Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 119/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 24.02.2022r. sygn. akt II K 734/21.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

x oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

x na niekorzyść

x w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

x

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

x

uchylenie

☐

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Nie dotyczy

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Nie dotyczy

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku, polegający na niezasadnym przyjęciu przez Sąd I instancji, że dowody ujawnione w toku postępowania i ustalone na ich podstawie okoliczności nie dają podstaw do przyjęcia, że oskarżona E. J. dopuściła się zarzucanych jej przestępstw z art. 270 § 1 kk, podczas gdy prawidłowa ocena zebranego materiału dowodowego, w tym zeznania M. Z. i B. Z. (1), uzyskana dokumentacja z mBanku i z ewidencji ludności Urzędu Miasta w S. wskazują, że data wprowadzenia w systemie bankowym numerów dowodów osobistych M. Z. i B. Z. (1) została ustalona jako data złożenia wniosków i założenia rachunków, bez czego niemożliwe byłoby wygenerowanie umów, brak możliwości weryfikacji osób w mBanku na podstawie nieaktualnego dokumentu tożsamości, ustalone okoliczności wnioskowania o wydanie nowego dowodu osobistego przez B. Z. (1) wskazujące, że dowód osobisty B. Z., który widnieje w systemie bankowym o numerze (...) został utracony w okresie do dnia 22 sierpnia 2018 roku, co udokumentowano podczas składania wniosku o wydanie nowego dowodu i w dacie czynu 11.09.2017 roku A. G. mogła być w jego posiadaniu, natomiast dowód osobisty M. Z. podany w systemie bankowym o numerze (...) aktualny od dnia 6 sierpnia 2018 roku nie został wymieniony i w dacie czynu 4 września 2018 roku był w posiadaniu jej właścicielki przebywającej w tym czasie poza granicami kraju, przez co niemożliwym było, aby znajdował się w tym czasie w mBanku, bądź w posiadaniu A. G. a także wyraźne różnice w wygładzie pomiędzy A. G. a matką B. Z. (1) i siostrą M. Z., w tym z uwagi na wiek pomiędzy matką i córką, które to ustalenia korespondują z zeznaniami A. G. z postępowania przygotowawczego z dnia 27 lipca 2021 roku, która stwierdziła, iż zrobiła zdjęcia dowodów osobistych M. Z. oraz B. Z. (1) i pod pretekstem choroby i nie dyspozycji w/wymienionych oraz potrzeby pilnego założenia rachunków założyła na ich dane konta bankowe w mBanku, założone przez pracownicę mBanku E. J. i podpisała się w jej obecności na umowach imieniem i nazwiskiem swojej matki i siostry, co prowadzi do wniosku, iż E. J. dopuściła się zarzucanych jej przestępstw z art. 270 § 1 kk.

x zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut prokuratora pozostaje w pełni zasadny. Wyrok w przedmiotowej sprawie zapadł przedwcześnie, bez dostatecznego wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy. W niniejszej sprawie w wyniku kontroli odwoławczej Sąd Okręgowy stwierdził, że Sąd I instancji poczynił ustalenia faktyczne, w oparciu o materiał dowodowy oceniony w sposób powierzchowny i dowolny, nie zaś swobodny, co stanowi naruszenie jednej z podstawowych zasad postępowania. Analiza dowodów winna być zgodna z zasadą wyrażoną w art. 7 KPK, a więc uwzględniać zasady prawidłowego rozumowania, wskazania wiedzy oraz życiowego doświadczenia. Sąd I instancji nie sprostał powyższemu obowiązkowi, gdyż poddał zgromadzony materiał dowodowy jednostronnej analizie, podzielił wyjaśnienia oskarżonej w pełni i nadał im walor wiarygodności, mimo, że zeznania świadków, tj. M. Z., B. Z. (1) i A. G. na to nie pozwalają. Użycie jako autentycznego, oznacza takie posłużenie się sfałszowanym dokumentem, które sprawia, że realizuje on swoją funkcję przewidzianą w ustawie stanowiąc dowód stosunku prawnego lub faktów mających znaczenie prawne. A. G. nie mogła być w fizycznym posiadaniu dowodu osobistego siostry-M. Z., gdyż ta wymieniła swój stary dowód osobisty przed wyjazdem do H. (...) i dowód miała stale przy sobie. A. G. mogła jedynie posłużyć się zdjęciem dowodu osobistego siostry przy zakładaniu rachunku bankowego. Przyznała ona bowiem, iż dokonała sfotografowania dowodów osobistych matki i siostry. Dlatego też oskarżona E. J. nie mogła widzieć oryginalnego dowodu osobistego M. Z.. Ponadto, o ile pomiędzy A. G. a M. Z. można mówić o pewnym podobieństwie wizerunkowym, to już nie sposób było pomylić wizerunek A. G. z wizerunkiem jej matki B. Z. (1) (chociażby ze względu na różnicę wiekową pomiędzy tymi osobami). A. G. mogła być w posiadaniu dowodu osobistego, bądź zdjęcia dowodu B. Z. (1). Skoro oskarżona była tak doświadczoną pracownicą banku winna była zauważyć, iż wizerunki osób na okazanych przez A. G. dokumentach różnią się od siebie i nie istnieje tym samym możliwość zawarcia umów o rachunki bankowe.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Suwałkach.

x zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadność wniosku determinuje powyższa argumentacja.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Nie dotyczy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

Nie dotyczy

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

x art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Argumentacja jak w pkt 3

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

x art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Przepis art. 454 § 1 k.p.k. ogranicza możliwości merytorycznego orzekania przez sąd odwoławczy przy orzekaniu na niekorzyść oskarżonego. Sąd odwoławczy ma bardzo niewielkie możliwości dokonania zmiany wyroku sądu pierwszej instancji, który jest niesłusznym wyrokiem umarzającym postępowanie. W przedmiotowej sprawie sąd odwoławczy uznał za zasadne zarzuty podnoszone przez apelującego Prokuratora. Dokonał własnych ustaleń i uznał, że zachodzą podstawy do wydania wyroku skazującego, czemu stoi na przeszkodzie zakaz określony w art. 454 § 1 k.p.k.

Możliwość wydania w takiej sytuacji procesowej wyroku reformatoryjnego doprowadziłaby do pozbawienia oskarżonej jednej instancji sądowej, gdyż nie miałaby ona możliwości zaskarżenia wyroku skazującego Sądu Odwoławczego, a wyrok stałby się z dniem jego wydania prawomocny. Reguła ne peius zastosowana w przedmiotowej sprawie przez Sąd Okręgowy w Suwałkach zabezpiecza więc prawo do obrony oskarżonej, a z drugiej strony gwarantuje przeprowadzenie konstytucyjnej idei dwuinstancyjności przy orzekaniu na niekorzyść oskarżonych.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy powinien dokonać analizy dowodów, a analiza ta winna być zgodna z zasadą wyrażoną w art. 7 KPK, a więc uwzględniać zasady prawidłowego rozumowania, wskazania wiedzy oraz życiowego doświadczenia. Dokonując oceny materiału dowodowego i kształtując na jego podstawie stan faktyczny, Sąd I instancji winien brać pod uwagę całe spektrum materiału dowodowego, nie zaś pomijać istotne fakty, skupiając się jedynie na tych korzystnych dla oskarżonej. Nie sposób przyjąć twierdzeń Sądu I instancji, iż brak jest możliwości ustalenia po upływie tak znacznego czasu, czy A. G. posłużyła się oryginalnymi czy podrobionymi dokumentami tożsamości przy zakładaniu kont, podczas gdy A. G. w trakcie przesłuchania zeznała, iż zrobiła zdjęcia dowodów matki i siostry i z tymi zdjęciami poszła do mBanku, gdzie założyła rachunki bankowe. Mając powyższe na względzie należałoby raz jeszcze przesłuchać oskarżoną E. J. oraz świadków w osobach: A. G., B. Z. (1) oraz M. Z..

Reasumując należy stwierdzić, iż nie przesądzając na obecnym etapie postępowania tak kwestii winy bądź niewinności oskarżonej, Sąd Rejonowy przy ponownym rozpoznaniu sprawy powinien dokonać prawnokarnej oceny zachowania oskarżonej uwzględniając przytoczone wyżej wskazania instancji ad quem a także treść zarzutów podniesionych w apelacji i przeprowadzić zgodnie z przepisami procedury karnej postępowanie dowodowe zmierzające do właściwej analizy i oceny całego materiału dowodowego. Po prawidłowym przeprowadzeniu w/w dowodów należy dokonać ich wszechstronnej oceny mając na uwadze wymogi art. 7 kpk i baczyć by uzasadnienie wyroku spełniało wymogi art. 424 § 1 kpk. Sąd I instancji pamiętać również powinien, że wynikająca z art.5 § 2 kpk zasada in dubio pro reo ma zastosowanie tylko wtedy, gdy pomimo przeprowadzenia wszystkich dostępnych dowodów pozostają w dalszym ciągu niewyjaśnione okoliczności i w takiej sytuacji rozstrzyga się je na korzyść oskarżonego.

Zauważyć trzeba, iż prawidłowość rozstrzygnięcia sprawy zależy od należytego wykonania przez Sąd dwóch podstawowych obowiązków. Pierwszy z nich dotyczy postępowania dowodowego i sprowadza się do prawidłowego – zgodnego z przepisami postępowania karnego – przeprowadzenia dowodów potrzebnych do ustalenia istotnych okoliczności dla rozstrzygnięcia o winie oskarżonego. Drugi sprowadza się do prawidłowej oceny całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, a więc poza zasięgiem rozważań Sądu nie mogą pozostawać dowody istotne dla rozstrzygnięcia kwestii winy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 17.09.2009r. w sprawie II AKa. 181/09, Lex nr 563030)

Niemożliwa do zaakceptowania jest sytuacja, w której z powodów leżących po stronie sądu pierwszej instancji obowiązek przeprowadzenia niemalże całego przewodu sądowego będzie spoczywał na sądzie odwoławczym. Nie takie jest bowiem ratio legis art. 437 § 2 kpk i sprzęgniętego z nim art. 452 § 2 kpk.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy

1PODPIS

Sędzia Ryszard Filipow

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator Prokuratury Rejonowej w Suwałkach

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uniewinnienie oskarżonej

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

x na niekorzyść

x w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

x

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

x

uchylenie

☐

zmiana