Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 438/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

22 września 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Wawrzyniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 września 2021 roku w Sieradzu

odwołania K. G.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...)
w Ł.

z 8 czerwca 2021 r. Nr (...)

w sprawie K. G.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w Ł.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym rolników

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 438/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 8.06.2021r., wydaną z upoważnienia Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówiono K. G. przywrócenia terminu do złożenia wniosku o objęcie ubezpieczeniem emerytalno-rentowym.

Nie podzielając powyższej decyzji K. G. złożyła odwołanie, wnosząc o zmianę decyzji i przywrócenie terminu do złożenia wniosku o objęcie ubezpieczeniem emerytalno – rentowym od 22.11.2011 – 23.11.2020 i przyznanie możliwości opłacania składek na ubezpieczenie.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

K. G., ur. (...)

K. G. podlegając ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1.01.1998r. z mocy ustawy w pełnym zakresie, w dniu 12.10.2011r. wystąpiła do KRUS z wnioskiem o ustalenie prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (k. 37/akta KRUS).

Decyzją z 21.11.2011r., KRUS przyznała w/w prawo do renty rolniczej od 12.10.2011 - 30.11.2012 (k. 52/akta KRUS).

W związku z nabyciem prawa do świadczenia, decyzją z 12.12.2011r., stwierdzono ustanie dla K. G. obowiązkowego ubezpieczenia emerytalno – rentowego, wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego od dnia 22.11.2011r., tj. od dnia następującego po dniu, w którym wydana została decyzja o przyznaniu świadczenia - art. 3a ust. 4 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników; w decyzji organ rentowy zawarł informację, iż w przypadku przyznania okresowej renty rolniczej, na wniosek rolnika może on nadal podlegać ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu i opłacać składki na to ubezpieczenie, bowiem od okresu podlegania temu ubezpieczeniu zależy prawo do emerytury jak i jej wysokość (k. 56/akta KRUS).

Z uwagi na utrzymującą się całkowitą niezdolność do pracy, organ rentowy rozpatrując kolejne wnioski odwołującej, przyznawał K. G. prawo do renty rolniczej okresowo, a od 1.04.2021r. świadczenie przyznano na stałe. W czasie pobierania renty okresowej ww. nie złożyła w Kasie wniosku o objęcie jej dobrowolnym ubezpieczeniem emerytalno-rentowym (bezsporne).

W dniu 25.05.2021r., do organu rentowego wpłynął wniosek K. G. o przywrócenie terminu do opłacania składek na fundusz emerytalno-rentowy i przyznanie emerytury. Wniosek uzasadniła tym, że decyzję z 12.12.2011r. o ustaniu ubezpieczenia społecznego rolników otrzymała po raz pierwszy z pismem z 7.05.2021r., a zatem nie była jej znana treść decyzji, co przyczyniło się do zaprzestania opłacania składek emerytalno-rentowych. Ponadto inne decyzje, które otrzymywała z KRUS także nie zawierały takiego pouczenia. Obecnie, mimo przepracowania 17 lat w banku nie otrzyma wypracowanej emerytury z powodu renty rolniczej (k. 103/akta KRUS).

Decyzją z 8.06.2021r. odmówiono K. G. przywrócenia terminu do złożenia wniosku o objęcie ubezpieczeniem emerytalno-rentowym (k. 104/akta KRUS).

W 2001r. zmarła córka odwołującej, przez co znacznie pogorszył się je stan zdrowia psychicznego. Odwołująca nie miała świadomości dot. skutków niepłacenia składek. W 2011r. odwołująca leczyła się na depresję lękową, przyjmuje do dziś mnóstwo leków. Odwołująca sądziła, że skoro uzyskała wiadomość w KRUS, że nie musi płacić składek, to o nic się nie starała i uważała, że podlega nadal ubezpieczeniu (zeznania wnioskodawczyni – na nagraniu CD 00:02:50 – 00:22:18 k. 39/akta sprawy).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. Okoliczności związane z zasadnością wniosku o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o ubezpieczenie społeczne rolników, Sąd ustalił na podstawie zeznań wnioskodawczyni.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 58§1 kpa, w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy.

W myśl art. 3 ust. 2 i 2a w związku z art. 16 ust. 2. pkt 3 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U z 2021r. poz. 266 t.j.), z wnioskiem o objęcie ubezpieczeniem emerytalno-rentowym na wniosek, tj. dobrowolnym może wystąpić osoba pobierająca rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy jako rentę okresową. Objęcie ubezpieczeniem na wniosek następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony.

Decyzję z 12.12.2011r. o ustaniu ubezpieczenia społecznego rolników dla K. G., organ rentowy wydał na podstawie decyzji z 21.11.2011r. o przyznaniu prawa do renty rolniczej. K. G. dopiero kiedy ukończyła wiek emerytalny i zamierza wnioskować o emeryturę rolniczą, ale nie legitymuje się wystarczającym okresem podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu twierdzi, iż decyzji o ustaniu u.s.r. nie otrzymała. Przez niespełna 10 lat rzekomego braku decyzji z 12.12.2011r., odwołująca nie zgłosiła w KRUS, nie wnioskowała o odpis decyzji i nie zasięgała informacji, czy może nadal opłacać składki pomimo, że w placówce KRUS bywała chociażby, żeby złożyć wniosek o rentę, stawiając się na badanie lekarskie. Od 1 kwartału 2012r. Kasa zaprzestała wysyłania do odwołującej przekazów do uregulowania składek na ubezpieczenie społeczne rolników (małżonek był również uprawnionym do renty rolniczej i ustało także dla niego ubezpieczenie społeczne rolników w pełnym zakresie od dnia 18.11.2011r.), co również nie zdziwiło ww. Wątpliwe jest zatem twierdzenie odwołującej o braku decyzji, niewiedzy o podleganiu ubezpieczeniu dobrowolnemu oraz chęci opłacania składek na to ubezpieczenie od momentu przyznania prawa do renty rolniczej. Odwołująca przez cały okres pobierania renty rolniczej okresowo nie wykazała zainteresowania jakie warunki należało spełnić, aby otrzymać emerytury rolniczą. W ocenie Sądu podnoszone okoliczności związane ze stanem zdrowia odwołującej, nie mogą automatycznie skutkować przywróceniem terminu do złożenia wniosku o objęcie u.s.r.

Zgodnie z art. 3 ust. 2a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (j.t. Dz. U. 2021 r. poz. 266) objęcie ubezpieczeniem na wniosek, czyli ubezpieczeniem dobrowolnym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony. Zatem objęcie ubezpieczeniem dobrowolnym wstecz nie jest prawnie dozwolone. W obowiązującym stanie prawnym nie jest możliwe przywrócenie terminu do złożenia wniosku o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem emerytalno-rentowym, bowiem jest to tzw. termin prawa materialnego. W orzecznictwie sądów restrykcyjnie traktuje się powyższe uregulowanie. Ubocznie dodać także należy, że Dla K. G. nie zachodzą także przesłanki do objęcia jej ubezpieczeniem emerytalno-rentowym na bieżąco, ponieważ ma ustalone prawo do renty rolniczej na stałe od 1.04.2021r.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, na podstawie art. 477 14§1 k.p.c., orzeczono jak w sentencji.