Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

29 grudnia 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Ewelina Kubiczak- Kleśta

po rozpoznaniu na rozprawie 29 grudnia 2021 roku w Sieradzu

odwołania J. Ł.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z 27 września 2021 r. Nr (...)

w sprawie J. Ł.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o rekompensatę

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje J. Ł. prawo do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych od 20 sierpnia 2021 roku;

2.  Stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji w przedmiocie dochodzonego prawa do rekompensaty.

Sygn. akt IV U 652/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 27.09.2021r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. przyznał J. Ł. emeryturę od 20.08.2021r., odmawiając przyznania prawa do rekompensaty argumentując, że na dzień 1.01.2009r., w/w nie udowodnił 15 – letniego stażu w szczególnych warunkach, a udowodnił 14 lat, 7 m-cy i 23 dni. Nie uwzględniono okresu od 1.01.1995 – 30.09.1996, ponieważ w tym czasie, w/w był zatrudniony na dwóch stanowiskach pracy, tj. jako ślusarz i kierowca ciągnika.

W odwołaniu od powyższej decyzji w/w wnosił o zaliczenie do szczególnych warunków zatrudnienia okresu od 1.08.1980 – 17.04.1981 i przyznanie prawa do rekompensaty.

W odpowiedzi organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. Ł. urodził się (...), uprawniony do emerytury od 20.08.2021r., z zawodu ślusarz.

W okresie od 1.08.1980 – 17.04.1981, J. Ł. był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) w W.-Zakład w D., późniejszym (...) S.A. w R. jako ślusarz w brygadzie remontowo – budowlanej. Firma zajmowała się remontem sprzętu do produkcji cementu: remontem ślimaków, młynów. J. Ł. pracował przy remontach młynów cementu, ślimaków, taśmociągów, podajników, suwnic kubełkowych. Było 7 młynów. Praca odbywała się w brygadzie remontowej. Trzeba było wybijać śruby by wymienić uszkodzone płyty z wnętrza młynów. Później śruby przykracało się, aby płyty nie wypadły. Praca odbywała się na terenie Cementowni, a zakład pracował w ruchu ciągłym przy produkcji cementu. Przez miesiąc wnioskodawca pracował w delegacji w N. i przeprowadzał remonty w (...) i N. W skład brygady wchodzili ślusarze i spawacze. Brygada liczyła 10-20 osób. W brygadzie był palacz blach, spawacz i ślusarz. Podczas remontu młyna, reszta młynów do produkcji cementu pracowała. Razem z w - cą pracował J. D. . Praca odbywała się w kurzu, hałasie, wysokiej temperaturze. Praca była na zmiany.

W okresie od 1.01.1995 - 30.09.1996, J. Ł. był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) jako ślusarz - konserwator suwnic niezbędnych do cyklu produkcji cementu. Praca odbywała się na wysokościach. J. Ł. nie wykonywał pracy kierowcy ciągnika; w zakładzie był zatrudniony kierowca ciągnik. Zakład pracował w ruchu ciągłym. Razem z w - cą w brygadzie pracował J. P.. Brygada liczyła 14 osób. Wszyscy w brygadzie zajmowali się naprawianiem suwnice. Suwnice miały schody, po których się wchodziło. Praca odbywała się w kasku i pasach, później zostały wprowadzone szelki, rękawice ochronne. Praca odbywała się przez cały rok. Naprawę suwnicy wykonywało się w dwie osoby. Prace konserwatorskie i ślusarskie były wykonywane na terenie Cementowni. Suwnice znajdowały się na zewnątrz Cementowni. Suwnice były potrzebne do podawania materiałów sypkich. Suwnice były między piecem, a młynem. Do pracy przy suwnicach trzeba było mieć uprawnienia wysokościowe. Przykładowo, jeśli uszkodziła się lina na suwnicy, to trzeba było ją zdemontować, a później zamontować. Dementowane były także przekładnie, koła jezdne, tarcze hamulcowe. Na terenie zakładu było 10 - 11 suwnic czerpakowych. Suwnicami był podawany żużel, pył (zeznania wnioskodawcy, zeznania świadka J. D., J. P. – na nagraniu CD – 00:22:31 – 00:41:04 k. 40/akta sprawy; akta osobowe w - cy).

W dniu 31.08.2021r., J. Ł. złożył w ZUS wniosek o emeryturę, załączając świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach. Po rozpoznaniu wniosku ZUS zaliczył do szczególnych warunków zatrudnienia 14 lat, 7 miesięcy i 23 dni od 20.06.1979 – 31.07.1980, 18.04.1981 – 31.10.1987, 1.11.1987 – 19.07.1992, 20.07.1992 – 31.12.1994 (wniosek z załącznikami k. 1 – 10, wykaz zaliczonych okresów k. 13/akta ZUS).

Decyzją z 27.09.2021r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. przyznał J. Ł. emeryturę od 20.08.2021r., odmawiając przyznania prawa do rekompensaty argumentując, że na dzień 1.01.2009r., w/w nie udowodnił 15 – letniego stażu w szczególnych warunkach, a udowodnił 14 lat, 7 m-cy i 23 dni. Nie uwzględniono okresu od 1.01.1995 – 30.09.1996, ponieważ w tym czasie, w/w był zatrudniony na dwóch stanowiskach pracy, tj. jako ślusarz i kierowca ciągnika (decyzja k. 14/akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął także akta osobowe wnioskodawcy z okresu jego zatrudnienia w (...) w W. - Zakład w D.. Okoliczności dotyczące charakteru zatrudnienia wnioskodawcy w (...) w W. - Zakład w D. od 1.08.1980 – 17.04.1981 oraz w Cementowni (...) od 1.01.1995 - 30.09.1996, Sąd ustalił na podstawie zeznań wnioskodawcy oraz świadków J. D., J. P., którym dał wiarę. W ocenie Sądu materiał dowodowy daje uzasadnione podstawy do uzupełnienia stażu pracy wnioskodawcy w szczególnych warunkach i przyznania prawa do rekompensaty. W spornych okresach zatrudnienia, J. Ł. wykonywał bowiem pracę ślusarza, ślusarza – konserwatora suwnic, której charakter kwalifikuje się do zaliczenia zgodnie z wykazem A rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego (…) (Dz. U. nr 8, poz. 43) - dział XIV poz. 25 – tj. bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Dodać także należy, że w okresie od 1.01.1995 – 30.09.1996, J. Ł. nie wykonywał pracy kierowcy ciągnika. Z uwagi na dostateczne wyjaśnienie okoliczności związanych z charakterem pracy w - cy w okresie od 1.08.1980 – 17.04.1981 w (...) w W.-Zakład w D., późniejsze (...) S.A. w R. Sąd pominął dowód z zeznań świadka M. D. na te same fakty. Z uwagi na dostateczne wyjaśnienie okoliczności związanych z charakterem pracy w - cy od 1.01.1995 - 30.09.1996 w Cementowni (...) Sąd pominął dowód z zeznań świadka R. K. na te same fakty.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 2 pkt 5 ustawy z 9.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017r., poz. 644 ze zm.), rekompensata - odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Jak wynika z art. 21 cyt. ustawy, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. W taki sposób istotę rekompensaty określa zresztą sam ustawodawca, definiując ją w art. 2 pkt 5 ustawy o e. p.

Definicję pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uprawniającą do wcześniejszej emerytury reguluje art. 32 ustawy emerytalno – rentowej oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z §3 i §4 cyt. rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeżeli łącznie spełnia warunki: mężczyzna jeżeli osiągnął wiek 60 lat, ma wymagany „okres zatrudnienia” 25 lat, w tym przepracował co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach, to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy, w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze (por. wyrok SN z 1.06.2010r., II UK 21/10, wyrok SA we Wrocławiu z 16.02.2012r., III AUa 1797/11).

W wykazie A stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r., w dziale XIV, pod poz. 25, wymienia się bieżącą konserwację agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie.

Postępowanie dowodowe wykazało, że w okresie zatrudnienia od 1.08.1980 – 17.04.1981 oraz od 1.01.1995 - 30.09.1996, charakter wykonywanej przez wnioskodawcę pracy kwalifikuje się do zaliczenie do szczególnych warunków i uzupełnieniu stażu pracy do przyznania prawa do rekompensaty.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§2k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji.