Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 65/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 stycznia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący sędzia Marek Szcześniak

Protokolant st.sekr.sądowy Karol Kotoński

Po rozpoznaniu w dniu 22 grudnia 2021 r. w Toruniu.

przy udziale -

sprawy z powództwa S. S. (1)

przeciwko małoletnim A. i K. braciom S. działającym przez matkę K. S. (1)

o obniżenie alimentów

I.  powództwo oddala,

II.  zasądza od S. S. (1) na rzecz małoletnich A. i K. braci S. kwotę łącznie 900 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od prawomocności wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt III RC 65/21

UZASADNIENIE

S. S. (1) w dniu 6 listopada 2020 r. wniósł pozew przeciwko małoletnim A. S. i K. S. (2) działającym przez matkę K. S. (1) domagając się obniżenia alimentów na rzecz małoletniego A. S. z kwoty po 600 zł miesięcznie do kwoty po 400 zł miesięcznie oraz na rzecz małoletniego K. S. (3) z kwoty po 550 zł miesięcznie do kwoty po 350 zł miesięcznie, płatnych z góry do dnia 15-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności.

W uzasadnieniu wskazał, że w związku z sytuacją na rynku pracy wywołaną pandemią wirusa SARS-CoV-2 utracił dotychczasową możliwość zarobkowania w wysokości sprzed pandemii. Obecnie uzyskiwane wynagrodzenie przez powoda jest niższe od tego które uzyskiwał przy ustalaniu alimentów przez Sąd Okręgowy w (...). Ponadto od września 2020r. odpadł koszt utrzymania małoletniego K. w postaci opłaty za żłobek w wysokości około 600 zł miesięcznie, obecnie obaj małoletni chodzą do przedszkola (k.3-16).

W odpowiedzi na pozew K. S. (1), działając w imieniu małoletnich pozwanych A. i K. S. (2), wniosła o oddalenie powództwa podnosząc m.in., iż zmniejszenie się wynagrodzenia otrzymanego przez powoda jest spowodowane sytuacją na rynku pracy wywołaną pandemią koronawirusa. Zmiana możliwości zarobkowych osoby obowiązanej do alimentów musi cechować się trwałością. Pandemia nie jest taką okolicznością, ma charakter przejściowy. Co więcej nawet z obecnie osiąganych zarobków ojciec małoletnich jest w stanie nadal płacić alimenty dla dzieci w dotychczasowej wysokości.

Ponadto w toku sprawy rozwodowej powód podnosił, iż obciąża go obowiązek spłaty kredytu na zakup domu w wysokości 420-550 zł miesięcznie. Natomiast podczas postępowania o podział majątku wspólnego po rozwodzie kategorycznie zaprzeczył, aby dokonywał spłat kredytu, podając że czyni to jego matka.

Wskazano, że w zakresie usprawiedliwionych potrzeb pozwanych nie zaszły takie zmiany, które uzasadniałyby obniżenie alimentów. Aktualnie obaj małoletni uczęszczają do przedszkola publicznego w L.. Pobyt każdego z małoletnich wiąże się z kosztem wyżywienia wynoszącym 5,60 zł za jeden dzień. Ponadto w przypadku K. S. (2) matka małoletnich opłaca także dzienną stawkę w wysokości 4 zł za pobyt dziecka w placówce ponad 5 godzin. Zatem koszt z tym związany wynosi 123,20 zł w przypadku A. S. oraz 211,20 zł w przypadku K. S. (2). Ponadto matka przeznacza kwotę ok. 50 zł miesięcznie na inne wydatki związane z przedszkolem, takie jak zakup materiałów edukacyjnych i środków higieny, składki na imprezy okolicznościowe. Małoletni A. S. uczestniczy w lekcjach pływania, które odbywają się w każdy czwartek, a ich koszt to 25 zł za jedną godzinę lekcji. Miesięczny wydatek z tym związany wynosi 140 albo 175 zł, w zależności od miesiąca.

Pozwani wraz z matką nadal mieszkają w domu należącym do rodziców K. S. (1) i co miesiąc matka małoletnich przekazuje M. R. (1) kwotę 400 zł tytułem partycypacji w opłatach za wspólne media, energię, wodę i wywóz nieczystości. W okresie grzewczym matka małoletnich przeznaczyła kwotę ok. 3.270 zł na zakup opału, co wynosi ok. 270 zł miesięcznie. Ponadto opłata za Internet wynosi ok 79 zł miesięcznie. Łączny koszt utrzymania mieszkania wynosi ok. 750 zł miesięcznie (k. 31-71).

S ą d u s t a l i ł c o n a s t ę p u j e

Sąd Okręgowy w (...) wyrokiem z dnia 18.04.2019r. w sprawie (...) – który uprawomocnił się w dniu 09.05.2019r. – rozwiązał małżeństwo K. S. (1) i S. S. (1). W wyroku rozwodowym zasądził do S. S. (1) alimenty na rzecz mał. A. S. w kwocie po 600 zł miesięcznie, zaś na rzecz mał. K. S. (2) w kwocie po 550 zł miesięcznie, tj. w łącznej kwocie 1.150 zł miesięcznie, płatne do dnia 10-tego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

Wówczas małoletni K. miał (...) lata, a małoletni A. niespełna (...) lat.

Małoletni uczęszczali do płatnych placówek. Małoletni K. uczęszczał do żłobka, za który opłata wynosiła 380 zł miesięcznie, zaś małoletni A. uczęszczał do przedszkola, za które opłata wynosiła 420 zł miesięcznie.

K. S. (1) mieszkała wraz z małoletnimi synami w domu należącym do jej rodziców. Zgodnie z ustaleniami jakie poczyniła ze swoimi rodzicami, co miesiąc płaciła na ich rzecz 300 zł za korzystanie z mieszkania. Ponadto K. S. (1) samodzielnie ponosiła koszty ogrzania zajmowanego lokalu w kwocie średnio 200 zł miesięcznie.

Wówczas matka małoletnich przeznaczała miesięcznie: po 300 zł na wyżywienie każdego z małoletnich, po 70 zł na zakupy artykułów higienicznych, środków czystości i kosmetyków, 120 zł za zakup odzieży dla małoletniego A., 80 zł na zakup odzieży dla małoletniego K., po 150 zł na atrakcje, zabawy, materii edukacyjne na każdego z małoletnich

Małoletni A. uczęszczał na dodatkowe zajęcia taneczne oraz zajęcia L., których koszt wynosił 80 zł miesięcznie.

Małoletni raz w miesiącu chodzili do kina i na basen. Ponadto K. S. (1) kupowała małoletnim książki, których koszt wynosił około 80 zł miesięcznie.

Wówczas K. S. (1) pracowała jako (...) uzyskując wynagrodzenie w wysokości (...) zł brutto miesięcznie, tj. ok. (...)zł netto miesięcznie.

S. S. (1) pracował wówczas w firmie (...) sp. z o.o. w charakterze spawacza. Jego pensja brutto wynosiła ok. (...) zł miesięcznie. Kwota ta ulegała zwiększeniu o stosowane premie uznaniowe. Wynagrodzenie netto wynosiło ok. (...)zł miesięcznie.

Wówczas powód spłacał ratę kredytu zaciągniętego na zakup domu, którego był współwłaścicielem. Rata kredytu wynosiła 1.100 zł. Powód spłacał połowę tej raty, tj. 550 zł, drugą część płacił brat powoda.

(dowód: akta sprawy (...) Sądu Okręgowego w (...) k. 3-43, 53-54, 57-88)

Obecnie małoletni w dalszym ciągu mieszkają z matką w domu należącym do rodziców K. S. (1). Co miesiąc matka małoletnich przekazuje M. R. (1) kwotę 650 zł tytułem partycypacji w opłatach za wspólne media, energię, wodę i wywóz nieczystości. Wcześniej opłata wynosiła 400 zł. Opłata wzrosła, ponieważ w domu zmieniono ogrzewanie i kwota 650 zł miesięcznie obejmuje także koszty ogrzewania. Wcześniej w okresie grzewczym matka małoletnich przeznaczyła kwotę ok. 3.270 zł na zakup opału, co wynosi ok. 270 zł miesięcznie. Ponadto matka małoletnich opłaca również internet, za który opłata wynosi ok 79 zł miesięcznie. Łączny koszt utrzymania mieszkania wynosi ok. 750 zł miesięcznie.

Małoletni K. uczęszcza do przedszkola publicznego w L.. Matka małoletniego płaci ok. 220 zł tytułem opłat za obiady oraz godziny nadliczbowe, które małoletni spędza w przedszkolu. Dodatkowo matka małoletniego opłaca składkę na radę szkoły – 20 zł na rok, przybory szkolne – 10 zł miesięcznie, środki higieniczne – 20 zł miesięcznie.

Małoletni A. uczy się w(...) klasie Szkoły Podstawowej w L.. Koszt obiadów szkolnych dla małoletniego wynosi 66 zł miesięcznie. Dodatkowo matka małoletniego opłaca składkę na komitet rodzicielski – 50 zł na rok, ubezpieczenie zdrowotne 30 zł na rok, zakup przyborów szkolnych – 20 zł miesięcznie. Na wyprawkę szkolną matka małoletniego wydała 700 zł. K. S. (1) nie otrzymała świadczenia z programu 300+ na wyprawkę dla małoletniego. Dostała odmowną decyzję w sprawie świadczenia dla małoletniego A..

Małoletni uczęszczają na dodatkowe zajęcia z nauki pływania. Zajęcia odbywają się raz w tygodniu. Koszt godziny wynosi 40 zł na każdego z małoletnich. Koszt dojazdu na zajęcia wynosi ok. 60 zł miesięcznie.

Na zakup żywności matka małoletnich przeznacza 1.500 zł miesięcznie, na zakup środków czystości ok. 240 zł miesięcznie.

K. S. (1) kupuje lekarstwa oraz witaminy dla małoletnich. Na ich zakup przeznacza ok. 60 zł miesięcznie.

Małoletni K. ma problem z (...). Musi nosić specjalistyczne (...). Dwa razy do roku matka małoletniego kupuje (...) oraz raz do roku papcie do przedszkola. Koszt butów wynosi ok. 160 zł.

Na zakup odzieży i obuwia matka małoletnich przeznacza ok. 150 zł miesięcznie.

Małoletni raz w miesiącu chodzą do fryzjera za 30 zł na każdego z małoletnich.

W ciągu miesiąca na rozrywkę małoletnich K. S. (1) przeznaczana kwotę ok. 200 zł łącznie. Na tą kwotę składa się np. wyjście do kina raz w miesiącu, dostęp do N., zakup książek.

K. S. (1) otrzymuje świadczenie (...)na każdego z synów. Łącznie otrzymuje kwotę (...)zł miesięcznie. Nie otrzymuje zasiłku rodzinnego, ponieważ przekracza kryterium dochodowe.

Obecnie K. S. (1) nadal pracuje jako (...). Wynagrodzenie zasadnicze wynosi (...) zł brutto miesięcznie. Zarabia ok. (...) zł netto miesięcznie razem z nadgodzinami i premiami. Nie ma stałych godzin nadliczbowych. Otrzymuje zastępstwa za innych pracowników, których nie ma w pracy. Wypłatę za godziny nadliczbowe otrzymuje kwartalnie.

K. S. (1) spłaca ratę kredytu zaciągniętego na remont mieszkania. Rata kredytu wynosi 170 zł miesięcznie i jest potrącana z pensji.

K. S. (1) poza mał. K. i A. nie ma innych dzieci. Alimenty dla małoletnich są płacone zgodnie z wyrokiem rozwodowym przez powoda. Nie są egzekwowane są przez komornika.

(okoliczności bezsporne k.31-36,56-59,61-64,66,67,70-71,93,121-129,136,138, 156-176,179-181,183-184,192)

(dowód: zaświadczenie z przedszkola k. 55

paragony i faktury k. 60,65,68-69,130-135,137,177-178,182,

zaświadczenie o zarobkach k. 82, 191

zaświadczenie (...) Ośrodka Pomocy Społecznej k. 83

zeznania świadka M. R. (2) k. 109-111

zeznania K. S. (1) k.186-187)

S. S. (1) pracuje jako spawacz, obecnie u innego pracodawcy. Średnie wynagrodzenie powoda za okres od marca 2021r. do listopada 2021r. wynosiło (...) zł netto miesięcznie. Powód od około 7 lat pracuje jako spawacz.

Obecnie powód nie podejmuje się prac dorywczych. Wcześniej podejmował prace dodatkowe i były to prace ślusarsko-spawalnicze.

S. S. (1) widuje się z małoletnimi zgodnie z wyrokiem rozwodowym. Sam ponosi koszty utrzymania małoletnich gdy są pod jego opieką.

Powód skończył opłacać raty kredyty na zakup telewizora. Rata wynosiła 500 zł miesięcznie. Telewizor kosztował 1.700 zł.

Na początku 2021r. S. S. (1) zakupił samochód H. (...) za kwotę 5.000 zł.

Obecnie powód nie spłaca rat kredyt zaciągniętego na zakup domu. W momencie orzekania alimentów uiszczał raty w kwocie 550 zł miesięcznie.

S. S. (1) poza mał. K. i A. nie ma innych dzieci.

Rodzice małoletnich w dniu 16.12.2020r. zawarli ugodę sądową w sprawie o podział majątku po rozwodzie, (...)SR w (...), na mocy której S. S. (1) otrzymał na własność samochód O. (...) i część ruchomości z majątku wspólnego, a K. S. (1) otrzymała pozostałe ruchomości. Ponadto S. S. (1) zapłacił w pierwszym półroczu 2021r. byłej żonie 2.500 zł tytułem spłaty pierwszej raty z w/w ugody. Druga rata wynosi 4.500 zł i jej termin płatności ustalono do 31.12.2021r., przy czym S. S. (1) w listopadzie 2021r. spłacił kwotę 1.500 zł.

(okoliczności bezsporne k.3-16,38-54,92-93,185)

(dowód: zaświadczenie o zarobkach k.10,91,189,

informacja o przychodach PIT-11 k. 97-108

deklaracje PIT k. 117-120

zeznania S. S. (1) k.185-186

akta sprawy (...) SR w (...) k. 4-67,79-81,85-127,130-209, 216-217,226-228,232-321,325-330,350,360-366,380,382-384)

S ą d z w a ż y ł c o n a s t ę p u j e

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zeznań świadka i stron procesu, które uznano za wiarygodne, gdyż były spójne, logiczne, nie zawierały sprzeczności i znalazły potwierdzenie, w odpowiednim zakresie, w stosownych dokumentach urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone.

Na mocy z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie i innych pismach procesowych, oraz przytoczone w ramach informacyjnego wysłuchania, a którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

W ocenie Sądu Rejonowego od chwili uprawomocnienia się wyroku w poprzedniej sprawie o alimenty nie doszło do istotnej zmiany stosunków, o której mowa w art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, przez którą rozumieć należy zmianę przesłanek wymienionych w art. 133 § 1 i art. 135 kro określających wysokość alimentów.

Zgodnie z powołanymi przepisami kwota alimentów należnych dziecku, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie a nie posiada majątku przynoszącego dochód, zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości każdego z rodziców, albowiem obowiązek alimentacyjny spoczywa w odpowiednich częściach na obojgu rodzicach, stosownie do ich aktualnych możliwości finansowych.

Oznacza to, że ojciec małoletnich powinien ponosić odpowiednią część wszystkich wydatków związanych z ich utrzymaniem w postaci: zakupu wyżywienia, ubioru, przyborów i pomocy szkolnych, części opłat eksploatacyjnych za mieszkanie w którym przebywają, zakupu leków oraz innych wydatków niezbędnych do ich prawidłowego rozwoju i wychowania.

Stosownie do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w uchwale z dnia 9 listopada 1994r., sygn. akt IIICZP 138/94, podstawą obliczenia wysokości alimentów jest dochód netto (a nie brutto) zobowiązanego (OSNC Nr 3/1995, poz.43, glosy aprobujące Tadeusz Smyczyński OSP Nr 9/1995, poz.194, oraz Zdzisław Krzemiński „Monitor Prawniczy” Nr 4/1995, str.113).

Analiza materiału procesowego zgromadzonego w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że w zakresie możliwości zarobkowych i majątkowych ojca małoletnich znajduje się dalsze płacenie alimentów w kwocie łącznej 1.150 zł miesięcznie.

S. S. (1) w momencie orzekania alimentów w sprawie o rozwód pracował w charakterze spawacza. Jego pensja netto wynosiła ok. (...) zł miesięcznie. Natomiast obecnie wynagrodzenie powoda za okres od marca 2021r. do listopada 2021r. wynosi ok. (...)zł netto miesięcznie.

Powód w momencie orzekania alimentów spłacał ratę kredytu zaciągniętego na zakup domu, którego był współwłaścicielem. Rata kredytu wynosiła 1.100 zł. Powód spłacał połowę raty, tj. 550 zł miesięcznie, drugą część płacił brat powoda. Obecnie powód nie spłaca rat kredyt zaciągniętego na zakup domu.

Zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletnich wyznaczony jest m.in. ich wiekiem: obecnie małoletni A. liczy (...) lat, a małoletni K. (...) lat. Do usprawiedliwionych wydatków na utrzymanie małoletnich zaliczyć należy wydatki na ich wyżywienie, zakup odzieży, zakup przyborów szkolnych, wypoczynek wakacyjny i rozrywki, itp. Ponadto małoletni biorą udział w odpłatnych zajęciach pozaszkolnych.

Obowiązek zapłaty alimentów wyprzedza inne zobowiązania dotyczące np. kredytów czy pożyczek i ojciec małoletnich ma obowiązek podzielić się z dziećmi swoimi dochodami.

W rezultacie należało stwierdzić, że płacenie alimentów w łącznej kwocie 1.150 zł miesięcznie alimentów dla małoletnich synów znajduje się w zakresie możliwości finansowych ojca małoletnich który obecnie zarabia ok. (...) zł netto miesięcznie – pozostałe wydatki powinny być natomiast finansowane przez matkę małoletnich jako drugiego z rodziców.

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 138 kro, Sąd Rejonowy w Toruniu oddalił powództwo jako niezasadne, orzekając jak w punkcie I sentencji.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na mocy art. 98 § 1 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy i wysokość wynagrodzenia pełnomocnika pozwanych, będącego adwokatem, ustalono na podstawie § 2 pkt 3, § 4 ust. 4, § 15 ust. 1 i § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.) orzekając jak w punkcie II sentencji.