Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

29 kwietnia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Dorota Załęska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 29 kwietnia 2021 roku w Sieradzu

odwołania J. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z 30 grudnia 2020 r. Nr (...)

w sprawie J. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o emeryturę pomostową

1.  zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje J. R. prawo do emerytury pomostowej od 30 listopada 2020 roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na rzecz J. R. 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 204/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 30.12.2020r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. powołując się na przepis art. 4 ustawy z 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych, odmówił J. R. prawa do emerytury pomostowej z uwagi na niespełnienie przesłanki wykonywania pracy w szczególnych w wymiarze co najmniej 15 lat. Do pracy w szczególnych warunkach uwzględniono 14 lat, 5 miesięcy i 2 dni od 11.11.1976 – 22.10.1980, 11.11.1982 – 31.03.1993, 1.02.2019 – 28.02.2019; do pracy w szczególnych warunkach nie zaliczono okresu od 12.08.1976 – 10.11.1976 – staż w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w W., okresu odbywania służby wojskowej od 23.10.1980 – 116.10.1982, od 1.03.1999 – 31.12.2008, 1.01.2009 – 31.01.2019, 1.03.2019 – 26.07.2019, ponieważ pracodawca w świadectwie pracy nie wykazał, że praca wykonywana przez wnioskodawcę była pracą w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

od powyższej decyzji pełnomocnik wnioskodawcy złożył odwołanie, wnosząc o przyznanie prawa do przedmiotowego świadczenia i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi, organ rentowy podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji i wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. R., ur. (...)

Decyzją z 28.08.2019r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. powołując się na przepis art. 4 ustawy z 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych, odmówił J. R. prawa do emerytury pomostowej z uwagi na niespełnienie przesłanek ustawowych, tj. niewykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed 1.01.1999r. oraz po 31.12.2008r. oraz nierozwiązanie stosunku pracy (decyzja k. 9/akta ZUS).

W odwołaniu od powyższej decyzji, w/w wnosił o zaliczenie do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w W. Oddział w D. i przyznanie prawa do emerytury pomostowej. Wskazywał, że w w/w okresie zatrudnienia wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienioną w dziale XIV poz. 25 załącznika do Rozporządzenia RM z 7.02.1983r. ( sygn.. sprawy IV U 1242/19 Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, Sąd Okręgowy w Sieradzu uznał, że praca J. R.. w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w W. Oddział w D., po odbyciu 3 – miesięcznego stażu, uprawnia do uznania jej za pracę w szczególnych warunkach wymienioną w dziale XIV poz. 25 załącznika A do rozporządzenia RM z 1983r. oraz praca wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie (...) w D., którą wykonywał w pomieszczeniach o narzuconej technologią temperaturze powietrza poniżej 0°C, kwalifikuje się do uznania jej za pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Jednakże Pomimo zaliczenia do stażu w szczególnych warunkach powyższych w.w okresów zatrudnienia, odwołujący nie może nabyć prawa do emerytury pomostowej, bowiem pozostaje nadal w zatrudnieniu powoduje. Prawomocnym wyrokiem z 30.08.2020r., Sąd Okręgowy w Sieradzu oddalił odwołanie (wyrok z uzasadnieniem/akta IV U 1242/19).

J. R. pozostawał w zatrudnieniu do 30.11.2020r. (świadectwo pracy k. 32/akta ZUS).

W dniu 30.11.2020r., ponownie złożył w ZUS wniosek o emeryturę pomostową (k. 40/akta ZUS).

Po jego rozpoznaniu, decyzją z 30.12.2020r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. powołując się na przepis art. 4 ustawy z 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych, odmówił J. R. prawa do emerytury pomostowej z uwagi na brak wymaganego stażu szczególnego w wymiarze 15 lat.

Do pracy w szczególnych warunkach uwzględniono 14 lat, 5 miesięcy i 2 dni od 11.11.1976 – 22.10.1980, 11.11.1982 – 31.03.1993, 1.02.2019 – 28.02.2019;

do pracy w szczególnych warunkach nie zaliczono stażu w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w W. od 12.08.1976 – 10.11.1976 oraz służby wojskowej od 23.10.1980 – 16.10.1982, oraz okresu zatrudnienia od 1.03.1999 – 31.12.2008, 1.01.2009 – 31.01.2019, 1.03.2019 – 26.07.2019, ponieważ pracodawca w świadectwie pracy nie wykazał, że praca wykonywana przez wnioskodawcę była pracą w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (notatka kolegialna k. 41 i decyzja k. 43/akta ZUS).

W okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A. w W. , wnioskodawca został powołany do zasadniczej służby wojskowej, którą odbywał od 23.10.1980 – 16.10.1982. Następnie z dniem 11.11.1982r.został ponownie przyjęty do pracy na dotychczasowe stanowisko (niesporne).

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie oraz w postępowaniu przed organem rentowym, w tym na podstawie akt tut. sądu IV U 1242/19 dotyczących odwołania J. R. od decyzji ZUS z 28.08.2019r. Zdaniem Sądu, materiał dowodowy daje podstawy do uznania, że wnioskodawca spełnił sporną przesłankę stażu szczególnego uprawniającą nabycie prawa do emerytury pomostowej. Odnośnie do podnoszonego w odwołaniu okresu stażu w (...) od 12.08.1976 – 10.10.1976, zaznaczyć należy, że okres ten był już przedmiotem oceny w postępowaniu w sprawie IV U 1242/19, co wykluczało ponowną ocenę tegoż okresu w niniejszym postępowaniu.

Sąd Okręgowy zważył:

Stosownie do art. 15zzs pkt 2 ustawy z 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID -19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, 567, 568 i 695), w brzmieniu, określonym ustawą z dnia 14 maja 2020r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U.2020.875), z uwagi na okoliczność, że postępowanie dowodowe w całości zostało przeprowadzone w oparciu o dokumenty zawarte w aktach organu rentowego, aktach sprawy, w tym opinii biegłych sądowych, zaistniały przesłanki do wydania w sprawie wyroku na posiedzeniu niejawnym.

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 4 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018, poz. 1924), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

W niniejszej sprawie ZUS uwzględnił wnioskodawcy do pracy w szczególnych warunkach 14 lat, 5 miesięcy, 2 dni od 11.11.1976 – 22.10.1980, 11.11.1982 – 31.03.1993, 1.02.2019 – 28.02.2019. Kwestią oceny była możliwość uzupełnienia stażu szczególnego o okres służby wojskowej, którą odwołujący odbywał od 23.10.1980 – 16.10.1982.

Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale 7 sędziów z 16.10.2013r. II UZP 6/13, że czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U. Nr 44, poz. 220, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 1974r.) zalicza się - na warunkach wynikających z tego przepisu - do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art. 184 w związku z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.).

To stanowisko znalazło akceptację w postanowieniu Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2019r. , II UK 256/18. Sąd Najwyższy zaznaczył , że w art. 3 ust. 7 ustawy o emeryturach pomostowych wskazano, iż za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy (a więc przed 1 stycznia 2009 r.) prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej. Warunkiem skutecznego ubiegania się o emeryturę pomostową w świetle wykładni językowej art. 4 i 49 ustawy, jest więc legitymowanie się określonym stażem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze (w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych lub dotychczasowych przepisów) oraz kontynuowanie pracy w tych warunkach po wejściu w życie ustawy, a więc po 1 stycznia 2009 r. W tym kontekście trzeba odnieść się do argumentacji zawartej w uzasadnieniu uchwały powiększonego składu Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013 r., II UZP 6/13 (OSNP 2014 Nr 3, poz. 42). Uchwała ta odnosi się wprawdzie do prawa do emerytury w wieku obniżonym w rozumieniu ustawy emerytalnej, jednak znajduje zastosowanie również w odniesieniu do prawa do emerytury pomostowej. Sąd Najwyższy podkreślił przy tym, że podstawy zaliczenia okresu służby wojskowej do okresu pracy (w tym wypadku) w warunkach szczególnych (szczególnym charakterze), należy poszukiwać nie tylko w przepisach normujących prawo do świadczeń, ale również - a może przede wszystkim - w przepisach normujących służbę wojskową. Sąd Najwyższy zwrócił także uwagę, że pomimo kolejnych, licznych zmian redakcyjnych ustawy z 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony, w dalszym ciągu obowiązywało "wliczanie" okresu odbywania zasadniczej służby wojskowej do okresu zatrudnienia w zakresie uprawnień emerytalno-rentowych (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 19 maja 2016 r., II UK 275/15, LEX nr 2056876; z dnia 3 sierpnia 2016 r., I UK 283/15, LEX nr 2148646; z dnia 19 maja 2016 r., II UK 275/15, LEX nr 2056876). Zostało ono usunięte dopiero z dniem 21 października 2005 r. Wówczas wszedł w życie art. 1 pkt 39 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o służbie zastępczej (Dz. U. Nr 180, poz. 1496), który nadał nową treść między innymi art. 120 ust. 3 ustawy (do 6 sierpnia 1979 r. - art. 108 ust. 1). Należy także wskazać, za wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 2013 r., I UK 544/12 (LEX nr 1383246), że dla kwalifikacji okresu zasadniczej służby wojskowej jako okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach należy stosować regulacje prawne obowiązujące w okresie odbywania tej służby.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy , należy stwierdzić , że w omawianym zakresie ma zastosowanie ustawa z 21 listopada 1967r. o powszechnym obowiązku obrony RP, jako obowiązująca w czasie odbywania służby przez wnioskodawcę oraz przepisy wykonawcze do niej, w tym zwłaszcza rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 listopada 1968r. w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin. Uwzględniając fakt, że wnioskodawca po odbyciu służby wojskowej w terminie 30 dni podjął ponownie zatrudnienie na dotychczasowym stanowisku kwalifikowanym do szczególnych warunków zatrudnienia oraz podzielając przytoczone powyżej stanowisko Sądu Najwyższego, w ocenie Sądu Okręgowego okres służby wojskowej odbywanej przez wnioskodawcę od 23.10.1980 – 16.10.1982. podlega zaliczeniu do stażu szczególnego . Tym samym odwołujący legitymuje się wymaganym 15 letnim stażem szczególnym ( pozostałe przesłanki nie były sporne), co uprawnia do nabycia prawa do emerytury pomostowej od daty wniosku, tj. 30.11.2020r.

Z tych względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję (pkt 1 wyroku).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k. p. c, w zw. z §9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800) (pkt 2 wyroku).