Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 440/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 września 2021 r.,
sygn. akt XII Ko 19/21

Podmiot wnoszący apelację

☒ prokurator

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ pełnomocnik wnioskodawcy

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

X

Co do wysokości zadośćuczynienia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

X

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Apelacja pełnomocnika wnioskodawcy :

- zarzut błędu w ustaleniach faktycznych (art. 438 pkt. 3 k.p.k.) polegający na przyjęciu przez Sąd, jakoby wielokrotność wcześniejszych zatrzymań wnioskodawcy (co do których Sądy także stwierdzały ich niezasadność) była okolicznością powodującą zmniejszenie stopnia krzywdy wywołane zatrzymaniem w dniu 18 listopada 2020r.

Apelacja Prokuratora:

- zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, polegający na niezasadnym przyjęciu, iż kwota 5.000 zł zasądzona tytułem zadośćuczynienia za zatrzymanie w dniu 18 listopada 2021 r. jest adekwatna do okoliczności i długości zatrzymania, jak też do doznanych cierpień.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutów za zasadne lub niezasadne.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje, obie wniesione w tej sprawie apelacje okazały się niezasadne przeto i wnioski w nich zawarte nie mogły zostać uwzględnione.

Na wstępie, celem uporządkowania wywodu zauważyć należy, iż obie strony postępowania, zarówno pełnomocnik wnioskodawcy jak i prokurator kwestionowały wysokość przyznanego zaskarżonym wyrokiem Sądu Okręgowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Z zarzutami obu apelacji nie można się zgodzić. Kwestia niezasadności zatrzymania wnioskodawcy wobec treści postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia z dnia 18 02 2021r w sprawie II Kp 3250 jest bezdyskusyjna, jak i fakt, iż czyn zarzucany wówczas obwinionemu nie zawierał w ogóle znamion wykroczenia ( vide postanowienie o umorzeniu postepowania w sprawie o sygn. akt VW 56/21). Przechodząc wobec tego do kwestii poruszanych przez strony postępowania odwoławczego we wniesionych środkach zaskarżenia, uznać należy, iż w ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I Instancji wziął pod uwagę wszystkie okoliczności zatrzymania, podnoszone przez obie strony postępowania odwoławczego, a kwota przyznanego zadośćuczynienia jest właściwa. Wystarczy zapoznać się z tą częścią pisemnych motywów zaskarżonego orzeczenia, zatytułowaną „fakty uznane za udowodnione” oraz „dowody będące podstawą ustalenia faktów”, aby z łatwością stwierdzić, iż znajdują się tam wszystkie te okoliczności zatrzymania, na które wnioskodawca wskazuje, a więc, sposób zatrzymania, wywiezienie do odległej Komendy Powiatowej Policji w P., poddanie kontroli osobistej, cierpienia fizyczne i psychiczne wnioskodawcy i wreszcie czas trwania zatrzymania. O ile wobec tego powyższe okoliczności nie są sporne i zostały przez Sąd Okręgowy przyznane, kwestią poddaną pod osąd sądu odwoławczego jest wysokość przyznanego zadośćuczynienia, zgodnie z żądaniem każdej ze stron wyrażonym w złożonych apelacjach. Przypomnieć wobec tego wypada, iż odpowiedzialność Skarbu Państwa z tytułu niewątpliwie niesłusznego zatrzymania opiera się na zasadzie ryzyka. W ocenie Sądu Apelacyjnego niewątpliwie niesłuszne, w rozumieniu art. 552 § 4 k.p.k., jest takie zatrzymanie, które było stosowane z obrazą przepisów dotyczących zatrzymania oraz w sytuacji, gdy zatrzymanie powoduje dolegliwość, których dana osoba nie powinna doznać, w świetle całokształtu okoliczności ustalonych w sprawie. Wśród elementów istotnych z punktu widzenia wysokości zadośćuczynienia za niewątpliwie niesłusznie zatrzymanie wyróżnia się także przeciętną stopę życiową społeczeństwa, a to dlatego, iż zadośćuczynienie, z jednej strony, powinno służyć złagodzeniu doznanej krzywdy, a z drugiej, nie może być źródłem nieuzasadnionego wzbogacenia (art. 445 par. 1 KC). Zarzut niewłaściwego ustalenia kwoty zadośćuczynienia może być skuteczny tylko wtedy, gdy zaskarżone orzeczenie w sposób oczywisty narusza zasady ustalania tego zadośćuczynienia, a więc gdy uwzględniono niewłaściwe lub nie uwzględniono właściwych elementów mających istotne znaczenie dla określenia wysokości kwoty zadośćuczynienia. Tymczasem, w ocenie Sądu Apelacyjnego zasądzona kwota zadośćuczynienia rekompensuje w wyważony sposób wszystkie okoliczności zatrzymania (wskazane powyżej), jak i pobytu na Komendzie Policji. Ma charakter kompensacyjny, przedstawia wartość ekonomicznie odczuwalną, jest adekwatna i słuszna, uwzględnia także fakt zatrzymania w trakcie pokojowej manifestacji, której uczestnicy, w tym wnioskodawca, nie powinni być narażeni na takie właśnie zatrzymania, które później, w skutek orzeczeń sądu okazują się być niezasadnymi. Rzecz w tym, że obywatel w państwie prawa nie „powinien być świadomym takich konsekwencji, które nie powinny być zaskoczeniem”(vide pisemne motywy zaskarżonego orzeczenia), albowiem każde niezasadne zatrzymanie, także i to, może rodzić dla Skarbu Państwa określone, przewidziane w przepisach, konsekwencje i z pewnością nie powinno mieć miejsca. Zważywszy zatem, że przyznane zadośćuczynienie nie miało charakteru symbolicznego i było odpowiednie i adekwatne do wszystkich towarzyszących mu okoliczności, w tym czasu jego trwania, Sąd doszedł do przekonania, iż nie doszło do rażącego naruszenia przepisów wskazanych w apelacjach, a zarzuty w nich sformułowane, nie zasługiwały na akceptację.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku.

Wnioski

Apelacja pełnomocnika wnioskodawcy

- o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz W. K. kwoty 10.000,- (dziesięciu tysięcy) złotych zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Apelacja Prokuratora:

- o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez jego obniżenie do wnioskowanej przez prokuratora kwoty.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy, utrzymane w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy. Jak wyżej.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany , nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

Kosztami obciążyć Skarb Państwa

7.  PODPIS

Małgorzata Janicz

Anna Zdziarska Anna Nowakowska

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik wnioskodawcy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 2

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana