Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód (...) sp. z o.o. w S. w pozwie skierowanym przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W. domagał się zasądzenia kwoty 10.001 zł tytułem częściowego odszkodowania uzupełniającego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 11 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty. Jednocześnie powód domagał się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych (z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa), w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się orzeczenia je zasądzającego do dnia zapłaty.

Uzasadniając swe żądanie powód podał, iż w dniu 10 maja 2021 r. samochód marki S. (...) o nr rej. (...) został uszkodzony na skutek kolizji drogowej. Sprawca kolizji korzystał z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, uznał co do zasady odpowiedzialność za zaistniałą szkodę i – tytułem odszkodowania – wypłacił poszkodowanemu łączną kwotę 6.845,17 zł. W ocenie powoda wysokość należnego odszkodowania została zaniżona, bowiem pozwany niezasadnie zaniżył średnią stawkę za roboczogodziny potrzebne do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia, która w kosztorysie sporządzonym przez pozwanego opiewa na kwotę 60,00 zł, natomiast średnia stawka na terenie miejsca zamieszkania poszkodowanych wynosi 130,00 zł netto. Pozwany niezasadnie zastosował części zamienne w jakości P zamiast część oryginalną. Jak podkreślono, pozwany do chwili obecnej nie wypłacił odszkodowania uzupełniającego. Zdaniem powoda, mając na uwadze wypłaconą kwotę 6.845,17 zł zalega on nadal z płatnością w kwocie 14.622,24 zł.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu.

Argumentując swoje stanowisko w sprawie pozwany przyznał, iż co do zasady ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą w pojeździe marki S. (...) o nr rej. (...) na skutek kolizji z dnia 10 maja 2021 r. i wypłacił odszkodowanie poszkodowanemu w kwocie 6.845,17 zł. Podniósł przy tym, że w/w odszkodowanie całkowicie zlikwidowało szkodę i brak jest podstaw do dopłaty odszkodowania. W pierwszej kolejności wskazano, iż strona powodowa winna udowodnić wysokość szkody, czego zdaniem pozwanego nie uczyniła. Niezależnie od powyższego, zdaniem pozwanego ustalając wysokość należnego odszkodowania należy uwzględnić możliwy do uzyskania rabat na części zamienne w wysokości 16% i materiał lakierniczy w wysokości 40 %. Jak podkreślono, gdyby poszkodowany skontaktował się w celu skorzystania z rabatu z pozwanym otrzymałby bez dodatkowych kosztów części zamienne i materiał lakierniczy ze wskazanymi upustami w cenach zawartych w sporządzonej kalkulacji naprawy w programie A..

Wyrokiem z dnia 17 stycznia 2022 r. w sprawie I C 439/21 Sąd Rejonowy w Suwałkach uwzględnił powództwo w całości.

Z ustaleń dokonanych przez ten Sąd wynika, iż w dniu 10 maja 2021 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został samochód marki S. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność (...) sp. z o.o. z siedzibą w S.. Sprawca kolizji korzystał z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia posiadaczy pojazdów mechanicznych w Towarzystwie (...) S.A. z siedzibą w W..

(...) sp. z o.o. z siedzibą w S. udzielił pełnomocnictwa (...) D. F. do prowadzenia sprawy likwidacji szkody komunikacyjnej pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...) u ubezpieczyciela WARTA w związku ze szkodą numer: (...) (...). Będąc umocowanym do działania (...) D. F. zgłosił szkodę ubezpieczycielowi, na skutek czego ww. ubezpieczyciel przeprowadził postępowanie likwidacyjne i uznał swoją odpowiedzialność za szkodę i wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w łącznej kwocie 6.845,17 zł .

W rzeczywistości, koszt naprawy pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...) przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych stanowi kwotę 21.650,51 zł brutto, 17.602,04 zł netto .

Sąd Rejonowy wskazał, iż roszczenie powoda znajduje swoje źródło w art. 34 ust. 1 Ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r., nr 124, poz. 1152 ze zm.) – dalej jako Ustawa – z treści którego wynika, że ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

Żądanie swe powód wywodził bowiem z faktu, iż uszkodzenia pojeździe należącym do poszkodowanego powstały na skutek szkody wyrządzonej w związku z ruchem pojazdu mechanicznego kierowanego przez osobę, której ochrony ubezpieczeniowej w zakresie OC udzielało Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W..

Poza sporem w sprawie niniejszej pozostawało, iż sprawca kolizji z dnia 10 maja 2021 r. ponosi odpowiedzialność za szkodę w pojeździe marki S. (...) o nr rej. (...). Okoliczność ta nie była bowiem kwestionowana. W tym stanie rzeczy odpowiedzialność ta znajduje swe źródło w art. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c.

Bezspornym w sprawie niniejszej było także i to, że sprawca przedmiotowej kolizji w dacie zdarzenia korzystał z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie ubezpieczenia obowiązkowego posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. W takich zaś okolicznościach odpowiedzialność za szkodę zgłoszoną przez powoda przypisać można też pozwanemu (art. 35 ustawy (...)). Odpowiedzialności tej zresztą – co do zasady – pozwany także nie kwestionował.

Zakres odpowiedzialności pozwanego regulowany jest z kolei przez art. 36 ustawy (...), w myśl którego odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Granice odpowiedzialności osoby korzystającej z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych wyznaczają z kolei art. 361 k.c. i 363 k.c. Zgodnie z powołanymi regulacjami zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Naprawienie szkody powinno nastąpić przy tym, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Sąd Rejonowy wskazał, iż w przypadku szkody polegającej na uszkodzeniu pojazdu przyjmuje się, że jej naprawienie polega przede wszystkim na zapłaceniu kwoty koniecznej do przywrócenia samochodu do stanu poprzedniego. Gdy przypisuje się zobowiązanemu powinność świadczenia umożliwiającego wyremontowanie samochodu, czyni się to z zastrzeżeniem, że chodzi o koszty celowe, ekonomicznie uzasadnione. Natomiast w wypadku braku ekonomicznego uzasadnienia naprawienia szkody we wskazany powyżej sposób, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do innej formy odszkodowania. Polega ona na zapłaceniu kwoty wyrównującej uszczerbek majątkowy wyrażający się różnicą pomiędzy wartością samochodu przed i po uszkodzeniu. Typową sytuacją, wymagającą określenia zakresu obowiązku odszkodowawczego w powyższy sposób, jest sytuacja, w której koszt naprawy samochodu przekracza wartość samochodu przed wypadkiem; wtedy przywrócenie stanu poprzedniego pociąga za sobą dla poszkodowanego nadmierne koszty - art. 363 § 1 k.c. in fine.

W sprawie niniejszej obie strony postępowania stały na zgodnym stanowisku, iż naprawa uszkodzonego pojazdu była opłacalna pod względem ekonomicznym, a wobec tego roszczenie odszkodowawcze powódki limituje wysokość kosztów jego naprawy. Jednakże zakres uszkodzeń oraz wysokość kosztów naprawy pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...) stanowiły już okoliczność sporną (w szczególności w zakresie części zamiennych jakie winne być użyte do naprawy – oryginalne, czy też tzw. zamienniki).

W celu rozstrzygnięcia zaistniałego między stronami postępowania sporu, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego J. P..

Sąd wskazał, iż opinia biegłego została przez niego wyczerpująco umotywowana i nie budziła jakichkolwiek wątpliwości Sądu. Jest ona rzetelna, profesjonalna, a wnioski z niej płynące są logiczne i rzeczowe. Biegły jest specjalistą w swej dziedzinie, dysponującym niezbędną wiedzą fachową i długoletnim doświadczeniem zawodowym i Sąd nie miał podstaw, by tę opinię kwestionować. Ponadto została ona sporządzona wyczerpująco i przejrzyście, zgodnie z przyjętymi standardami. Dlatego też Sąd przyjął zawarte w niej wnioski jako własne.

Biegły sądowy w swojej opinii sporządził kosztorys naprawy w trzech wariantach. Pierwszy z nich (opiewający na kwotę 21.650,51 zł brutto) zakładał dokonanie napraw przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych, drugi (opiewający na kwotę 13.141,42 zł brutto) przewidywał naprawę przy dostępnych alternatywnych części oraz trzeci - (opiewający na kwotę 11.917,22 zł brutto) przy zastosowaniu dostępnych alternatywnych części zamiennych nieasygnowanych logo producenta pojazdu, z zastosowaniem 16 % rabatu na części oryginalne i rabatu 40 % na materiały lakiernicze.

Na podstawie opinii biegłego sądowego J. P. wysokość kosztów naprawy pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...) pozostającego w związku przyczynowym z kolizją z dnia 10 maja 2021 r. Sąd określił na kwotę 21.650,51 zł brutto (17.602,04 zł netto) – wariant I. Zdaniem Sądu, konieczne jest uwzględnienie wariantu naprawy pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...) zakładającego użycie części zamiennych nowych, oryginalnych (nie tzw. zamienników). Tak przeprowadzona naprawa pozwoli na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody pod każdym względem tj. jakościowym, wytrzymałościowym, estetycznym oraz pod względem użyteczności. Jednocześnie naprawa w powyższy sposób nie spowoduje wzrostu wartości samochodu do wartości sprzed kolizji z dnia 10 maja 2021 r. Natomiast naprawa przy pomocy tzw. zamienników nie pozwoli na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody i może powodować obniżenie wartości samochodu w stosunku do stanu sprzed kolizji z dnia 10 maja 2021 r.

O przywróceniu uszkodzonego pojazdu do stanu poprzedniego (tj. stanu sprzed kolizji) można mówić jedynie wówczas, gdy stan tego pojazdu po dokonanej naprawie odpowiada pod każdym względem (stan techniczny, zdolność użytkowa, części składowe, trwałość, wygląd estetyczny itp.) stanowi tegoż pojazdu sprzed wypadku. Jak wynika z doświadczenia życiowego samochód „pokolizyjny”, nawet po najbardziej starannej naprawie, na rynku oceniany będzie jako pojazd mniej wartościowy od pojazdu tej samej marki, w zbliżonym wieku i stanie technicznym, który nigdy nie został uszkodzony. Użycie do naprawy pojazdu części zamiennych alternatywnych dodatkowo jeszcze, obniżyłoby tę wartość, co - zdaniem Sądu - przemawia za zasadnością kalkulowania kosztów naprawy auta przy uwzględnieniu cen części oryginalnych.

Sąd Rejonowy wskazał, iż zbliżony do zaprezentowanego powyżej pogląd wyraził też Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie III CZP 80/11, w tezie której czytamy: Zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi.” . Jak wynika z opinii biegłego sądowego J. P. naprawa pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...) przy użyciu części zamiennych nowych oryginalnych nie spowoduje wzrostu wartości przedmiotowego pojazdu w stosunku do jego wartości przez kolizją.

Sąd Rejonowy podzielił stanowisko Sądu Okręgowego w Olsztynie wyrażone w wyroku z dnia 8 maja 2018 r. w sprawie sygn. akt IX Ca 178/19, że poszkodowany nie ma obowiązku dokonywać zakupu części lub przeprowadzać naprawy pojazdu we wskazanym warsztacie naprawczym, a do tego w konsekwencji sprowadza się argumentacja ubezpieczyciela, dowodzącego że określone części zamienne można zakupić w cenie odpowiednio niższej we wskazanym indywidualnie podmiocie. Poszkodowany ma prawo, by za ustaloną kwotę odszkodowania móc naprawić pojazd w wybranym warsztacie. Zgodzić się należy z poglądem, iż rabaty nie są elementami powszechnie obowiązujących cen na rynku części zamiennych. Jeżeli w procesie wyceny wysokości szkody przyjmuje się czynniki niewystępujące na rynku lub występujące sporadycznie, to należy uznać, że nie jest to obiektywna wycena kosztów naprawy pojazdu. Wskazywanie przez ubezpieczyciela naprawy w warsztacie partnerskim, czy też narzucanie rabatów nie zasługuje na aprobatę. Roszczenie odszkodowawcze powstaje bowiem z chwilą zaistnienia szkody i jego granice określają celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu. W obowiązku współdziałania poszkodowanego przy wykonaniu zobowiązania – nie mieści się obowiązek skorzystania z oferty naprawy pojazdu złożonej przez zakład ubezpieczeń. Nie można bowiem różnicować sytuacji poszkodowanego, który szkodę naprawił, od sytuacji poszkodowanego, który naprawy nie przeprowadził i nie zamierza jej przeprowadzać. Brak jest obowiązku korzystania z oferty naprawy przedstawionej przez zakład ubezpieczeń, także z tej przyczyny, że wskazany przez ubezpieczyciela i z nim współpracujący zakład naprawy kierować się może zaleceniami ubezpieczyciela także co do sposobu naprawy. Taki pogląd wyraził Sąd Okręgowy w Suwałkach w wyroku z dnia 15 maja 2019 r. w sprawie sygn. I Ca 153/19 i jest on aprobowany przez Sąd orzekający w sprawie.

Skoro wysokość kosztów naprawy pojazdu marki S. (...) o nr rej. (...) ukształtowała się na poziomie 21.650,51 zł, to – po uwzględnieniu faktu, iż jeszcze przed procesem pozwany Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. wypłacił poszkodowanemu z powyższego tytułu kwotę 6.845,17 zł – uznać należało, że roszczenie powoda (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. z tytułu odszkodowania uzupełniającego zamyka się kwotą 14.805,34 zł. Powód wniósł o zasądzenie z tego tytułu kwoty 10.001,00 zł, zatem jego roszczenie zasługuje na uwzględnienie w całości.

O odsetkach od kwoty 10,001,00 zł orzeczono z mocy art. 481 kc w zw. z art. 14 ustawy zgodnie ze zgłoszonym żądaniem - tj. od dnia 11 czerwca 2021 r.

Rozstrzygając – jak w pkt. II wyroku - o kosztach procesu Sąd zastosował ogólną regułę odpowiedzialności za wynik procesu i na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., art. 98 ¹ § 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265).

W złożonej apelacji pozwany zaskarżył powyższy wyrok Sądu Rejonowego w Suwałkach I Wydziału Cywilnego z dnia 17.01.2022 r., wydany w sprawie o sygn. akt I C 439/21 w części, a mianowicie w pkt I w zakresie, w jakim Sąd I instancji zasądził od pozwanego na rzecz powódki odszkodowanie ponad kwotę 10.000,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 11.06.2021 r. do dnia zapłaty.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów prawa procesowego oraz prawa materialnego, a mianowicie:

1. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, z uchybieniem zasadom logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, w szczególności poprzez niewszechstronną i błędną ocenę zebranego w sprawie materiał dowodowego w postaci: opinii biegłego sądowego J. P., decyzji z dnia 20.05.2021 r., decyzji z dnia 27.05.2021 r, dokumentu kalkulacji kosztów naprawy pojazdu, zawierającego pouczenie poszkodowanego oraz przedłożonych przez pozwanego umów o współpracę dotyczących możliwości nabycia części zamiennych i materiału lakierniczego ze wskazanymi upustami, polegające na:

a. uznaniu za celowego i ekonomicznie uzasadnionego kosztu naprawy pojazdu w kwocie 21.650,51 zł, zakładającego użycie części zamiennych nowych, oryginalnych, bez proponowanych przez pozwanego rabatów, oraz z uwzględnieniem dwukrotnego kosztu mycia pojazdu i kosztu „obsługi szkody” przez warsztat, w sytuacji gdy powód nie przedłożył jakichkolwiek rachunków potwierdzających przeprowadzenie naprawy pojazdu i poniesienia kosztów w kwocie wyższej, aniżeli przyznane przez pozwanego odszkodowanie,

b. pominięciu i nie odniesieniu się przez Sąd I instancji do istoty sporu w przedmiotowej sprawie oraz faktu, że pozwany oferował poszkodowanemu możliwość zakupu materiałów lakierniczych oraz oryginalnych części zamiennych w cenach wskazanych w kosztorysie pozwanego z uwzględnieniem rabatu na oryginalnego części zamienne w wysokości 16% oraz rabatu na materiały lakiernicze w wysokości 40 %,

c. uznaniu przez Sąd I instancji za uzasadnione uwzględnienie w hipotetycznych kosztach naprawy pojazdu mycia pojazdu przed i po dokonaniu naprawy oraz obsługi likwidacyjnej szkody, w sytuacji gdy:

- warsztat który sporządził hipotetyczny kosztorys faktycznie nie przeprowadził naprawy pojazdu, a zatem nie wykonywał żadnych czynności „obsługi szkody” związanej z procesem naprawy pojazdu,

- warsztaty wykonujące naprawy wykonują jedynie czynności związane z przyjęciem pojazdu, a nie przyjęciem szkody i prowadzeniem procesu likwidacji,

- obsługa związana z przyjęciem pojazdu do naprawy jest oczywistą czynnością w procesie naprawy pojazdu, naturalną konsekwencją zawartej umowy zlecenia naprawy pojazdu, bez względu na to kto jest płatnikiem. Czynności związane z przyjęciem pojazdu i przygotowaniem oferty naprawy nie są dodatkowo wyszczególniane (fakturowane) w rozliczeniach z klientem indywidualnym. Tego typu czynności uwzględnione są w koszcie prowadzonej działalności, a zatem wkalkulowane w stawkę za roboczogodzinę.

d. uznaniu przez Sąd I instancji za zasadny koszt naprawy z pominięciem rabatów na oryginalne części zamienne oraz materiał lakierniczy w kwocie 21.650,51 zł w sytuacji, gdy pozwany w odpowiedzi na pozew przedłożył porozumienia potwierdzające faktyczną możliwość otrzymania przez powódkę za pośrednictwem pozwanego, określonych przez pozwanego rabatów na oryginalne części zamienne w wysokości 16% i materiał lakierniczy w wysokości 40%. Informacja kierowana do powódki o możliwości uzyskania części i materiałów w cenach podanych w kosztorysie, zawarta zarówno w kosztorysie, jak i decyzji płatniczej, była jasna i konkretna, natomiast powódka w żaden sposób na nią nie zareagował jednocześnie dokonując naprawę przedmiotowego pojazdu. Powódka nie wykazała racjonalnych przyczyn zrezygnowania z propozycji zakupu części zamiennych i materiałów lakierniczych za pośrednictwem pozwanego, a ocena uzasadnionego kosztu naprawy powinna odnosić się do kosztu naprawy, za który faktycznie można było przeprowadzić skuteczną naprawę pojazdu. W rezultacie kompleksowo i prawidłowo oceniony materiał dowodowy daje podstawy do wskazania, iż ewentualny maksymalny celowy i ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy pojazdu nie powinien przekraczać kwoty 17.779,94 zł,

2. art. 361 § 1 k.c. i art. 363 § 1 k.c. w zw. z art. 6 k.c. oraz 8241 § 1 k.c. poprzez błędne przyjęcie, że pozwany ponosi odpowiedzialność gwarancyjną z tytułu kosztów naprawy pojazdu, liczonych w oparciu o hipotetyczne, maksymalne na rynku koszty naprawy, w skład którego wchodzi koszt „mycia nadwozia przed i po naprawie” w wysokości 124,97 zł brutto oraz „obsługa procesu likwidacji szkody” w wysokości 312,42 zł brutto, w sytuacji gdy czynności związane z przyjęciem pojazdu do naprawy i sporządzeniem kosztorysu, są związane stricte z prowadzoną przez warsztat działalnością, nie stanowią więc normalnego następstwa szkody i nie powinny być doliczane do hipotetycznych kosztów naprawy w przypadku klientów zlecających naprawy pojazdów nie rozliczanych ubezpieczenia OC ppm. Ponadto, powódka nie wykazała wysokości poniesionych kosztów naprawy ani żadnego zainteresowania rabatami zaproponowanymi przez pozwanego, zaś za celowy i ekonomicznie uzasadniony należy uznać koszt naprawy z możliwych do uzyskania za pośrednictwem pozwanego rabatów na oryginalne części zamienne (16%) i materiał lakierniczy (40%), przy którym istniała możliwość w pełni przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody, gdyby tylko osoba reprezentująca powoda dochowała minimum staranności i podjęła współpracę z pozwanym w tym zakresie, gdyż zobowiązany do naprawienia szkody ma obowiązek wypłaty odszkodowania według cen średnich a nie maksymalnych, a poszkodowany ma obowiązek współdziałania z ubezpieczycielem i minimalizacji rozmiaru szkody,

3. art. 354 k.c., art. 362 k.c., art. 826 k.c. w zw. z art. 16-17 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) i (...) poprzez ich niezastosowanie, i pominięcie obowiązku wierzyciela współdziałania z dłużnikiem w celu realizacji zobowiązania i obowiązku zapobiegania powiększeniu szkody oraz przyczynienia się poszkodowanego do powiększenia rozmiarów powstałej szkody, poprzez nieuzasadnione zrezygnowanie podczas naprawy z proponowanych przez pozwanego rabatów na części zamienne w wysokości 16% i 40% na materiał lakierniczy, choć powódka miała możliwość ich zakupu bez żadnych dodatkowych trudności oraz doliczenie do kosztów naprawy pojazdu, kosztów „mycia nadwozia przed i po naprawie” w wysokości 124,97 zł brutto oraz „obsługa procesu likwidacji szkody” w wysokości 312,42 zł brutto, których nie sposób zaliczyć do kosztów celowych i ekonomicznie uzasadnionych.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 10.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11.06.2021 r. do dnia zapłaty i oddalenie powództwa w pozostałym zakresie,

2. zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą, według norm przepisanych, wraz odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia je zasądzającego do dnia zapłaty.

Powód domagał się oddalenia apelacji i zasadzenia od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu przed Sądem II instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zarzuty apelacji nie zawierają dostatecznych argumentów, które mogłyby podważyć prawidłowe rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji. Poczynione przez ten Sąd ustalenia faktyczne Sąd Okręgowy uznaje za prawidłowe i przyjmuje za własne, co czyni zbędnym ich ponowne przytaczanie. Sąd odwoławczy podziela również ocenę prawną zaprezentowaną w uzasadnieniu orzeczenia Sądu Rejonowego.

Sąd I instancji dokonał oceny materiału dowodowego znajdującego się w sprawie, uwzględniając nie tylko stan faktyczny sprawy, ale także zasady logiki oraz doświadczenia życiowego.

Za chybiony należało uznać podniesiony w apelacji zarzut błędnego ustalenia przez Sąd pierwszej instancji stanu faktycznego, czyli naruszenia dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c.

W myśl powołanego przepisu ustawy Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Ocena dowodów polega na ich zbadaniu i podjęciu decyzji, czy została wykazana prawdziwość faktów, z których strony wywodzą skutki prawne. Celem Sądu jest tu dokonanie określonych ustaleń faktycznych, pozytywnych bądź negatywnych i ostateczne ustalenie stanu faktycznego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia.

Ocena wiarygodności mocy dowodów przeprowadzonych w danej sprawie wyraża istotę sądzenia w części obejmującej ustalenie faktów, ponieważ obejmuje rozstrzygnięcie o przeciwnych twierdzeniach stron na podstawie własnego przekonania sędziego powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia ze świadkami, stronami, dokumentami i innymi środkami dowodowymi. Powinna odpowiadać regułom logicznego rozumowania wyrażającym formalne schematy powiązań między podstawami wnioskowania i wnioskami oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego wyznaczające granice dopuszczalnych wniosków i stopień prawdopodobieństwa ich występowania w danej sytuacji.

Jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami, lub gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona.

W kontekście powyższych uwag należy stwierdzić, iż wbrew twierdzeniom apelującego w rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o cały zgromadzony materiał dowodowy i nie naruszył dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. Przeprowadzona przez tenże Sąd ocena materiału dowodowego jest w całości logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego, zaś wszelkie podniesione w tym zakresie w treści rozpoznawanej apelacjach zarzuty stanowią w istocie jedynie niczym nieuzasadnioną polemikę z prawidłowymi i nieobarczonymi jakimkolwiek błędem ustaleniami Sądu pierwszej instancji.

Z uzasadnienia cytowanych przez Sąd Rejonowy orzeczeń wynika, iż zasada minimalizowania kosztów i współdziałania z dłużnikiem jest szersza w przypadku kosztów, które nie stanowią kosztów bezpośredniego wyrównania szkody, a są tylko powiązane ze szkodą.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmowany jest pogląd, że odpowiedzialnością ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej objęte są - jako „niezbędne i ekonomicznie uzasadnione” - koszty naprawy pojazdu ustalone według cen, którymi posługuje się swobodnie wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy dokonujący naprawy samochodu, choćby odbiegały (były wyższe) od cen przeciętnych, jeżeli tylko odpowiadają cenom stosowanym przez usługodawców na lokalnym rynku (por. zwłaszcza uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03, OSNC 2004, nr 4, poz. 51 i postanowienie składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2006 r., III CZP 91/05).

Trzeba zwrócić uwagę, że w przypadku kosztów naprawy pojazdu służących bezpośrednio wyeliminowaniu już istniejącej szkody majątkowej interes poszkodowanego podlega intensywniejszej ochronie niż w przypadku wydatków (np. na najem pojazdu zastępczego), które nie służą wyrównaniu szkody - utrata możliwości korzystania z rzeczy nie jest szkodą - lecz jedynie wyeliminowaniu negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia (zniszczenia) pojazdu (por. uchwała składu siedmiu sędziów z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11).

Pozwany nie dostrzega, że reguły minimalizowania szkody i współdziałania z dłużnikiem w obu sytuacjach są inne.

Przywołane w apelacji reguły tyczą się bowiem jedynie wyeliminowania negatywnych następstw majątkowych doznanych przez poszkodowanego w wyniku uszkodzenia (zniszczenia pojazdu), np. dotyczących najmu pojazdu zastępczego (por. uchwała składu siedmiu sędziów z dnia 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11).

W przedmiotowej sprawie chodzi zaś o koszt naprawy pojazdu (koszty bezpośrednio związane ze szkodą), niezależnie czy poszkodowany w rzeczywistości naprawy dokona.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, jakie są średnie koszty naprawy, posługując się opinią biegłego. Dowód ten Sąd I instancji należycie ocenił.

Roztrząsanie zatem zagadnienia rabatów i ich dostępności było zbędne.

Sąd Rejonowy przytoczył też orzecznictwo Sądu Najwyższego, z którym zgadza się również Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie, zgodnie z którym naprawa pojazdu nie jest warunkiem przyznania odszkodowania.

Apelację oddalono na podstawie przepisu art. 385 kpc.

O kosztach procesu orzeczono natomiast w oparciu o przepis art. 98 kpc.

SSO Mirosław Krzysztof Derda