Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:Sędzia SO Beata Tymoszów

protokolant: p. o. protokolanta sądowego Weronika Zych

po rozpoznaniu dnia 26 kwietnia 2022 r.

sprawy O. C. córki R. i G., ur. (...) w Kazachstanie

obwinionej o wykroczenie z art. 96 § 3 kw w zw. z art. 78 ustawy - Prawo o ruchu drogowym

na skutek apelacji wniesionej przez obwinioną

od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie

z dnia 13 października 2020 r. sygn. akt V W 662/19

zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że O. C. uniewinnia od popełnienia zarzucanego jej czynu, wydatkami postępowania w sprawie obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 107/21

UZASADNIENIE

O. C. została obwiniona o to, że w dniu 23 września 2019 r. około godziny 16.00 w siedzibie WP KPP W. jako właściciel pojazdu wbrew ustawowemu obowiązkowi nie wskazała na żądanie funkcjonariusza olicji komu powierzyła pojazd marki H. o nr. rej. (...) do kierowania lub używania w dniu 3 sierpnia 2019r., to jest o czyn z art. 96 § 3 k.w.

Wyrokiem z dnia 13 października 2020 r. Sąd Rejonowy w Wołominie w sprawie V W 662/19 uznał obwinioną za winną popełnienia zarzucanego jej wykroczenia i na podstawie art. 96 § 3 k.w. wymierzył jej za to 300 złotych grzywny i obciążył ją kosztami postępowania.

Apelację od tego wyroku wniosła obwiniona i zarzuciła błąd w ustaleniach faktycznych wskazując, iż w danym dniu nie użyczała nikomu do kierowania swojego samochodu, a w konkluzji obwiniona wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie jej od zarzucanego jej czynu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie. Słuszny bowiem był zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, choć nie stało się tak z powodów wskazywanych przez skarżącą.

Przepis art. 96 § 3 k.w. przewiduje, iż karze grzywny podlega, kto wbrew obowiązkowi nie wskaże na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Obowiązek, o którym mowa w tym przepisie wynika z kolei z art. 78 ust. 4 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z którym właściciel lub posiadacz pojazdu jest obowiązany wskazać na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, chyba że pojazd został użyty wbrew jego woli i wiedzy przez nieznaną osobę, czemu nie mógł zapobiec. Wykroczenie z art. 96 § 3 k.w. nie jest wykroczeniem powszechnym, a jego sprawcą może być tylko osoba, na której ciąży obowiązek wskazania, na żądanie uprawnionego organu, komu powierzyła pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie.

Zatem, dla ustalenia, iż obwiniona popełniła zarzucany jej czyn materiał dowodowy powinien dawać podstawy do jednoznacznego stwierdzenia, iż została ona przez uprawniony organ WEZWANA DO UDZIELENIA INFORMACJI, a także, że wbrew obowiązkowi, informacji tych NIE UDZIELIŁA. Tymczasem choć opisane wnioskiem o ukaranie zawierało niezbędne ustawowe znamiona czynu, to dowody, jakimi dysponował sąd orzekający nie dawały podstaw do czynienia takich ustaleń, co wprost wynika z analizy dowodów zebranych już na etapie postępowania przygotowawczego, które nie dawały nawet podstaw do sformułowania wniosku o ukaranie w takim kształcie, jaki został wniesiony do Sądu Rejonowego. Z dowodów tych wynika bowiem następujący przebieg zdarzeń.

W dniu 3 sierpnia 2019 r. w Z. na ul. (...) na drodze publicznej mężczyzna rzekomo kierujący pojazdem marki H. (...) o nr rej. (...) wykonując manewr cofania miał nie zachować należytej ostrożności i odpowiedniej odległości doprowadzając do zderzenia pojazdu z jadącym za nim pojazdem marki H. (...) o nr rej (...), którym kierował M. D. powodując w tym pojeździe uszkodzenia przedniego zderzaka, wgniecenia dolnego plastiku koloru czarnego z częścią tablicy rejestracyjnej, wgniecenia dolnej srebrnej części zderzaka, wygięcia kratki przedniej, wyłamania spryskiwacz do lampy, uszkodzenia światła przeciwmgielnego lewego dolnego, wygięcia przedniej części maski. W dniu 12.09.2019 r. ustalono właściciela pojazdu H. (...), którym okazała się obwiniona O. C. (k.19). Po ustaleniu danych właściciela pojazdu, w dniu 12 września 2019r. KPP w W. zwróciła się do Komisariatu Policji w Z. z prośbą o przesłuchanie O. C. w charakterze podejrzanej o spowodowanie, w dniu 3 sierpnia 2019 r. w miejscowości Z. ul. (...) zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a następnie oddalenie się z miejsca zdarzenia, to jest o wykroczenia z art. 86 § 1 k.w. oraz art. 97 k.w. W piśmie tym zaznaczono również, że w razie niewskazania przez właściciela komu użyczył pojazd do kierowania w określonym czasie zastosowanie postępowania zgodnie z art. 96 § 3 k.w. ( k. 19). Pismo to skierowane zostało do organu postępowania wyjaśniającego, nie zaś – do obwinionej. Nie zawierało również żądania wskazania przez nią komu powierzyłam pojazd do kierowania.

Następnie z akt sprawy wynika, że w dniu 23 września 2019 r. O. C. stawiła się w KPP W., gdzie została przesłuchana w charakterze osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia wniosku o ukaranie o czyn polegający na tym, że 23 września 2019 r. około godziny 16.00 w siedzibie WP KPP W. jako właściciel pojazdu wbrew ustawowemu obowiązkowi nie wskazała na żądanie funkcjonariuszy policji komu powierzyła pojazd m-ki H. do kierowania lub używania w dniu 3 września 2019 r., to jest o czyn z art. 96 § 3 k.k. (k.22). Również z tego dokumentu w żaden sposób nie wynika, aby obwiniona odmówiła udzielenia odpowiedzi na pytanie komu powierzyła pojazd do kierowania. Skorzystała wprawdzie z prawa do odmowy złożenia wyjaśnień, ale dotyczyło to już postawionego jej zarzutu, a więc stanowiło realizację konstytucyjnego prawa do obrony. Całkowicie niezrozumiała jest więc konstatacją sądu meriti, jakoby obwiniona wówczas miała być przesłuchiwana na okoliczność tego, komu wskazał pojazd do użytkowania, a także by nie udzieliła tej informacji (k. 54) . Była ona bowiem pytana o to, czy przyznaje się do popełnionego WCZEŚNIEJ wykroczenia. Jest przecież oczywistym, że postawienie jej takiego zarzutu musiałoby się wiązać z jakimś uprzednim zachowaniem, a nie tym – jakie znajdzie dopiero odzwierciedlenie w złożonych NASTEPNIE wyjaśnieniach.

Odpowiedzialności z art. 96 § 3 k.w. podlega jedynie osoba zobowiązana do udzielania informacji na temat użytkownika pojazdu, która nie czyni tego na wezwanie uprawnionego organu. Tymczasem w aktach sprawy brak jakiegokolwiek śladu takiej czynności (wezwania obwinionej do wskazania użytkownika pojazdu we wskazanym czasie). Obwiniona nie została przesłuchana jako świadek wykroczenia drogowego, a w każdym razie akta nie zawierają takiego protokołu. Brak też korespondencji, notatek urzędowych telefonicznych itp. dokumentów wskazujących na skierowanie do obwinionej zapytania w przedmiocie tożsamości użytkownika pojazdu. Obwiniona została od razu przesłuchana jako osoba podejrzewana o popełnienie wykroczenia z art. 96 § 3k.w.(k.22). Jednak nawet protokół tego przesłuchania nie wskazuje by choćby wówczas została ona wezwana do ujawnienia, kto posługiwał się pojazdem w chwili popełnienia wykroczenia drogowego.

W tym stanie rzeczy uznać należy, że zebrane dowody nie zawierały żadnej informacji pozwalającej na przypisanie obwinionej czynu jej zarzucanego, wobec czego należało wydać wyrok uniewinniający.

W konsekwencji, wobec ustalenia, iż O. C. nie dopuściła się zarzucanego jej czynu, należało zaskarżony wyrok zmienić poprzez uniewinnienie obwinionej.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy orzekł jak w części dyspozytywnej wyroku.