Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 28 kwietna 2022 r. w P.

sprawy z powództwa M. R.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S.

o zapłatę

o r z e k a

I.  Zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki M. R. kwotę 8 114,40 zł (osiem tysięcy sto czternaście złotych 40/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22.05.2018r. do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III.  Zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powódki M. R. kwotę 1 912,03 zł (jeden tysiąc dziewięćset dwanaście złotych 03/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za czas po upływie tygodnia od doręczenia wyroku do dnia zapłaty.

IV.  Nakazuje zwrócić powodowi M. R. kwotę 177,80 zł (sto siedemdziesiąt siedem złotych 80/100) tytułem części niewykorzystanej zaliczki zapisanej pod poz. 50003259040.

UZASADNIENIE

M. R. wytoczyła powództwo przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S. o zapłatę kwoty 12 475,90 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 22 maja 2018 roku. Nadto powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że w dniu 25 maja 2017 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której został uszkodzony pojazd marki V. o nr rej. (...)-191 należący do R. B.. Odpowiedzialność pozwanego jako ubezpieczyciela OC sprawcy szkody jest bezsporna.

Powódka wykonała na zlecenie poszkodowanego kompleksową usługę holowania uszkodzonego pojazdu w ramach pomocy drogowej z miejsca zdarzenia drogowego w P. do miejsca zamieszkania poszkodowanego w Niemczech. Koszt usługi wyniósł 12 475,90 złotych brutto. Zapłata za wykonaną usługę nie nastąpiła przez zapłatę kwoty pieniężnej bezpośrednio przez poszkodowanego, ale poprzez przewłaszczenie na rzecz powoda wierzytelności przysługującej poszkodowanemu względem pozwanego jako ubezpieczyciela OC sprawcy szkody. Pozwana odmówiła refundacji kosztów holowania pojazdu.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwana zakwestionowała powództwo zarówno co do zasady jak i co do wysokości.

Pozwana wskazała, że nie znalazła podstaw do wypłaty odszkodowania. Powódka nie udowodniła konieczności holowania wraku pojazdu za granicę, a także faktu, że koszt holowania mieści się w zakresie kosztów celowych i ekonomicznie uzasadnionych i pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą. Zdaniem pozwanej przedstawiony w pozwie koszt holowania stanowi niczym nieuzasadnione zwiększenie rozmiaru szkody, za które ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności. W ocenie pozwanej holowanie wraku pojazdu za granicę było decyzją niezgodną ze spoczywającym na poszkodowanym obowiązkiem minimalizacji szkody. Stan pojazdu jednoznacznie wskazywał na wystąpienie szkody całkowitej. Ewentualna naprawa lub zbycie pozostałości pojazdu mogły odbyć się w okolicy powstania szkody bez konieczności ponoszenia dodatkowych kosztów. Holowanie pojazdu powinno nastąpić do najbliższego warsztatu, gdzie rzeczoznawca mógł wycenić pojazd. Transport pojazdu, którego wartość po szkodzie wynosiła 600 złotych, za cenę usługi dwudziestokrotnie wyższą 12 475,90 złotych był ze względów ekonomicznych wysoce nieuzasadniony i doprowadził do powiększenia rozmiaru szkody.

Ponadto zdaniem pozwanej powódka nie wykazała sposobu ustalenia podanych w fakturze kosztów holowania, faktycznego wykonania usługi oraz faktu rynkowości zastosowanej stawki.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 25 maja 2017 roku w P. doszło do kolizji drogowej, w wyniku, której uszkodzony został pojazd marki V. o nr rej. (...)-191 należący do R. B.. Sprawca zdarzenia objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S..

(bezsporne)

Poszkodowany R. B. mieszkał wówczas na stałe w Niemczech. Po wypadku poszkodowany spędził w szpitalu w (...) dni, a następnie przez okres około 1,5 miesiąca przebywał na terenie Polski.

R. B. telefonicznie zgłosił szkodę ubezpieczycielowi, jednak nie otrzymał od niego żadnych informacji dotyczących postępowania z pojazdem. Po powrocie do Niemiec poszkodowany zorientował się, że ubezpieczyciel nie wykonał żadnych czynności związanych z jego szkodą. Zdecydował się więc skontaktować z biurem rzeczoznawcy samochodowego w Niemczech.

Przedstawiciel biura nakazał sprowadzenie samochodu do Niemiec za pośrednictwem specjalistycznej firmy, aby wykonać profesjonalny, szacunkowy operat pojazdu. Dalszy przebieg poprowadził rzeczoznawca, który dokonał oceny stanu technicznego samochodu, sporządził zdjęcia i zrobił wycenę naprawy, która przewyższała wartość samochodu. Następnie udzielił informacji jak w dalszym ciągu postępować z wrakiem, tj. wyrejestrowanie i zezłomowanie we wskazanej firmie. Poszkodowany musiał złomować i wyrejestrować samochód w Niemczech, stąd konieczne było jego sprowadzenie.

(dowód: zeznania świadka R. B. k. 74)

Na zlecenie R. B. z dnia 1 sierpnia 2017 roku M. R. wykonała usługę holowania pojazdu z miejsca zdarzenia drogowego w P. do miejsca zamieszkania poszkodowanego w Niemczech.

M. R. w związku z wykonaną usługą wystawiła fakturę na kwotę 12 475,90 złotych.

W dniu 3 sierpnia 2017 roku pomiędzy R. B., a M. R. została zawarta umowa cesji wierzytelności, na mocy której R. B. przeniósł na M. R. wierzytelność z tytułu kosztów holowania oraz parkingu.

(dowód: zlecenie holowana pojazdu k. 10, faktura k. 11, umowa cesji wierzytelności k. 12, akta szkody k. 38)

Pismem z dnia 9 października M. R. wezwała do zapłaty kwoty 12 475,90 złotych (...) Spółkę Akcyjną. Ubezpieczyciel decyzją z dnia 22 maja 2018 roku odmówił wypłaty.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 13 decyzja z 22.05.2018r. k. 14, akta szkody k. 38)

Holowanie pojazdu V. (...) odbyło się na trasie P. (Polska) – F. (Niemcy), wynoszącej 1127 km. M. R. zastosowała dwie stawki. Stawkę za jazdę z holowanym pojazdem na trasie P.-F. – 5,50 zł/km oraz na trasie powrotnej 3,50 zł/km. M. R. zastosowała średnią stawkę 4,50 zł/km.

Średnia stawka za holowanie na rynku lokalnym waha się w granicach 3,31 zł/km do 3,60 zł/km.

(dowód: opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków drogowych k.82-86)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Stosownie do treści art. 34 ust. 1 i art. 35 Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003r., Nr 124, poz. 1152) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

W obowiązkowym ubezpieczeniu komunikacyjnym OC ma zastosowanie zasada pełnego odszkodowania wyrażona w art. 361 § 2 k.c., a ubezpieczyciel z tytułu odpowiedzialności gwarancyjnej wypłaca poszkodowanemu świadczenie pieniężne w granicach odpowiedzialności sprawczej kierowcy pojazdu mechanicznego (art. 822 § 1 k.c.).

Przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej są: zaistnienie zdarzenia, z którym przepis prawny łączy odpowiedzialność odszkodowawczą, powstanie szkody oraz adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem i szkodą. W przypadku wystąpienia wymienionych przesłanek naprawienie szkody, przez podmiot do tego zobowiązany, powinno polegać na przywróceniu w majątku poszkodowanego stanu rzeczy naruszonego zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może przewyższać jednak wysokości faktycznie poniesionej szkody.

Okoliczności kolizji drogowej zaistniałej w dniu 25 maja 2017 roku, odpowiedzialność pozwanego zakładu ubezpieczeń za szkodę powstałą w wyniku tego zdarzenia pozostawały poza sporem. Spór koncentrował się na ustaleniu zasadności holowania pojazdu do miejsca zamieszkania poszkodowanego w Niemczech, a także czy zastosowana przez powódkę stawka została zawyżona w stosunku do stawek rynkowych.

W przedmiotowej sprawie zgromadzony materiał dowodowy wykazał, że poszkodowany zgłosił ubezpieczycielowi szkodę w czasie, gdy przebywał jeszcze w Polsce. Ubezpieczyciel nie udzielił poszkodowanemu stosowanych informacji, które pozwoliłby mu na podjęcie decyzji o sprzedaży wraku pojazdu w Polsce. Nie wskazał również poszkodowanemu potencjalnego źródła informacji. O procedurze złomowania i wyrejestrowania pojazdu R. B. dowiedział się od niemieckiego rzeczoznawcy i postępował zgodnie z jego wskazówkami. Sąd nie miał wątpliwości by uznać powyższe zeznania za wiarygodne, albowiem były jasne i logiczne.

Wobec powyższych okoliczności, nie sposób przypisać poszkodowanemu naruszenia obowiązku współpracy z ubezpieczycielem.

Zgodnie z art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego (restytucja naturalna), bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Zamierzonym skutkiem wyboru przez poszkodowanego restytucji naturalnej jako formy odszkodowania jest zamiar odzyskania takiej samej sytuacji w dobrach i interesach prawnie chronionych, jak ta, która istniała przed wyrządzeniem szkody. Dlatego zasadnie można przyjmować, iż cechą charakterystyczną tej formy odszkodowania jest dążność do naprawienia poszczególnego naruszonego dobra lub interesu, w przeciwieństwie natomiast do rekompensaty pieniężnej, która pozwala wyrównać szkodę rachunkową w całym majątku (zob. T. Dybowski, System pr. cyw., t. III, cz. 1, s. 288, za K. Zagrobelny [w] E. Gniewek, Kodeks cywilny komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2006, str. 54).

Przepis art. 363 § 1 k.c. obok roszczenia o przywrócenie stanu poprzedniego pozwala kształtować roszczenie odszkodowawcze w postaci obowiązku zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej. Suma pieniężna stanowiąca odszkodowanie odpowiadać ma wysokości szkody, dlatego też w tym wypadku ustalenie rozmiaru doznanej szkody ma istotne znaczenie.

W przypadku likwidacji szkód komunikacyjnych z OC sprawcy szkoda może zostać zakwalifikowana jako szkoda częściowa bądź całkowita.

Szkoda całkowita występuje wówczas, gdy pojazd uległ zniszczeniu w takim stopniu, że nie nadaje się do naprawy, albo gdy koszty naprawy przekroczyłyby wartość pojazdu w dniu likwidacji szkody. Szkoda częściowa zaś ma miejsce wówczas, gdy uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy, a koszt naprawy nie przekracza wartości w dniu ustalenia przez zakład ubezpieczeń tego odszkodowania. W przypadku wystąpienia szkody częściowej zakład ubezpieczeń jest zobowiązany do pokrycia kosztów dokonanej naprawy.

Na skutek zdarzenia z 25 maja 2017 roku w pojeździe wystąpiła szkoda całkowita.

Poszkodowany był uprawniony do skorzystania z usługi holowania pojazdu, ponieważ ten koszt co do zasady związany jest z normalnym następstwem poważniejszego zdarzenia komunikacyjnego. Jednakże koszty holowania w ocenie Sądu były zawyżone. W oparciu o opinię biegłego S. T., którą Sąd podzielił w całej rozciągłości, ustalono, iż na lokalnym rynku średnia stawka holowania pojazdu wynosi od 3,31 do 3,60 zł/km.

Skoro zatem na rynku lokalnym średnia dobowa stawka holowania pojazdu oscyluje w wysokości 3,31 do 3,60 zł/km, to holowanie pojazdu za kwotę (po uśrednieniu) 4,50 zł/km, a zatem o 1,19 – 0,90 zł wyższą za każdy przejechany kilometr, uznać należy za skorzystanie ze stawki wygórowanej, a w konsekwencji przyczynienie się do zwiększenia zakresu szkody. Sąd podziela stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2002 r., I CKN 1466/99 (OSNC 2003, nr 5, poz. 64), iż co do zasady nabywający autoryzowane części samochodowe potrzebne do naprawy uszkodzonego w wypadku pojazdu - nie ma obowiązku poszukiwać sprzedawcy, oferującego je najtaniej. Także więc w zakresie holowania pojazdu, poszkodowany nie miał obowiązku poszukiwać podmiotu, oferującego najniższe stawki. Wystarczy, gdy stawki te nie będą rażąco odbiegać od średnich stawek na rynku lokalnym. W niniejszej sprawie, stawka przyjęta przez powódkę obiega jednakże rażąco od średnich stawek na rynku lokalnym.

Wobec powyższego, Sąd uznał że powódka była uprawniona do dochodzenia jedynie kosztów holowania pojazdu mieszczących się w kwocie 8 114,40 zł (tj. 3,60 zł/km), a nie jak dochodziła 12 475,90 zł (tj. średnio 4,50 zł/km).

Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 481 § 1 i 2 k.c., Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 8 114,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 22 maja 2018 roku do dnia zapłaty i oddalił powództwo w pozostałej części.

O kosztach procesu, wobec jedynie częściowego uwzględnienia żądań pozwu, Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 100 k.p.c. i art. 98 § 1 ¹ k.p.c., biorąc pod uwagę wygranie sprawy przez powódkę w 65 %. Koszty poniesione przez powódkę wyniosły łącznie 4 889,20 złotych, na co składają się: kwota 750 złotych tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwota 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa, kwota 3 600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego, a także kwota 522,20 tytułem zaliczki na wynagrodzenie biegłego. Pozwana poniosła koszty w łącznej wysokości 3 617 złotych, na co składały się koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3 600 złotych oraz opłata od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych. Łączne koszty stron wyniosły 8 506,20 złotych. Zatem powódka powinna ponieść koszty w wysokości 2 977,17 złotych. Zwrot kosztów procesu należny powódce wynosi 1 912,03 złotych (4 889,20 zł – 2 977,17 zł) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za czas po upływie tygodnia od doręczenia wyroku do dnia zapłaty.

Na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz.U. z 2020r., poz. 755), Sąd zwrócił powódce M. R. kwotę 177,80 złotych tytułem niewykorzystanej zaliczki na opinię biegłego zapisanej pod pozycją 50003259040.