Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w S. wniosła o zasądzenie od Towarzystwa (...) w W. kwoty 7063,28 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 lutego 2019 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu. Powódka jako nabywca wierzytelności od poszkodowanego zdarzeniem drogowym dochodzi części roszczenia w kwocie 500 zł tytułem odszkodowania za koszty naprawy uszkodzonego pojazdu oraz dopłaty z tytułu najmu pojazdu zastępczego.

Dnia 26 listopada 2019 roku Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem powoda.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwana zakwestionowała roszczenia co do wysokości oraz zastosowaną stawkę najmu, wskazując, iż została ona znacznie zawyżona, zaś pozwana zaproponowała organizację najmu pojazdu zastępczego, z czego poszkodowany nie skorzystał, naruszając obowiązek minimalizacji szkody. Pozwana zakwestionowała też okres najmu samochodu zastępczego ponad uwzględnione w toku likwidacji szkody 2 dni.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 czerwca 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w którym uszkodzony został pojazd marki B. o nr rej. (...), którego właścicielem był A. P.. Sprawca kolizji posiadał ważne ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawarte z pozwanym.

Poszkodowany po zdarzeniu zgłosił szkodę pozwanemu telefonicznie. Konsultant infolinii ubezpieczyciela podczas tej rozmowy poinformował poszkodowanego o możliwości zorganizowania pojazdu zastępczego na koszt pozwanego z tytułu polisy OC, wskazując na adresy strony internetowej z telefonami do wypożyczalni współpracujących z pozwanym (...) i P.. Poszkodowany nie był jeszcze zdecydowany co do auta zastępczego, wobec czego przedstawiciel pozwanego zastrzegł, że w przypadku skorzystania z innych wypożyczalni stawka z tytułu najmu pojazdu zastępczego segmentu D jak samochód pozwanego zostanie zweryfikowana do kwoty 132 zł netto.

Pozwany w piśmie z dnia 13 czerwca 2018 r. potwierdził przyjęcie zgłoszenia szkody i poinformował poszkodowanego o konieczności zgłoszenia zamiaru skorzystania z samochodu zastępczego, możliwości zorganizowania przez nią najmu przy bezgotówkowym rozliczeniu i darmowym podstawieniu pojazdu. Pozwany poinformował poszkodowanego, że w przypadku nieskorzystania z przedstawionej oferty i przedstawienia roszczeń z tytułu najmu pojazdu zastępczego stawka zostanie zweryfikowana do kwoty 132 zł netto. Pozwany zaproponował skorzystanie z oferty firmy (...). W trakcie kontaktu z wypożyczalnią P. poszkodowany poinformował, że pojazd jest aktualnie zdatny do jazdy i nie potrzebuje pojazdu zastępczego.

Pozwany 25 czerwca 2018 r. przeprowadził oględziny pojazdu i sporządził kosztorys naprawy, ustalając jej koszty na kwotę 1.441,39 zł.

W dniu 27 lipca 2018 r. poszkodowany zawarł z powódką umowę cesji wierzytelności dotyczącą prawa do odszkodowania przysługującego mu w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 10 czerwca 2018 r. w pojeździe marki B..

A. P. zdecydował się oddać pojazd do naprawy w dniu 16 listopada 2018 r. Poszkodowany przed oddaniem pojazdu do naprawy kontaktował się z wypożyczalniami wskazanymi przez ubezpieczyciela, ale zaproponowane pojazdy, m.in. marki T. (...), mu nie odpowiadały. Wobec czego odesłano go do strony internetowej, na której mógł wybrać odpowiedni model. Ostatecznie poszkodowany nie skorzystał z oferty asystorów pozwanego i w dniu 16 listopada 2018 r. zawarł z (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w S. umowę najmu auta zastępczego marki V. (...) nr rej. (...). W umowie najmu strony ustaliły dobową stawkę najmu na kwotę 200 zł netto.

W dniu 25 listopada 2018 r. pozwany przeprowadził dodatkowe oględziny pojazdu. W dniu 6 grudnia 2018 r. pozwany poinformował, że dodatkowe uszkodzenia nie mają związku ze szkodą.

Poszkodowany korzystał z samochodu zastępczego przez okres od 16 listopada 2018 r. do zakończenia naprawy dnia 13 grudnia 2018 r., tj. przez okres 28 dni.

Powódka wystawiła na poszkodowanego fakturę Vat nr (...) na kwotę 6888 zł brutto za 28 dni najmu z terminem płatności 18 stycznia 2019 r.

Dowód:

- zgłoszenie szkody k.43-45,

- pismo powódki k.20,

- umowa cesji k.23,

- pismo pozwanej z dnia 13.06.2018 r. k.46-48,

- e-mail z firmy (...) k.49,52,

- dokumentacja zdjęciowa k.50-51v,53-54,

- dokumentacja fotograficzna k.7,

- kosztorys k.55-57,

- ksero dowodu rejestracyjnego k.58,

- wydruk k.59-60

- akta szkody oraz nagranie rozmowy rejestracyjnej na płycie CD k.61,

- umowa najmu k.17-17v,

- oświadczenie k.18,

- faktura k.19,

- e-mail k.20,21

- zeznania świadka A. P. k.111-112,

- zeznania za powódkę P. H. k.112—112v,

Pismem z dnia 11 stycznia 2019 roku powódka zwróciła się do pozwanego o zwrot kosztów najmu samochodu zastępczego w kwocie 6888 zł

Dowód:

- wezwanie k.13-13v,

Decyzją z dnia 21 stycznia 2019 r. pozwana przyznała odszkodowanie w kwocie 1441,39 zł z tytułu uszkodzenia pojazdu. W wyliczeniu nie uwzględniono kosztów wymiany reflektora oraz owiewki, gdyż uznano, że uszkodzenia te nie mają związku ze szkodą.

Dowód:

- pismo pozwanej k.14-14v,

Decyzją z dnia 14 lutego 2019 r. pozwana przyznała odszkodowanie w kwocie 324,72 zł z tytułu najmu pojazdu. Pozwana zweryfikowała fakturę powoda i uznała za zasadny okres wynajmu w wymiarze 2 dni przy stawce dobowej 132 zł netto.

Dowód :

- pismo pozwanej k.15-16,

Rynkowe stawki najmu pojazdu odpowiadającego klasą pojazdowi uszkodzonemu B. (...) (segment D jak wynajęty V. (...)), w opcji bez limitu kilometrów, z wykupionym udziałem własnym w szkodach, z pełnym zakresem ubezpieczenia i przy umowie na czas nieokreślony wynosiły od 260 do 330 zł netto, średnio 292,50 zł netto w I kwartale 2019 r.

Czas naprawy pojazdu z uwzględnieniem przebiegu procesu likwidacji szkody, okresu realizacji zamówienia na części zmienne i samej naprawy pojazdu wynosił 28 dni.

Koszt naprawy pojazdu z uwzględnieniem oryginalnych części zamiennych i części używanych wynosił 4897,91 zł w 2018 r.

Dowód:

- raport k. 186 i nast.

- opinia biegłego sądowego M. M. k.118-131,

- opinia uzupełniająca k.154-161,190- 191

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, w tym akt szkody oraz nagrania rozmowy rejestracyjnej zapisanych na płycie CD. Strony nie kwestionując autentyczności tych dowodów, wyciągały jedynie częściowo odmienne wnioski. Sąd zasadniczo dał wiarę przesłuchanemu w sprawie świadkowi oraz przedstawicielowi powódki i uznał ich zeznania w zakresie, w jakim korespondowały one ze sobą oraz znajdowały potwierdzenie w pozostałym wiarygodnym materiale dowodowym z dokumentów. Sąd bazował także na pisemnej opinii biegłego sądowego, a przyjęta przez biegłego metodologia wyceny nie budziła zastrzeżeń. Biegły wykonując opinię, oparł się na dostępnym w sprawie materiale dowodowym, w sposób precyzyjny uzasadnił jej treść. Biegły przekonywająco wyjaśnił, w jaki sposób wyliczył okres naprawy, a co za tym idzie – zasadnego najmu pojazdu zastępczego. Fakt przekazania jezdnego pojazdu do naprawy po 5 miesiącach od daty szkody nie miał istotnego znaczenia w sprawie i nie wpływał na uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego w okolicznościach sprawy. Strona powodowa nie kwestionowała wartości dowodowej opinii biegłego. Ponadto na ostatniej rozprawie biegły sądowy podtrzymał swoje opinie pisemne i logicznie ustosunkował się do zarzutów pełnomocnika pozwanego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo dotyczące dopłaty do odszkodowania tytułem najmu pojazdu zastępczego okazało się częściowo zasadne.

Jego podstawę prawną stanowi przepis art. 822 § 1 i 4 k.c. W rozpoznawanej sprawie niesporny był fakt zawarcia przez sprawcę zdarzenia umowy ubezpieczenia OC z pozwanym i zaistnienie powodującego szkodę zdarzenia, za które odpowiadała osoba ubezpieczona. Odpowiedzialność ubezpieczyciela pokrywa się z odpowiedzialnością sprawcy szkody. Strona pozwana swojej odpowiedzialności również nie kwestionowała. Kwestionowała natomiast wysokość szkody.

Legitymacja powódki wynikała z przywołanego wyżej art. 822 § 4 k.c. oraz umowy przelewu wierzytelności przysługującej poszkodowanemu z tytułu odszkodowania (art. 509 k.c.). Zwraca uwagę, że legitymacja powódki nie była przez pozwanego kwestionowana w toku postępowania likwidacyjnego, jako że pozwany wypłacił odszkodowanie, choć nie w pełnej wysokości. Nie była ona również przedmiotem sporu w toku niniejszego procesu. Sąd w pełni podziela w tym zakresie argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 maja 2019 r., sygnatura akt VIII Ga 94/19. Zgodnie z nim „oczywistym jest, że umowy przelewu zawierane z podmiotami świadczącymi jednocześnie usługi w zakresie najmu pojazdów zastępczych mają na celu umożliwienie dochodzenia przez wynajmującego roszczeń wobec ubezpieczycieli z pominięciem poszkodowanego.” W niniejszej sprawie nie zachodzą również podstawy do uznania umowy przelewu za nieważną, w szczególności brak jest naruszenia normy wynikającej z art. 510 § 2 k.c. Powódka była czynnie legitymowana do dochodzenia niniejszym pozwem roszczeń odszkodowawczych z tytułu zdarzenia z dnia 10 czerwca 2018 r. w pojeździe należącym do A. P..

Przy rozliczeniu kosztów najmu powódka zastosowała stawkę w wysokości 200 zł netto/doba. Stawka ta dotycząca najmu bez limitu kilometrów i bez udziału własnego, co wynika z umowy najmu, była nawet niższa od średnich stawek najmu pojazdów z segmentu D jak wynajęty V. (...). Pozwana zakwestionowała wysokość stawki pojazdu zastępczego, zarzucając, że za pośrednictwem współpracującej z pozwaną wypożyczalni mogła zorganizować poszkodowanemu auto zastępczego po niższej stawce. W związku z tym wypłacona kwota odszkodowania wynika ze zweryfikowanej przez pozwaną stawki dobowej najmu do kwoty 132 zł netto. Kwestia zastosowanych stawek najmu jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17 - wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. W świetle poczynionych ustaleń faktycznych już w trakcie telefonicznego zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi, zaproponowano poszkodowanemu zorganizowanie pojazdu zastępczego za pośrednictwem ubezpieczyciela „na koszt polisy”. Ubezpieczyciel wskazał m.in. na konieczność telefonicznego skontaktowania się z wypożyczalniami (...) i P. współpracujących z ubezpieczycielem, odsyłając w tym przedmiocie do strony internetowej. Zastrzegł również akceptowalne stawki – w przypadku segmentu D do kwoty 132 zł, jeżeli poszkodowany skorzysta z innych wypożyczalni. Oferta w przedmiocie zorganizowania auta zastępczego z wypożyczalni współpracującej z pozwanym i konsekwencje skorzystania z droższego najmu została także ponowiona przez pozwanego na piśmie, co więcej, również wypożyczalnia P. skontaktowała się z poszkodowanym, który nie skorzystał z jej oferty pojazdu, gdyż jego własny był wówczas jezdny. Poszkodowany, jak zeznał, przed oddaniem pojazdu do naprawy kontaktował się z wypożyczalniami wskazanymi przez ubezpieczyciela, jednak zaproponowane auta, m.in. T. (...), mu nie pasowały. Niemniej jednak wypożyczalnia odesłała go do strony internetowej, gdzie mógł wybrać preferowany model, mimo to nie skontaktował się w przedmiocie zorganizowania poszkodowanemu innego auta zastępczego, w szczególności segmentu D za akceptowalną przez pozwaną stawkę. Poszkodowany ostatecznie najął pojazd zastępczy od powódki po stawce dobowej 200 zł netto. Z tego względu odebrał ubezpieczycielowi szansę na zorganizowanie auta zastępczego po niższej stawce dobowej, co jest sprzeczne z zasadną minimalizacji szkody. Co istotne, ubezpieczyciel już w toku telefonicznego zgłoszenia szkody uprzedził poszkodowanego o konsekwencjach najęcia takiego auta po stawkach przekraczających limity akceptowane przez pozwaną. Ponadto, pismo ubezpieczyciela w tym przedmiocie zostało skierowane na 5 miesięcy przed oddaniem pojazdu do naprawy i rozpoczęciem najmu oraz na 6 miesięcy przed wystawieniem faktury za ten najem. W takich okolicznościach powódka powinna dostosować stawkę do stawki akceptowanej przez pozwanego, za którą sam mógł wynająć pojazd poszkodowanemu. Powódka powinna także liczyć się z tym, że pozwana nie zaakceptuje najmu pojazdu zastępczego od powódki po wyższej stawce dobowej, aniżeli wynegocjowana z asystorem pozwanej. Nie miało więc znaczenia dla rozstrzygnięcia, że stawka zastosowana przez powódkę była nawet niższa od stawek średniorynkowych.

Sąd nie podzielił natomiast zarzutu strony pozwanej w przedmiocie uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego. Pozwany, który uznał za zasadny okres najmu trwający 2 dni, nie wykazał zgodnie z ogólną regułą rozkładu ciężaru dowodu powyższego twierdzenia w niniejszym procesie (art. 6 k.c.), a powódka na podstawie przeprowadzonego dowodu z opinii biegłego, który nie jest powiązany z żadną ze stron, udowodniła zasadność całego okresu faktycznego najmu wynoszącego 28 dni.

W związku z powyższym zasądzono kwotę 4721,36 zł, na którą składają się kwoty:

- 500 zł tytułem odszkodowania za koszty naprawy (roszczenie dochodzone w części zostało uwzględnione w całości) oraz

- 4221,36 zł tytułem dopłaty do kosztów najmu, stanowiącą iloczyn 28 dni oraz stawki dobowej 132 zł netto, przy uwzględnieniu wypłaconej tytułem najmu 324,72 zł (tj. 132 x 28= 3696 zł netto / 4546,08 zł brutto ; (...),08 – 324,72 zł = 4221,36 zł).

Odsetki należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c.

Stąd orzeczono jak w punkcie I wyroku, a dalej idące powództwo z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego oddalono wraz z odsetkami od oddalonej części roszczenia (pkt II).

Sąd nie traci z pola widzenia, że pozwany zaakceptował jedynie 2 dni najmu, podczas gdy cały okres najmu pojazdu od powódki wynoszący 28 dni był zasadny. Niemniej jednak w sytuacji gdy poszkodowany pochopnie i bezzasadnie, jak miało to miejsce w rozpoznawanej sprawie, nie skorzystał z oferty pojazdu zastępczego od ubezpieczyciela, a powódka nie dostosowała stawki do akceptowalnej przez pozwanego, to musiała liczyć się z koniecznością zredukowania tej stawki do poziomu akceptowanego przez pozwanego za cały faktyczny okres najmu. Zwraca uwagę, że powódka jako nabywca roszczeń odszkodowawczych od poszkodowanego ostatecznie jest beneficjentem czynszu najmu, którego nie uzyskał asystor pozwanego. Innymi słowy to powódka (a nie asystor pozwanej) „zarobiła” na najmie pojazdu zastępczego na koszt ubezpieczyciela,. Antycypując ewentualne zarzuty apelacyjne powódki, która jako jedyna zgłosiła wniosek o uzasadnienie wyroku, co stanowi niejako zapowiedź apelacji, sąd rejonowy zwraca uwagę, że kwestia ta była badana już przez Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy, który w wyroku z 27 września 2021 r. sygn. akt VIII Ga 439/21 oddalił apelację powódki od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia 24 lutego 2021 r. sygn. akt XI GC 139/20.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu w punkcie III znajduje podstawę prawną w art. 100 k.p.c., mając na uwadze, że powódka wygrała proces w 67%, a pozwany utrzymał się z obroną w 33%. Powódka poniosła opłatę od pozwu w kwocie 354 zł, opłatę skarbową 2 x po 17 zł, 1800 zł tytułem wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) oraz wydatek na wynagrodzenie biegłego 1509,70 zł , razem 3697,70 zł. Z czego 67% daje kwotę 2477 zł. Pozwany poniósł tylko koszt adwokata 1800 zł. Z czego 33% to kwota 594 zł. W wyniku wzajemnej kompensacji zasądzono od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 1883 zł (tj. (...)– 594 zł = 1883 zł).

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)

2. (...)

3. (...)