Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

SO Liliana Kaltenbek

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2020 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. K. (1)

przeciwko R. K. (1)

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie z dnia 22 czerwca 2018 roku, sygn. akt I C 2882/17/K

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 900 zł ( dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Liliana Kaltenbek SSO Katarzyna Oleksiak SSO Anna Koźlińska

II Ca 682/19

UZASADNIENIE

Powódka J. K. (1) w pozwie (k. 2-4) skierowanym przeciwko R. K. (1) wniosła o pozbawienie tytułu wykonawczego: wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 11 maja 2017 r. (II Ca 2260/16) klauzuli wykonalności w całości z powodu wykonania świadczenia niepieniężnego i pieniężnego przed datą wezwania do dobrowolnego jego wykonania, tj. przed dniem 10 lipca 2017 r.

W uzasadnieniu powódka wskazała, iż w dniu 24 lipca 2017 r. otrzymała postanowienie o wszczęciu przeciwko niej postępowania egzekucyjnego. Pismem z dnia 22 czerwca 2017 r. poinformowała pełnomocnika wierzyciela o fakcie wykonania wyroku z 11 maja 2017 r. Podniosła, że przed 26 czerwca 2017 r. wyrok został przez nią wykonany dobrowolnie w całości poprzez: zebranie wybranego mienia z nieruchomości, sprzedaż R. K. (1) wybranego mienia oraz dokonanie darowizn pozostałego wybranego mienia Fundacji (...) z siedzibą w L.. Zatem z dniem 25 czerwca 2017 r. powódka nie posiada już żadnego mienia w nieruchomości przy al. (...) w K.. Dokonywane przez nią czynności opróżnienia mienia odbywały się przy świadkach, a koszty sądowe zostało przez nią uregulowane dobrowolnie przekazami pocztowymi. W ocenie powódki klauzula wykonalności z dnia 26 czerwca 2017 r. została nadana po dacie wykonania wyroku i po dacie zawiadomienia pozwanego o zakończeniu wykonania wyroku.

Pozwany R. K. (1) w odpowiedzi na pozew (k. 38-41) wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego.

W uzasadnieniu przyznał, że Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa- Krowodrzy w Krakowie D. U. prowadzi przeciwko powódce postępowanie egzekucyjne w przedmiocie opróżnienia nieruchomości z rzeczy, na podstawie tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 11 maja 2017 r. Potwierdził, że strony zawarły w dniu 8 czerwca 2017 r. umowę sprzedaży ruchomości znajdujących się w nieruchomości przy ul. (...) w K., jednakże rzeczy objęte umowa nie są przedmiotem postępowania egzekucyjnego o opróżnienie nieruchomości z rzeczy. W dniach 7 i 8 czerwca 2017 r. J. K. (2) działający w imieniu J. K. (1) dokonał częściowego opróżnienia nieruchomości przy al. (...) z rzeczy do niej należących, a odebrane rzeczy nie stanowią przedmiotu postępowania egzekucyjnego o wykonanie wyroku z dnia 11 maja 2017 r. Umową darowizn z dnia 7 czerwca 2017 r., 9 czerwca 2017 r. i 21 czerwca 2017 r. powódka darowała na rzecz Fundacji (...) część ruchomości znajdujących się w nieruchomości przy ul. (...).

Podkreślił, iż zobowiązanie opróżnienia nieruchomości z rzeczy nie wygasło, bowiem powódka tego zobowiązania nie wykonała, tj. nie opróżniła nieruchomości z rzeczy do niej należących. Wykonała to jedynie w niewielkiej części i w tym zakresie postępowanie egzekucyjne nie będzie się toczyło z uwagi na fakt, że część ruchomości nie znajduje się w tej nieruchomości, a część stanowi własność pozwanego. Również fakt przeniesienia własności nieruchomości podlegających opróżnieniu na osobę trzecią nie powoduje, że zobowiązanie nie może być egzekwowane. W ocenie pozwanego działania powódki zmierzające do uniemożliwienia wykonania zapadłego prawomocnego wyroku poprzez przeniesienie własności nieruchomości na podmiot trzeci, tj. Fundację (...) nie mogły przynieść zamierzonego rezultatu., bowiem tytuł wykonawczy może być wykonywany wobec tego podmiotu i nie może nastąpić pozbawienie go wykonalności.

Na rozprawie w dniu 22 czerwca 2018 r. pozwany, wobec zmiany okoliczności faktycznych, wniósł o oddalenie powództwa z uwagi na zakończenie postępowania egzekucyjnego i wygaśnięcie tytułu wykonawczego wobec przymusowego wykonania obowiązku nim objętego.

Wyrokiem z dnia 22 czerwca 2018 roku Sąd Rejonowy w pkt I oddalił powództwo, a w pkt II ustalił, że powódka J. K. (1) jest zobowiązana do zwrotu całości kosztów procesu na rzecz pozwanego R. K. (1), których szczegółowe wyliczenie zostanie dokonane przez referendarza sądowego po uprawomocnieniu się wyroku.

Sąd Rejonowy wskazał, iż bezsporne między stronami było, iż wyrokiem z dnia 11 maja 2017 r., (sygn. akt II Ca 2260/16), zapatrzonym w klauzulę wykonalności w dniu 26 czerwca 2017 r. Sąd Okręgowy w Krakowie nakazał, aby J. K. (1) opróżniła z rzeczy do niej należących budynek posadowiony na nieruchomości składającej się z działki objętej księgą wieczystą (...). Pismem z dnia 24 maja 2017 r. powódka zwróciła się do pozwanego o ustalenie terminu na udostępnienie nieruchomości.W dniu 8 czerwca 2017 r. powódka zawarła z pozwanym umowę sprzedaży mienia ruchomego znajdującego się w nieruchomości przy al. (...) w K. w postaci:- kuchni zabudowanej wykonanej z płyty MDF koloru żółtego, blatów, elementów obłożenia ścian wykonanych z granitu wraz ze zlewozmywakiem i baterią, lodówką, zmywarką, płytą grzewczą – elektryczną, piekarnikiem (z microwave), okapem/wyciągiem kuchennym wraz z obudową i szafką wolnostojącą typu wyspa za cenę 3.000 zł- wszystkich relingów na zasłony w ilości 5 sztuk za cenę 700 zł- wszystkich zasłon w ilości 3 sztuk za cenę 300 zł.W § 4 umowy strony zgodnie oświadczyły, że zawierają umowę wobec wydania w dniu 11 maja 2017 r. wyroku przez Sąd Okręgowy w Krakowie oraz celem uniknięcia uszkodzeń podczas demontażu. Na mocy umów darowizny z dnia 7 czerwca 2017 r., 9 czerwca 2017 r. i 21 czerwca 2017 r. powódka darowała Fundacji (...) z siedzibą w L. mienie ruchome znajdujące się w nieruchomości przy al. (...) w K.. Przedmiotem umowy z dnia 7 czerwca 2017 r. były ruchomości w postaci: listw przyściennych (350 mb), płytek gresowych (6 sztuk), płytek ceramicznych (50 sztuk), faxu, kontaktów, gniazdek (20sztuk), komputera, monitora, drukarki H. (...), szafy metalowej dużej, urządzenia wielofunkcyjnego K- (...), obudowy wodomierz, lampy typu plafon (2 sztuki), lamp typu halogen (7 sztuk), krzeseł biurowych (4 sztuki), sedesu z deską, lustra wiszącego małego, kranu do pralki, maskownicy G., centrali urządzeń internetowych, centrali telefonicznej, centrali alarmowej, elementów plastycznych tzw.. bulaji z lustrami (2 sztuki), kominka, tafli szkła ciemnego, lustra wiszącego dużego, konstrukcji metalowej z wieszakami, ozdób plastycznych typu bulaj (4 sztuki), halogenów sufitowych (6 sztuk), telewizora, umywalki długiej z baterią, sedesu z deską V. (...), bidetu z deską V. (...), kabiny prysznicowej z panelem, lam sufitowych (4 sztuki), osłony G., fotela skórzanego, zegara w zabudowie drewnianej, luster przesuwnych (2 sztuki), regałów z półkami (2 sztuki) umywalki ciętej z baterią, kabiny prysznicowej z baterią i panelem, sedesu z deską V. (...), bidetu z deską V. (...), regału niebieskiego małego, anteny satelitarnej, wiaty obudowy śmietnika. Przedmiotem umowy z dnia 9 czerwca 2017 r. były: krzesło wyściełane, stelaż toaletowy, narty z kijkami, deska do prasowania, lampa naftowa, stelaż ozdobny, talerze i miska metalowa, aparat fotograficzny, lampa stojąca, stolik niebieski mały, ekran konferencyjny, parasol plażowy, klawiatury komputerowe (3 sztuki), zasilacz, transformator, kable telekomunikacyjne, komputerowe, aparaty telefoniczne (3 sztuki), piloty do urządzeń (3 sztuki), komplet kawowy, akcesoria biurowe teczka biurowa, wskaźnik metalowy, deskorolka, styropian techniczny, klatka dla ptaków, stelaże na CD (4 sztuki), czasopisma, książki, elementy meblowe, elementy różne (wtyczki, łącznik itd.). Przedmiotem umowy z dnia 21 czerwca 2017 r. było lustro duże i rolety (7 sztuk). Łączna wartość mienia j.w. została oszacowana przez strony umowy na kwotę 43.050 zł. Pismem z dnia 22 czerwca 2017 r. powódka poinformowała pozwanego o dobrowolnym wykonaniu wyroku Sądu Okręgowego w dniach 7 i 8 czerwca 2017 r. poprzez zabranie mienia osobistego, dokonanie sprzedaży części mienia R. K. (2) oraz dokonanie darowizn pozostałego mienia na rzecz wybranej fundacji. Sąd Rejonowy ustalił nadto, że wierzyciel R. K. (1) złożył w dniu 30 czerwca 2017 r. wniosek o opróżnienie z rzeczy należących do J. K. (1) budynku posadowionego na nieruchomości składającej się z działki objętej księgą wieczystą nr (...), a znajdujących się w garażu, garderobie na piętrze, korytarzu piwnicy i przedsionku w piwnicy, załączając tytuł wykonawczy, w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 11 maja 2017 r., zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 26 czerwca 2017 r.Pismem z dnia 10 lipca 2017 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Śródmieścia w Krakowie D. U. poinformował J. K. (1) o wszczęciu przeciwko niej postepowania egzekucyjnego oraz wezwał dłużnika do dobrowolnego wykonania orzeczenia poprzez opróżnienie z rzeczy do niej należących budynku posadowiony na nieruchomości składającej się z działki objętej księgą wieczystą (...), w terminie 2 tygodni od daty doręczenia wezwania, pod rygorem egzekucji. Wobec niewykonania dobrowolnie przez powódkę zobowiązania Sądu w zakreślonym terminie, Komornik pismem z dnia 26 września 2017 r. zawiadomił powódkę, że w dniu 6 listopada 2017 r. zostanie dokonana przymusowa eksmisja

Skarga dłużniczki J. K. (1) na czynność Komornika przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Śródmieścia w Krakowie z w postaci zawiadomienia o wszczęciu postępowania egzekucyjnego i wezwania dłużnika do dobrowolnego wykonania została oddalona postanowieniem tut. Sądu z dnia 21 września 2017 r. (sygn.. akt: I Co 2344/17/K)

W dniu 6.11. 2017 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Śródmieścia D. U. opróżnił budynek znajdujący się na nieruchomości położonej w K., przy alei (...) z następujących ruchomości:

1)  znajdujących się w garażu na terenie nieruchomości w postaci: niebieskiej szafki z 2 okrągłymi lusterkami, lampy stojącej metalowej (beżowa podstawa i abażur), 4 lamp wiszących z metalu (2 niebieskie, 2 beżowe), fragmentu parasola ogrodowego, ekranu ze stojakiem, płyt stanowiących element rozkręconych mebli (13 elementów), szafki stojącej z 1 półką, w której znajdują się: stare aparaty telefoniczne Cyfra (słuchawka M. K., telefon komórkowy (...)), piloty do urządzeń RTV - T., S., P., pilot bez opisu, przybornik biurkowy z 3 długopisami; kartony (pudełka po butach) zawierające: 6 filiżanek i spodeczki do espresso, 2 termometry szklane do mierzenia temperatury ciała, instrukcję obsługi drukarki L. 6P, X. (...) i inne instrukcje obsługi, fax P. (instrukcja obsługi), aparat fotograficzny Z. w obudowie; lampy naftowej, metalowego stojaka na przyprawy, miski metalowej, 3 talerzy płytkich, 2 talerzyków, 5 talerzy głębokich, miski, zegara drewnianego (...) P., termometru naściennego, dekodera TV – sat (...) model (...), urządzenia elektronicznego (...) z okablowaniem, kabli zasilających do drukarek i innych sprzętów RTV – 4 szt, myszy komputerowej (...) nr (...), rozgałęziacza do drukarek i dwóch kabli, 1 kabla antenowego, 2 klawiatur przewodowych: (...) (...), (...), (...)- (...), czarnego kabla do telewizora, uszkodzonej osłony na monitor, plastikowego podajnika papieru, deskorolki, jednego kija narciarskiego, rurki aluminiowej, czarnej teczki na dokumenty z czerwonymi zapięciami, niebieskiej szafki z półkami bez drzwi, uszkodzonego (złamanego) czarnego krzesła rozkładanego, monitora kineskopowego firmy (...) model (...), starego fotela skórzanego, monitora kineskopowego P. model (...), telewizora kineskopowego S. model (...), worka kulek styropianowych; zielonego skoroszytu pn. „P. material specification”, koszulki z dokumentem oferta – (...) usług inżynierskich P., szarej teczki z dokumentacją o nadruku (...), katalogu G., teczki plastikowej z luźnymi dokumentami, teczki papierowej zawierającej umowę licencyjną z 22.07.1994 (projekt umów licencyjnych (...)Sp z.o.o.), teczki papierowej z dokumentacją firmy (...), teczki papierowej z kopiami dokumentów i planów dotyczących P., koszulki z pismem P. oraz pismem PETROCHEMIA (...), teczki papierowej P. z kopiami projektów, teczki papierowej z kopiami dokumentacji projektowej i kosztorysem instalacji grzewczych i sanitarnych, szarej koperty adresowanej na (...) sp. z o.o., teczki papierowej z projektami, teczki papierowej z dokumentami (...) LTD, szarej koperty papierowej z pożółkłą dokumentacją, katalogu elementów rurociągów f. IV W. 1976, skryptu drukarskiego zatytułowanego: „Zamocowania rurociągów, elementy i podzespoły K. 1992, teczki plastikowej z dokumentami „instrukcja obsługi P. – (...)01”; elementów starych listw przypodłogowych – 7szt różnej długości zniszczone, klatki dla zwierząt (ptaków), stojaków na płyty CD – 4 szt., krzeseł metalowych z tapicerowanym siedziskiem, obiciem, zniszczonych; starych nart F.z wiązaniami T. (...), nart (...), szafki stojącej z okleiną, luźnych elementów meblowych– 8szt. + 3 szt. (deski 8 szt., 3 szt. tzw. plecy szaf); aluminiowej podstawki na szczotkę klozetową, starego typu stacji komputerowej, bez zaślepek, zawierającej 2 wejścia na dyskietki, napędu CD; plastikowego, niebieskiego gwintu do szczotki podłogowej; starej deski do prasowania ze zniszczoną powłoką zewnętrzną; kija narciarskiego, drukarki L. 6P model (...), fax P. (...) (model), niebieskich elementów (prawdopodobnie nogi mebla) w ilości 2 sztuk;

2)  znajdujących się w pomieszczeniu na lewo od wejścia do budynku, tj.: lustra sklejonego na dykcie, lustra w oprawie aluminiowej, lustra na drzwiach przesuwnych aluminiowych, zdemontowanych rolek z rolet przeciwsłonecznych – 7sztuk, styropianu, elementów meblowych – 2 sztuki, drzwi przesuwnych – oprawa aluminiowa – 1 sztuka, elementów zabudowy meblowej ze ścianą tylną, elementów zabudowy meblowej bez ściany tylnej, pojedynczych elementów meblowych – 3 szt., ściany – elementu meblowego z dobudową aluminium – 2 szt., płyty okleinowanej - element meblowy – 1 szt., płyty okleinowanej – element meblowy 1 szt., elementów meblowych w kształcie litery U – 3 szt., deski paździerzowej okleinowanej – 8 szt. + 2 szt., deski paździerzowej okleinowanej w kształcie litery L – 3 szt. (1 szt. uszkodzona), deski paździerzowej okleinowanej – 1 szt., deski paździerzowej okleinowanej – 2 szt., listwy aluminium (szyna), elementu aluminiowego szafy – 2 szt., wieszaka na ubrania – 2szt., drobnych deseczek meblowych – 6 szt., komody 3 szufladowej oraz 2 półek, komody 2 szufladowej oraz 2 półek, elementu meblowego szafy do zabudowy w górnej części, komody 4 szufladowej – 2szt., konstrukcji metalowej szafy o kształcie litery; teczki plastikowej z różnymi dokumentami (tabele, rysunki techniczne),; koperty z korespondencją (...) sp. z o.o.; koperty szarej, koperty białej, dokumentów pn. Studium wykonalności projektu „pawilon gastronomiczny os. (...)”, dokumentacji w języku angielskim „F. study G. Hall os. (...)”;

3)  znajdujących się w pomieszczeniu piwnicznym tj. zabudowy głównego zaworu wody z płyty okleinowanej, szafy metalowej bez klucza, bez dostępu; teczki plastikowej z dokumentacją spółki (...) oraz (...) sp. z o.o., koperty zaadresowanej na spółkę (...) sp. z o.o., kopertę szarą adresowaną na „Sz. P. J. K. (2) magister inżynier (...) sp. z o.o.”.

W protokole stwierdzono, że rzeczy w postaci: listwy przyściennej 350 mb, kontaktów i gniazdek – 20 szt., lamp typu plafon – 2 szt., lamp typu halogen sufitowy – 7 szt., sedesu z deską, maskownicy typu G., centrali urządzeń internetowych i centrali telefonicznej, kominka, ozdób plastycznych - bulaje – 4 szt., halogenów sufitowych – 6 szt., lamp sufitowych – 4 szt., lustra w garderobie zamontowanego od ściany, sedesu z deską oraz osłony G., bidetu z baterią, umywalki z baterią, kabiny prysznicowej z panelem natryskowym, lamp sufitowych, centrali alarmowej, sedesu z deską i osłoną G., bidetu z baterią, umywalki ciętej z baterią, wiaty (obudowy śmietnika) są trwale związane z konstrukcjami budowlanymi budynku i nie nadają się do demontażu. Częścią składową budynku jest również zewnętrzna wiata śmietnikowa, trwale związana z gruntem i budynkiem.

Ruchomości opisane w punktach 1 – 3 zostały usunięte z terenu nieruchomości i przewiezione pod adres K., ul. (...) oraz oddane pod dozór A. Z..

Postanowieniem z dnia 15 listopada 2017 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Śródmieścia w Krakowie D. U. zakończył egzekucję świadczeń niepieniężnych wobec wykonania.

Sąd Rejonowy dokonał powyższych ustaleń faktycznych opierając się na dowodach z dokumentów, których prawdziwość i moc dowodowa nie były przez strony kwestionowane w toku niniejszego postępowania, pominął zaś wnioski dowodowe zawnioskowane przez powódkę uznając je za zbędne wobec wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia w sprawie (art. 217 § 3 k.p.c.).

Dokonując oceny prawnej Sąd Rejonowy powołując normę art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. wskazał, iż powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego uregulowane w art. 840 k.p.c. jest sposobem obrony merytorycznej przed prowadzoną egzekucją, pozwalającym na pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, jeżeli prowadzenie egzekucji na podstawie tego tytułu narusza prawa podmiotowe dłużnika wynikające z prawa materialnego. Zmierza ono do odmiennego, niż to wynika z tytułu wykonawczego, ukształtowania prawa. Jest to zatem powództwo niezależne od podstawy roszczenia i rozstrzygnięcia objętego tytułem wykonawczym, zmierza bowiem do pozbawienia wykonalności tego tytułu nie dlatego, że tytuł egzekucyjny nie odpowiadał prawu w dacie jego powstania (wydania orzeczenia), lecz dlatego, że bądź nie było podstaw do nadania klauzuli wykonalności, bądź też nastąpiły - po powstaniu tytułu - zdarzenia, które wyłączają dopuszczalność egzekucji. Powództwo to może być realizowane tylko pod warunkiem, że istnieje możliwość realizacji obowiązku objętego tym tytułem. Aby wytoczyć powództwo przeciwegzekucyjne konieczne jest zatem istnienie tytułu wykonawczego, którym jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności (art. 776 k.p.c.). Sąd Rejonowy wskazał, że takim tytułem w niniejszej sprawie mógłby być wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 11 maja 2017 r. gdyby nie doszło do przeprowadzenia i zakończenia postępowania egzekucyjnego na jego podstawie. Z uwagi na cel powództwa egzekucyjnego którym jest obrona dłużnika przeciwko niezgodnej z prawem egzekucji powództwo to można bowiem wytoczyć tak długo jak długo trwa egzekucja. Nie jest ono natomiast dopuszczalne po wykonaniu tytułu wykonawczego. Z chwilą zakończenia egzekucji, w której wierzyciel został w całości zaspokojony, traci on prawo dysponowania tytułem wykonawczym, który zostaje zatrzymany w aktach (art. 816 § 1 k.p.c.). Z chwilą wykonania tytułu wykonawczego wskutek wyegzekwowania świadczenia jego wykonalność wygasa , a zatem nie można już żądać pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego (por. wyr. SN z dnia 20 stycznia 1978 r., III CRN 310/77 oraz z dnia 17 listopada 1988 r., I CR 255/98), gdyż dłużnikowi służy w takim wypadku uprawnienie do wytoczenia powództwa o naprawienie szkody lub o zwrot wyegzekwowanego świadczenia (por. Komentarz do Kodeksu postępowania cywilnego pod red. Z. Szczurka, s. 356). Z punktu widzenia skuteczności i zasadności powództwa opozycyjnego, decyduje przy tym stan w chwili zamknięcia rozprawy (art. 316 § 1 k.p.c.). W ocenie Sądu Rejonowego skoro, do wykonania tytułu wykonawczego doszło w dniu 6 listopada 2017 r., co potwierdza protokół czynności Komornika z tej daty, a następnie w dniu 15 listopada 2017 r. Komornik wydał postanowienie o zakończeniu postępowania egzekucyjnego, co skutkować musiało oddaleniem powództwa w całości, jako pozbawionego usprawiedliwionych podstaw. Niezależnie od powyższego Sąd Rejonowy wskazał, że obowiązek opróżnienia pomieszczeń z ruchomości wchodził w zakres dyspozycji art. 791 § 1 k.p.c. Tym samym przeniesienie prawa własności ruchomości, znajdujących się na terenie nieruchomości przy al. (...) w K., po wydaniu wyroku stanowiącego tytuł egzekucyjny nie dawało podstaw do przyjęcia, że dłużniczka wyrok ten wykonała i obligowało organ egzekucyjny do kontynuowania postępowania egzekucyjnego i podejmowania czynności bezpośrednio wobec podmiotu, na rzecz którego własność ruchomości została przeniesiona w drodze umowy darowizny.

O kosztach procesu Sąd orzekł mając na uwadze wyrażoną w art. 98 k.p.c. i art. 109 § 2 k.p.c. zasadę odpowiedzialności strony przegrywającej za wynik sprawy oraz zasadę kosztów niezbędnych i celowych, jednakże wobec wszczęcia dochodzenia w celu sprawdzenia wartości przedmiotu sporu i braku możliwości ustalenia kosztów postępowania w dacie zamknięcia rozprawy w postaci wynagrodzenia pełnomocnika, które zależy od tejże wartości, na zasadzie art. 108 § 1 k.p.c. Sąd orzekł, iż powódka jako strona przegrywająca sprawę jest zobowiązana do zwrotu całości kosztów procesu na rzecz pozwanego, których szczegółowe wyliczenie zostanie dokonane przez referendarza sądowego po uprawomocnieniu się wyroku.

Apelację od wyroku złożyła powódka wnosząc o jego uchylenie w całości i wydanie orzeczenia zgodnego z treścią pozwu. Apelująca zarzuciła naruszenie konstytucyjnej normy w zakresie ochrony własności, celowe utożsamienie czynności komornika jako okoliczności obciążających dłużnika, wnioskowanie wbrew regułom logiki i doświadczenia życiowego, naliczenie kosztów od fikcyjnych stanów relano – prawnych, celowe i świadome zaniechanie czynności weryfikacji opróżnienia nieruchomości poprzez odmowę wezwania na rozprawę świadka, celowe pomijanie pisemnego uzasadnienia protokołu z czynności Komornika Sądowego z dnia 6 listopada 2017 roku oraz pominięcie faktu, iż egzekucja wobec mienia stanowiącego własność Fundacji (...) przeprowadzono w sierpniu 2017 roku.

W uzasadnieniu zarzutów apelacji powódka podniosła, że wykonała dobrowolnie wyrok przed nadaniem mu klauzuli wykonalności bowiem reprezentant Fundacji (...) osobiście demontował mienie ruchome w budynku i wynosił je i wnosił do pomieszczeń nieruchomości. Mienie będące przedmiotem darowizny zostało zatem wprowadzone po uprzednim opróżnieniu pomieszczeń z tego mienia. Dłużniczka wykonała zatem sądowy wyrok poprzez wyniesienie mienia z nieruchomości a następnie wniesienie do nieruchomości. W ocenie powódki nie było też podstaw do wskazywania pozwanej w protokole Komornika z dnia 6 listopada 2017 roku jako właściciela mienia, gdyż zarówno Fundacja jak i powódka informowali organ egzekucyjny czyją własnością jest mienie ruchome w nieruchomości. Dodatkowo skarżąca zarzuciła, iż duża cześć mienia będąca własnością Fundacji nadal znajduje się w budynku przy ul. (...) w K., a Komornika błędnie stwierdził, że nie może być przedmiotem egzekucji. Zatem egzekucja nie zostało zakończona. Rozważania Sądu, iż powództwa przeciwegzekucyjne jest niedopuszczalne z powodu zakończenia egzekucji są w ocenie apelującej elementem doktryny, naruszającej prawa obywateli.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacji nie była uzasadniona

Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy przyjmuje za własne albowiem zostały dokonane zgodnie z normą art. 233 k.p.c i w istocie nie były kwestionowane przez strony postepowania, spór w sprawie sprowadza się bowiem do oceny prawnej ustalonych faktów w kontekście normy art. 840§1 k.p.c. k.p.c . Zauważyć też należy, iż zgodnie z dołączoną do pozwu kopią wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 11 maja 2017 roku klauzula wykonalności została nadana tylko pkt I wyroku tj. w zakresie nakazania pozwanej opróżnienia z rzeczy budynku. W tym zakresie podzielić należy stanowisko Sądu Rejonowego, iż zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą powództwo przeciwegzekucyjne skierowane na pozbawienie lub ograniczenie wykonalności tytułu wykonawczego może być skutecznie wniesione tylko pod warunkiem, że istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego. Powództwo przewidziane w art. 840 k.p.c. stanowi instrument ochrony dłużnika w postępowaniu egzekucyjnym. Celem tego powództwa jest wyeliminowanie sytuacji, w której wierzyciel uzyskuje zaspokojenie w zakresie wykraczającym poza treść tytułu wykonawczego. W orzecznictwie Sądu Najwyższego prezentowane jest stanowisko, że dłużnik traci prawo wytoczenia powództwa opozycyjnego z art. 840 k.p.c. z chwilą wyegzekwowania przez wierzyciela świadczenia objętego tytułem wykonawczym (tak wyrok SN z dnia 17 listopada 1988 r., I CR 255/88, niepubl.; z dnia 24 czerwca 1997 r., III CKN 41/97, niepubl.; z dnia 4 kwietnia 2002 r., I PKN 197/01, "Wokanda" 2002, nr 12, s. 27). W takich wypadkach gaśnie wykonalność wykonanego w całości tytułu wykonawczego i tym samym nie jest możliwe prowadzenie na jego podstawie egzekucji. Z chwilą ukończenia postępowania egzekucyjnego, na podstawie którego wierzyciel został zaspokojony, zostaje on pozbawiony prawa dysponowania tytułem wykonawczym. Tytuł ulega zatrzymaniu w aktach i nie grozi dłużnikowi żadnymi ujemnymi skutkami. Wyegzekwowanie roszczenia skutkuje wygaśnięciem wykonalności tytułu wykonawczego. W sprawach wytoczonych w trybie art. 840 § 1 k.p.c. oznacza to, że dłużnik traci prawo do wytoczenia powództwa opozycyjnego z chwilą wyegzekwowania przez wierzyciela świadczenia objętego tytułem wykonawczym, co nie odbiera mu możliwości poszukiwania sądowej ochrony jego praw w odrębnym postępowaniu. Należy nadto zauważyć, iż zgodnie z regulacją art. 316 k.p. c. po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy, zatem wydając rozstrzygnięcia Sąd ma obowiązek uwzględnienia okoliczności faktycznych, także tych, które nastąpiły w toku postępowania a mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

W stanie faktycznym sprawy z treści postanowienia Komornika z dnia 15 listopada 2017 roku jednoznacznie wynika, iż prowadzona przez niego na podstawie tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 11 maja 2017 roku , sygn. akt. II Ca 2260/16 egzekucja świadczeń niepieniężnych została zakończona wobec wykonania.
W uzasadnieniu tego postanowienia Komornik wskazał bowiem, iż w dniu 6 listopada 2017 roku budynek (...) przy ul. (...) w K. składający się z 4 izb, został opróżniony z ruchomości, „wobec powyższego doszło do zrealizowania celu prowadzonego postępowania w zakresie egzekucji świadczeń niepieniężnych”. Postanowieniem tym jednocześnie komornik rozliczył koszty postępowania egzekucyjnego. (k. 111 akt Km 935/17). W toku prowadzonego postępowania powódka nie wykazała by czynność ta został następnie uchylona przez organ egzekucyjny czy Sąd. Z zapisku znajdującego się na k. 177a akt egzekucyjnych wynika bowiem, iż skarga zarejestrowana do sygn.. akt. I Co 7/18/K została odrzucona. Zaś z akt sprawy I Co 2894/19/ K wynika, iż nieprawomocnym postanowieniem z dnia 17 lipca 2020 roku Sąd Rejonowy oddalił skargę dłużniczki na czynność Komornika z dnia 20 września 2019 roku w postaci ściągnięcia kosztów postępowania egzekucyjnego KM 935/17 oraz na czynność w postaci zajęcia wynagrodzenia za parce.

W tym stanie faktycznym podzielić należy stanowisko Sądu Rejonowego, iż z chwilą zakończenia egzekucji, w której wierzyciel został w całości zaspokojony, traci on prawo dysponowania tytułem wykonawczym, który zostaje zatrzymany w aktach (art. 816 § 1 k.p.c.). Wykonalność tytułu wykonawczego z chwilą jego wykonania wskutek wyegzekwowania świadczenia wygasa, a zatem nie można już żądać pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego (por. wyr. SN z dnia 20 stycznia 1978 r., III CRN 310/77 oraz z dnia 17 listopada 1988 r., I CR 255/98), gdyż dłużnikowi służy w takim wypadku uprawnienie do wytoczenia powództwa o naprawienie szkody lub o zwrot wyegzekwowanego świadczenia (por. Komentarz do Kodeksu postępowania cywilnego pod red. Z. Szczurka, s. 356).

Taki stan rzeczy niezależnie od zarzutów powódki co do prawidłowości prowadzonego postepowania egzekucyjne czyni powództwo przeciwegzekucyjne bezzasadnym, o czym zasadnie orzekł Sąd Rejonowy.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 385 k.p.c orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c w zw. z art. 391 k.p.c, mając na uwadze, iż postanowieniem z dnia 8 sierpnia 2019 roku ustalono wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 6940zł (k.200 ). Na zasądzone koszty składa się wynagrodzenie za pomoc prawną udzieloną pozwanemu w toku postepowania odwoławczego określone na podstawie § 2 pkt 4 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

SSO Lilina Kaltenbeck SSO Katarzyna Oleksiak SSO Anna Koźlińska