Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2022 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 10 maja 2022 r. w P.

sprawy z powództwa (...) Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. Św. Brata A. z siedzibą w S.

przeciwko P. A.

o zapłatę

o r z e k a

I.  Oddala powództwo.

II.  Przyznaje J. M. kuratorowi ustanowionemu dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego P. A. wynagrodzenie w kwocie 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych), które nakazuje wypłacić w całości z zaliczki uiszczonej w sprawie.

Sygn. akt I C 447/21

UZASADNIENIE

W dniu 3 grudnia 2021 roku (...) Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa im. Św. Brata A. z siedzibą w S. wytoczyła powództwo o zapłatę kwoty 1 677,23 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie od 26 stycznia 2021 roku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 26 marca 2020 roku została zawarta pomiędzy stronami umowa pożyczki nr (...) na kwotę 2 550 złotych. Zgodnie z umową pożyczka miała być zwrócona w równych ratach miesięcznych według harmonogramu spłat dołączonego przy umowie pożyczki.

Pozwany opóźniał się w spłacie rat pożyczki, wobec czego został wezwany do zapłaty przeterminowanej raty pożyczki, jednak pozostawił to wezwanie bez reakcji polegającej na wpłacie przeterminowanej należności. Ponowne wezwanie do zapłaty, pod rygorem wypowiedzenia umowy, zostało wystosowane do pozwanego w dniu 24 sierpnia 2020 roku, które również pozostało bez reakcji.

Po upływie zakreślonego terminu powódka pismem z dnia 21 września 2020 roku wypowiedziała umowę pożyczki, wzywając równocześnie pozwanego do zapłaty zaległej kwoty. Zgodnie z informacjami zawartymi w treści wypowiedzenia, po upływie tego terminu należność z tytułu umowy stawała się w całości wymagalna, wraz z odsetkami i wszelkimi kosztami z niej wynikającymi. Po upływie okresu wypowiedzenia umowa uległa rozwiązaniu.

Wobec skutecznego upływu wypowiedzenia umowy oraz wobec braku wpłaty przeterminowanej i wymagalnej w całości należności – powódka celem polubownego rozwiązania sporu skierowała do pozwanego w dniu 4 grudnia 2020 roku ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty. Również i to wezwanie pozostało bez jakiejkolwiek reakcji ze strony pozwanego.

Na dzień 26 stycznia 2021 roku zobowiązanie pozwanego wynosiło 1 677,23 zł. Na żądaną kwotę składają się:

- należność główna 1 600,28 zł obejmująca saldo niespłaconego kapitału wynikającego z umowy pożyczki,

- odsetki zwykłe naliczone 13,99 zł, które zostały naliczone zgodnie z pkt 7 umowy pożyczki od kwoty niespłaconego kapitału do daty wymagalności poszczególnych rat pożyczki,

- odsetki za opóźnienie w spłacie – 62,96 zł, które zostały naliczone zgodnie z pkt 18 umowy pożyczki od kwoty przeterminowanych należności wynikających z poszczególnych rat pożyczki (przeterminowanego kapitału) za okres od dnia następnego po upływie terminu raty do dnia złożenia pozwu.

Zarządzeniem z dnia 21 grudnia 2021 roku w sprawie I C 447/21 Sąd Rejonowy w Piszu ustanowił dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego P. A. kuratora w osobie J. M. będącej pracownikiem Sadu Rejonowego w Piszu.

Kurator dla nieznanego z miejsca pobytu wniosła o oddalenie powództwa w całości z uwagi na niewłaściwe wypowiedzenie umowy pożyczki. Pozwany zawierając umowę pożyczki wskazał adres H. (...) (...)-(...) N.. Zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy oraz ostateczne wezwanie do zapłaty zostało wysłane na inny adres tj. ul. (...) (...)-(...) P., gdzie żadna korespondencja nie została odebrana. Z protokołu Komornika Sądowego M. M., który w sprawie Kmn 76/21 doręczał korespondencję pozwanemu na adres wskazany przez powoda wynika, że pozwany nie zamieszkuje pod tym adresem od 5 lat.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 26 marca 2020 roku pomiędzy Regionalną Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. Św. Brata A. z siedzibą w S., a P. A. zawarta została umowa pożyczki nr (...), na podstawie której P. A. została przyznana kwota 2 550 złotych. P. A. zobowiązał się do spłaty pożyczki w 8 ratach, w wysokości 323,36 złotych, przy czym ostatnia rata wyrównująca w wysokości 323,34 złotych płatna do dnia 20 listopada 2020 roku.

(...) zastrzegła sobie prawo do wypowiedzenia umowy z 30-dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia, po upływie okresu wypowiedzenia, całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki nie zostały dotrzymane, a także, że pożyczkobiorca nie zapłacił w terminie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 14 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. Pożyczkobiorca zobowiązał się do informowania (...) o każdej zmianie danych osobowych: imienia, nazwiska, numeru PESEL oraz zmianie adresu, w tym adresu korespondencyjnego (43).

W umowie pożyczki P. A. wskazał swój adres zamieszkania H. (...), (...)-(...) H..

(dowód: umowa pożyczki wraz harmonogramem k. 8-11, tabela opłat i prowizji k. 12-13, regulamin udzielania kredytów i pożyczek konsumenckich k. 14-18)

Pismem z 24 sierpnia 2020 (...) wezwała P. A. do zapłaty w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania do zapłaty powstałej zaległości, pod rygorem wypowiedzenia umowy. Wezwanie zostało skierowane na adres ul. (...), (...)-(...) P..

Pismem z 21 września 2020 roku (...) poinformowała, że uchwałą nr (...) Zarząd (...) wypowiedział P. A. umowę pożyczki nr (...). Termin wypowiedzenia wynosił 30 dni od otrzymania pisma. Pismo zostało skierowane na adres ul. (...), (...)-(...) P..

Pismem z dnia 4 grudnia 2020 roku (...) wezwała P. A. do zapłaty należności w kwocie 1 652,68 złotych. Pismo o również zostało skierowane na adres ul. (...), (...)-(...) P.

Pisma nie zostały podjęte w terminie.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 19, zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy k. 20, odpis koperty wraz z potwierdzeniem odbioru k. 21,23 ostatecznie przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 22, historia operacji k. 29-30)

W dniu 6 maja 2021 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Piszu ustalił, że P. A. nie zamieszkuje pod adresem ul. (...), (...)-(...) P. od 5 lat.

(dowód: postanowienie komornika k. 24, protokół z czynności komornika k. 25)

Sąd zważył, co następuje:

W myśl ogólnej zasady wyrażonej w art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na tym, kto z faktu tego wywodzi skutki prawne. Mając powyższe na uwadze, w przedmiotowej sprawie to na powódce spoczywał więc ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jej roszczenie. Nadto, wskazać należy, iż w sprawach cywilnych sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy czy też do uzupełnienia postępowania dowodowego o dowody, na których istnienie wskazują strony, lecz których nie przedstawiły. Obowiązek dowodzenia spoczywa bowiem na stronach.

Nie budzi wątpliwości Sądu, że w dniu 26 marca 2020 roku pomiędzy pozwanym, a Regionalną Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową zawarta została umowa pożyczki o numerze (...).

Ponieważ kurator dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego podniosła zarzut niewymagalności roszczenia dochodzonego pozwem wobec nieskuteczności dokonanego wypowiedzenia umowy pożyczki, Sąd w pierwszej kolejności zajął się tym zarzutem.

W myśl punktu 31 przedmiotowej umowy, pożyczkodawca może rozwiązać umowę z przyczyn leżących po stronie klienta z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki nie zostały dotrzymane, a także w przypadku gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 14 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy.

W ocenie Sądu zarzut nieskutecznego wypowiedzenia umowy kredytu, a zatem i przedwczesności powództwa - okazał się uzasadniony. Zgodnie z art. 75c ust. 1 Prawa bankowego - jeżeli pożyczkobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu (bądź pożyczki – ust.6), Bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu bank informuje nadto pożyczkobiorcę o możliwości złożenia – w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania - wniosku o restrukturyzację zadłużenia (ust. 2). Przy tym umowa stron przewidywała, iż przedmiotowe wezwanie do spłaty zaległości winno być wysłane listem poleconym. Bez uprzedniego wezwania do zapłaty, spełniającego wymogi art.75c ustawy, wypowiedzenie umowy kredytu nie mogło być skuteczne. Tymczasem - jak wynika z zaoferowanych przez stronę powodową dowodów – wprawdzie sporządziła ona w dniu 24 sierpnia 2020 roku wezwanie do zapłaty spełniające warunki ustawowe co do treści wezwania (k.19), jednakże nie udowodniła, aby wysłała je na adres pozwanego.

Wskazać należy, że powódka zaadresowała wezwanie do pozwanego P. A. na adres: ul. (...) w P.. Na ten sam adres kierowała też dalszą korespondencję (w szczególności oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z 21 września 2020 roku). W umowie pożyczki pozwany wskazał zupełnie inny adres: H. (...), (...)-(...) H.. Na adres pozwanego wskazany w umowie żadne pismo nie zostało skierowane. Nie można więc uznać, że doręczenie wezwania do zapłaty, a później także zawiadomienia o wypowiedzeniu umowy było skuteczne. Należy podkreślić, że na mocy umowy pożyczki pozwany był zobowiązany do informowania o zmianie swojego adresu. Z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy niniejszej nie wynika przy tym, by na potrzeby realizacji umowy pozwany modyfikował swoje dane adresowe wskazane w przedmiotowej umowie. Jednocześnie Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Piszu ustalił, iż pozwany od 5 lat nie zamieszkuje pod adresem, na który powód przesyłał pozwanemu wszelką korespodencję.

W tych okolicznościach, w ocenie Sądu, nie było jakichkolwiek przesłanek do oceny, że oświadczenie z dnia 21 września 2020 roku o wypowiedzeniu umowy kredytu pozwanemu P. A. rodzi skutki prawne w postaci rozwiązania umowy i postawienia całego kredytu w stan natychmiastowej wymagalności.

W konsekwencji należy stwierdzić, że oświadczenie woli powódki o wypowiedzeniu umowy kredytu i postawieniu całej wierzytelności względem P. A. w stan wymagalności nie zostało skutecznie złożone. Niepowstrzymanie się z wytoczeniem powództwa o zapłatę do momentu prawidłowego doręczenia kredytobiorcy wezwania określonego w art. 75c ustawy Prawo bankowe i udzielenia mu dodatkowego terminu na spłatę zadłużenia ewentualnie na złożenie wniosku o restrukturyzację zadłużenia - stanowiło w okolicznościach sprawy podstawę oddalenia powództwa. Zatem powództwo znajdujące podstawę w twierdzeniu o skutecznym wypowiedzeniu umowy kredytu pozwanemu P. A. należało ocenić jako przedwczesne.

Na podstawie § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz. U. poz. 536) w związku z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.) Sąd przyznał kuratorowi J. M., ustanowionej dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego P. A., wynagrodzenie w kwocie 360 zł, które nakazał wypłacić z zaliczki zapisanej pod pozycją (...) sum depozytowych Sądu Rejonowego w Piszu.