Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyroku Sądu Rejonowego w Kolbuszowej I Wydziału Cywilnego

z dnia 12.01.2022 r. I C 13/20

Pozwem z dnia 30.10.2019 r. powód Z. S. zażądał od pozwanego P. O. zapłaty kwoty 23.115 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6.09.2019 r. do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu z tytułu odszkodowania za wady dzieła – naprawy samochodu marki N. (...) i przystosowania konstrukcji pojazdu do jazdy
w trudnym terenie oraz wykonania szeregu innych prac mających na celu przywrócenie samochodu do pewnej sprawności technicznej.

30.12.2019 r. /k.(...)/ pozwany P. O. wniósł sprzeciw od wydanego w sprawie nakazu zapłaty i zażądał oddalenia powództwa oraz zwrotu kosztów procesu, zarzucając brak legitymacji czynnej powoda, a z ostrożności procesowej także niewykazanie zasadności roszczenia.

Sąd ustalił, co następuje:

W lipcu 2018 r. K. S. (1) zawarł z P. O. ustnie umowę o dzieło, której przedmiotem był samochód marki N. (...).

W ramach tej umowy P. O. wykonał w sposób prawidłowy następujące czynności:

-

polakierowanie nadwozia i poprawa uchwytów mocowania do ram,

-

wymiana łożysk sworzni,

-

wymiana łożysk w tylnym moście,

-

poprawa rury i jej mocowania,

-

poprawa mocowania karoserii,

-

wymiana akumulatora,

W maju 2019 r. K. S. (1) odebrał samochód od P. O..

Samochód jest własnością Z. S..

Dowody: dokument: umowa sprzedaży k. (...), fotokopia dowodu rejestracyjnego k. 86, zeznania świadków: K. S. (1), W. S., K. S. (2), S. B. podczas rozprawy 7.10.2020 r. k. (...), opinia biegłego k. (...) wraz z opinią uzupełniającą k. 156-163.

Zakres wykonanych przez P. O. prac w ramach umowy o dzieło Sąd ustalił na podstawie przyznania pozwanego /art. 229 kpc/. Zeznania słuchanego jako świadek K. S. (1) nie wykazały zasadności twierdzenia powoda zarówno co do stron jak i zakresu umowy
o dzieło zawartej z P. O.. K. S. (1) bowiem nie wskazał kolejno wszystkich uzgodnionych z P. O. prac, wskazując je jedynie ogólnikowo i powołując się na przedłożoną kopię odręcznie napisanego niepodpisanego przez nikogo pisma /k. (...)/. Jego zaś zeznania w zakresie jego własnego przeświadczenia czy też zamiaru lub przekonania, że zawierając umowę z P. O. czynił to imieniem ojca, nie są w żaden sposób miarodajne dla wykazania faktu działania jako jego pełnomocnik, bowiem ani powód ani świadek nawet nie twierdzili, że podczas zawierania umowy P. O. została udostępniona informacja na ten temat.

Zeznania świadków W. S., K. S. (2), S. B. i J. P. były wiarygodne, jednak nie wnosiły do sprawy nic w kwestii spornej – zakresu powierzonych prac w umowie o dzieło.

(...) ekspertyza z 1.06.2019 r. jest prywatnym dokumentem przedstawionym przez stronę powodową i stanowi dowód tego, że osoba ją przeprowadzająca stwierdziła w pojeździe wymienione w niej usterki. Nie może zaś w żadnym razie być dowodem w kwestii spornej – zakresu powierzonych prac w umowie o dzieło.

Prawidłowość wykonania czynności wykonanych przez P. O. – w zakresie przez niego przyznanym – ocenił Sąd na podstawie opinii biegłego sądowego M. O., który sporządził ją w sposób rzetelny, fachowy, zgodnie z przedstawionym mu materiałem dowodowym i tezą dowodową. Biegły wskazał, że nie jest w stanie na podstawie przedstawionego mu materiału dowodowego ani też oględzin samochodu określić zakresu prac, na jakie umówiły się strony umowy wobec tego oparł się o usterki wskazane w pozwie. Mimo to części zgłoszonych w pozwie usterek biegły nie był w stanie zweryfikować ze względu na fakt, iż auto w trakcie oględzin nie jeździło.

Sąd uznał przy tym, że zarzuty pełnomocnika powoda do wskazanej opinii, jakoby była ona niepełna, a biegły nie wykonał zlecenia Sądu za zupełnie chybione. Pełnomocnik zarzucił biegłemu, że nie wskazał zakresu wykonania umowy i nie ustalił jakie części samochodu nie zostały naprawione mimo zlecenia przez powoda. Biegły zaś wyraźnie wskazał, że nie jest
w stanie określić zakresu prac wykonanych w ramach umowy o dzieło będącej przedmiotem postępowania. I nie jest to – w razie sporu co do tej okoliczności – jego rolą. Rolą strony, zwłaszcza reprezentowanej przez pełnomocnika fachowego jest wskazać i zaproponować takie dowody, z których będzie w sposób jasny wynikał zakres prac przeprowadzonych w ramach spornej umowy. Inaczej mówiąc rolą strony jest wykazanie, dowodami, że sporny element stanu faktycznego przedstawia się tak, jak owa strona twierdzi. Rolą zaś biegłego jest tak wykazany element – w niniejszej sprawie zakres prac – zweryfikować pod względem poprawności ich wykonania, zgodnie z wiadomościami specjalnymi, jakimi biegły dysponuje. Nie jest także rolą biegłego odnoszenie się do prywatnego kosztorysu sporządzonego przez stronę, bowiem biegły nie został do tego powołany. Wobec tego Sąd pominął wniosek pełnomocnika powoda
o przeprowadzenie ustnej opinii uzupełniającej biegłego w związku ze wskazanymi zarzutami, bowiem dowód ten niczego by w sprawie nie zmienił, zwłaszcza zaś nie wykazałby zakresu prac wynikających z umowy o dzieło.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 627 kc, przez umowę o dzieło, przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego działa, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Według przepisu art. 95 kc, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela, a czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. Zgodnie z art. 96 kc, umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Zgodnie z treścią art. 354 i 355 kc, dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie
z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycie społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje – także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. Dłużnik jest obowiązany przy tym do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju /należyta staranność/; zaś należytą staranności dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się z uwzględnieniem zawodowego charakteru tej działalności.

Do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży /art. 638 kc/.

Zgodnie z art. 471 kc, będącym zasadą ogólną kształtującą odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu niewykonania bądź nienależytego wykonania umowy, dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania chyba, że niewykonania lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Na podstawie art. 6 kc, ciężar udowodnienia faktu ciąży na tym, kto z tego faktu wywodzi skutki prawne.

W niniejszej sprawie to do Z. S. jako powoda – zlecającego dzieło – należało udowodnienie faktów, z których wywodził roszczenie zasądzenia kwoty będącej równowartością żądania naprawienia szkody za nienależyte wykonanie zobowiązania w ramach zawartej z P. O. umowy o dzieło.

To powód obowiązany był zatem udowodnić, że zawarł umowę o dzieło z P. O., lub też nabył roszczenia z niej wynikające oraz, jaki był zakres zleconych w umowie pozwanemu prac, i, że prace te zostały wykonane nieprawidłowo, zaś szkoda wynikła z tego faktu równa jest żądaniu pozwu.

Okoliczności tych Z. S. nie udowodnił.

Po pierwsze, nie wykazał, że zawarł umowę o dzieło z P. O.. Umowę
o dzieło dotyczącą samochodu N. (...) zawarł bowiem K. S. (1).
Z przepisów dotyczących zawierania czynności prawnych przez pełnomocnika cytowanych wyżej a contrario wynika, że czynność prawna dokonana w imieniu własnym pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla osoby, która czynności tej dokonała. Innymi słowy osoba, która nie przedstawia się przy zawieraniu umowy jako pełnomocnik innej osoby, nie dokonuje czynności prawnej
z kontrahentem w imieniu tej innej osoby i na jej rzecz, lecz w imieniu własnym. Pełnomocnictwo bowiem w swym wymiarze zewnętrznym (nie wewnętrznym stosunku między mocodawcą
a pełnomocnikiem) musi być widoczne a zwłaszcza musi być wiadome dla drugiej strony umowy. Nie można skutecznie wobec kontrahenta zawrzeć umowy w cudzym imieniu i na cudzą rzecz nie informując go o tym. W niniejszej sprawie umowę z P. O. zawarł K. S. (1), bowiem nie zostało wykazane, że podczas jej zawierania posłużył się on choćby ustnie pełnomocnictwem czy też w jakikolwiek sposób powoływał się na takie pełnomocnictwo udzielone mu przez Z. S. celem zawarcia umowy o dzieło. Z. S. nie przedstawił także żadnego dowodu na okoliczność, że mimo tego, iż stroną umowy nie był, przysługują mu jakiekolwiek wierzytelności z jej tytułu (np. cesja wierzytelności). Nie ma także żadnego znaczenia dla tej okoliczności fakt, że Z. S. jest właścicielem auta będącego przedmiotem umowy o dzieło. Jego roszczenia bowiem nie wywodzą się z własności rzeczy ale
z umowy, której nie był stroną.

Zatem wobec powyższego stwierdzić należy, że Z. S. – zgodnie z zarzutem pozwanego – nie ma legitymacji tak materialnoprawnej jak i czynnej procesowej do występowania przeciwko P. O. z roszczeniami z tytułu nienależycie wykonanej umowy o dzieło.

Po drugie zaś – co wobec stwierdzenia braku wykazania legitymacji czynnej powoda wspomnieć należy tylko marginalnie – powód nie wykazał także zasadności powództwa. Spór
w tej kwestii dotyczył zakresu zleconych P. O. robót w ramach umowy o dzieło. Zakres ten w żaden sposób nie został wykazany. Nie wykazały go dowody przedstawione przez powoda – ani zeznania świadka K. S. (1), ani też zeznania pozostałych świadków, ani też ekspertyza prywatnego rzeczoznawcy, oparta na wskazaniach zleceniodawcy – powoda Z. S.. Nie mogła w sposób oczywisty wykazać tego opinia biegłego. Wobec tego niewykazania, Sąd mógł przyjąć w ustaleniach faktycznych jedynie ten zakres robót wykonanych w ramach umowy o dzieło, który został przyznany przez pozwanego P. O. podczas wysłuchania informacyjnego /art. 229 kpc/. Co do tych zaś czynności biegły co do zasady nie miał zastrzeżeń co do ich prawidłowości. Wskazał ponadto, że nie ma luzów w łożyskach, wskazanych w punkcie 1 i 2 pozwu, nie stwierdził zużycia tarcz hamulcowych wymienionych w punktach 5 i 6 pozwu, nie stwierdził niewłaściwego wyprofilowania rury wydechowej – zarzut z pkt 9 pozwu oraz stwierdził prawidłowe zamocowanie nadwozia do ramy – wbrew zarzutowi nr 10 pozwu. Biegły nie mógł wypowiedzieć się co do zarzutów z pkt 7 i 8 – głośnej pracy tylnego mostu oraz drgań kierownicy przy przekroczeniu prędkości 60 km/h – bowiem samochodem nie można było wykonać jazdy.

Stwierdzone przez biegłego nienaprawione perforacje wzmocnienia bocznego lewego
i podłogi bagażnika – punkt 3 i 4 pozwu – nie zostały przyznane przez pozwanego ani wykazane przez powoda jako wchodzące w zakres zawartej umowy o dzieło.

Jedyna usterka, która dotyczyła elementu, jaki w związku z przyznaniem pozwanego wchodził w zakres umowy o dzieło – nr 11 pozwu – to łuszczenie się powłoki lakieru na ramie. Co do tej okoliczności jednak biegły stwierdził niekategorycznie, że prawdopodobnie wynika
z błędnie przeprowadzonej naprawy. Nadto, mogłaby być brana pod uwagę jako zasadna tylko wówczas, gdyby powód był w sprawie legitymowany czynnie.

Reasumując powyższe rozważania Sąd uznał, że powód przede wszystkim nie jest legitymowany czynnie w niniejszej sprawie a ponadto, nie wykazał zasadności żądania, co sprawia, że na mocy wskazanych wyżej przepisów jego powództwo zostało oddalone.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie II zgodnie z art. 98 kpc.

Sędzia Katarzyna Cichoń

(...)

(...)

(...)