostało przez pełnomocnika powódki wykonane, zatem postanowieniem z dnia 26 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie na podstawie art. 235 [2] §1 pkt 6 w zw. z art. 235 [2] §2 k.p.c. i 235 [1] k.p.c. pominął dowód z opinii biegłego sądowego.

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z treścią art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przy czym na podstawie art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Sąd może dopuścić dowód niewskazany przez stronę.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należało, że to na stronie powodowej spoczywał obowiązek wykazania, że: po pierwsze, pozwany uzyskał korzyść majątkową, a więc się wzbogacił, po drugie, osiągnięcie tej korzyści majątkowej nastąpiło z majątku powódki, po trzecie, pomiędzy wzbogaceniem pozwanego a zubożeniem powódki istnieje związek, a po czwarte, że uzyskanie korzyści majątkowej nastąpiło bez podstawy prawnej. Na pozwanym natomiast ciążył obowiązek wykazania, że nie wzbogacił się bezpodstawnie kosztem majątku powódki. Zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przywołanych przepisów, powódka była zobowiązana do wykazania wszystkich okoliczności uzasadniających jej roszczenie tak co do zasady jak i wysokości. Pozwany zaś, który odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z 3 października 1969 r., II PR 313/69, Legalis 14124 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, Legalis 23098). Przepis art. 6 k.c. rozumiany być musi również w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 299/06, Legalis 161055 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., II CSK 293/07, Legalis 162518).

W niniejszej sprawie ciężar dowodu aktualizował się w pierwszej kolejności po stronie powodowej, która zobowiązana była wykazać fakt bezpodstawnego wzbogacenia się pozwanego kosztem jej majątku, a przez co zobowiązana była także wykazać wartość tego bezpodstawnego wzbogacenia, poprzez chociażby wykazanie inicjatywy dowodowej w zakresie wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy celem wykazania wartości majątkowej rzeczy ruchomych pozostałych w lokalu. Wszak podkreślić trzeba z całą mocą, że powódka była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, którego sąd w stosownym czasie zobowiązał do sprecyzowania wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, czego ten jednak nie uczynił. Sąd nie zdecydował się przy tym przeprowadzić takiego dowodu z urzędu z dwóch powodów: po pierwsze, Sąd uznał, że mogłoby to istotnie naruszyć prawo równości stron, a po drugie ustalenie wartości rzeczy ruchomych na dzień wyrokowania byłoby znacznie utrudnione, jeżeli nie niemożliwe, a to z tego powodu, że większość wymienionych w pozwie rzeczy ruchomych nie znajduje się już w posiadaniu pozwanego, a powódka nie przedstawiła żadnych dokumentów, chociażby w postaci fotografii, które mogłyby w istocie przyczynić się do sporządzenia przez rzeczoznawcę stosownej wyceny.

Niezależnie od powyższego, wskazać należy, że w ocenie Sądu Rejonowego powódka nie sprostała ciężarowi dowodowemu, stąd też już z tego powodu należało powództwo w tym zakresie, w jakim powódka domagała się zwrotu równowartości zakupionego do mieszkania zajmowanego obecnie przez pozwanego wyposażania oddalić- choć niewątpliwie wykazane w niniejszym postępowaniu zostało, że niektóre elementy wyposażeniowe pozostały w mieszkaniu w chwili, w której powódka je opuściła, czemu także nie zaprzeczył pozwany.

Nadto, podkreślenia wymaga, że ówczesna korzyść majątkowa w postaci rzeczy ruchomych zakupionych częściowo ze środków powódki została już zużyta, została przez pozwanego wyrzucona i zastąpiona nowymi sprzętami, co skutkuje brakiem podstaw do uznania, że pozwany powinien liczyć się z obowiązkiem zwrotu tychże kosztów ( art. 409 k.c.). Rację ma przy tym pozwany, że świadczenie powódki służyło bieżącej realizacji wspólnego życia, codziennemu funkcjonowaniu konkubinatu, zatem cel świadczenia został już osiągnięty.

Reasumując, Sąd stwierdza, że w zakresie zwrotu kosztów zakupionych elementów wyposażenia mieszkania, powódka nie sprostała obowiązkowi wykazania przesłanek niezbędnych do przyjęcia odpowiedzialności pozwanego z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.

Odnosząc się natomiast do kwestii związanej z częściową partycypacją powódki we wkładzie do budowy i najmu mieszkania zgodnie z umową nr (...) w sprawie partycypacji w kosztach budowy lokalu mieszkalnego z dnia 16 grudnia 2014 roku wskazać należy z całą stanowczością, że w tym zakresie również nie doszło również do bezpodstawnego wzbogacenia pozwanego względem majątku powódki.

Podkreślenia bowiem wymaga, że powódka do dnia dzisiejszego pozostaje stroną zarówno umowy w przedmiocie partycypacji, jak i umowy najmu lokalu mieszkalnego z dnia 28 lipca 2015 roku. To, że powódka nie mieszka w tym lokalu, a tym samym pozostawiła w tym zakresie swobodę pozwanemu, nie ma znaczenia dla przypisania pozwanemu odpowiedzialności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Powódka bowiem pozostaje uprawniona zarówno z umowy partycypacji, jak i umowy najmu, gdyż w dalszym ciągu jest stroną obu tych umów.

Przypomnieć przy tym należy, że przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu należy stosować, gdy brak innej podstawy prawnej umownej, deliktowej czy wynikającej z art. 224-230 k.c. na jakiej możliwe byłoby przywrócenie równowagi majątkowej naruszonej bez prawnego uzasadnienia i uwzględnienia roszczenia o zwrot nakładów. Jak już bowiem wyżej wskazano, w orzecznictwie Sądu Najwyższego przeważa pogląd, że właściwą podstawą prawną rozliczeń między konkubentami, są przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu jednakże jedynie wówczas, gdy nie ma innej podstawy prawnej tych rozliczeń.

Z taką sytuacją nie mamy jednak do czynienia w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy.

Powódka ma bowiem możliwość realizacji swoich roszczeń na innej drodze niż w procesie dotyczącym rozliczenia konkubinatu na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogacaniu.

W szczególności jest to możliwe na postawie postanowień umownych z umowy partycypacji i umowy najmu, tj. w zakresie § 2 ust. 1 umowy partycypacji, gdzie strony zobowiązały się do wpłaty 30% kosztów budowy lokalu mieszkalnego, a według wstępnego szacunku powyższa kwota wyniosła 70.534,52 zł (§ 2 ust. 2), a także w zakresie § 7 umowy, gdzie wskazuje się, że umowa wygasa z chwilą rozwiązania/ustania umowy najmu lokalu (ust. 1). W przypadku zakończenia najmu i opróżnienia lokalu, wpłacona kwota partycypacji podlega zwrotowi stronom nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu. W dniu zwrotu kwota partycypacji odpowiadać będzie kwocie stanowiącej odsetek aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu równy udziałowi wniesionej przez strony kwoty partycypacji w kosztach budowy lokalu (ust. 2). Zwrot kwoty partycypacji nastąpi w terminie wcześniejszym niż 12 miesięcy, o ile (...) TBS zawsze umowę partycypacyjną dotyczącą przedmiotowego lokalu z nowym partycypantem, który dokona wpłaty równowartości kwoty partycypacji podlegającej wpłaceniu poprzedniemu partycypantowi. Powyższe postanowienia umowne swoje źródło znajdują w przepisie art. 29a ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (w brzmieniu z 2006 r.). Dopuszczalne jest zatem zawarcie w umowie najmu postanowienia, w myśl którego zwrot kwoty partycypacji w zwaloryzowanej wysokości jest uzależniony od zawarcia umowy najmu tego lokalu z następnym najemcą. Zwrot kwoty partycypacji następuje wówczas z dniem zawarcia umowy najmu z kolejnym najemcą. Termin zwrotu kwoty partycypacji nie może jednak także w tym wypadku być dłuższy niż 12 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu przez dotychczasowego najemcę. Jednocześnie TBS ma prawo uzależnić zawarcie umowy najmu opróżnionego lokalu mieszkalnego z nowym najemcą od wpłacenia przez nowego najemcę kwoty partycypacji w wysokości wypłaconej (zwróconej po dokonaniu waloryzacji) poprzedniemu najemcy (art. 29a ust. 5 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego). Z regulacji tej wynika więc, że w odniesieniu do kolejnych najemców tego samego lokalu mieszkalnego wysokość kwoty partycypacji może być uzależniona od aktualnej wartości odtworzeniowej lokalu, a nie od wysokości kosztów jego budowy.

Zgodnie zatem z postanowieniami umownymi wyżej przywołanymi, powódce przysługuje uprawnienie do tego, aby wypowiedzieć zarówno umowę najmu, jak i partycypacji, stąd też powinna ona w pierwszej kolejności skorzystać z uprawnień jej przysługujących w tym zakresie, a następnie ewentualnie, w razie potrzeby zwrócić się do Sądu celem dochodzenia swoich praw, jeżeli nie udałoby się jej odzyskać kwoty partycypacji.

W zakresie domagania się zwrotu od pozwanego kwot wpłaconych tytułem umowy najmu i partycypacji, to stwierdzić trzeba, że powódka może swoje roszczenie zrealizować w wyżej wskazany sposób, a powództwo skierowane przeciwko pozwanemu jest w tej części przedwczesne.

Na marginesie Sąd wskazuje także na dopuszczalność przepisania partycypacji przez powódkę na pozwanego, przy czym do tej czynności winna ona uzyskać zgodę TBS-u i samego pozwanego. W konsekwencji takiej czynności powódka mogłaby odzyskać wpłaconą tytułem partycypacji kwotę.

Zgodnie natomiast z § 21 umowy najmu z dnia 28 lipca 2015 r., powódka ma prawo wypowiedzieć umowę najmu na trzy miesiące naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego.

Należy podkreślić, że na chwilę obecną zarówno umowa partycypacji, jak i umowa najmu nadal trwają, a sam pozwany na dzień wyrokowania jest wzbogacony z tytułu umowy partycypacji w takim samym stopniu, jak i powódka, z tą tylko różnicą, że to on korzysta z będącego przedmiotem umowy najmu mieszkania.

Zdaje się to dostrzegać również sama powódka, która na rozprawie w dniu 19 października 2021 r. wskazała, że „deklarowała, że jak otrzyma pieniądze, to zrzeknie się mieszkania.” Powódka ma zatem świadomość w dalszym ciągu jej przysługujących uprawnień z tytułu umów zawartych z TBS.

A zatem, drogą do odzyskania przez powódkę środków wpłaconych w związku z zawarciem umów najmu i partycypacji jest rozwiązanie obu tych umów w drodze ich wypowiedzenia. W sytuacji bowiem zasądzenia przez Sąd na rzecz powódki ww. kwot, powódka w dalszym ciągu pozostawałaby stroną obu tych umów, co stawiałoby w wysoce niekorzystanej sytuacji pozwanego.

Ewentualną drogą do realizacji roszczeń powódki mógłby być także wniosek o zniesienie współwłasności przedmiotu najmu i rozliczenie poczynionych na nieruchomość nakładów.

Z całą pewnością zwrotu kwot wpłaconych tytułem partycypacji i uzyskania najmu mieszkania powódka nie może dochodzić w procesie o rozliczenie konkubinatu, brak jest bowiem podstaw do ich zasądzenia.

Zatem i w tym zakresie powództwo należało oddalić.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów sprowadzające się do potwierdzeń wykonania przelewów przez powódkę, wezwania do zapłaty, pism pozwanego oraz dokumentów w postaci umów partycypacji i najmu lokalu mieszkalnego. Wiarygodności i mocy dowodowej powyższych dokumentów żadna ze stron nie kwestionowała, nie wzbudziły one także zastrzeżeń ze strony orzekającego w sprawie Sądu. W pozostałym zakresie ustalenia faktyczne sprawy Sąd poczynił w oparciu o osobowe źródła dowodowe. Zeznania przesłuchanych w sprawie świadków N. B., A. T. i W. W. (2) Sąd uznał za wiarygodne, aczkolwiek świadkowie mieli jedynie ogólną wiedzą odnośnie finansów stron, ich wydatków i wzajemnych rozliczeń w trakcie trwania konkubinatu. Natomiast zeznania stron, zarówno powódki E. B. (k. 131-133), jak i zeznania pozwanego M. W. (k. 133-135) były zdecydowanie przydatne dla Sądu w zakresie ustalenia stanu faktycznego. Sąd uznał je co do zasady w większości za wiarygodne, mimo, że strony, jako bezpośrednio zainteresowane wynikiem procesu, dążyły do uzyskania korzystnego dla siebie rozstrzygnięcia. Zeznania stron, w tej części, w jakiej znajdowały potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, tj. w zeznaniach świadków i dowodach z dokumentów, zostały przez Sąd uznane za wiarygodne.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. Przepis art. 98 § 1 k.p.c. stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty te, zgodnie z treścią art. 98 § 3 k.p.c. w niniejszej sprawie złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego- adwokata którego wysokość ustalono na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 27 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 1804 ze zm.) w kwocie 3.600 złotych. Nadto, w ramach kosztów procesu, Sąd zasądził na rzecz pozwanego kwotę 17 zł tytułem zwrotu uiszczonej opłaty skarbowej od udzielonego przez pozwanego pełnomocnictwa.

W związku z powyższym, Sąd w punkcie 2 wyroku zasądził od powódki E. B. na rzecz pozwanego M. W. kwotę 3.617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 98 k.p.c., w myśl którego, od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty ( art. 98 § 1 ¹ k.p.c.).

Jednocześnie Sąd wskazuje, że w powódka była w niniejszym procesie zwolniona od kosztów sądowych w całości. Nieuiszczone koszty sądowe w niniejszej sprawie obejmowały opłatę sądową od pozwu, od obowiązku uiszczenia której powódka była zwolniona (art. 96 ust. 1 pkt 10 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r.). Sąd omyłkowo w wyroku z dnia 12 kwietnia 2022 r. nie zawarł postanowienia, że nieuiszczone koszty sądowe ponosi Skarb Państwa, zatem w dniu 28 kwietnia 2022 r. w tej materii, na podstawie art. 108 ¹ k.p.c., orzeczono postanowieniem.