Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 29 grudnia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Małgorzata Kłek
Protokolant:	sekr. sąd. Żaneta Kowalska

po rozpoznaniu w dniu 22 grudnia 2021 r. w Kętrzynie na rozprawie

sprawy z wniosku N. K.

z udziałem M. M. (1), S. M., E. M. (1)

o dział spadku i zniesienie współwłasności

I.  ustala, że w skład spadku po K. M. (1), zmarłym 15 czerwca 2011 r. w K., ostatnio stale zamieszkałym w C., wchodzi udział w wysokości ½ części w prawie własności nieruchomości zabudowanej - działki oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) o powierzchni 0,8600 ha położonej w C. , gmina K. , dla której w Sądzie Rejonowym w Kętrzynie prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...) o wartości udziału 235 265 zł (dwieście trzydzieści pięć tysięcy dwieście sześćdziesiąta pięć złotych),

II.  dokonuje działu spadku po K. M. (1) i zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej - działki oznaczonej numerem ewidencyjnym (...) o powierzchni 0,8600 ha położonej w C. , gmina K. , dla której w Sądzie Rejonowym w Kętrzynie prowadzona jest księga wieczysta o numerze (...) o wartości 470 530 zł (czterysta siedemdziesiąt tysięcy pięćset trzydzieści złotych ) w ten sposób, że opisaną nieruchomość przyznaje w całości uczestnikowi S. M.,

III.  Ustala wartość nakładów poniesionych na nieruchomość wspólną przez uczestnika S. M. na kwotę 160 970 zł ( sto sześćdziesiąt tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt złotych) , przez uczestniczkę E. M. (1) na kwotę 34 930 zł ( trzydzieści cztery tysiące dziewięćset trzydzieści złotych) , przez uczestnika M. M. (1) na kwotę 14 720 zł ( czternaście tysięcy siedemset dwadzieścia złotych),

IV.  tytułem spłaty wartości udziału w nieruchomości wspólnej zasądza od uczestnika S. M. na rzecz wnioskodawczyni N. K. kwotę 43 318 zł ( czterdzieści trzy tysiące trzysta osiemnaście złotych) płatną w terminie 3 (trzech) miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku braku płatności w terminie,

V.  tytułem spłaty wartości udziału w nieruchomości wspólnej oraz rozliczenia nakładów stron na nieruchomość wspólną zasądza od uczestnika S. M. na rzecz uczestniczki E. M. (1) kwotę 43 318 zł (czterdzieści trzy tysiące trzysta osiemnaście złotych) tytułem spłaty wartości udziału oraz kwotę 17 465 zł ( siedemnaście tysięcy czterysta sześćdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu nakładów, płatne w terminie 3 (trzech) miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku braku płatności w terminie,

VI.  tytułem spłaty wartości udziału w nieruchomości wspólnej oraz rozliczenia nakładów stron na nieruchomość wspólną zasądza od uczestnika S. M. na rzecz uczestnika M. M. (1) kwotę 43 318 zł (czterdzieści trzy tysiące trzysta osiemnaście złotych) tytułem spłaty wartości udziału oraz kwotę 7 360 zł ( siedem tysięcy trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu nakładów, płatne w terminie 3 (trzech) miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku braku płatności w terminie,

VII.  nakazuje uczestniczce E. M. (1) wydanie uczestnikowi S. M. zajmowanych przez nią części nieruchomości opisanej w pkt II w terminie 3 (trzech) miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia,

VIII.  oddala wnioski stron w pozostałym zakresie ,

IX.  wnioskodawczyni i uczestnicy postępowania we własnym zakresie ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 297/18

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni N. K. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła w dniu 8 sierpnia 2018 r. wniosek o dział spadku połączony ze zniesieniem współwłasności. We wniosku wniosła o dokonanie działu spadku i zniesienia współwłasności nieruchomości gruntowej zabudowanej między innymi budynkiem mieszkalnym położonej w (...)/2 gmina K., działka nr (...) , obręb (...) o powierzchni 0,86 ha , dla której Sąd Rejonowy w Kętrzynie prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) o wartości 400 000 zł , której właścicielami są E. M. (2) ( obecnie E. M. (1)) w udziale 1/6, N. K. w udziale 1/6, M. M. (1) w udziale 1/6 i S. M. w udziale ½ poprzez przyznanie S. M. przedmiotowej nieruchomości na wyłączną własność z obowiązkiem spłaty pozostałych współwłaścicieli zgodnie z ich udziałami. Wnioskodawczyni wniosła o zasądzenie od uczestnika S. M. na rzecz wnioskodawczyni kwoty 7000 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości wspólnej sprzecznie z art. 206 kc. Wniosła o zasądzenie od uczestnika S. M. na rzecz wnioskodawczyni kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu wniosku wskazano , iż na mocy aktu notarialnego z dnia 23.10.1989 r. S. M. i K. M. (1) stali się właścicielami w udziałach każdy po ½ zabudowanej nieruchomości położonej w (...)/2 w gminie K., działka nr (...) , obręb (...), o powierzchni 0,8600 ha, dla której Sąd Rejonowy w Kętrzynie prowadzi księgę wieczystą o nr (...). Postanowieniem Sądu Rejonowego w Kętrzynie I Wydział Cywilny z dnia 21.12.2011 r. wydanym w sprawie (...) stwierdzono nabycie spadku po K. M. (1), na podstawie ustawy, wskazując, iż spadkobiercami są E. M. (2), N. K. i M. M. (1) w częściach po 1/3 każdy. W skład spadku po K. M. (1) wchodzi ½ udziału w nieruchomości objętej niniejszym wnioskiem o zniesienie współwłasności. Właścicielami przedmiotowej nieruchomości są S. M. w udziale ½ oraz E. M. (2), N. K. i M. M. (1) w udziale 1/6 każdy z nich. Przedmiotowa nieruchomość w zdecydowanie największej części znajduje się w posiadaniu uczestnika S. M. , który od wielu lat wykorzystuje ją również w działalności zarobkowej, zasadnym jest dokonanie zniesienia współwłasności poprzez przyznanie właśnie jemu na wyłączną własność tej nieruchomości z obowiązkiem spłaty pozostałych współwłaścicieli. Wskazany sposób zniesienia współwłasności jest zgodny także z wolą uczestnika , a spór w niniejszej sprawie dotyczy w zasadzie wysokości należnej spłaty. Przyjmując, iż wartość rynkowa przedmiotowej nieruchomości wynosi 400 000 zł , spłata wnioskodawczyni ( oraz E. M. (2) i M. M. (1)) wynosić będzie po 66 666,760 zł każdy. Dodatkowo , mając na względzie art. 618 kpc , wnioskodawczyni oraz uczestnicy E. M. (2) i M. M. (1) mają roszczenie wobec S. M. , którego podstawą jest art. 206 w zw. z art. 224§ 2 i art. 225 kc , tj. o wynagrodzenie za korzystanie przez jednego ze współwłaścicieli z nieruchomości sprzecznie z art. 206 kc ponad przysługujący mu udział. S. M. od lipca 2011 r. włada większą częścią nieruchomości wspólnej , wykorzystując ją również do prowadzenia działalności zarobkowej. S. M. korzysta z nieruchomości ponad swój udział tj. sprzecznie z art. 206 kc. Prawdopodobnie oddał część nieruchomości w dzierżawę swojemu synowi w celu prowadzenia działalności gospodarczej, nie mając na to zgody pozostałych współwłaścicieli. Syn S. M. zaadaptował również na cele mieszkalne jeden ze znajdujących się na przedmiotowej nieruchomości budynków gospodarczych. Z uwagi na działanie S. M. pozostałym współwłaścicielom przysługuje zgłoszone niniejszym wnioskiem roszczenie , którego wysokość należy liczyć przyjmując, iż korzyść S. M. polegająca na posiadaniu większej części nieruchomości niżby wynikało to z posiadanych przez niego udziałów w nieruchomości wynosi co najmniej 250 zł miesięcznie , co należy pomnożyć przez okres 84 miesięcy jego posiadania , co daje kwotę 21 000 zł. Wskazana kwota należna jest w sumie trzem pozostałym współwłaścicielom. Kwota ta może ulec zmianie po przeprowadzeniu wnioskowanego dowodu z opinii biegłego.

W odpowiedzi na wniosek o zniesienie współwłasności ( k. 42- 46) uczestnik S. M. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika oświadczył, iż wyraża zgodę na zniesienie własności przedmiotowej nieruchomości w sposób określony we wniosku tj. poprzez przyznanie prawa własności nieruchomości S. M. w całości. Zakwestionował jednak warunki finansowe zniesienia współwłasności , a w szczególności wartość nieruchomości wskazaną przez wnioskodawczynię , a także inne żądania skierowane wobec uczestnika S. M.. Wniósł o oddalenie żądania zawartego w punkcie 2 wniosku oraz rozliczenie nakładów na nieruchomość wspólną poniesionych przez uczestnika S. M. w wysokości 210 969,16 zł. Uczestnik wskazał, iż przyznaje wskazane we wniosku okoliczności związane z przekazaniem gospodarstwa rolnego (...). Przyznaje także wskazane we wniosku okoliczności związane z dziedziczeniem po K. M. (1) . Przyznaje ponadto, iż zgodną wolą stron uczestniczących jest przekazanie przedmiotowego gospodarstwa (...) na własność. Przeczy natomiast , aby wartość rynkowa gospodarstwa rolnego podlegającego podziałowi w niniejszym postępowaniu wynosiła 400 000 zł. Przeczy także, że uczestnik S. M. korzysta z przedmiotowej nieruchomości ponad przysługujący mu udział. Podniósł, iż uczestnik od 1978 r. prowadzi na nieruchomości działalność rolniczą . Jest aktywnym rolnikiem zajmującym się uprawą pól i hodowlą bydła. K. M. (1) natomiast zaprzestał prowadzenia gospodarstwa rolnego po jego uzyskaniu , ale aprobował i nigdy nie protestował przeciwko działalności wykonywanej przez S. M.. Od daty przekazania mu gospodarstwa rolnego przez rodziców uczestnik dbał o nie , konserwował , remontował, a także inwestował i ulepszał . Wszelkie prowadzone przez niego inwestycje rozłożone były w czasie , a jako takie niemożliwe do przeoczenia przez pozostałych uczestników , a także były przez nich aprobowane. Uczestnik wskazał najważniejsze nakłady o łącznej wartości 210 969,16 zł , których domaga się rozliczenia . Uczestnik wskazał, iż nigdy nie spotkały go ze strony pozostałych współwłaścicieli jakiekolwiek pretensje związane z prowadzeniem przez niego gospodarstwa rolnego , nie zgłaszali też jakichkolwiek konkretnych zarzutów odnośnie nadużywania posiadania przez uczestnika nieruchomości . Uczestnik wskazał, iż spośród pozostałych uczestników jedynie E. M. (2) zamieszkuje w spornej nieruchomości . Uczestnik zaprzeczył, aby łączyła go z synem K. jakakolwiek umowa dzierżawy.

Uczestniczka E. M. (2) ( obecnie E. M. (1)) w piśmie z dnia 6 grudnia 2018 r. (k. 133-140) reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika reprezentującego również wnioskodawczynię poparła stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 2 lipca 2018 r. oraz wniosła o zasądzenie od S. M. na rzecz uczestniczki kwoty 2 500 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie ze wspólnej nieruchomości sprzecznie z art. 206 kc. Wniosła o zasądzenie od uczestnika S. M. na rzecz uczestniczki kosztów postępowania według norm przepisanych. Wniosła o rozliczenie w ramach niniejszego postępowania nakładów poniesionych przez uczestniczkę na nieruchomość wspólną w wysokości 63 237,79 zł i zasądzenie z tego tytułu od uczestnika S. M. kwoty 21 079,26 zł. Uczestniczka wskazała, iż co do zasady popiera stanowisko wnioskodawczyni przedstawione w piśmie inicjującym niniejsze postępowanie. Jednocześnie uczestniczka zakwestionowała okoliczności przedstawione w odpowiedzi na wniosek i dodatkowo domagała się rozliczenia w ramach niniejszego postępowania nakładów poniesionych na nieruchomość wspólną, przy czym wolą uczestniczki jest, aby rozliczenie nastąpiło wyłącznie między nią a uczestnikiem S. M.. Uczestniczka podniosła, iż K. M. (1) ostanie posiadane przez siebie grunty orne sprzedał dopiero w 1998 r. , przy czym do tego czasu uprawiał je, do tego momentu K. M. (1) posiadał również zwierzęta hodowlane i korzystał z połowy obory oraz połowy stodoły. Dopiero od 1999 r. dotychczas zajmowaną przez K. M. (1) część stodoły i obory objął (samowolnie) w swoje wyłączne posiadanie S. M.. To samo dotyczy części nieruchomości wspólnej w postaci znajdujących się za stodołą gruntów ornych. W obrębie nieruchomości wspólnej w 2016 r. uczestnik S. M. posadowił maszynę do przecierania drewna (trak) i – bez uzyskania zgody pozostałych współwłaścicieli- jego syn zaczął prowadzić działalność gospodarczą w zakresie produkcji i obróbki drewna. Przy tej działalności jak też i prowadząc działalność rolniczą , uczestnik S. M. korzysta z ciężkiego sprzętu , co sukcesywnie doprowadziło między innymi do szybkiego i nadmiernego zużycia (pękania) murów i powodowało powstanie nierówności w nawierzchni gruntu . To głównie z tego powodu uczestnik doprowadził do utwardzenia części nieruchomości , przy czym czynił to na własny koszt i ryzyko bez konsultacji z pozostałymi współwłaścicielami, którym tego rodzaju utwardzenie nie było w zasadzie do niczego potrzebne. Co do rozbudowy budynku mieszkalnego to wnioskodawczyni i uczestniczka zakwestionowały zarówno wysokość poniesionych przez uczestnika nakładów ale również fakt ich poniesienia. Rozbudowa nastąpiła w latach 1989 r- 1990 r , a zatem miała ona miejsce w znacznej mierze za życia poprzedników prawnych wnioskodawczyni i uczestników i to prawdopodobnie oni przynajmniej w części ponosili koszty tej inwestycji. Wnioskodawczyni i uczestniczka mają podstawy do przypuszczenia, iż rozbudowa nastąpiła w warunkach samowoli budowlanej , wobec czego – w odniesieniu do tej części budynku mieszkalnego stan prawny jest wysoce niepewny. Okoliczność ta wywołuje wątpliwości , czy inwestycja to doprowadziła w istocie do zwiększenia wartości nieruchomości wspólnej. Z dobudówki tej od samego początku korzysta uczestnik S. M.. Wnioskodawczyni i uczestniczka zakwestionowały nakład uczestnika S. M. w postaci wybudowania pomieszczenia gospodarczego z piwnicą oraz w postaci budowy budynku gospodarczego, koszt wybudowania garażu. Odnośnie niwelacji skarp w celu wyrównania podwórza, wybetonowania wjazdu, utwardzenia posesji oraz ułożenia polbruku przy oborze podniosły, iż wszystkie te działania zostały podjęte samowolnie przez uczestnika i miały na celu wyłącznie poprawę pod kątem prowadzonej przez niego działalności rolniczej oraz działalności gospodarczej przez jego syna. Wybudowanie murów oporowych nastąpiło bez zgody współwłaścicieli w celu poprawy estetyki nieruchomości, według kryteriów przyjętych wyłącznie przez uczestnika S. M.. Wnioskodawczyni i uczestniczka zakwestionowały wartość tych wszystkich inwestycji oraz zasadność ich rozliczenia jako nakład. Uczestniczka podniosła , iż do wymiany dachu na stodole uczestnik użył używanej blachodachówki zakupionej od sąsiada za cenę 2000 zł a prace z tym związane wykonał samodzielnie, wobec czego podana przez uczestnika wartość nakładu została istotnie zawyżona. Budynek był od 1999 r. w wyłącznym posiadaniu uczestnika, skoro wykorzystywał go do własnej działalności , to powinien ponosić normalne koszty związane z utrzymaniem go w stanie niepogorszonym. Odnośnie wymiany poszycia dachowego na połowie budynku mieszkalnego, uczestnik S. M. nie konsultował tej kwestii z wnioskodawczynią , uczestnik podjął się działań w tej kwestii na własny rachunek i nie powinien domagać się obciążenia kosztami tej inwestycji pozostałych współwłaścicieli. Ogrodzenie nieruchomości wspólnej nastąpiło bez konsultacji z pozostałymi współwłaścicielami i było dokonane przede wszystkim na potrzeby prowadzonej przez uczestnika działalności rolniczej (hodowlanej). Uczestniczka przekazała uczestnikowi S. M. kwotę 500 zł , która to kwota w pełni wyczerpuje roszczenia uczestnika w tej kwestii. Odnośnie zakupienia przez uczestnika schodów i budowy dwóch wiat, to w zakresie tych inwestycji uczestnik działał samodzielnie, miały one związek wyłącznie z prowadzoną przez niego działalnością rolniczą oraz w odniesieniu do wiaty pod którą znajduje się trak z działalnością gospodarczą syna uczestnika. Co do kwestii nasadzeń drzew, utrzymania zieleni oraz prac porządkowych uczestniczka podniosła, iż w zakresie posiadanej przez siebie części nieruchomość wspólnej również dokonywała tego rodzaju czynności , są to działania polegające na normalnym korzystaniu z nieruchomości, nie powinny podlegać rozliczeniu jako nakład, przy czym kwestionuje wysokość deklarowanych przez uczestnika S. M. nakładów. Natychmiast po śmierci W. M. uczestnik S. M. zajął samowolnie zajmowane przez nią dotychczas pomieszczenie mieszkalne i dokonał jego nieuprawnionego połączenia z częścią mieszkalną , z której do tej pory korzystał. Obciążenie związanymi z tym wydatkami pozostałych współwłaściciel należałoby traktować jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

W piśmie uczestnika S. M. z dnia 11 stycznia 2019 r. (k. 214-220) uczestnik podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie i odniósł się do stanowiska uczestniczki, podtrzymując zasadność dokonania i żądanie rozliczenia dokonanych przez siebie nakładów na nieruchomość wspólną . Odnośnie nakładów na remont części mieszkalnej zajmowanej przez uczestniczkę wykazywanych przez nią , uczestnik zakwestionował zasadność ich rozliczenia , albowiem wyłącznie uczestniczka zajmuje tę część mieszkalną , a nadto koszty te wynikają z normlanej eksploatacji budynku , a poza tym w przekonaniu uczestnika nie wpływają na wartość całego budynku . Uczestnik zakwestionował wysokość wskazywanych przez uczestniczkę nakładów.

W piśmie wnioskodawczyni oraz uczestniczki z dnia 17 września 2019 r. ( k. 253- 254) został rozszerzony wniosek z pkt 3 pisma z dnia 6 grudnia 2018 r. poprzez wniosek o rozliczenie w ramach niniejszego postępowania nakładów poniesionych przez uczestniczkę na nieruchomość wspólną w wysokości 64 437,79 zł i zasądzenie z tego tytułu od uczestnika S. M. kwoty 32 218, 59 zł.

Uczestnik M. M. (1) na rozprawie w dniu 18 września 2019 r. wniósł o zniesienie współwłasności ( k. 257). W piśmie z dnia 1 października 2019 r. ( k. 262-264) będąc reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika reprezentującego również wnioskodawczynię i uczestniczkę E. M. (2) wniósł o dokonanie działu spadku zgodnie z wnioskiem z pkt 1 określonego w piśmie inicjującym niniejsze postępowanie, o zasądzenie od S. M. na rzecz uczestnika kwoty 2 500 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie ze wspólnej nieruchomości sprzecznie z art. 206 kc, rozliczenie w ramach niniejszego postępowania nakładów poniesionych przez uczestnika M. M. (1) na nieruchomość wspólną w wysokości 20 000 zł i zasądzenie z tego tytułu od uczestnika S. M. na rzecz uczestnika M. M. (1) kwoty 10 000 zł. Wniósł o zasądzenie od uczestnika S. M. na rzecz uczestnika M. M. (1) kosztów postępowania według norm przepisanych.

W piśmie wnioskodawczyni i uczestników E. M. (2) i M. M. (1) z dnia 22 grudnia 2021 r. ( k. 529- 531) dokonali oni w związku z opinią biegłego częściowej zmiany dotychczasowego stanowiska w zakresie podanych wartości nieruchomości podlegającej podziałowi w niniejszej sprawie, wysokości nakładów oraz kwoty żądania z tytułu korzystania z rzeczy wspólnej przez S. M. ponad przysługujący mu udział w ten sposób, że wnieśli o ustalenie , iż wartość nieruchomości wynosi 470 530 zł. Wnieśli o zasądzenie od S. M.:

- na rzecz wnioskodawczyni kwoty 56 520,67 zł w terminie dwóch tygodni od uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w niniejszej sprawie,

- na rzecz uczestniczki E. M. (2) kwoty 73 985,67 zł w terminie dwóch tygodni od uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w niniejszej sprawie,

- na rzecz uczestnika M. M. (1) kwoty 63 900,67 zł w terminie dwóch tygodni od uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w niniejszej sprawie,

przy uwzględnieniu , iż kwota wynikająca z ich udziału w prawie własności nieruchomości o wartości 470 530 zł wynosi po 78 421,67, wyliczone przez biegłego nakłady na nieruchomość wspólną poniesione przez uczestniczkę E. M. (2) wyniosły 34 930 zł, w związku z czym jest ona uprawniona do żądania od uczestnika S. M. zwrotu połowy tych nakładów tj. kwoty 17 465 zł , wyliczone przez biegłego nakłady na nieruchomość wspólną poniesione przez uczestnika M. M. (1) wynosiły 14 760 zł , w związku z czym jest on uprawniony do żądania od uczestnika S. M. zwrotu połowy tych nakładów tj. kwoty 7 380 zł , ponadto przypadająca na rzecz wnioskodawczyni oraz uczestników E. M. (2) i M. M. (1) kwota z tytułu bezumownego korzystania przez S. M. z nieruchomości ponad przysługujący mu udział na rzecz każdego z nich wynosi 4074 zł.

W piśmie uczestnika S. M. z dnia 21 grudnia 2021 r. (k. 532) wniósł on o rozliczenie jego nakładów na nieruchomość wspólną w wysokości 310 840 zł i z tego tytułu wniósł o zasądzenie na jego rzecz od wnioskodawczyni N. K. kwoty 103 613,33 zł , od uczestniczki E. M. (2) kwoty 103 613,33 zł, od uczestnika M. M. (1) kwoty 103 613,33 zł.

Na rozprawie w dniu 21 grudnia 2021 r. wnioskodawczyni wniosła o przyznanie nieruchomości wspólnej jej na własność , ze spłatą wszystkich uczestników.

Uczestnicy E. M. (2) i M. M. (1) reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika przychylili się do wniosku wnioskodawczyni o przyznanie jej nieruchomości na własność z zasądzeniem stosownych spłat na rzecz uczestników.

Uczestnik S. M. nie wyraził zgody na przejęcie nieruchomości przez wnioskodawczynię , wniósł o przyznanie nieruchomości jemu na własność ze spłatą na rzecz wnioskodawczyni i uczestników.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Nieruchomość zabudowana działka nr (...) położona w C. , gmina K. o powierzchni 0,86 ha , dla której w Sądzie Rejonowym w Kętrzynie prowadzona jest księga wieczysta nr (...) jest przedmiotem współwłasności uczestnika S. M. w ½ części oraz wnioskodawczyni N. K. i uczestników E. M. (1) i M. M. (1) w udziałach po 1/3 części .Na nieruchomość tą składają się grunty rolne zabudowane o powierzchni 0,22 ha oraz grunty orne o powierzchni 0,64 ha.

( dowód : odpis księgi wieczystej (...) k.10-13 , wypis z rejestru gruntów k. 14,odpis aktu małżeństwa k.567 )

Nieruchomość tę nabył S. M. wraz bratem K. M. (1) na mocy umowy przekazania gospodarstwa rolnego z dnia 23 października 1989 r. zawartej przed notariuszem Rep. A nr 9031/89 , na mocy której rodzice S. i W. M. przekazali każdemu z nich udział wynoszący połowę w gospodarstwie rolnym (nieruchomości) zapisanym w księdze wieczystej (...) ( obecnie (...)) . Oprócz tego K. M. (1) otrzymał od rodziców jeszcze inne nieruchomości.

( dowód : akt notarialny Rep. A nr (...) k. 25-28, 504-505)

K. M. (1) zmarł w dniu 15 czerwca 2011 r. Spadek po nim na podstawie ustawy nabyli żona E. M. (2), syn M. M. (1) i córka N. K. w 1/3 części każdy z nich. W skład spadku po K. M. (1) wchodzi udział w wysokości ½ w prawie własności nieruchomości zabudowanej działka nr (...) położona w C. , gmina K. o powierzchni 0,86 ha , dla której w Sądzie Rejonowym w Kętrzynie prowadzona jest księga wieczysta nr (...). E. M. (2) w dniu 19.09.2020 r. zawarła związek małżeński z H. M. i obecnie nosi nazwisko M. – M..

( dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Kętrzynie z dnia 21 grudnia 2011 r. w sprawie (...) k. 9, 514, akta księgi wieczystej (...) k. 495-525, zeznania S. M. k. 534, zeznania N. K. k.534,odpis aktu małżeństwa k.537 bezsporne)

Przedmiotowa nieruchomość położona jest w C., niewielkiej wsi sołeckiej położonej w odległości około 5,5 km na północny wschód od centrum K. , zamieszkiwanej przez około 250 osób. Bezpośredni dojazd do nieruchomości zapewnia droga publiczna gminna o nawierzchni asfaltowej. Na nieruchomości znajduje się budynek mieszkalny oraz cztery budynki gospodarcze. Budynek mieszkalny wyposażony jest w instalacje energii elektrycznej, wodociągową , ogrzewanie c.o. – własne oraz kanalizacje. Budynek mieszkalny to budynek parterowy z poddaszem użytkowym , podpiwniczony. Budynek składa się z dwóch brył pierwotnej wybudowanej w 1961 r oraz części rozbudowanej , która jest usytuowana od strony północno zachodniej i północno – wschodniej – dobudówki wykonanej przez S. M. około 1990 r. Budynek usytuowany jest na znacznej deniwelacji terenu, co powoduje, iż parter części rozbudowanej ( dobudówki) znajduje się na poziomie piwnic starej części budynku. Dach drewniany dwuspadowy z deskowaniem i pokryciem z dachówki ceramicznej – część stara. Na części rozbudowanej dach jednospadowy oraz dwuspadowy z pokryciem z blacho dachówki. Rynny i rury spustowe z blachy. W budynku funkcjonują trzy części mieszkalne – pierwsza stanowi część piwnic starej części adaptowana na cele mieszkalne, druga to parter i I piętro części dobudowanej wraz z parterem części starej, trzecia to poddasze części starej. Budynek posiada trzy wejścia – pierwsze od strony drogi dojazdowej na wspólny korytarz, skąd można wejść na parter i poddasze części starej, drugie wejście do części dobudowanej oraz trzecie wejście od strony podwórka do piwnic z częścią mieszkalną . Część dobudowana posiada własne ogrzewanie c.o. Drugi piec jest zainstalowany w piwnicy, ogrzewa część mieszkalną piwnicy oraz poddasze. Teren posesji ogrodzony jest siatką stalową w ramkach na słupach stalowych osadzonych w betonowym cokole , w pozostałej części siatka oraz ogrodzenie ze sztachet drewnianych. Na działce znajdują się również cztery budynki gospodarcze murowane i drewniane . Jeden z budynków gospodarczych został rozbudowany i adaptowany na cele mieszkalne. Teren działki ze znaczną deniwelacją terenu szczególnie od strony południowo- wschodniej. Od strony południowo – wschodniej działki mur oporowy z kamienia.

( dowód : opinia biegłego sądowego z zakresu budownictwa lądowego i rzeczoznawstwa majątkowego D. K. z dnia 09.09.2020 r. k. 302-364, zeznania S. M. k. 259-261)

Wartość nieruchomości zabudowanej działki nr (...) położonej w C. , gmina K. o powierzchni 0,86 ha , dla której w Sądzie Rejonowym w Kętrzynie prowadzona jest księga wieczysta nr (...) wynosi 470 530 zł , w tym wartość budynku mieszkalnego położonego na tej nieruchomości wynosi 421 100 zł , zaś wartość działki 49 430 zł .

(dowód : opinia biegłego sądowego z zakresu budownictwa lądowego i rzeczoznawstwa majątkowego D. K. z dnia 09.09.2020 r. k. 302-364 oraz opinia uzupełniająca z dnia 10.02.2021 r. k. 412-422)

Z nieruchomości aktualnie korzystają S. M. z rodziną oraz E. M. (1).

S. M. zamieszkuje w budynku mieszkalnym wraz z żoną M. M. (3) a także synem K. M. (2), jego żoną i synem . S. M. wraz z rodziną zajmuje całą dobudowaną przez siebie część oraz trzy pokoje na parterze starego budynku , przy czym jeden z tych pokoi zajmowany do stycznia 2018 r, przez jego matkę W. M. , po jej śmierci połączył z zajmowaną przez siebie częścią mieszkalną . Prace te wykonywał wbrew stanowisku wnioskodawczyni i pozostałych uczestników. E. M. (1) zajmuje w budynku mieszkalnym piwnicę , adoptowaną w części na cele mieszkalne, oraz poddasze zaadoptowane w całości na cele mieszkalne. Od października 2017 r. zamieszkuje z nią konkubent , a od dnia zawarcia związku małżeńskiego 19 września 2020 r. mąż H. M.. N. K. nie zamieszkuje na przedmiotowej nieruchomości od około 2011 r., przebywa na nieruchomości w związku z odwiedzinami swojej matki. M. M. (1) nie zamieszkuje na nieruchomości od około 2017 r.

(dowód : zeznania świadków P. K. (1) k. 224v- 225, K. M. (2) k. 226v – 227, M. M. (3) k. 227-228, B. T. k. 228, E. T. k. 228v- 229, M. T. k. 229, W. T. k. 229, A. K. k. 245-246, P. K. (2) k. 246-247, H. M. k. 247v-248, zeznania wnioskodawczyni N. K. k. 257- 258, 533- 534, zeznania uczestnika S. M. k. 259 v-261, 534, zeznania uczestniczki E. M. (1) k. 258v – 259, zeznania uczestnika M. M. (1) k. 259 v)

Na nieruchomości znajdują się cztery budynki gospodarcze. Jeden z nich znajdujący się najbliżej domu składa się z czterech segmentów, w którym dwa - garaż i skład na opał użytkuje E. M. (1) , z dwóch pozostałych korzysta S. M. z rodziną. E. M. (1) postawiła wiatę na drewno. E. M. (1) korzystała też z niewielkiej części działki na ogród warzywny , z sadu , uprawiała ogród kwiatowy z przodu domu. W ostatnim czasie ograniczyła korzystanie z części działki z uwagi na nieporozumienia ze S. M. i jego rodziną .

Jeden z budynków gospodarczych został wybudowany przez S. M. około 2000 r, początkowo jako piwnica, następnie jako budynek gospodarczy. Budynek ten został następnie rozbudowany i adaptowany na cele mieszkalne. Przez jakiś czas zamieszkiwał w nim K. M. (2). S. M. postawił na nieruchomości dwie wiaty drewniane – na trak i na drzewo.

Na nieruchomości znajdują się także stodoła i obora. Od czasu przekazania gospodarstwa rolnego synom przez S. i W. M., S. M. i K. M. (1) korzystali z tych budynków wspólnie – po połowie . Około 1997 r. K. M. (1) wraz z wyprzedażą posiadanej przez siebie ziemi zakończył prowadzenie gospodarstwa rolnego . Po około dwóch latach ( od 1999 r. ) S. M. za zgodą brata zaczął korzystać w całości z budynków obory i stodoły . Od tego czasu sam ponosi wszelkie koszty związane z naprawami i inwestycjami na tych budynkach. Po śmierci K. M. (1) jego spadkobiercy akceptowali taki sposób korzystania ze stodoły i obory przez S. M. ponoszonych w związku z tym nakładów.

(dowód : zeznania świadków P. K. (1) k. 224v- 225, K. M. (2) k. 226v – 227, M. M. (3) k. 227-228, B. T. k. 228, E. T. k. 228v- 229, M. T. k. 229, W. T. k. 229, A. K. k. 245-246, P. K. (2) k. 246-247, H. M. k. 247v-248, zeznania uczestnika S. M. k. 259 v-261, 534, a także zeznania wnioskodawczyni N. K. k. 257- 258, 533- 534, zeznania uczestniczki E. M. (1) k. 258v – 259, zeznania uczestnika M. M. (1) k. 259 v w części w jakiej zeznaniom tym Sąd dał wiarę )

S. M. prowadzi działalność rolniczą od około 40 lat, w 1981 r. dokonał zakupu ziemi . Aktualnie posiada około 10 ha ziemi własnej stanowiącej pastwiska , zajmuje się hodowlą byków na nieruchomości wspólnej , posiada około 10 sztuk, użytkuje też działkę gruntu znajdującą się poza budynkami, okazjonalnie wypasa tam bydło i posiadanego konia, zajmuje się też wykaszaniem tej części nieruchomości . Oprócz tego dzierżawi około 10 ha ziemi, na której uprawia zboże. Na nieruchomości wspólnej przechowuje też maszyny rolnicze niezbędne do prowadzenia gospodarstwa rolnego – 3 ciągniki rolnicze, przyczepy, prasę zwijającą , siewnik , opryskiwacz.

Od 2017 r. S. M. prowadzi działalność usługową związaną z leśnictwem. W związku z tym posiada na nieruchomości wspólnej trak do przecierania drzewa (w leasingu). W prowadzeniu tej działalności pomaga mu syn K. M. (2), który oprócz pracy przy przecieraniu drewna prowadzi też rozmowy z klientami, przyjmuje zamówienia i rozliczenia za usługę. K. M. (3) nie prowadzi w tym zakresie działalności na własny rachunek i nie dzierżawi części działki – nieruchomości wspólnej od ojca.

(dowód :zaświadczenie z dnia 24.08.1978 r. k. 48, zaświadczenie z dnia 26.10.2018 r. k. 49, wydruk z (...) k. 29, zeznania świadków P. K. (1) k. 224v- 225, K. M. (2) k. 226v – 227, M. M. (3) k. 227-228, B. T. k. 228, E. T. k. 228v- 229, M. T. k. 229, W. T. k. 229, A. K. k. 245-246, P. K. (2) k. 246-247, H. M. k. 247v-248, zeznania uczestnika S. M. k. 259 v-261, 534, oraz zeznania wnioskodawczyni N. K. k. 257- 258, 533- 534, zeznania uczestniczki E. M. (1) k. 258v – 259, zeznania uczestnika M. M. (1) k. 259 v w części w jakiej zeznaniom tym Sąd dał wiarę )

S. M. korzystał z większej części budynków gospodarczych oraz z działki gruntu , ale też dbał o te części nieruchomości , czynił na nie nakłady , sprzątał i odśnieżał .

Z kolei E. M. (1) dbała o części nieruchomości z których korzystała, czyniła nakłady , utrzymywała porządek.

Na przedmiotową nieruchomość uczestnicy S. M., E. M. (1) i M. M. (1) dokonywali nakładów .

Nakłady S. M. na nieruchomość stanowią : rozbudowa budynku mieszkalnego niski parter ( w poziomie piwnic starego budynku) oraz I piętro ( poziom parteru starego budynku), mur oporowy z kamienia (30*2 ,0 m), utwardzenia na działce – dwa pasy szerokości 0,7 m i długości 23,55 m, inne z kamienia 25,56 *3,63m, adaptacja budynku gospodarczego na cele mieszkalne wraz z rozbudową , wymiana pokrycia dachowego z dachówki ceramicznej esówki na dachówkę ceramiczną wraz obróbkami bez rynny, wykonanie gładzi gipsowych w pokojach parteru starej części, wymiana instancji elektrycznej w pokojach parteru starej części , wymiana podłóg z deski sosnowej na deskę sosnową lub panele, wykonanie balustrady oraz położenie terakoty na balkonie, nakłady w budynkach gospodarczych użytkownych przez S. M. ( nakłady poczynione na potrzeby wykorzystania budynku) – bez wpływu na wartość, przeniesienie skrzynki elektrycznej z parteru na zewnątrz ( bez wpływu na wartość ), wykonanie odwodnienia z fi 50 około 100 mb, budynek gospodarczy 5,64 m * 3, 86 dobudowany w 2000 r. wraz ze schodami stalowymi, wykonanie z budynku obory garażu z utwardzeniem polbrukiem wewnątrz oraz na zewnątrz, polbruk 4,51* 7, (...),0 m, utwardzenie wokół budynku obory polbrukiem 3,0*15,13, 2,76* 15.58 , doprowadzenie wody i prądu do budynku obory, murki oporowe z kamienia – 1180,8, 24*1,03 m, płot drewniany – h+1,20 m , dł. 46,50 , słupki co 3,30 m, słupek 14*14, sztachety drewniane, dwie wiaty drewniane ( bez większego wpływu na wartość). Wartość tych nakładów wynosi 160 970 zł . Wskutek nakładów dokonanych przez S. M. wartość nieruchomości wspólnej wzrosła o 160 970 zł.

( dowód : opinia biegłego sądowego z zakresu budownictwa lądowego i rzeczoznawstwa majątkowego D. K. z dnia 09.09.2020 r. k. 302-364, opinia uzupełniająca z dnia 10.02.2021 r. k. 412- 422, zeznania świadków P. K. (1) k. 224v- 225, K. M. (2) k. 226v – 227, M. M. (3) k. 227-228, B. T. k. 228, E. T. k. 228v- 229, M. T. k. 229, W. T. k. 229, zeznania wnioskodawczyni N. K. k. 257- 258, 533- 534, zeznania uczestnika S. M. k. 259 v-261, 534 zeznania uczestniczki E. M. (1) k. 258v – 259)

Nakłady E. M. (1) na nieruchomość wspólną stanowią : adaptacja pomieszczeń piwnic na cele mieszkalne – terakota, okna PCV, glazura, montaż wanny, wc, wykonanie opaski betonowej 1,59 *6,8 m oraz nakłady na poddasze – I piętro starej części budynku mieszkalnego : wykonanie łazienki w 2012 r. ( terakota, glazura, podejście wody i kanalizacji, montaż wc komapkt, umywalka, natrysk z baterią ), wymiana okien drewnianych na PCV w 2007 r. , wymiana podłóg z płyty na panele- przedpokój , wymiana drzwi wewnętrznych 3 szt, wymiana drzwi wejściowych do części mieszkalnej na poddaszu 1 szt, a ponadto rynna od strony ulicy, przemurowanie muru z kamienia 4,87*1,75 m , wiata drewniana 3,10*3,99 m z utwardzeniem z polbruku z zadaszeniem 1,58 m. Wartość tych nakładów wynosi 34 930 zł. Wskutek nakładów dokonanych przez E. M. (1) wartość nieruchomości wspólnej wzrosła o 34 930 zł.

( dowód : opinia biegłego sądowego z zakresu budownictwa lądowego i rzeczoznawstwa majątkowego D. K. z dnia 09.09.2020 r. k. 302-364, opinia uzupełniająca z dnia 10.02.2021 r. k. 412- 422,zeznania świadków K. J. k. 244-245, A. K. k. 245-246, P. K. (2) k. 246-247, H. M. k. 247v-248, zeznania wnioskodawczyni N. K. k. 257- 258, 533- 534, zeznania uczestniczki E. M. (1) k. 258v – 259)

Nakłady M. M. (1) ( poddasze ) na nieruchomość wspólną stanowią : wymiana podłóg z płyty na panele, wykonanie zabudowy z płyty GK wraz z ociepleniem wełną mineralną , wykonanie instalacji elektrycznej w pomieszczeniach poddasza, wykonanie aneksu kuchennego. Wartość tych nakładów wynosi 14 720 zł. Wskutek nakładów dokonanych przez M. M. (1) wartość nieruchomości wspólnej wzrosła o 14 720 zł.

( dowód : opinia biegłego sądowego z zakresu budownictwa lądowego i rzeczoznawstwa majątkowego D. K. z dnia 09.09.2020 r. k. 302-364, opinia uzupełniająca z dnia 10.02.2021 r. k. 412- 422,zeznania uczestnika M. M. (1) k. 259v)

Do czasu śmierci w styczniu 2018 r. W. M. , matki S. M., a teściowej E. M. (1), pomiędzy stronami nie dochodziło do konfliktów, strony aprobowały podział nieruchomości do korzystania, utrzymywały kontakty , wzajemnie czyniły sobie ustępstwa. Po śmierci W. M. , pod koniec lutego 2018 r. S. M. rozpoczął prace remontowe mające na celu przyłączenie pokoju zajmowanego dotychczas przez matkę do części domu z której korzystał. Wzbudziło to sprzeciw wnioskodawczyni i pozostałych uczestników, którzy uznawali, iż ten pokój im się należy, miał być przeznaczony M. M. (1). W związku z nieporozumieniem w dniu 26 lutego 2018 r. interweniowała policja ( notatka k. 213).Od tego czasu relacje stron znacznie się pogorszyły, dochodziło pomiędzy nimi do nieporozumień. Pod koniec kwietnia 2018 r. N. K. wezwała S. M. do zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy wspólnej ponad przysługujący mu udział. Z kolei pod koniec maja 2018 r. S. M. wezwał N. K. do zapłaty 1/6 części kosztów remontu dachu.

(dowód : zeznania świadków P. K. (1) k. 224v- 225, K. M. (2) k. 226v – 227, M. M. (3) k. 227-228, A. K. k. 245-246, P. K. (2) k. 246-247, H. M. k. 247v-248, zeznania uczestnika S. M. k. 259 v-261, 534, a także zeznania wnioskodawczyni N. K. k. 257- 258, 533- 534, zeznania uczestniczki E. M. (1) k. 258v – 259, zeznania uczestnika M. M. (1) k. 259 v - w części w jakiej zeznaniom tym Sąd dał wiarę )

Sąd zważył co następuje :

Powyższy stan faktyczny w części dotyczącej współwłasności, jej źródła i zakresu oraz sposobu korzystania z nieruchomości przez strony był bezsporny. Ponadto wynika z niebudzących wątpliwości dokumentów w postaci odpisu księgi wieczystej ( k. 10-13) , aktu notarialnego – umowy przekazania gospodarstwa rolnego (...). A. (...) ( k. 25-28 , 504- 505), postanowienia Sądu w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku po K. M. (1) w spawie (...) ( k. 9, 514), a co do sposobu korzystania z nieruchomości także z zeznań stron i przesłuchanych w sprawie świadków , którym Sąd dał generalnie wiarę uznając te zeznania za spójne, logiczne, konsekwentne, wzajemnie się uzupełniające. Naturalnym też było, iż zeznania stron i członków ich rodzin były dużo bardziej szczegółowe i konkretne, niż zeznania innych świadków – sąsiadów stron , i to głownie zeznania tych pierwszych stanowiły podstawę ustaleń stanu faktycznego w sprawie . Nie mniej zeznania świadków – sąsiadów stron potwierdzały zeznania osób zaangażowanych w sprawie. Na wiarę zasługiwały też zeznania stron i przesłuchanych w sprawie świadków co do nakładów dokonywanych przez uczestników postępowania na nieruchomości wspólnej . Wskazać przy tym należy , iż strony zasadniczo wzajemnie nie kwestionowały faktu dokonania nakładów a jedynie kwestionowały bądź ich wysokość bądź zasadność rozliczenia pomiędzy stronami. W tym miejscu wskazać należy, iż Sąd nie podzielił wątpliwości wnioskodawczyni i uczestniczki E. M. (2), co do poniesienia przez uczestnika S. M. kosztów rozbudowy budynku mieszkalnego. Sąd dał wiarę zeznaniom uczestnika S. M. i jego żony, iż koszt dobudówki sfinansował uczestnik, zeznania te jawią się jako logiczne , zgodne z zasadami doświadczenia życiowego , brak jest racjonalnych podstaw do ich kwestionowania.

Oceniając zeznania stron oraz świadków H. M. , M. M. (3) , A. K. co do zaistnienia sytuacji konfliktowych na terenie nieruchomości ( m.in. pomiędzy E. M. (2) a M. M. (3), pomiędzy H. M. a S. M., pomiędzy M. M. (1) a S. M., pomiędzy N. K. a S. M.) Sąd nie ustalał szczegółowego przebiegu tych zdarzeń , uznając to za zbędne dla rozstrzygnięcia niniejszego postępowania , przyjmując fakt zaistnienia takich sytuacji za dowód pogłębiającego się konfliktu pomiędzy stronami uniemożliwiającego dalsze istnienie współwłasności , co z kolei przemawia za zniesieniem współwłasności poprzez przyznanie nieruchomości na własność jednemu ze współwłaścicieli, co położy kres sporom związanym z korzystaniem z nieruchomości wspólnej.

Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawczyni oraz uczestników E. M. (1) i M. M. (1) co do tego , iż przed 2018 r. wysuwane były wobec S. M. żądania związane z korzystaniem przez niego „ ponad przysługujący udział” ze wspólnej nieruchomości. Uczestnik S. M. takim żądaniom ze strony pozostałych współwłaścicieli zaprzecza. Dodatkowo z jego zeznań , potwierdzonych zeznaniami M. M. (3), K. M. (2) i P. K. (3) wynika, iż w sytuacji , gdy E. M. (2) czy N. K. zwróciły się do niego o udostępnienie miejsca pod plac zabaw (który ostatecznie nie powstał) S. M. uprzątnął niezbędną część działki . W ocenie Sądu zeznania stron i przesłuchanych świadków pozwalają uznać ,iż strony do 2018 r. aprobowały wzajemnie sposób korzystania z nieruchomości , utrzymywały poprawne relacje ( N. K. wraz z mężem odwiedzała K. M. (2) w zaadaptowanym na cele mieszkalne budynku gospodarczym , P. K. (2) zaopatrywał się w drewno u K. M. (2) pomagającemu ojcu w prowadzeniu działalności związanej z usługami leśnymi). Strony aprobowały również ponoszenie przez każdą z nich nakładów na te części nieruchomości, z których dana strona korzystała ewentualnie dokonanie których dana strona uważała za celowe. Dopiero przed wszczęciem niniejszego postepowania w pismach kierowanych w kwietniu i maju 2018 r. strony wysuwały żądania rozliczeń finansowych z tytułu nakładów czy też korzystania ponad udział z nieruchomości wspólnej . Sąd nie przyjął też za prawdziwe twierdzeń wnioskodawczyni i uczestników E. M. (1) i M. M. (1) odnośnie wydzierżawiania przez S. M. jego synowi części działki – nieruchomości wspólnej na działalność związaną z przecieraniem drewna – w ocenie Sądu w świetle wiarygodnych zeznań S. M. i jego syna nie budzi wątpliwości , iż stojący na nieruchomości wspólnej trak należał do S. M. i to on prowadził usługi związane z działalnością leśną a K. M. (2) mu jedynie w tej działalności pomagał.

Sporna w niniejszej sprawie była wartość nieruchomości wspólnej oraz wartość poniesionych przez uczestników nakładów na nieruchomość. W ocenie Sądu brak było podstaw do kwestionowania zasadności dokonywania przez uczestników nakładów na nieruchomość , nakłady te były uzasadnione w świetle podnoszonych przez strony okoliczności, w większości też nakłady te zwiększają wartość nieruchomości wspólnej.

Celem ustalenia spornej wartości nieruchomości wspólnej oraz wartości nakładów poniesionych przez uczestników Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa lądowego i rzeczoznawstwa majątkowego D. K.. Z opinii podstawowej z dnia 09.09.2020 r. wynika, iż wartość nieruchomości zabudowanej działki nr (...) położona w C. , gmina K. o powierzchni 0,86 ha , objętej księgą wieczystą nr (...) wynosi 470 530 zł, w tym wartość budynku mieszkalnego położonego na tej nieruchomości wynosi 421 100 zł , zaś wartość działki 49 430 zł . Biegły dokonał także obliczeń wartości nakładów poczynionych przez uczestników na nieruchomości wspólnej. Wartość rynkowa nakładów poczynionych przez S. M. według obliczeń biegłego wynosiła 155 850 zł , wartość rynkowa nakładów poczynionych przez E. M. (1) wynosiła 35 310 zł , wartość rynkowa nakładów poczynionych przez M. M. (1) wynosiła 14 860 zł. Jednocześnie w opinii biegłego wartość nieruchomości wzrosła o wartość nakładów poczynionych przez każdego z uczestników (opinia podstawowa z dnia 09.09.2020 r. k. 302- 364).

Zastrzeżenia do powyższej opinii zostały złożone tak przez wnioskodawczynię jak i wszystkich uczestników i dotyczyły niewłaściwego ustalenia wartości nieruchomości jak też wartości nakładów dokonanych przez poszczególnych uczestników ( pisma k. 386-388, 391-397).

Odnosząc się do tych zastrzeżeń w opinii uzupełniającej z dnia 10.02.2021 r. (k. 412- 422) biegły podtrzymał opinię podstawową co do wyliczenia wartości nieruchomości ( budynku mieszkalnego i działki). Biegły wskazał przy tym , iż rok budowy podany w opinii jako 1961 r. wynika z danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków. Data ta została podana w opinii wyłącznie w celach informacyjnych. W opinii w sposób właściwy uwzględniono substancję budynkową zarówno pod względem technologii budowy jak i jej stanu technicznego. (...) przyjęte do porównania zostały wybudowane w latach przedwojennych jak i w latach 60-tych. Biegły podtrzymał przyjęte w opinii otoczenie nieruchomości jako korzystne , wskazując je jako najbardziej poprawne . Biegły wskazał, iż wyceniana nieruchomość o powierzchni 0,8681 ha jest zabudowana dwoma budynkami mieszkalnymi oraz czterema budynkami gospodarczymi, nieruchomości w otoczeniu nieruchomości wycenianej są zabudowane i użytkowane w tożsamy sposób. Brak ograniczeń i uciążliwości w otoczeniu nieruchomości na jej sposób użytkowania. Biegły wyjaśnił także , iż przy określaniu wartości odtworzeniowej nieruchomości jak i nakładów zastosowano założenie , iż wszystkie nakłady poczynione zostały systemem gospodarczym. W związku z powyższym w przypadku przyjmowania za podstawę wyceny nakładów metodą odtworzeniową z cenników zespolonych, które to cenniki podają ceny za roboty budowlane wykonywane przez przedsiębiorstwa , a więc z zastosowaniem wszystkich narzutów zarówno do robocizny, sprzętu jak i materiałów oraz stosują współczynniki kosztów ogólnych w wysokości 60-80% naliczany do robocizny i sprzętu , stosowany jest również zysk w wysokości 10-20 % , w związku z czym należało obniżyć wskazaną w cenniku cenę robót czy obiektu o 50 %. Przyjęcie kosztów nakładów w wysokości 50 % wynika z wieloletniego doświadczenia biegłego przy określaniu wartości nakładów, które były wykonane systemem gospodarczym, jest to wartość średnia. Biegły uzasadnił także swoje wyliczenia co do wysokości uwzględnionych nakładów przez uczestników . Uznając częściowo za zasadne zastrzeżenia stron biegły dokonał wyliczeń wartości tych nakładów poprzez uwzględnienie wymiany okien, sufitów podwieszanych jak i utwardzenia z kostki . Biegły ustalił, iż wartość rynkowa nakładów poczynionych przez S. M. wynosiła 160 970 zł , wartość rynkowa nakładów poczynionych przez E. M. (2) wynosiła 34 930 zł , wartość rynkowa nakładów poczynionych przez M. M. (1) wynosiła 14 720 zł. Jednocześnie biegły wskazał, iż wartość nieruchomości wzrosła o wartość nakładów poczynionych przez każdego z uczestników. Biegły wskazał także w opinii uzupełniającej , iż przy określeniu wartości nieruchomości nie zostały pominięte budynki gospodarcze. W opinii podstawowej ( str. 24-25) zostały opisane nieruchomości podobne , które posiadają budynki gospodarcze. Biegły wskazał także , iż powierzchnia piwnic ze względu na wysokość pomieszczeń poniżej 2,20 m została zaliczona w 50 %. Powierzchnia poddasza po podłodze wynosi 57,33 m ² , powierzchnia uwzgledniająca skosy wynosi 48,20 m ². Powierzchnie te wynikają ze sporządzonej inwentaryzacji budynku. Pomieszczenie gospodarcze jest położone w budynku mieszkalnym i jest wykorzystywane wyłącznie przez E. M. (2) a zatem należy je uwzględnić w powierzchni przez nią wykorzystywanej w budynku mieszkalnym.

Zastrzeżenia do opinii uzupełniającej z dnia 10.02.2021 r. złożył w piśmie z dnia17 maja 2021 r. ( k. 431- 439) uczestnik S. M. , który zakwestionował przede wszystkim stanowisko biegłego zawarte w pkt I.6 opinii uzupełniającej oraz przyjęcie kosztów nakładów w wysokości 50 % jako wynikające z wieloletniego doświadczenia biegłego przy określeniu wartości nakładów , które były wykonane systemie gospodarczym. Uczestnik wniósł w szczególności o sporządzenie dodatkowej opinii uzupełniającej przy uwzględnieniu złożonych zastrzeżeń do opinii i ustalenie wartości nakładów w dodatkowym wariancie bez zastosowania współczynników „ 0,5 i 0,35” . Uczestnik ponownie zakwestionował przyjęcie poszczególnych współczynników przy określenia wartości nieruchomości, w szczególności niewłaściwej oceny cech : położenia, walory zabudowań i otoczenia nieruchomości.

Biegły w opinii uzupełniającej z dnia 19.07.2021 r. ( k. 457-468) wskazał, iż w całości podtrzymuje swoje stanowisko co do wartości określonych w opinii z dnia 09.09.2020 r. oraz z dnia 10.02.2021 r. Biegły wskazał w szczególności , iż założenie , iż nakłady zostały wykonane systemem gospodarczym wynika z faktu braku w aktach sprawy dokumentacji w postaci faktur, umów o roboty budowlane, ich zakresu, na podstawie których można przyjąć założenie do kalkulacji nakładów z pełnymi narzutami. Zastosowane w opinii współczynniki do robót scalonych są w pełni uzasadnione i słuszne. Wartości podane w cennikach secocenbud, z których dla uproszczenia obliczeń można korzystać zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. § 35 ust. 2 , pod warunkiem ich dostosowania do prowadzonych robót budowlanych i stosowanych technologii. Wartości podane w cenniku obejmują koszty ponoszone przez firmy między innymi w postaci : kosztu zarządu, kosztu urlopów, kosztu kadry kierowniczej, kosztu sprzętu, kosztu utrzymania zaplecza firmy, kosztu funduszu socjalnego. Przedstawione w opinii koszty nakładów jak i koszty odtworzenia nieruchomości służyły do określenia współczynnika nakładów poszczególnych stron. W opinii w sposób jasny i czytelny zostały opisane wszelkie formuły stosowanych obliczeń , dla zrozumienia istoty współczynnika nakładów w opinii z dnia 19.07.2021 r. zostały wyliczone współczynniki nakładów bez współczynników zmniejszających , zastosowane współczynniki miały za zadanie dostosowanie kwot do realnie poniesionych kosztów. Biegły wskazał przy tym, iż w opinii głównej opis cech mających znaczny wpływ na wartość nieruchomości przedstawiał ogólne zasady i dotyczył terenów wysoce zurbanizowanych, przedstawiony opis cech nie był dostosowany do terenów wiejskich , aczkolwiek przedstawiał główne zasady, jakimi kierował się biegły. W celu jednoznacznej interpretacji założeń do wyceny i przyjętych cech biegły przedstawił w opinii uzupełniającej z dnia 19.07.2021 r. opis doprecyzowany dla nieruchomości położonych na terenach wiejskich oraz zasady gradacji przyjętej w opinii. Biegły w opinii uzupełniającej z dnia 19.07.2021 r. dokonał przy tym wyliczeń stosownie do zastrzeżeń zgłoszonych przez uczestnika . Wyliczona tak przez biegłego wartość rynkowa nieruchomości wynosi 393 830 zł, przy czym wartość budynku mieszkalnego 344 400 zł zaś wartość działki 49 430 zł . Wartość rynkowa nakładów poczynionych przez S. M. została obliczona na kwotę 130 350 zł , zł , wartość rynkowa nakładów poczynionych przez E. M. (2) na kwotę 28 080 zł , wartość rynkowa nakładów poczynionych przez M. M. (1) na kwotę 7 820 zł. Jednocześnie wartość nieruchomości wzrosła o wartość nakładów poczynionych przez każdego z uczestników.

Biegły wyjaśnił przy tym w opinii uzupełniającej z dnia 19.07.2021 r. , iż dobór – przy określeniu wartości nieruchomości wspólnej - transakcji z nieruchomości z okresu przedwojennego oraz tych z lat 60 –tych w pełni uwzględnia zarówno technologie , jak i użyte materiały. Ustalenie cechy jako korzystnej jest w pełni zgodne z opisem w/w cechy, nieruchomość wyceniana posiada budynki gospodarcze, budynki są w dobrym stanie technicznym. (...) jak i technologie stosowane do nieruchomości podobnych , na podstawie których określono wartość , jak i nieruchomości wycenianej są tożsame i nie ma pomiędzy nimi różnic , które mogły by mieć wpływ na wartość nieruchomości.

Sąd podzielił opinie i wnioski biegłego sądowego z zakresu budownictwa lądowego przedstawione w opinii podstawowej oraz w opinii uzupełniającej z dnia 10.02.2021 r. oraz w opinii uzupełniającej z dnia 19.07.2021 r. w zakresie w jakim podtrzymał opinię podstawową i opinię uzupełniająca z dnia 10.02.2021 r. Biegły określił wartość rynkową nieruchomości przy zastosowaniu podejścia porównawczego , metody porównywania parami. Biegły w sposób logiczny i przekonujący uzasadnił wybór metody określenia wartości rynkowej nieruchomości jak też dobór nieruchomości , których transakcje przyjęto do wyceny nieruchomości wycenianej. Mając na względzie przedstawione przez biegłego w opinii uzupełniającej z dnia 19.07.2021 r. opis cech dostosowany do terenów wiejskich , w ocenie Sądu należy stwierdzić, iż w sposób prawidłowy biegły w opinii podstawowej i opinii uzupełniającej z dnia 10.02.2021 r. określił cechy różniące nieruchomości , które były przedmiotem obrotu i nieruchomości wycenianej , a mające wpływ na wartość w tym w szczególności – położenie, otoczenie – sąsiedztwo , walory zabudowań, walory działki . Biegły też w sposób logiczny i przekonujący, zasługujący na podzielenie wyjaśnił zastosowanie przy wyliczeniu nakładów poniesionych przez uczestników kosztów nakładów w wysokości 50 % jako, że nakłady te zostały wykonane w systemie gospodarczym . Wskazać należy , iż biegły zastosował taki sam współczynnik do nakładów poczynionych przez każdego z uczestników , tak wyliczone nakłady w ocenie Sądu są zgodne z zasadami wiedzy w tym wiedzy specjalistycznej biegłego oraz odpowiadają zasadom doświadczenia życiowego. W konsekwencji Sąd podzielił opinie biegłego –opinię podstawą , opinię uzupełniającą z dnia 10.02.2021 r. oraz opinię uzupełniającą z dnia 19.07.2021 r. w zakresie w jakim podtrzymuje dwie wcześniejsze opinie uznając je za sporządzone zgodnie z zasadami specjalistycznej wiedzy z zakresu budownictwa lądowego i szacowania nieruchomości, wyczerpujące i jasne, a wyprowadzone z nich wnioski logiczne i przekonywujące. Biegły w sposób szczegółowy , wyczerpujący , logiczny i przekonywający odniósł się do zastrzeżeń stron, które to stanowisko biegłego jako zgodne z zasadami logiki , wiedzy i doświadczenia życiowego zasługuje na podzielnie. W konsekwencji za podstawę ustaleń faktycznych w zakresie wartości nieruchomości wspólnej oraz wartości poniesionych przez uczestników nakładów Sąd przyjął opinię podstawową i opinię uzupełniającą z dnia 10.02.2021 r.

Sąd ustalił zatem wartość nieruchomości wspólnej na kwotę 470 530 zł, natomiast wartość spadku po K. M. (1) , w skład którego wchodziła połowa nieruchomości wspólnej na kwotę 235 265 zł . Sąd ustalił - stosownie do wyliczeń w opinii uzupełniającej z dnia 10.02.2021 r. - wartość nakładów poniesionych na nieruchomość wspólną przez uczestnika S. M. na kwotę 160 970 zł, przez uczestniczkę E. M. (1) na kwotę 34 930 zł, przez uczestnika M. M. (1) na kwotę 14 720 zł.

Do zniesienia współwłasności mają zastosowanie przepisy art. 210-221 k.c. oraz art. 617 – 625 k.pc. Z przepisów tych wynika w szczególności ,że każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności ( art. 210§1 kc). Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości ( art. 211 kc). Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego ( art. 212§2 kc). Stosownie do treści art. 689 kpc jeżeli cały majątek spadkowy lub poszczególne rzeczy wchodzące w jego skład stanowią współwłasność z innego tytułu niż dziedziczenie, dział spadku i zniesienie współwłasności mogą być połączone w jednym postępowaniu. Do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zniesienia współwłasności ( art. 688 kpc). Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych ( art. 1035 kc ).

Zgodnie ze wskazanymi przepisami zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział fizyczny rzeczy wspólnej , przyznanie na wyłączną własność jednej ze stron bądź sprzedaż rzeczy. Ustawodawca preferuje dokonanie zniesienia współwłasności w sposób zgodnie ustalony przez współwłaścicieli ( art. 622 kpc) , o ile nie jest on sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

W niniejszej sprawie strony nie wnosiły o dokonanie fizycznego podziału nieruchomości wspólnej . We wniosku , pismach procesowych składanych w toku postępowania oraz w stanowiskach reprezentowanych na rozprawie w toku niemalże całego procesu strony zgodnie wnosiły o przyznanie nieruchomość wspólnej uczestnikowi S. M. , przy wyrównaniu udziałów spłatami i rozliczeniu nakładów , których wysokość – podobnie jak wartość nieruchomości - była sporna. Dopiero na ostatniej rozprawie wnioskodawczyni N. K. zmieniła stanowisko i wniosła o przyznanie nieruchomości wspólnej jej na własność ze stosownymi spłatami na rzecz uczestników . Stanowisko to poparli uczestnicy E. M. (2) i M. M. (1). Sprzeciw zgłosił uczestnik S. M. , konsekwentnie żądając przyznania nieruchomości jego osobie.

W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy na uwzględnienie zasługiwał wniosek S. M. o przyznanie mu nieruchomości wspólnej na własność . Uczestnik S. M. związany jest z nieruchomością wspólną od 60 lat, mieszka na niej od urodzenia . Od około 40 lat prowadzi działalność rolniczą , zaś nieruchomość wspólna od daty przekazania przez rodziców w październiku 1989 r. jest siedzibą prowadzonego przez niego gospodarstwa rolnego. Od tego czasu uczestnik inwestował w nieruchomość wspólną , poprawiał , ulepszał, dbał o nią , czynił nakłady , które dostosowały nieruchomość do prowadzonej przez niego działalności rolniczej oraz działalności związanej z prowadzeniem usług leśnych , nakłady te w istotny sposób zwiększyły wartość nieruchomości. Uczestnik S. M. prowadzi na nieruchomości wspólnej działalność rolniczą , w tym hodowlaną. Od 2017 r. uczestnik prowadzi na nieruchomości wspólnej tartak. Nieruchomość została przystosowana odpowiednio przez uczestnika do prowadzenia na niej wskazanych działalności . Uczestnik wraz z rodziną faktycznie korzysta z przeważającej części nieruchomości , posiada we współwłasności nieruchomości największy udział. Trudno uznać za zgodne z zasadami współżycia społecznego pozbawienie uczestnika pod koniec jego aktywności zawodowej ( do emerytury pozostało mu 5 lat) jego dorobku życia i przyznanie nieruchomości wnioskodawczyni, która w nieporównanie mniejszym stopniu jest związana z nieruchomością. Wnioskodawczyni mieszkała na nieruchomości wspólnej od urodzenia do 2011 r. Od 2011 r. nie mieszka na nieruchomości , przebywa na niej okazjonalnie w związku z odwiedzinami matki . Wnioskodawczyni nie dokonywała żadnych nakładów na nieruchomości, dotychczas nie miała żadnych związanych z nieruchomością planów w tym w szczególności co do działalności rolniczej czy gospodarczej.

W konsekwencji Sąd przyznał własność nieruchomości wspólnej uczestnikowi S. M. jako, że na niej mieszka, stale w niej pracuje , dokonywał na nieruchomość znacznych nakładów. Sąd miał przy tym na uwadze , iż zniesienie współwłasności powinno polegać na całkowitym zniesieniu węzła współwłasności pomiędzy dotychczasowymi współwłaścicielami. Dokonanie zniesienia współwłasności przez przyznanie nieruchomości w całości na własność uczestnikowi S. M. pozostaje w zgodzie z przepisami prawa, społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy i nie pociąga za sobą istotnej zmianę rzeczy lub znacznego zmniejszenie jej wartości. Wręcz przeciwnie pozwoli na zachowanie substancji tej nieruchomości oraz racjonalne nią gospodarowanie.

Sąd przyznając nieruchomość wspólną na własność S. M. zobowiązany był ( stosownie do treści art. 212§2 kc) orzec o spłatach na rzecz pozostałych współwłaścicieli . Ustalając wysokość spłat Sąd przyjął wartość nieruchomości w kwocie 470 530 zł , pomniejszoną o wartość nakładów poczynionych przez uczestników w łącznej kwocie 210 620 zł, wartość tych nakładów poczynionych przez poszczególnych współwłaścicieli była różna a nakłady te zwiększyły wartość nieruchomości. Od ustalonej tak wartości nieruchomości ( bez nakładów) w wysokości 259 910 zł Sąd ustalił wartość udziału w nieruchomości w wysokości 1/6 jaki przypadał wnioskodawczyni oraz uczestnikom E. M. (1) i M. M. (1). Wartość udziału tych osób w wysokości 1/6 w nieruchomości wspólnej wynosi 43 318 zł.

Rozstrzygając żądanie współwłaścicieli odnośnie rozliczenia nakładów na nieruchomość wspólną Sąd miał na uwadze , iż roszczenia współwłaścicieli z tytułu dokonanych nakładów na rzecz wspólną sąd rozstrzyga wyłącznie na żądanie , nigdy z urzędu. Roszczenie to powinno zostać zgłoszone w toku postępowania w sposób sformalizowany, a mianowicie należy określić jakie konkretnie nakłady mają zostać rozliczone. Na współwłaścicielu zgłaszającym to roszczenie spoczywa także ciężar dowodu faktu, iż nakłady zostały poczynione na rzeczy wspólnej oraz to współwłaściciel zgłaszający wniosek o rozliczenie nakładów powinien wykazać ich wartość .

W niniejszej sprawie uczestnicy E. M. (1), M. M. (1) i S. M. zgłosili żądanie rozliczenie nakładów poniesionych przez każdego z nich na nieruchomość wspólną , uczestnicy wykazali przy tym jakie nakłady zostały poniesione przez każdego z nich , a wartość tych nakładów została prawidłowo ustalona w opinii uzupełniającej biegłego z zakresu budownictwa z dnia 10.02.2021 r. ( k. 420).

S. M. , któremu nieruchomość wspólna została przyznana na własność zatrzymuje nakłady poniesione przez niego na nieruchomość , wobec czego zwrot wartości nakładów od pozostałych współwłaścicieli mu nie przysługuje (wartość udziałów w nieruchomości wspólnej pozostałych współwłaścicieli została obliczona po odjęciu wartości dokonanych nakładów). Wobec czego jego wniosek o zasądzenie od pozostałych współwłaścicieli kwot z tytułu zwrotu nakładów – w tym wskazanych w piśmie z dnia 21 grudnia 2021 r. ( k. 532) podlegał oddaleniu jako niezasadny.

S. M. wobec przyznania mu nieruchomości wspólnej na własność zatrzymuje też nakłady poczynione przez pozostałych uczestników – E. M. (1) i M. M. (1) , wartość tych nakładów przyjęta przez Sąd zgodnie z opinią uzupełniającą biegłego z zakresu budownictwa z dnia 10.02.2021 r. (k. 420) wynosi odpowiednio 34 930 zł nakłady E. M. (1) i 14 720 zł nakłady M. M.. Wobec tego wniosek tych uczestników o rozliczenie tych nakładów w toku niniejszego postępowania należy uznać za zasadny. W związku z tym , iż uczestnicy w piśmie z dnia 22 grudnia 2021 r. wnosili o zasądzenie od uczestnika S. M. zwrotu połowy poczynionych nakładów Sąd zasądził odpowiednie kwoty odpowiadające tym żądaniom.

W konsekwencji dokonując rozliczenia z tytułu spłaty wartości udziału oraz rozliczenia poniesionych nakładów Sąd zasądził od uczestnika S. M. :

- na rzecz wnioskodawczyni N. K. kwotę 43 318 zł tytułem spłaty wartości udziału w nieruchomości wspólnej,

- na rzecz uczestniczki E. M. (1) kwotę 43 318 zł tytułem spłaty wartości udziału oraz kwotę 17 465 zł tytułem zwrotu nakładów,

- na rzecz uczestnika M. M. (1) kwotę 43 318 zł tytułem spłaty wartości udziału oraz kwotę 7 360 zł tytułem zwrotu nakładów.

Sąd określił termin płatności tych należności jako płatne w terminie 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku braku płatności w terminie, mając na względzie, iż S. M. – jak podał- posiada oszczędności w kwocie 150 000 zł. W ocenie Sądu oszczędności te powinien w pierwszej kolejności przeznaczyć na spłatę pozostałych współwłaścicieli , zwłaszcza , iż nie są oni właścicielami innej nieruchomości , w której mogli by zamieszkać .

Sąd przyznając uczestnikowi S. M. nieruchomość wspólną na własność nakazał jednocześnie uczestniczce E. M. (1), która na tej nieruchomości zamieszkuje, wydanie uczestnikowi S. M. zajmowanych przez nią części nieruchomości w terminie 3 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.

⚫ Sąd uznał żądanie wnioskodawczyni oraz uczestników E. M. (1) i M. M. (1) o zapłatę kwoty 4074 zł na rzecz każdego z nich z tytułu korzystania z rzeczy wspólnej przez S. M. ponad przysługujący mu udział za nieuzasadnione w okolicznościach niniejszej sprawy. ⚫ Zgodnie z treścią art. 206 kc każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. ⚫ Wskazać należy, iż art. 206 k.c. ma charakter dyspozytywny, w związku z czym nie wyłącza odmiennego uregulowania przez współwłaścicieli zakresu i sposobu posiadania rzeczy wspólnej lub korzystania z niej. Dopóki współwłaściciele korzystają ze wspólnej rzeczy zgodnie z ich wolą, wyrażoną nawet w sposób konkludentny, dopóty ich współposiadanie i korzystanie z rzeczy nie narusza art. 206 k.c. i nie rodzi po stronie żadnego z nich roszczeń, o których mowa w art. 224 § 2 lub art. 225 k.c. Tego rodzaju podział quoad usum jest podziałem trwałym, choć nie definitywnym. Dopuszczalne jest przekazanie w drodze umownej nieruchomości wspólnej do korzystania tylko niektórym współwłaścicielom, z wyłączeniem pozostałych, za ich zgodą. Współwłaściciele mogą bowiem umownie zmienić ustawowe zasady współposiadania rzeczy oraz pobierania z niej pożytków i ponoszenia na nią wydatków. Nie jest bezprawne w rozumieniu art. 206 k.c. posiadanie i korzystanie z rzeczy wspólnej, gdy jeden ze współwłaścicieli rezygnuje z wykonywania tego uprawnienia na rzecz innego współwłaściciela (wyrok SA w Katowicach z dnia 28.04.2016 r. w sprawie I A Ca 1197/15). ⚫ Jak wynika z ustaleń Sądu w niniejszej sprawie korzystanie przez uczestnika S. M. z przeważającej części nieruchomość , w tym w całości z obory i stodoły , działki za stodołą a także ponoszenie nakładów na te części nieruchomości wspólnej było akceptowane przez pozostałych współwłaścicieli. Stanowczy sprzeciw wnioskodawczyni i uczestników E. M. (1) i M. M. (1) wzbudziło jedynie przyłączenie przez S. M. pokoju na parterze starego budynku zajmowanego do stycznia 2018r. przez W. M. do zajmowanej przez uczestnika części domu, co miało miejsce w lutym 2018 r. Na skutek tego połączenia uczestnik S. M. zajmował oprócz wybudowanej przez siebie około 1990 r dobudówki , trzy pokoje w starym budynku. Sąd w tym zakresie przyjął za prawidłowe wnioski opinii biegłego z zakresu budownictwa z dnia 09.09.2020 r. ( k. 338-340) , iż S. M. w zakresie korzystania z domu mieszkalnego nie przekroczył swojego udziału . Część rozbudowana domu mieszkalnego powstała wyłącznie z jego nakładów i nie powinna być uwzględniana przy określaniu udziału korzystania z budynku mieszkalnego. W konsekwencji powyższych rozważań i ustaleń Sąd żądanie wnioskodawczyni oraz uczestników E. M. (1) i M. M. (1) o zapłatę kwoty 4074 zł na rzecz każdego z nich z tytułu korzystania z rzeczy wspólnej przez S. M. ponad przysługujący mu udział jako za nieuzasadnione oddalił . ⚫ kosztach postępowania pomiędzy stronami Sąd orzekł po myśli art. 520§1kpc postanawiając, iż wnioskodawczyni i uczestnicy postępowania we własnym zakresie ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.